Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 12 czerwca 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 265/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Izabela Kościarz - Depta

protokolant: protokolant sądowy – stażysta Anna Jabłońska

przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera

po rozpoznaniu dnia 12 czerwca 2019 r. na rozprawie

sprawy M. Ł., syna K. i J., ur. (...) w R.

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 22 sierpnia 2018 r. sygn. akt III K 118/18

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżonego M. Ł. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 złotych tytułem opłaty za II instancję oraz obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VI Ka 265/19

UZASADNIENIE

M. Ł. został oskarżony o to, że kierował pojazdem mechanicznym marki V. (...) o numerach rejestracyjnych (...) w dniu 11.11.2017 w W. (...) na ul. (...), w stanie nietrzeźwości tj. I badanie 1,01 mg/l, II badanie 1,07 mg/l, III badanie 1,00 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2018r. w sprawie o sygn. akt III K 118/18 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie orzekł:

I.  oskarżonego M. Ł. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym ustalił, że prowadził pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, i za tak opisany czyn wypełniający znamiona przestępstwa z art. 178a §l k.k. skazał go, zaś na podstawie art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 złotych;

II.  na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego M. Ł. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat;

III.  na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego M. Ł. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 5.000 zł;

IV.  na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 11.11.2017r. do dnia uprawomocnienia się wyroku;

V.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200zł tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe w wysokości 70zł.

Od powyższego wyroku apelację złożył obrońca oskarżonego, który zaskarżył wyrok w całości na jego korzyść. W apelacji na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. i art. 438 pkt 3 k.p.k. zarzucił błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, które miały wpływ na treść wyroku, tj. błędne ustalenie, że stopień szkodliwości czynu oraz winy oskarżonego są znaczne oraz błędne ustalenie, że oskarżony zdawał sobie sprawę z naruszonych zasad ruchu drogowego oraz stężenia alkoholu we krwi, co doprowadziło do błędnej oceny zamiaru i umyślności oskarżonego w zakresie swojego działania, zaś w konsekwencji do braku skorzystania przez Sąd I instancji z instytucji warunkowego umorzenia postępowania w trybie art. 66 § 1 k.k.

W oparciu o tak postawione zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. o warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego na okres próby 3 lat. Orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat. Zaliczenie okresu zatrzymania prawa jazdy od dnia 11 listopada 2017r. Orzeczenie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego w kwocie 5 000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Zasądzenie od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłat za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonego M. Ł. nie zasługiwała na uwzględnienie. Tym samym niezasadny okazał się być wniosek obrońcy o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie na podstawie art. 66 § 1 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowego umorzenia postępowania karnego wobec oskarżonego na okres próby 3 lat.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i doszedł do słusznych wniosków, że oskarżony M. Ł. dopuścił się popełnienia przypisanego mu przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. Sąd Rejonowy swoje stanowisko przekonująco uzasadnił w motywach pisemnych zaskarżonego wyroku. Ocena całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku postępowania była swobodna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, wskazaniami wiedzy i logicznego rozumowania. Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wina i okoliczności popełnionego przez oskarżonego przestępstwa nie budzą żadnych wątpliwości. Niezasadne więc okazały się być zarzuty obrońcy zawarte w apelacji, bowiem w ocenie Sądu Okręgowego, nie doszło do błędu w ustaleniach faktycznych w zakresie oceny poszczególnych okoliczności przedmiotowo – podmiotowych wymienionych w art. 115 § 2 k.k. Sąd Odwoławczy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że w niniejszej sprawie nie zaistniały podstawy pozwalające na skorzystanie z instytucji warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego M. Ł..

Sąd Rejonowy ustalenia swe oparł przede wszystkim na zeznaniach naocznych świadków zdarzenia: A. C., M. B. oraz P. M. (1). Świadkowie szczegółowo opisali, w jakich okolicznościach doszło do zatrzymania oskarżonego w dniu 11 listopada 2017r. Z całą stanowczością wskazali, że to oskarżony M. Ł. we wskazanym dniu kierował samochodem marki V. (...) będąc pod wpływem alkoholu i doprowadził do uderzenia dwóch pojazdów. Świadek A. C. wskazał, że w dniu 11 listopada 2017r. kiedy wyszedł na balkon usłyszał uderzenie, a następnie zobaczył manewrujący po parkingu pojazd marki V. (...), który uderzył kolejno w jeszcze jeden samochód. Świadek pobiegł na miejsce zdarzenia, gdzie było już dwóch innych mężczyzn, którzy dokonali obywatelskiego zatrzymania kierującego pojazdem, odbierając kluczyki do auta. Tymi osobami byli świadkowie: M. B. oraz P. M. (1). Zeznania wskazanych świadków korespondują z zeznaniami świadka A. C.. Świadkowie zgodnie zeznali, że od zatrzymania kierującego, nie opuszczał on samochodu i czuć było od niego silną woń alkoholu, jak również świadkowie zwrócili uwagę na problemy z mową kierującego. Świadek M. B. opisał dokładnie zachowanie kierowcy pojazdu V. (...) w dniu 11 listopada 2017r., które wzbudziło jego niepokój, gdyż kierowca wskazanego pojazdu początkowo blokował drogę świadkowi, który znajdował się w swoim samochodzie i próbował wyjechać z osiedla, a następnie zarysował jeden z samochodów zaparkowanych na ulicy osiedlowej przy Placu (...) w W.. Kolejno świadek zaobserwował jak kierowca poruszał się dalej i uderzył w następny samochód. Powyższe okoliczności potwierdziły depozycje świadka P. M. (1). Świadek początkowo jedynie słysząc uderzenie, kolejno zaobserwował przesunięty samochód, następnie usłyszał, że należy zatrzymać kierowcę samochodu, który spowodował uszkodzenia pojazdów. Świadek opisał, że kierowca, który wyszedł z drugiego pojazdu, podszedł do samochodu oskarżonego i wyjął ze stacyjki kluczyki oraz wezwał policję. Na miejsce interwencji przybyli funkcjonariusze policji, m.in. P. M. (2), który wskazał, że znajdujący się przy oskarżonym świadkowie przedstawili mu tożsamą wersję zdarzenia. Świadek przeprowadził badanie alkomatem i potwierdził stan nietrzeźwości oskarżonego. W badaniu tym stwierdzono w pierwszym pomiarze o godz. 19:50 – 1,01 mg/l, w drugim o godzinie 19:53 – 1,07 mg/l oraz w trzecim o godzinie 20:22 – 1,00 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Analiza zeznań wyżej wymienionych świadków pozwoliła na ustalenie stanu faktycznego sprawy w zakresie okoliczności prowadzenia przez oskarżonego w dniu zdarzenia pojazdu, sposobu poruszania się prowadzonego przez niego samochodu, jak również stanu w jakim znajdował się wówczas oskarżony. Uwiarygodnieniem powyższych okoliczności jest również przeprowadzone badanie stanu trzeźwości oskarżonego, którego wynik niewątpliwie przekroczył wartość wskazaną w art. 115 § 16 k.k. W ocenie Sądu Okręgowego, zgodzić należy się z Sądem Rejonowym, który uznał, że zeznania podanych świadków są spójne i logiczne. Wskazani świadkowie są osobami obcymi dla oskarżonego, dlatego też nie sposób jest uznać, że mogliby mieć interes w tym, aby pomówić oskarżonego i narazić się na odpowiedzialność karną z tytułu składania fałszywych zeznań. Depozycje złożone przez świadków w postępowaniu sądowym, w żadnym stopniu nie różnią się od tych złożonych na etapie prowadzonego dochodzenia. Protokół badania alkomatem też jest dowodem wiarygodnym w sprawie, bowiem nie nosi cech podrobienia, czy przerobienia.

Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego, należy wskazać, że Sąd I instancji zasadnie uznał je za wiarygodne co do okoliczności spożywania alkoholu i prowadzenia pod jego wpływem samochodu, a także w zakresie spożycia przez oskarżonego w dniu zdarzenia tabletek leku (...). W świetle powyższego, zgodzić należy się, że wina i sprawstwo oskarżonego nie budzą wątpliwości. Oskarżony swoim czynem wyczerpał znamiona przestępstwa opisanego w art. 178 § 1 k.k. Tych okoliczności nie kwestionuje skarżący.

Lektura apelacji obrońcy wskazuje, iż zarzuca on dokonanie błędnych ustaleń faktycznych w zakresie oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego, gdyż jego zdaniem występujące w sprawie okoliczności przedmiotowo – podmiotowe wymienione w art. 115 § 2 k.k. przemawiają za uznaniem, że czyn ten oraz wina nie są znaczne, a Sąd winien zastosować wobec oskarżonego instytucję warunkowego umorzenia postępowania w trybie art. 66 § 1 k.k. Nadto obrońca w apelacji zakwestionował ocenę Sądu Rejonowego w zakresie zamiaru i umyślności w działaniu oskarżonego w dniu zdarzenia. Wskazał, że oskarżony nie zdawał sobie sprawy z naruszonych zasad ruchu drogowego oraz stężenia alkoholu we krwi, albowiem spożyta przez oskarżonego ilość grzanego wina w normlanych okolicznościach nie spowodowałaby takiego stężenia alkoholu w krwi, zaś świadomość na ten temat została zaburzona przez wcześniej spożyte leki. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia doprowadziła do wniosku, że nie było podstaw do zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego. Zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zgodnie z treścią § 2 cytowanego przepisu, warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Wskazać należy, że formalne warunki do zastosowania instytucji w trybie art. 66 § 1 k.k. zostały spełnione, bowiem oskarżony nie był w przeszłości karany, a przypisane mu przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności, nie przekraczającą 5 lat. Zgodzić należy się również z Sadem Rejonowym, że spełniona została ostatnia wymieniona w art. 66 § 1 k.k. przesłanka wskazująca na warunki osobiste oskarżonego oraz jego dotychczasowy sposób życia. Sąd wziął pod uwagę, że oskarżony jest osobą pracującą jako żołnierz zawodowy, który posiada bardzo dobrą opinię i poszanowanie w środowisku zawodowym. Ponadto prowadzi ustabilizowany tryb życia oraz wspiera finansowo swoich rodziców. Niemniej jednak również w ocenie Sądu Okręgowego nie sposób jest uznać, że wina i społeczna szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu nie są znaczne. Przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. popełnione przez oskarżonego w dniu 11 listopada 2017r. cechuje wysoki stopień społecznej szkodliwości. Oskarżony swoim postępowaniem stworzył realne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pozostałych uczestników ruchu drogowego. Intencją oskarżonego, jak podaje, było przeparkowanie samochodu, jednak w ocenie Sądu Okręgowego już samo włączenie się kierowcy do ruchu w stanie nietrzeźwości, stanowi ryzyko potrącenia pieszych oraz doprowadzenia do kolizji z innymi pojazdami. Zachowanie oskarżonego istotnie było naganne, gdyż realnie doprowadziło do staranowania zaparkowanych nieopodal samochodów. Ponadto rozmiar szkód, jakich mógł dokonać kierujący samochodem w stanie nietrzeźwości, mógł być znacznie większy. Nie można pominąć faktu, że oskarżony podjął się prowadzenia pojazdu na drodze osiedlowej, na której poruszały się też inne pojazdy oraz piesi. Nadto, bardzo istotną kwestią jest wysokie stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu stwierdzone u oskarżonego. Wynik pomiaru jego stanu trzeźwości przekroczył ponad czterokrotnie normę, o której mowa w art. 115 § 16 k.k. Oskarżony niewątpliwie swoim zachowaniem umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, a dokładnie art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, a sposób naruszenia tych zasad należy ocenić jako znaczny. Trzeba zgodzić się z Sądem Rejonowym, że brak było podstaw do podważania wyników badań w okolicznościach podnoszonych przez skarżącego, to jest wobec zażycia przez niego leku (...). Stan oskarżonego w sposób zasadniczy był wynikiem spożytego przez niego alkoholu, jako substancji stwierdzonej w wydychanym powietrzu, natomiast spożycie przez oskarżonego powszechnych leków przeciwbólowych zawierających w swoim składzie paracetamol i kodeinę, mogło jedynie dodatkowo osłabić zdolności psychotyczne oskarżonego. Tym bardziej, że pomiar alkoholu w wydychanym powietrzu stwierdzony u oskarżonego liczył 2 promile, co należy uznać za wysoki stopień nietrzeźwości. W tych okolicznościach, mając na uwadze znaczną ilość alkoholu w wydychanym powietrzu u oskarżonego, bez znaczenia pozostaje okoliczność ewentualnego wpływu przedmiotowego leku na proces eliminowania alkoholu z organizmu.

Kontrola instancyjna przedmiotowego wyroku, doprowadziła do wniosku, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku obrońcy zawartego w apelacji dotyczącego orzeczenia warunkowego umorzenia postępowania karnego względem oskarżonego. W pierwszej kolejności należy wskazać, że w ocenie Sądu Okręgowego, wymierzona oskarżonemu kara grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 zł każda stawka - jest karą sprawiedliwą i adekwatną do stopnia zawinienia oskarżonego. Uwzględnia całokształt okoliczności ujawnionych w sprawie, zarówno łagodzących, jak i obciążających. Okolicznością łagodzącą jest fakt, iż oskarżony pracuje i prowadzi ustabilizowany tryb życia, jest też osobą niekaraną. Okolicznością obciążającą natomiast jest przede wszystkim znaczna społeczna szkodliwość popełnionego czynu. Oskarżony kierując samochodem w stanie nietrzeźwości wywołał zagrożenie bezpieczeństwa dla pozostałych uczestników ruchu drogowego. Wynik pomiaru jego stanu trzeźwości przekroczył ponad czterokrotnie limit, o którym mowa w art. 115 § 16 k.k. Oskarżony też nie miał ważnych powodów, aby dopuścić się przedmiotowego bezprawnego zachowania. Wyrok Sądu Rejonowego, okazał się być słuszny również w zakresie orzeczonych środków karnych w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat oraz świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5.000 zł. Podkreślić należy, że Sąd Rejonowy orzekając wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, wymierzył go w najniższej wysokości. W ocenie Sądu Okręgowego okres ten winien być wystarczający i spełnić cele wychowawcze względem oskarżonego, jak również mieć wpływ na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa w zakresie postrzegania zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Cele wychowawcze spełni również orzeczone wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł. Wymierzenie tego środka w podanej wysokości będzie stanowiło dla oskarżonego finansową dolegliwość, która powinna uświadomić mu naganność postępowania. M. Ł. pełni służbę jako zawodowy żołnierz, jest więc osobą pełniącą funkcję zaufania publicznego, powinien zdawać sobie sprawę z konsekwencji, jakie pociąga za sobą popełnienie przestępstwa, w tym przypadku jazda samochodem w stanie nietrzeźwości i że skutki takiego postępowania mogą mieć przełożenie na jego dalsze życie zawodowe. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowego zaliczenia na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, okresu zatrzymania prawa jazdy. Zasądził do oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 zł tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe w wysokości 70 zł. Sąd Rejonowy orzekając wobec oskarżonego karę grzywny we wskazanym wymiarze oraz opisane powyżej środki karne, właściwie wziął pod uwagę dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 § 1 i 2 k.k. Orzeczona kara oraz środki karne spełnią wszystkie ustawowe cele. Będą jasnym przekazem, że popełnianie przestępstw z art. 178a § 1 k.k., co jest nagminne i pospolite, spotyka się z właściwą represją karną.

Mając na względzie powyższe wywody oraz nie podzielając argumentacji przedstawionej w apelacji obrońcy, Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. Zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 zł tytułem opłaty za II instancję oraz pozostałe koszty sądowe za postępowanie odwoławcze.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.