Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 06 lutego 2019r. małoletni M. i M. rodz. M. działający przez matkę E. M. wnieśli do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko Ł. M. o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletnich powodów alimentów w kwocie po 2000 zł miesięcznie na każdego z nich, łącznie 4000 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk ich matki wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wniesienia pozwu - w miejsce dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego wynikającego z ugody zawartej w dniu 21 stycznia 2015r. w sprawie III RC 655/15 przed Sądem Rejonowym w Kaliszu ustalonego na 550 zł miesięcznie, łącznie 1100 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu matka małoletnich powodów podniosła, iż od czasu ostatniego ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletnich powodów wzrosły ich usprawiedliwione potrzeby i dotychczas ustalona kwota alimentów nie jest wystarczająca na pokrycie tych potrzeb. Dochody i możliwości zarobkowe matki powodów w chwili obecnej nie wystarczają na zaspokojenie bytu, wychowania i potrzeb dzieci, utrzymanie siebie i choćby przeciętnego standardu życia. Wskazała, iż pozwany będąc zdrowym i młodym mężczyzną pracując w gospodarstwie rolnym swoich rodziców o znacznym areale nastawionym na hodowlę trzody chlewnej nie powinien mieć większych problemów, aby dostarczyć dzieciom środków w związku z ich rosnącymi potrzebami.

Na rozprawie w dniu 03 kwietnia 2019r. pozwany Ł. M. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletnia M. M. (4) ur. (...) i małoletni M. M. (5) ur. (...) pochodzą ze związku małżeńskiego E. M. i Ł. M..

Małżeństwo rodziców małoletnich zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 03 lipca 2012r. wydanego w sprawie IC 680/12 przez rozwód.

(dowód: wyrok SO w Kaliszu z dn. 03.07.2012 IC 680/12 na k. 5 w aktach III RC 655/14)

Ostatnia wysokość należnych małoletnim powodom alimentów została ustalona w ugodzie zawartej przez ich rodziców na rozprawie w dniu 21 stycznia 2015r. w sprawie III RC 655/14 przed Sądem Rejonowym w Kaliszu. Wówczas pozwany zobowiązał się do łożenia na rzecz małoletnich dzieci alimentów w kwocie po 550 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, łącznie 1100 zł miesięcznie płatnych z góry do rąk matki małoletnich, do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: ugoda sądowa z dn. 21.01.2015r. k. 21 w aktach III RC 655/14)

W dacie ostatniego ustalania wysokości obowiązku alimentacyjnego, małoletnia M. M. (4) miała 7 lat i uczęszczała do I klasy Szkoły Podstawowej. Małoletni M. M. (5) 5 lat i uczęszczał do zerówki w przedszkolu. Opłata za przedszkole wynosiła ok. 150 zł miesięcznie. Na miesięczne koszty utrzymania małoletnich dzieci składały się wydatki związane z wyżywieniem w kwocie 800 zł, odzieżą 200 zł, witaminami 30 zł, ubezpieczeniem 50 zł, komitetem 100 zł, rozrywką 40 zł. Małoletni M. był dzieckiem często chorującym i matka kupowała mu B., która kosztowała 40 zł miesięcznie oraz tran, którego koszt wynosił 25 zł miesięcznie.

Małoletnie rodzeństwo mieszkało wraz z matką w domu położonym w miejscowości K.. Na miesięczne utrzymanie domu składały się opłaty za ogrzewanie w kwocie 300 zł, energii elektrycznej 80 zł, gaz 50 zł.

Matka małoletnich miała 30 lat i była zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. na stanowisku spedytora międzynarodowego, za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 1 234,73 zł netto. (...) w/w była wspierana przez swoją matkę w kwocie 300-400 zł miesięcznie.

(dowód: zeznania E. M. z dn. 21.01.2015r. k. 20-21 w aktach III RC 655/14, zaświadczenie k. 19 w aktach III RC 655/14 )

Pozwany Ł. M. miał 33 lata i mieszkał wraz z swoimi rodzicami, którym pomagał w pracach na gospodarstwie.

W zamian za świadczoną pomoc pozwany miał zapewnione u rodziców wyżywienie, mieszkanie, a także w/w opłacali alimenty na rzecz małoletnich dzieci pozwanego. Ponadto, rodzice pozwanego dawali mu kieszonkowe w kwocie 300-400 zł miesięcznie.

(dowód: zeznania Ł. M. z dn. 21.01.2015r. k. 21 w aktach III RC 655/14)

Obecnie małoletnia M. M. (4) ma 12 lat i w roku szkolnym 2018/2019 ukończyła V klasę w Szkole Podstawowej w O.. Na rozpoczęcie roku szkolnego matka wyposaża dzieci w nowe plecaki, przybory szkolne oraz białe koszule. Ponadto, opłaca ona składki na komitet szkolny w kwocie po 50 zł rocznie oraz ubezpieczenie dzieci po 62 zł rocznie.

W czasie trwania roku szkolnego małoletnia powódka uczęszcza na korepetycje z matematyki oraz języka angielskiego. Godzina zajęć z matematyki i języka angielskiego kosztują po 35 zł. Dziewczynka raz w tygodniu uczęszcza na jazdę konną. Lekcja kosztuje 35 zł. W/w jest leczona dentystycznie i ortodontycznie. Czeka na założenie aparatu stałego, którego koszt wyniesie ok. 1700 zł.

Małoletni M. M. (5) ma 10 lat i w tym roku szkolnym ukończył III klasę Szkoły Podstawowej w O.. Chłopiec również korzysta w roku szkolnym z korepetycji z matematyki. Uczęszcza na zajęcia z taekwondo, których miesięczny koszt wynosi 90 zł. W wakacje br. jedzie na obóz z taekwondo, który będzie kosztował 1550 zł. Poza tym małoletnie rodzeństwo będzie brało udział w 4 dniowym obozie w G., który będzie kosztował ich matkę po 50 zł za dziecko (100 zł).

Na miesięczne koszty utrzymania małoletnich powodów składają się wydatki na wyżywienie w kwocie po 600 zł (1200 zł), środki czystości po 100 zł ( 200 zł), odzież po 150 zł (300zł).

Małoletni M. często choruje, mniej więcej 6 razy do roku. Wówczas matka przeznacza ok. 100 zł na leki. Ponadto, matka małoletnich co 3 miesiące uczęszcza z dziećmi do dentysty na fluoryzację. Matka małoletnich zawozi dzieci do szkoły oraz na zajęcia dodatkowe. Na benzynę w tym celu przeznacza ok. 250 zł.

Małoletnie rodzeństwo M. mieszka wraz z matką i partnerem matki w domu jednorodzinnym położonym w K.. Na miesięczne koszty utrzymania nieruchomości składają się koszty energii elektrycznej ok. 235 zł w okresie letnim, ok. 185 zł w okresie zimowym, gaz 50 zł, wywóz nieczystości 15 zł, woda ok. 26,66 zł, TV i Internet 85 zł, ogrzewanie węglem 400 zł. Dzieci mają swoje telefony komórkowe, za które abonament kosztuje 38 zł miesięcznie.

Matka małoletnich jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. Sp. k. na stanowisku spedytora. Jej średnie wynagrodzenie za ostatnie 6 miesięcy wyniosło 3241,67 zł netto miesięcznie. W 2017r. w/w osiągnęła dochód w wysokości 22 190,36 zł, natomiast w 2018r. jej dochód wyniósł 24 142,52 zł. W/w ma przyznane świadczenie wychowawcze 500 +.

(...) matki małoletnich R. M. prowadzi własną działalność gospodarczą, z której uzyskuje dochody w kwocie ok. 5000 zł.

(dowód: faktury VAT, paragony, potwierdzenia dokonania przelewów k. 17- 18, 21-24, 26-34, zaświadczenie k. 25,35, zeznania E. M. z dn. 03.04.2019r. k. 36 czas od 00:03:32 do 00:23:44, zeznania podatkowe za 2017 i 2018 k. 42,43, zaświadczenie k. 44, zeznania E. M. z dn. 01.07.2019r. k. 46-47 czas od 00:09:24 do 00:35:28 )

Ł. M. ma 38 lat, z zawodu jest cieślą. Pozwany w dalszym ciągu pracuje u swoich rodziców na gospodarstwie. Za świadczoną pracę w/w otrzymuje od rodziców 1700 zł netto. Ponadto, ma zapewnione mieszkanie u rodziców oraz wyżywienie.

Pozwany pozostaje w nieformalnym związku, z którego w dniu (...) urodził mu się syn. Dobrowolnie łoży on na rzecz w/w dziecka alimenty w kwocie 500 zł.

Pozwany posiada prawo jazdy kat. B oraz majątek w postaci motocykla (...) 125 rocznik 1978, motocykla marki H. rocznik 2007, samochodu marki O. rocznik 2000 oraz samochodu marki A. rocznik 2006.

(dowód: pismo ze Starostwa Powiatowego w K. k. 12, zeznania Ł. M. z dn. 03.04.2019r. k. 36 czas od 00:23:44 do 00:35:31)

Powiatowy Urząd Pracy w K. posiada oferty pracy w zawodzie kierowcy kat. B, pracownika budowlanego oraz bez kwalifikacji zawodowych za miesięcznym wynagrodzeniem wyższym niż osiągane obecnie przez pozwanego.

(dowód: pismo z PUP w K. k. 50-59)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom matki małoletnich powodów oraz pozwanego w zakresie ujętym w stanie faktycznym.

Sąd nie dał wiary zeznaniom matki małoletnich co do okoliczności, iż na benzynę w celach dowożenia małoletnich do szkoły i zajęcia pozalekcyjne wydaje miesięcznie 500 zł. W ocenie Sądu w/w wydatek na benzynę został przez matkę małoletnich zawyżony. Sąd przyjął, iż na benzynę matka małoletnich przeznacza ok. 250 zł miesięcznie (w celach dowożenia dzieci na zajęcia). Podobnie, w ocenie Sądu wydatek podany przez E. M. przeznaczany na środki czystości dla małoletnich w kwocie 170 zł został przez nią zawyżony. Zdaniem Sądu kwota po 100 zł miesięcznie, przeznaczana na dziecko odpowiednio 10 i 12 – letnie jest kwotą adekwatną do ich potrzeb. Małoletnie dzieci jak wynika z zebranego materiału dowodowego nie cierpią na problemy skórne, które mogłyby zwiększać koszty ponoszone przez ich matkę na środki czystości. Sąd nie dał również wiary matce małoletnich powodów co do ponoszonych przez nią wydatków na wyprawkę szkolną dzieci w łącznej kwocie 1000 zł. W ocenie Sądu powyższy wydatek również został przez w/w zawyżony i przyjął, że kwotą adekwatną, realną ponoszoną przez matkę małoletnich w związku z rozpoczęciem roku szkolnego dzieci jest kwota łączna 400 zł (po 200 zł na dziecko). Przy przyjęciu, iż matka małoletnich otrzymuje 300 zł na wyprawkę oraz bezpłatne podręczniki szkolne. Należy przy tym wskazać, że matka nie ponosi kosztów związanych z zakupem podręczników dla dzieci. Również kwota ponoszona przez matkę małoletnich na szkołę dzieci w kwocie 127 zł miesięcznie, a więc 1524 zł rocznie nie została przez nią w żaden sposób udowodniona. Matka małoletnich podała, że opłaca komitet szkolny dzieci w kwocie po 50 zł rocznie oraz ubezpieczenie w kwocie 62 zł rocznie. W ocenie Sądu pozostała kwota 1412 zł (1524 zł – 62 zł – 50 zł= 1412 zł) w której mieszczą się zdaniem matki małoletnich wydatki na wycieczki szkolne dzieci, basen oraz imprezy szkolne jest kwotą przez nią zawyżoną.

Ponadto, należy wskazać, iż matka małoletnich powodów w żaden sposób nie udokumentowała ponoszenia przez nią w/w wydatków w podawanej przez siebie wysokości.

E. M. nie udowodniła również, że sytuacja majątkowa ojca małoletnich pozwala mu na partycypowanie w kosztach utrzymania dzieci na poziomie po 2000 zł miesięcznie (łącznie 4000 zł). Gospodarstwo, w którym pracuje w/w nie jest jego własnością, zatem przy ustalaniu jego możliwości zarobkowych nie jest brana pod uwagę jego dochodowość.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 krio można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, przy czym o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe strony zobowiązanej do alimentacji (art. 135 § 1 krio).

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do podwyższenia alimentów od Ł. M. na rzecz zarówno małoletniej córki M. jak i małoletniego syna M.. Od ostatnich ustaleń w przedmiocie wysokości alimentów należnych małoletnim powodom minęło ponad 4 lata i przez cały ten okres ich usprawiedliwione potrzeby wzrosły. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazał, iż usprawiedliwione potrzeby małoletniej M. wynoszą ok. 1300 zł miesięcznie, a małoletniego M. ok. 1100 zł miesięcznie. Ojciec małoletnich powinien partycypować w kosztach utrzymania dzieci. Jest on osobą zdrową, zdolną do pracy i posiada możliwości zarobkowe by płacić alimenty w łącznej kwocie 1600 zł. Na chwilę obecną pozwany nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych, świadcząc pracę w gospodarstwie swoich rodziców za miesięcznym wynagrodzeniem 1700 zł netto. W/w posiadając trójkę małoletnich dzieci, do których alimentacji jest zobowiązany powinien poszukać zatrudnienia za wynagrodzeniem wyższym niż obecnie osiągane. Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego Powiatowy Urząd Pracy w K. dysponuje ofertami pracy za miesięcznym wynagrodzeniem wyższym niż 1700 zł netto miesięcznie. Zważyć należy również, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał, że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu może wymagać nawet poświęcenia części składników majątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 .03. 2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351). Należy jednak wziąć pod uwagę, że ojciec małoletnich ma na utrzymaniu trzecie dziecko, więc jego obowiązek alimentacyjny wynosi łącznie 2100 zł miesięcznie.

Sytuacja majątkowa matki małoletnich od ostatniego ustalania obowiązku alimentacyjnego na rzecz dzieci jest korzystniejsza i jest ona w stanie partycypować w kosztach utrzymania dzieci w pozostałym zakresie.

W tych okolicznościach Sąd na podstawie wyżej powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku podwyższając obowiązek alimentacyjny pozwanego względem małoletniej córki z kwoty 550 zł miesięcznie do kwoty 850 zł miesięcznie, oraz względem małoletniego syna z kwoty 550 zł miesięcznie do kwoty 750 zł miesięcznie (łącznie 1600 zł miesięcznie).

W punkcie 2 sentencji wyroku dalej idące powództwo o podwyższenie alimentów Sąd oddalił jako nadmiernie wygórowane.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności zawarte w punkcie 3 sentencji wyroku oparto na treści art. 333 § 1 kpc.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 Nr 167, poz. 1398 ze zm.) Sąd zasądził od Ł. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 306 zł tytułem opłaty, od której małoletni powodowie byli zwolnieni z mocy ustawy o czym w punkcie 4 wyroku.

O kosztach jak w punkcie 5 sentencji wyroku Sąd orzekł przy zastosowaniu przepisu art. 102 kpc.