Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2019 r. w Lublinie

sprawy T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji T. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 1 października 2018 r. sygn. akt VIII U 270/15

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od T. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Jacek Chaciński Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Elżbieta Czaja

Sygn. akt III AUa 957/18

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z 14 stycznia 2015r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił T. S. prawa do emerytury z uwagi na to, że nie osiągnęła do 1.01.1999r 20-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie udowodniła wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

T. S. w odwołaniu od tej decyzji wniosła o jej zmianę i przyznanie emerytury. Podniosła, że pracując w (...) SA, Zakład (...) w S. wykonywała przez ponad 15 lat prace w szczególnych warunkach. Dodatkowo domagała się zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach okresów urlopów macierzyńskich oraz okresów zasiłku chorobowego w czasie trwania stosunku pracy przypadających po dniu wejścia w życie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent oraz okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia oraz okresu preferencji zgodnie z art. 43 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 1 października 2018 roku Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia:

T. S. ur. (...) złożyła 5 stycznia 2015r. wniosek o przyznanie emerytury. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999r. ogólny staż pracy w ilości 19 lat 2 miesiące i 4 dni oraz staż pracy w szczególnych warunkach w ilości 14 lat 2 miesiące i 28 dni.

Wnioskodawczyni pracowała w (...) SA, Zakład (...) w S. od 1 lutego 1978r. do 22 grudnia 2002r., w tym w okresie od 3 października 1981r. do 31 października 1983r. i od 23 września 1984r. do 26 lutego 1990r. na stanowiskach konduktora, pracownika niewykwalifikowanego, sprzątacza obiektów kolejowych starszego robotnika.

W toku postępowania sądowego organ rentowy zweryfikował swoje stawisko w zakresie uwzględnionego stażu wnioskodawczyni wskazując, że po zastosowaniu przeliczników z art. 43 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ogólny staż wynosi 20 lat, 24 dni natomiast staż pracy w szczególnych warunkach 14 lat, 10 miesięcy i 29 dni, tym samym odwołująca nadal nie spełnia wymaganego ustawą warunku 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

(...) Zakład (...) w piśmie z dnia 12.04.2016r. wskazał, że zasiłek macierzyński na syna P. ur. (...) był wypłacony za okres od (...) do 20.06.1985r., tj. 14 tygodni. W takim też zakresie powyższy okres był zaliczony wnioskodawczyni przez orogen rentowy.

W zastrzeżeniach co do wyliczonego przez ZUS stażu pełnomocnik odwołującej domagał się uwzględnienia okresu od 1.10.1983r. do 31.10.1983r., gdyż w tym okresie wnioskodawczyni przebywała jeszcze na urlopie wychowawczym. Podniósł, że z karty pracy znajdującej się w aktach osobowych wnioskodawczyni wynika, iż powróciła z urlopu do pracy nie 1 listopada 1983r a w dniu 1 października 1983r. Powyższe koresponduje z przekonaniem wnioskodawczyni iż skróciła urlop wychowawczy. Ponadto zarzucił, że zastosowanie przelicznika z art. 43 ust. 2 ustawy emerytalnej nastąpiło nieprawidłowo gdyż dokonując wykładni przepisu art. 42 ust. 2 z uwzględnieniem wnioskowania argumentum a maiori od minus należy przyjąć, że skoro pełny rok liczony jest za 14 miesięcy to niepełny rok liczony musi być odpowiednio mniejszą liczbą miesięcy i dni. Skoro wnioskodawczyni pracowała na stanowisku konduktora 4 lata, 1 miesiąc i 23 dni to winien być doliczony okres co najmniej 8 miesięcy i 5 dni a nie jak przyjął ZUS 8 miesięcy.

Sąd nie uwzględnił wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków na okoliczność iż wnioskodawczyni powróciła z urlopu wychowawczego w październiku 1983r a nie w listopadzie 1983r. oraz, że pracowała od 1.10.1993r. bowiem w ocenie Sądu okoliczność na którą wniosek został zgłoszony na obecnym etapie postępowania może być wykazana wyłącznie w oparciu o analizę dokumentacji zawartej w aktach osobowych odwołującej zwłaszcza, że z pisma zakładu pracy wynika iż podane okresy są prawidłowe i zgodne z dokumentacją kadrowo-finansową, tj. aktami osobowymi, arkuszami wynagrodzeń. Ponadto powyższy wniosek zgłoszony w piśmie z dnia 12.07.2016r. należy uznać za spóźniony a pełnomocnik wnioskodawczyni nie uprawdopodobnił w żaden sposób, że nie zgłosił tegoż wniosku w terminie bez swojej winy, ani nie wskazał innych wyjątkowych okoliczności przemawiających za dopuszczeniem dowodu.

W myśl przepisu art. 184 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U Nr 153 poz. 1227 z 2009r.) związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura jeżeli spełnili następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet, nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, w dniu wejścia w życie ustawy, tj. 1.01.1999r. osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 20 lat dla kobiet, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wynoszący co najmniej 15 lat.

Z § 4 u 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U Nr 8 poz. 43 ze zm.) które ma zastosowanie na podstawie art. 32 u. 4 cyt. ustawy wynika, że pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny 60 lat dla mężczyzn i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy (§ 2 u. 1). W myśl § 4 ust. 3 do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach, o których mowa w ust. 1, zalicza się także okresy pracy górniczej w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz okresy zatrudnienia na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin, a także okresy pracy lub służby, o których mowa w § 5-10.

Z kolei w myśl art. 43 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okresy zatrudnienia na kolei uważa się okresy pozostawania w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, w czasie których pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy. Każdy pełny rok zatrudnienia na kolei na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Okolicznością sporną w sprawie było ustalenie czy wnioskodawczyni spełnia warunek posiadania wymaganego ustawą okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Biegły księgowy w opinii z dnia 23 lutego 2018r. po analizie całości zgromadzonej dokumentacji wskazał przebieg zatrudnienia wnioskodawczyni w (...) S.A. w okresie od l lutego 1978 r. do 31 grudnia 1998r.

Od 2 stycznia 1978 roku do 31 lipca 1978 roku wnioskodawczyni odbywała służbę przygotowawczą na stanowisko konduktora (umowa o pracę z dnia 1 lutego 1978 roku), od 1 sierpnia 1978 roku do 2 października 1981 roku pracowała jako konduktor. W okresie od 5 maja 1981 roku do 24 sierpnia 1981 roku przebywała na urlopie macierzyńskim (umowa o pracę z dnia 15 sierpnia 1978 roku i wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od 3 października 1981 roku do 2 października 1982 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie wychowawczym (decyzja z dnia 28 października 1981 roku i wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od 3 października 1982 roku do 31 października 1983 roku do 27 listopada 1982 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie macierzyńskim (wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). Od 28 listopada 1982 roku do 31 października 1983 roku przebywała na urlopie wychowawczym (decyzja z dnia 27 listopada 1982 roku). W okresie od 1 listopada 1983 roku do 22 września 1984 roku pełniła obowiązki jako konduktor (umowa o pracę z dnia 16 listopada 1983 roku). W okresie od 23 września 1984 roku do 14 marca 1985 roku przebywała na urlopie wychowawczym (decyzja z dnia 2 września 1984 roku i wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od (...) do 20 czerwca 1985 roku korzystała z urlopu macierzyńskiego (wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od 21 czerwca 1985 roku do 20 listopada 1986 roku przebywała na urlopie wychowawczym (decyzja z dnia 20 czerwca 1985 roku i wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od 21 listopada 1986 roku do 26 lutego 1987 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie macierzyńskim (wpis w legitymacji ubezpieczeniowej). W okresie od 27 lutego 1987 roku do 26 lutego 1990 roku wnioskodawczyni przebywała na urlopie wychowawczym (decyzje z dnia 22 lutego 1987 roku i z dnia 27 lutego 1989 roku). W okresie od 27 lutego 1990 roku do 31 grudnia 1998 roku świadczyła pracę jako pracownik niewykwalifikowany (umowa o pracę z dnia 1 marca 1990 roku). Wnioskodawczyni zajmowała stanowisko pełniącego czynności konduktora II klasy w okresie od l sierpnia 1978 roku do 26 lutego 1990 roku. Po powrocie z urlopu wychowawczego wyznaczona została z dniem 27 lutego 1990 roku do pełnienia czynności pracownika niewykwalifikowanego. Wnioskodawczyni jako pracownik drużyny konduktorskiej, spełnia ustawowy warunek zastosowania przelicznika określonego w art. 43 ust. 2 ustawy emerytalnej do obliczenia stażu pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1 sierpnia 1978 roku do 26 lutego 1990 roku, z wyłączeniem okresów przebywania na urlopach wychowawczych. W tym przedziale czasowym okresy świadczenia pracy oraz przebywania na urlopach macierzyńskich i wypoczynkowych przedstawiają się następująco:

Do wyliczonych powyżej okresów pracy uwzględniających zastosowanie przelicznika z art. 43 ust. 2 ustawy emerytalnej należy doliczyć zatrudnienie wnioskodawczyni na stanowiskach: służby przygotowawczej na stanowisko konduktora od 1 lutego 1978 roku do 31 lipca 1978 roku w wymiarze 6 miesięcy, robotnika niewykwalifikowanego od 27 lutego 1990 roku do 31 grudnia 1998 roku, tj. w wymiarze 8 lat, 10 miesięcy i 5 dni.

Łączny okres pracy wnioskodawczyni w szczególnych warunkach na dzień l stycznia 1999 roku po zastosowaniu przelicznika kolejowego przedstawia się następująco:

Okres pracy wnioskodawczyni w szczególnych warunkach po zastosowaniu przeliczników kolejowych obliczony na dzień l stycznia 1999 roku wynosi 14 lat, 9 miesięcy i 4 dni.

Ponadto biegły wskazał, że dokumentacja zawarta w aktach osobowych nie pozwala na wyjaśnienie przyczyny rozbieżności w datach udzielenia urlopu wychowawczego od 21 czerwca 1985 roku po urlopie macierzyńskim trwającym według wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej od (...) do 18 lipca 1985 roku. W decyzji zakładu pracy z dnia 20 czerwca 1985 roku powołano się na wniosek T. S. z dnia 20 czerwca 1985 roku, co oznacza skrócenie urlopu macierzyńskiego do 20 czerwca 1985 roku (...) S.A. w piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2016 roku (k. 56 a. s.) wyjaśniało, że zasiłek macierzyński na syna P. wypłacony został za okres od (...) do 20 czerwca 1985 roku, tj. za 14 tygodni. W tej sytuacji okres od 21 czerwca 1985 roku do 18 lipca 1985 roku nie może być zaliczony do okresu składkowego.

Odnośnie daty zakończenia urlopu wychowawczego w 1983 roku biegły ustalił, że w umowie o pracę z dnia 16 listopada 1983 roku zakład pracy wyraził zgodę na przerwanie urlopu wychowawczego z dniem 31 października 1983 roku i ustalił nowe stawki wynagrodzenia od l listopada 1983 roku w kwotach: 6.100 zł wynagrodzenie zasadnicze i 900 zł dodatek służbowy. Akta osobowe nie zawierają powołanej w tej umowie o pracę - decyzji nr (...) z dnia l grudnia 1982 roku o udzieleniu urlopu wychowawczego w skorygowanym wymiarze po decyzji z dnia 27 listopada 1982 roku. Wypłatę wynagrodzenia za listopad i grudzień 1983 roku w wyżej wymienionych kwotach potwierdzają wpisy w karcie wynagrodzeń z 1983 roku (k. 97 a. s.). Oznacza to, że wnioskodawczyni podjęła pracę po urlopie wychowawczym od l listopada 1983 roku, a nie w dniu l października 1983 roku jak wpisano błędnie w karcie ewidencyjnej znajdującej się w aktach osobowych.

Biegły jako datę podjęcia pracy przez wnioskodawczynię po urlopie wychowawczym od l listopada 1983 roku ustalił na podstawie umowy o pracę z dnia 16 listopada 1983 roku znak:(...) znajdującej się w części (...) akt osobowych wnioskodawczyni. Sama umowna nie posiada oznaczenia kolejnym numerem akt osobowych, lecz figuruje w spisie zawartości części (...) akt pod nr (...). Treść powołanej przeze mnie umowy o pracę zawiera następujący zapis, cytuję „W uwzględnieniu złożonej prośby wyrażam zgodę na przerwanie Obywatelce urlopu wychowawczego z dniem 31 października 1983 roku udzielonego decyzją Nr. (...) z dnia 01.12.1982 r. W związku ze zmianami w zasadach wynagradzania pracowników przedsiębiorstwa(...) będzie Obywatelce przysługiwało z dniem l listopada 1983 r. wynagrodzenie zasadnicze w/g(...) /(...)/ grupy uposażenia zasadniczego w stawce (...) /(...)/ w kwocie miesięcznej 6.100. -,, Na kopii tej umowy o pracę znajduje się podpis wnioskodawczyni potwierdzający jej otrzymanie w dniu 22 grudnia 1983 r. Wypłaty wynagrodzenia za październik 1983 r. nie potwierdza karta wynagrodzeń z 1983 r. wypełniona kwotami wypłaconych wynagrodzeń od l listopada 1983 r. pismem maszynowym w wysokości brutto 6.100 zł (płaca zasadnicza) i 900 zł (dodatek służbowy). Kwoty wynagrodzenia zgodne są z treścią powołanej wyżej umowy o pracę z dnia 16 listopada 1983 r. W tej sytuacji figurującą datę „01.10.83" w karcie ewidencyjnej akt osobowych (żółty karton formatu A-4) jako datę podjęcia pracy po urlopie wychowawczym należy uznać za błędny wpis.

W aktach osobowych wnioskodawczyni znajduje się decyzja z dnia 20 czerwca 1985 r. znak: (...)wpisana w poz. (...) karty ewidencyjnej części (...) zbioru akt osobowych, potwierdzająca fakt udzielenia wnioskodawczyni urlopu wychowawczego na okres od dnia 21.06.1985 r. do 20.06.1987 r. w celu sprawowania opieki nad synem P. urodzonym (...) W decyzji tej powołano się na realizację wniosku wnioskodawczyni z dnia 20 czerwca 1985 r. Na decyzji znajduje się podpis wnioskodawczyni potwierdzający jej otrzymanie. Ponadto w piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2016 r. (...) S.A. Zakład (...) w S. informuje, że wnioskodawczyni wypłacony został zasiłek macierzyński na syna P. za okres od (...) do 20.06.1985r. Przedstawiony stan faktyczny nie daje podstaw do doliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu od 21 czerwca 1985r. do 18 lipca 1985 r. czego domaga się pełnomocnik.

W konkluzji biegły podtrzymał w związku z powyższymi ustaleniami w całości opinię główną z dnia 23 lutego 2018 r. Sąd podzielił w całości opinię główną i uzupełniającą biegłego bowiem wydana została przez specjalistę z zakresu księgowości, po wnikliwej analizie całości zgromadzonej w sprawie dokumentacji. Zawiera logiczne i szczegółowe uzasadnienie oraz ustosunkowanie się po podniesionych zastrzeżeń. Ponadto strony nie wniosły zastrzeżeń do opinii uzupełniającej.

Z tych względów Sąd uznał, że opinia ta stanowi w pełni miarodajny i obiektywny dowód w sprawie i daje podstawę do oparcia na niej ustaleń.

Z tych względów Sąd w oparciu o wymienione przepisy w związku z art.
477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

Od tego wyroku apelację złożyła wnioskodawczyni, zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzuciła naruszenie:

- art. 233 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów przy ocenie dowodu z dokumentu w postaci legitymacji ubezpieczeniowej, karty ewidencyjnej z akt osobowych i przyjęcie wbrew zasadom doświadczenia życiowego i zasadom wiedzy, że wnioskodawczyni nie świadczyła pracy od 1 do 31 października 1983 roku oraz, że nie przebywała na urlopie macierzyńskim w okresie od 21 czerwca do 18 lipca 1985 roku,

- art. 278 § 1 k.p.c. przez uznanie opinii biegłego Z. K. za pełną i rzetelną,

- art. 42 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez błędna wykładnię, że przelicznik stosowany jest jedynie za pełne lata. podczas gdy winien być uwzględniony proporcjonalnie również za miesiące i dni,

- art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 w/w ustawy poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i oddalenie odwołania, gdy wnioskodawczyni spełniła przesłankę określoną tymi przepisami.

Wnosiła o dopuszczenie dowodu z zezna świadków J. W. i M. K. oraz o zmianę zaskarżonego wyroku i decyzji poprzez przyznanie prawa do emerytury, zasądzenie kosztów procesu za obie instancji ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik organu rentowego wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja podlega oddaleniu.

Na wstępie stwierdzić należy, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosków dowodowych zgłoszonych w apelacji. Zgodnie z art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z niego wywodzi skutki prawne. Zgłoszone przez skarżącą wnioski dowodowe zmierzają w istocie do zdyskredytowania obdarzonej przez Sąd Okręgowy wiarygodnością opinii biegłego księgowego, bez wcześniejszego przedstawienia konkretnych zarzutów i merytorycznych argumentów podważających ustalenia biegłego. Opinia biegłego stanowiła podstawę ustaleń Sądu jako sporządzona w sposób fachowy, opierający się na dokumentach źródłowych. Ocenę tą Sąd Apelacyjny podziela. Ma rację Sąd Okręgowy, że okoliczność na którą wniosek dowodowy został zgłoszony, tj. data powrotu wnioskodawczyni z urlopu wychowawczego (w październiku 1983r. a nie w listopadzie 1983r.) oraz jej pracy od 1.10.1993r. może być wykazana wyłącznie w oparciu o analizę dokumentacji zawartej w aktach osobowych. Zeznania świadków, po upływie 20 lat nie mogą weryfikować danych znajdujących się w dokumentacji kadrowo-finansowej, tj. aktach osobowych i arkuszach wynagrodzeń. Ubocznie dodać należy, że podzielając opinię biegłego, który wyliczył, że okres pracy wnioskodawczyni w szczególnych warunkach po zastosowaniu przeliczników kolejowych, obliczony na dzień l stycznia 1999 roku wynosi 14 lat, 9 miesięcy i 4 dni, doliczenie wskazywanych przez wnioskodawczynię okresów nie wpływa więc na osiągnięcie przez nią 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Opierając się na ustaleniach faktycznych jak i rozważaniach prawnych poczynionych przez Sąd I instancji Sąd Apelacyjny uznał, że apelacja jest bezzasadna. Sąd Apelacyjny akceptuje w całości ustalenia faktyczne i argumentację prawną przytoczona w motywach wyroku, zatem nie zachodzi konieczność ich powtarzania.

Stwierdzić należy, że nie ma racji skarżąca zarzucając, że sąd I instancji dokonał niewłaściwej oceny materiału dowodowego, czy też niewłaściwie ustalił stan faktyczny. Błędna ocena dowodów polega na wyprowadzeniu z dowodów wniosków nie dających się pogodzić z ich treścią oraz na formułowaniu ocen - bez rozważenia całości zebranego w sprawie materiału, a także ocen sprzecznych z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania. co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Ustalenia faktyczne Sądu dokonane zostały w oparciu o szczegółową analizę dokumentacji oraz opinię biegłego księgowego, która zawiera logiczne i szczegółowe uzasadnienie oraz ustosunkowanie się do podniesionych zastrzeżeń.

Biegły datę podjęcia pracy przez wnioskodawczynię po urlopie wychowawczym od l listopada 1983 roku ustalił na podstawie umowy o pracę z dnia 16 listopada 1983 roku, która zawiera zapis „W uwzględnieniu złożonej prośby wyrażam zgodę na przerwanie urlopu wychowawczego z dniem 31 października 1983 roku udzielonego decyzją z dnia 01.12.1982r. W związku ze zmianami w zasadach wynagradzania pracowników przedsiębiorstwa (...) będzie Obywatelce przysługiwało z dniem l listopada 1983 r. wynagrodzenie zasadnicze w/g (...) /(...)/ grupy uposażenia zasadniczego w stawce (...) /(...)/ w kwocie miesięcznej 6.100.-,, Na kopii tej umowy o pracę znajduje się podpis wnioskodawczyni potwierdzający jej otrzymanie w dniu 22 grudnia 1983 r. Wypłaty wynagrodzenia za październik 1983 r. nie potwierdza karta wynagrodzeń z 1983 r. zawierająca kwoty wypłaconych wynagrodzeń od l listopada 1983 r. które są zgodne z treścią powołanej wyżej umowy o pracę z a 16 listopada 1983 r. Nadto biegły wskazał, że w aktach osobowych wnioskodawczyni znajduje się decyzja z dnia 20 czerwca 1985 r. znak: (...) wpisana w poz. (...) karty ewidencyjnej części (...) zbioru akt osobowych, potwierdzająca fakt udzielenia wnioskodawczyni urlopu wychowawczego na okres od dnia 21.06.1985r. do 20.06.1987r. w celu sprawowania opieki nad synem P. urodzonym (...) W decyzji tej powołano się na realizację wniosku wnioskodawczyni z dnia 20 czerwca 1985 r. Na decyzji znajduje się podpis wnioskodawczyni potwierdzający jej otrzymanie.

Brak podstaw do doliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu od 21 czerwca 1985 r. do 18 lipca 1985 r. czego domagała się skarżąca. W piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2016 r. (...) S.A. Zakład (...) w S. informuje, że wnioskodawczyni wypłacony został zasiłek macierzyński na syna P. za okres od (...) do 20.06.1985 r. Biegły wskazał, że w decyzji zakładu pracy z dnia 20 czerwca 1985 roku powołano się na wniosek T. S. z dnia 20 czerwca 1985 roku, co oznacza skrócenie urlopu macierzyńskiego do 20 czerwca 1985 roku.

Nie jest trafny zarzut naruszenia prawa materialnego - art. 42 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis ten stanowi, że każdy pełny rok zatrudnienia na kolei na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego dla ustalenia treści normy prawnej zawartej w tym przepisie wystarczające jest sięgnięcie do wykładni językowej, bowiem ustawodawca na tyle jasno sformułował analizowany przepis, że dalej idące zabiegi interpretacyjne są zbędne. Znaczenia językowe normy zostało w tym przepisie zdeterminowane przez posłużenie się przez ustawodawcę pojęciem
„za każdy pełny rok zatrudnienia„ co wyklucza proporcjonalne stosowanie przyjętej fikcji prawnej za miesiące i dni.

W tym stanie rzeczy, zarzuty podniesione w apelacji okazały się nietrafne. Skoro ubezpieczona nie posiada piętnastoletniego okresu pracy w warunkach szczególnych, nie przysługuje jej prawo do emerytury z tego tytułu.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).