Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lipca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lipca 2019 roku

sprawy z powództwa A. G. (1), M. G. (1) i M. G. (2)

reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową A. G. (2)

przeciwko G. G.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty płatne od G. G. na rzecz jego małoletnich dzieci : A. G. (1), ur. (...); M. G. (1), ur. (...) i M. G. (2), ur. (...) ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt I C 940/17 z dnia 23.11.2017 roku z kwot po 600 (sześćset) złotych miesięcznie do kwoty po 700 (siedemset) złotych miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dzieci A. G. (2) poczynając od dnia 07 marca 2019 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego,

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 22/19

UZASADNIENIE

Powodowie A. G. (1), M. G. (1) i M. G. (2), reprezentowani przez przedstawicielkę ustawową – matkę A. G. (2) w pozwie z dnia 19 lutego 2019 roku (data prezentaty) wnieśli o podwyższenie alimentów od pozwanego G. G. z kwoty po 600,00 zł do kwoty 1.000,00 zł miesięcznie na każde z nich oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że alimenty od pozwanego na rzecz powodów w kwocie po 600,00 zł miesięcznie ustalone zostały dwa lata temu, kiedy małoletni powodowie mieli odpowiednio 11, 9 i 4 lata. Matka małoletnich dzieci zmuszona była do najmu lokalu mieszkalnego po cenach rynkowych i utrzymywała się wówczas z wynagrodzenia za pracę, którego wysokość wynosiła 780,00 zł miesięcznie. Obecnie powodowie rosną, a ich potrzeby uległy zwiększeniu. Ponadto matka powodów od kwietnia 2018 roku nie pracuje, a utrzymuje się jedynie z dorywczych prac. Obecnie ma problemy zdrowotne. Pozwany utrzymuje się natomiast z prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego, którego formalnie matka powodów jest współwłaścicielką.

(pozew – k. 2 - 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 3 kwietnia 2019 roku ( data prezentaty) pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że w okresie od 1 lipca 2017 do 18 marca 2019 roku małoletnie dzieci przebywały u ojca 318 dni na 626 dni w tym okresie, co oznacza, że matka dzieci powinna dysponować środkami pieniężnymi na utrzymanie dzieci na okres średnio 16 dni w miesiącu, kiedy dzieci przebywają z nią. Wskazał ponadto, że oczekiwany wkład matki powodów powinien być porównywalny z wkładem ojca, a więc wynosić w tym czasie 600 zł na dziecko.

(odpowiedź na pozew – k. 98 – 100)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie A. G. (1), urodzona dnia (...), M. G. (1), urodzony dnia (...) i M. G. (2), urodzona dnia (...) są dziećmi G. G. i A. G. (2) z domu (...).

Rodzicie powodów są po rozwodzie, nie mieszkają razem.

(okoliczności bezsporne)

Ostatnio alimenty od pozwanego G. G. ustalone zostały w wyroku rozwodowym z dnia 23 listopada 2017 roku, wydanym przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie I C 940/17 w wysokości po 600 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca do rąk matki dzieci A. G. (2) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: wyrok rozwodowy w sprawie I C 940/17 – k. 49 z załączonych akt sprawy I C 940/17)

Kiedy ostatnio ustalana była wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powodów małoletnia A. G. (1) miała 11 lat, małoletnia M. G. (2) – 4 lata, a M. G. (1) 9 lat. Koszty utrzymania małoletnich dzieci kształtowały się na poziomie 1.000 zł miesięcznie. M. G. (1) cierpiał wtedy na zespół nerczycowy, w pozostałym zakresie powodowie byli zdrowi.

(dowód: dokumenty z akt sprawy I C 940/17 )

Obecnie małoletnia A. G. (1) ma 13 lat, małoletnia M. G. (2) – 6 lat, a M. G. (1) – 11 lat.

M. G. (1) i A. G. (1) są uczniami Szkoły Podstawowej nr (...) w Ł.. M. G. (2) uczęszcza do przedszkola, którego koszt wynosi 250 zł. M. G. (1) i A. G. (1) jeżdżą na wycieczki szkolne, których koszt waha się od 370 zł do 600 zł.

A. G. (1) i M. G. (1) do końca zeszłego roku korzystali z obiadów, opłacanych przez MOPS. W przyszłym roku z powodu gospodarstwa rolnego, którego matka powodów jest formalnie współwłaścicielką, nie otrzymają darmowych obiadów.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej powodów A. G. (2) – k. 253v w zw. z k. 525)

U A. G. (1) rozpoznano wrodzoną niedomykalność zastawki dwudzielnej, wymagającą dalszego leczenia w poradni kardiologicznej.

M. G. (1) zalecono kontynuację intensywnej terapii logopedycznej, opiekę ortodonty oraz konsultację okulistyczną/ortoptyczną. Przeprowadzone badania słuchu wskazują na wieloaspektowe zaburzenia słyszenia z deficytem fonologicznym i deficytem integracji. Diagnoza logopedyczna wykazała u niego wady wymowy.

(dowód: informacja dla lekarza – k . 12, opinia nr (...) – k. 13 – 15v, raport z badania wyższych funkcji słuchowych – k. 16, informacja o zajęciach logopedycznych – k. 17)

A. G. (2) ma obecnie 38 lat, z zawodu jest rolnikiem.

A. G. (2) zatrudniona jest obecnie na umowę zlecenia w firmie (...) w Ł., z tytułu której w miesiącu marzec 2019 roku utrzymała wynagrodzenie w wysokości 640,00 zł brutto. Z tytułu alimentów otrzymuje kwotę 1800 zł. Na dwoje dzieci otrzymuje świadczenie 500+. W 2017 roku uzyskała dochód w wysokości 1847,73 zł.

Decyzją MOPS. (...).535SW.2018 z dnia 28 września 2018 roku odmówiono A. G. (2) wypłaty świadczenia wychowawczego. Decyzją MOPS. (...).123.2018 z dnia 4 października 2018 roku odmówiono A. G. (2) świadczeń w formie zasiłku rodzinnego na dzieci oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.

A. G. (2) jest leczona z powodu zwężenia połączenia miedniczkowo – moczodowodowego lewej nerki. Była operowana z powodu wodonercza lewostronnego. W okresie od kwietnia do grudnia 2018 roku z powodu zaostrzenia choroby powodującego bóle, nawracające gorączki, długotrwałe osłabienie i spadek wydolności fizycznej wymagała wzmożonej opieki ambulatoryjnej i szpitalnej.

Ponosi koszty utrzymania w postacie wynajmu mieszkania w wysokości 1160 zł, opłaty za prąd w wysokości 194 zł za dwa miesiące. Ponosi także koszty związane z dostawą gazu w wysokości 50 zł za butlę.

A. G. (2) posiada zobowiązania kredytowe w wysokości przeszło 25.000,00 zł. Spłaca zaciągnięte kredyty.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej – k. 253v w zw. z k. 525, zaświadczenie – k. 251, umowa zlecenia – k. 250, karty informacyjne – k. 25 – 28, decyzja MOPS. (...).535SW.2018 – 30, decyzja MOPS. (...).123.2018 – k. 31, umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 264 – 266, PIT – k. 19, zaświadczenie lekarskie – k. 518)

G. G. ma obecnie 38 lat. Prowadzi gospodarstwo rolne. Zrezygnował z dostaw mleka i sprzedał krowy mleczne za 65.000,00 zł. Obecnie przekwalifikuje się na produkcję roślinną. Uprawia czosnek na obszarze około 30 – 40 arów. Przez ostatnie dwa lata osiągnął z tego tytułu niski dochód, ok. 8.000 – 10.000 zł. Na pozostałym obszarze uprawia zboże, kukurydzę i łąkę dla krów.

Otrzymuje dopłaty, w tym roku było to 26.000,00 zł. Odzyskał prawo jazdy kategorii B. Jego możliwości zarobkowe uległy zmniejszeniu.

(dowód: zeznania pozwanego G. G. – k. 254 w zw. z k. 525v, zeznania świadka K. W. – k. 524v)

Dzieci spędzają średnio tyle samo czasu u matki i u ojca. Pozwany w miarę możliwości zapewnia im atrakcje, np. kino czy wypad do McDonaldsa. Gdy są u pozwanego, odrabiają z nim lekcje. Pozwany daje dzieciom prezenty.

( dowód: zeznania pozwanego G. G. – k. 254, zeznania świadka J. J. – k. 525)

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Nie budzą wątpliwości Sądu co do wiarygodności dowody z dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony
i potwierdzają przedstawiane przez nie fakty.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w części, dlatego też Sąd podwyższył alimenty płatne od pozwanego G. G. na rzecz jego małoletnich dzieci: A. G. (1), M. G. (1) i M. G. (2) z kwot po 600 złotych miesięcznie do kwot po 700 złotych miesięcznie.

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć natomiast należy zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).

Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi

i majątkowymi.

Sąd podziela pogląd, który wyraził Sąd Najwyższy, iż różnica wieku dzieci spowodowana upływem czasu od daty postanowienia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych z uczęszczaniem do szkoły, pobieraniem dodatkowych lekcji itp., co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia tych wydatków (por. postanowienie SN z 1.06.1965 r., I CZ 135/64, LEX 5811). W literaturze również podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 277).

W sprawie niniejszej nie ulega wątpliwości, iż od czasu ustalenia alimentów na poziomie 600 zł na rzecz A. G. (1), M. G. (1) i M. G. (2) doszło do istotnego zwiększenia potrzeb małoletnich w ciągu ostatnich 2 lat, jakie upłynęły od wydania wyroku w sprawie rozwodowej przez Sąd Okręgowy w Łodzi. Małoletni powodowie A. i M. są w wieku szkolnym, natomiast M. G. (2) uczęszczać zaczęła do przedszkola. Ponadto wzrosły koszty związane z zapewnieniem potrzeb mieszkaniowych małoletnich powodów. Przedstawicielka ustawowa wraz z powodami nie mieszka już w domu wraz z pozwanym, ale wynajmuje mieszkanie.

Powodowie znajdują się w takim wieku, że ich potrzeby szczególnie szybko rosną. W związku z ich dorastaniem więcej środków, niż było to w listopadzie 2017 roku, potrzeba na ich wyżywienie, na odzież, buty, które częściej trzeba wymieniać na nowe, większe. Sąd uznał, iż łączny koszt utrzymania małoletnich powodów to około 4.200 zł, tj. średnio 1400 zł na jedno dziecko. Sąd zasądził zatem od pozwanego połowę kwoty niezbędnej na utrzymanie jednego dziecka.

Sytuacja przedstawicielki ustawowej powodów w zakresie zatrudnienia nie poprawiła się. Obecnie dalej utrzymuje się ona z pracy dorywczej, co jest związane głównie z jej poważnymi problemami zdrowotnymi. Ponadto, poświęca ona znaczącą ilość czasu na opiekę nad dziećmi, co również wpływa na jej możliwości znalezienia pracy na pełen etat. Utrzymuje się ona więc zasadniczo ze świadczeń alimentacyjnych, wobec otrzymania decyzji odmownych w zakresie otrzymania środków z pomocy społecznej. Koszty jej utrzymania są natomiast wysokie: wliczając w to zarówno opłatę czynszu, koszty dostawy prądu czy raty uiszczane na rzecz zaciągniętych uprzednio kredytów.

Należy jednak zwrócić uwagę na okoliczność, że również sytuacja pozwanego od dnia wydania wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie I C 940/17 nie uległa znaczącej poprawie. Pozwany nie osiągnął spodziewanych zysków z uprawy czosnku, ponadto sprzedał posiadane krowy mleczne i obecnie podjął się głównie uprawy roślinnej.

Obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców, co do zasady w równych częściach. Jedynie w przypadku małych dzieci obowiązek ten w całości, czy znacznej części może być spełniony w postaci osobistych starań o zapewnienie odpowiedniego wychowania i opieki. Przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd miał na względzie to, że małoletni powodowie nie są już małymi dziećmi oraz to, że pozwany utrzymuje systematyczny kontakt z dziećmi. Małoletni powodowie spędzają u niego znaczną ilość czasu, a pozwany ponadto dobrowolnie łoży na ich utrzymanie.

Z uwagi na przedstawione powyżej okoliczności Sąd uznał, że rodzice małoletnich powodów powinni w równych częściach uczestniczyć w ich utrzymaniu. Obowiązek alimentacyjny względem dzieci spoczywa na obojgu rodzicach, zatem w pozostałym zakresie potrzeby małoletnich winna zaspokajać ich przedstawicielka ustawowa, co w konsekwencji powoduje, że wartość środków finansowych przeznaczanych na bieżące utrzymanie powodów nie ogranicza się wyłącznie do kwot zasądzonych od ojca na ich rzecz połowę kosztów utrzymania małoletnich zobowiązana jest pokrywać A. G. (2).

Uwzględniając wszystkie podniesione okoliczności sprawy Sąd stanął na stanowisku, iż zasadnym było uwzględnienie powództwa w części i podwyższenie alimentów zasądzonych na rzecz A. G. (1), M. G. (1) i M. G. (2) z kwoty po 600 zł miesięcznie do kwot po 700 zł miesięcznie na każdego z nich, które to kwoty są płatne do dnia 10-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dzieci A. G. (2) poczynając od dnia 7 marca 2018 roku, który jest dniem zawiśnięcia sporu, czyli doręczenia pozwu pozwanemu.

Sąd nie obciążył pozwanego kosztami procesu – zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 102 k.p.c. - przejmując je na rachunek Skarbu Państwa..

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.