Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2018 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku w Wydziale II Karnym w składzie :

Przewodniczący: SSR Anna Sereda

Protokolant: Ewa Szczepańska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Otwocku – Doroty Myszak - Wieczorek

po rozpoznaniu w dniach 23 stycznia 2018 roku, 12 kwietnia 2018 roku i 10 maja 2018 roku

sprawy N. F., s. A. i J. zd. N., ur. (...) w W.

oskarżonego o to, że: I. w dniu 5 stycznia 2015 r. w KPP w O., będąc prawidłowo pouczonym o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, złożył mające służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn. akt RSD 1580/14 fałszywe zeznania co do osoby kierującej pojazdem m-ki F. (...) o nr rej. (...) w dniu 23 grudnia 2014 r.

tj. o czyn z art. 233 § 1 kk

II. w dniu 2 czerwca 2016 r. na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Otwocku, będąc prawidłowo pouczonym o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, złożył mające służyć za dowód w postępowaniu o sygn. akt II K 65/15 fałszywe zeznania co do osoby kierującej pojazdem m-ki F. (...) o nr rej. (...) w dniu 23 grudnia 2014 r.

tj. o czyn z art. 233 § 1 kk

orzeka:

1.  oskarżonego N. F. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt. I i za to na podstawie art. 233 § 1 kk skazuje go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  oskarżonego N. F. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt. II i za to na podstawie art. 233 § 1 kk skazuje go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

3.  na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk i art. 86 § 1 kk wymierza oskarżonemu karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 2 (dwóch) lat;

5.  na podstawie art. 71 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego grzywnę w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych w wysokości po 10 (dziesięć) złotych każda stawka;

6.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego do informowania sądu o przebiegu okresu próby;

7.  na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 380 zł. (trzysta osiemdziesiąt złotych) w tym opłatę sądową w kwocie 280 zł. (dwieście osiemdziesiąt złotych).

Sygn. akt II K 776/16

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 22 maja 2018 roku

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Komenda Powiatowa Policji w O. prowadziła postępowanie przygotowawcze w sprawie RDS 1580/14, dotyczącej kierowania przez M. M. w dniu 23 grudnia 2014 roku na ulicy (...) w O. samochodem osobowym marki F. o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 0,81 mg/l i 0,83 mg/l. Razem z M. M. jako pasażer jechał wówczas oskarżony N. F., który również znajdował się w stanie nietrzeźwości.

W toku prowadzonego w powyższej sprawie postępowania przygotowawczego, w dniu 05 stycznia 2015 roku w Komendzie Powiatowej Policji w O. przesłuchany został w charakterze świadka oskarżony N. F.. N. F. został pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, po czym zeznał nieprawdę, że w dniu 23 grudnia 2014 roku na stacji (...) w Ś. M. M. poprosił, aby oskarżony odprowadził jego samochód do miejsca zamieszkania. Oskarżony był wówczas nietrzeźwy, ale się zgodził i pojechał na parking przy stacji PKP w Ś.. Gdy zatrzymał samochód, wysiadł od strony kierowcy, a M. M. od strony pasażera i dopiero wtedy około 10 metrów dalej zauważyli zaparkowany samochód, z którego podeszło do nich dwóch funkcjonariuszy Policji.

W dniu 02 czerwca 2016 roku oskarżony N. F. został przesłuchany w charakterze świadka na okoliczność w/w zdarzenia na rozprawie prowadzonej w Sądzie Rejonowym w Otwocku w sprawie II K 65/15. N. F. został pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, po czym zeznał nieprawdę, że w dniu 23 grudnia 2014 roku M. M. poprosił go, by przestawić jego samochód w inne miejsce. W tym celu oskarżony udał się obok stacji (...) i zabrał samochód by go zaparkować obok dworca PKP Ś.. Tam zgasił silnik, wraz z M. M. wysiedli z auta, oskarżony oddał mu kluczyki i po chwili podeszło do nich dwóch policjantów, którzy poprosili o dokumenty. Zeznał, że nie posiadał dokumentów, ale nie wiedział co ma powiedzieć i zaczął ich szukać po kieszeniach.

Oskarżony N. F. nie był dotychczas karany.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

⚫

zeznań świadka J. P. (k. 14-16, k. 91-92),

⚫

zeznań świadka P. W. (17-18, k. 100),

⚫

innych dowodów ujawnionych na rozprawie tj.: potwierdzonej za zgodność z oryginałem kserokopii protokółów z przebiegu badania stanu trzeźwości (k. 4-5, k. 6-7), protokołu przesłuchania w charakterze świadka N. F. (k. 11-13), potwierdzonej za zgodność z oryginałem kserokopii dokumentów z akt sprawy Sądu Rejonowego w Otwocku sygn. akt II K 65/15 (k. 37-47), informacji z K. dot. oskarżonego (k. 49, k. 72, k. 95).

Oskarżony N. F. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia. Oskarżony w postępowaniu przygotowawczym wyjaśnił, że M. M. zadzwonił do niego i poprosił, żeby odstawił mu samochód. Kiedy oskarżony dotarł na miejsce zorientował się, że M. M. jest nietrzeźwy. Oskarżony również wcześniej pił piwo, ale nie pamiętał ile dokładnie. M. M. nie powiedział gdzie odstawić samochód, oskarżony zadecydował, że będzie to dworzec PKP Ś.. Kiedy już wjeżdżali na parking, zauważył policjantów i domyślił się kim oni są. Stwierdził, że policjanci nie widzieli kto prowadził samochód, ponieważ kiedy podeszli do auta, zarówno oskarżony – kierowca i M. M. – pasażer, wysiedli z auta i stali przy bagażniku z tyłu pojazdu. W ocenie oskarżonego M. M. podczas kontroli był bardzo pewny siebie i dlatego to jemu postawiono zarzut. Opisał, że początkowo podszedł do nich tylko jeden policjant, który poprosił o dokumenty, nie kierując prośby do konkretnej osoby. Oskarżony wykonał głupi ruch jakby szukał dokumentów w kieszeniach, mimo że ich nie miał. Z kolei M. M. pewnym siebie głosem powiedział „ale o co chodzi, przecież silnik jest wyłączony”. Później podszedł do nich drugi policjant, po czym funkcjonariusze zadzwonili po drugi radiowóz. Oskarżony nie pamiętał co działo się w czasie oczekiwania na drugi radiowóz, myślami był gdzieś indziej, czuł się winny, że prowadził samochód pod wpływem alkoholu. O tym, że to on prowadził samochód powiedział funkcjonariuszom już w radiowozie, powtórzył to także na Komendzie. Również M. M. cały czas utrzymywał, że to oskarżony prowadził, ale funkcjonariusze cały czas obstawali przy swoim. Oskarżony stwierdził, że w takim wypadku nie rozumie dlaczego obaj zostali zabrani na Komendę. Zaprzeczył także, aby była sytuacja, kiedy wraz z M. M. dogadywali się, który z nich weźmie na siebie winę za prowadzenie samochodu. Wyjaśnił, że M. M. spotykał się z jego siostrą i stąd się znają, jednak nie są znajomymi czy przyjaciółmi. Stwierdził, że na temat tej sprawy rozmawiał z M. M. tylko raz, po wyjściu z Komendy. Dodał, że myślał o toczącej się sprawie, ale nie pytał o nią M. M..

Na rozprawie przed Sądem oskarżony również nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i wyjaśnił i potwierdził wyjaśnienia złożone w postępowaniu przygotowawczym. Dodał, że od samego początku mówił, że jest monitoring na poczcie i stacji (...) i nie rozumie dlaczego nagrania nie znalazły się w materiale dowodowym.

Sąd odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego N. F.. Są one bowiem nielogiczne, niespójne i sprzeczne z wiarygodnym materiałem dowodowym, przede wszystkim z zeznaniami świadków J. P. oraz P. W., a także z dowodem z dokumentu w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 08 czerwca 2016 roku, sygn. akt II K 65/15. Przesłuchani w sprawie w charakterze świadków funkcjonariusze Policji J. P. oraz P. W. dokładnie opisali, że podejmując interwencję w dniu 23 grudnia 2014 roku, pierwszy z nich podszedł do kierowcy, zaś drugi do pasażera. Obaj mężczyźni w tym czasie przebywali w samochodzie marki F. (...) nr rej. (...). Nie było tym samym wątpliwości, który z nich prowadził pojazd. Nadto z zeznań w/w świadków jednoznacznie wynika, iż w ich obecności zatrzymani jeszcze w trakcie kontroli ustalili, że to oskarżony weźmie na siebie winę za prowadzenie pojazdu, ponieważ nie ma prawa jazdy, więc „nie ma mu czego zabrać”. I właśnie dlatego również został zbadany stan jego trzeźwości. Nie ulega wątpliwości, że oskarżony od początku konsekwentnie i fałszywie twierdził, że był kierowcą pojazdu w dniu 23 grudnia 2014 roku. Wraz z M. M. uznali bowiem, że oskarżonemu grożą mniejsze konsekwencje za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości. Nadto nie ulega wątpliwości, iż obaj mężczyźni dobrze się znają i regularnie widują, ponieważ M. M. żyje w związku z siostrą oskarżonego, co w/w potwierdził wyjaśniając na rozprawie w sprawie Sądu Rejonowego w Otwocku sygn. akt II K 65/16. Zatem w ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego złożone w niniejszej sprawie stanowią jedynie przyjętą przez niego linię obrony zmierzająca do uniknięcia odpowiedzialności karnej za popełnione czyny. Mając na uwadze powyższe Sąd w całości odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego.

Za wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania świadków J. P. oraz P. W.. Świadkowie są funkcjonariuszami Policji, którzy podjęli interwencję wobec M. M. oraz oskarżonego w dniu 23 grudnia 2014 roku. Świadkowie ci opisali dokładnie przebieg całej interwencji, zaznaczając, że kiedy podeszli do kontrolowanego samochodu to obaj mężczyźni nadal siedzieli w pojeździe. Zaznaczyli, że nie było żadnych wątpliwości co do osoby kierowcy. J. P. dodał, że na pewno nikt nie wysiadał z auta od momentu zaparkowania. Zeznania w/w świadków są jasne, spójne i konsekwentne. Świadkowie ci jako funkcjonariusze Policji są osobami obcymi dla stron i nie mieli żadnych powodów ku temu, aby przedstawiać przebieg zdarzeń w sposób niezgodny z rzeczywistością.

Za niewiarygodne w całości Sąd uznał zeznania świadka M. M.. Zeznania te są bowiem ewidentnie sprzeczne z wiarygodnym materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami świadków J. P. oraz P. W., oraz z wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 08 czerwca 2016 roku, sygn. akt II K 65/15. Świadek M. M. w swoich zeznaniach potwierdzał wersję przedstawioną przez oskarżonego. Niemniej jednak jak opisano powyżej przy analizie wyjaśnień oskarżonego, funkcjonariusze Policji nie mieli wątpliwości, iż to właśnie świadek prowadził samochód w dniu 23 grudnia 2014 roku, a oskarżony był jego pasażerem. Jednocześnie kompletnie nielogiczne było twierdzenie świadka, iż po wydaniu wobec niego wyroku skazującego za czyn z art. 178a § 1 k.k. w sprawie Sądu Rejonowego w Otwocku sygn. akt II K 65/15 chciał złożyć apelację, ale jego obrońca odradziła mu to stwierdzając, że dostał łagodny wyrok. Nie ulega wątpliwości, że każdy normalnie rozumujący człowiek, czując się niewinny, wyczerpuje drogę odwoławczą, a nie godzi się z wyrokiem skazującym ze względu na łagodny wymiar kary. Mając powyższe na uwadze Sąd w całości odmówił wiarygodności zeznaniom świadka M. M..

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie dowody z dokumentów ujawnione na rozprawie. Żadna ze stron nie kwestionowała bowiem ich wiarygodności ani autentyczności, a w połączeniu z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym, dokumenty te pozwalają na odtworzenie pełnego i rzeczywistego obrazu czynów popełnionych przez oskarżonego.

Czyny oskarżonego N. F. wyczerpują znamiona przestępstwa z art. 233 § 1 k.k.

Przestępstwo to polega na zeznaniu nieprawdy lub zatajeniu prawdy przez osobę składającą zeznania mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy. Dla zrealizowania znamienia „zeznaje nieprawdę” wystarczy, jeśli fałsz dotyczy jakiegoś fragmentu zeznań, nie koniecznie całej jego treści. Na bezprawność zachowania sprawcy nie ma też wpływu waga okoliczności, jakiej fałsz dotyczy. Musi to być jednak okoliczność mająca „służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym postępowaniu” . Wreszcie dla rozpoznania znamienia „zeznaje nieprawdę” nie ma znaczenia to, czy i w jakim stopniu osoba zeznająca nieprawdę była w takiej treści zeznań materialnie bądź moralnie zainteresowana. Warunkiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 233 § 1 k.k. jest - zgodnie z art. 233 § 2 k.k. - aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie. Strona podmiotowa przestępstwa z art. 233 § 1 k.k. obejmuje obie postacie umyślności, a więc zarówno zamiar bezpośredni, jak i ewentualny.

Oskarżony N. F. w dniu 05 stycznia 2015 roku złożył zeznania w charakterze świadka w KPP w O., a więc przed organem prowadzącym postępowanie na podstawie ustawy i uprawnionym do zbierania materiału dowodowego. Zeznania, które oskarżony złożył w charakterze świadka miały służyć za dowód w postępowaniu prowadzonym przez KPP w O., nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w Otwocku, sygn. akt RSD 1580/14. Przyjmująca zeznania sierż. szt. I. S., działając w zakresie swoich uprawnień uprzedziła zeznającego o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, co oskarżony potwierdził własnoręcznym podpisem.

Ponadto oskarżony N. F. w dniu 2 czerwca 2016 roku złożył zeznania w charakterze świadka przed Sądem Rejonowym w Otwocku, a więc przed organem prowadzącym postępowanie na podstawie ustawy i uprawnionym do zbierania materiału dowodowego. Zeznania, które oskarżony złożył w charakterze świadka miały służyć za dowód w postępowaniu prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Otwocku sygn. akt II K 65/15. Sąd działając w zakresie swoich uprawnień uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Oskarżony N. F. podczas obu w/w przesłuchań zeznał niezgodnie z prawdą, że w dniu 23 grudnia 2014 roku to on był kierowcą samochodu marki F. (...) o nr rej. (...). W rzeczywistości to nie oskarżony, a nietrzeźwy wówczas M. M. był kierowcą w/w samochodu. M. M. wyrokiem Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 8 czerwca 2016 roku sygn. akt II K 65/15 został skazany za czyn z art. 178a § 1 k.k. Oskarżony N. F. dwukrotnie złożył zatem fałszywe zeznania.

Oskarżony N. F. popełnił przestępstwa z art. 233 § 1 k.k. w zamiarze bezpośrednim. Będąc przesłuchiwanym w charakterze świadka w KPP w O. oraz przed Sądem Rejonowym w Otwocku chciał złożyć fałszywe zeznania. Świadczy o tym w szczególności fakt, że zrobił to w ściśle określonym celu, a mianowicie składając fałszywe zeznania chciał pomóc w ten sposób M. M.. Pomimo świadomości odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań zdecydował się na zeznanie nieprawdy.

W powyższej sytuacji czyny oskarżonego N. F. wyczerpują wszystkie znamiona przestępstwa z art. 233 § 1 k.k.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał oskarżonego za winnego popełnienia obu zarzucanych mu czynów i za każdy z tych czynów na podstawie art. 233 § 1 k.k. skazał go na kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. Sąd połączył wyżej opisane kary i wymierzył oskarżonemu karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Należy zaznaczyć, iż orzekając w niniejszej sprawie Sąd zastosował przepis art. 233 § 1 k.k. w brzmieniu nadanym mu Ustawą o Zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw z dnia 11 marca 2016 roku i obowiązującym od dnia 15 kwietnia 2016 roku (art. 7 pkt 13 lit. 4). W niniejszej sprawie czyn opisany w punkcie I wyroku został popełniony przez oskarżonego przed wejściem w życie w/w zmiany, zaś czyn opisany w punkcie II wyroku – po jej wejściu w życie. Sąd orzekając w niniejszej sprawie w odniesieniu do obu czynów zastosował przepisy nowe, bowiem nie można było zastosować częściowo ustawy nowej, a częściowo ustawy obowiązującej poprzednio (w zależności od czasu popełnienia poszczególnych czynów).

Wymierzając oskarżonemu kary jednostkowe jak i karę łączną Sąd kierował się zasadami wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1 i 2 k.k. i uwzględnił całokształt okoliczności, zarówno łagodzących jak i obciążających mających wpływ na wymiar kary.

Wymierzając oskarżonemu za poszczególne przestępstwa kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności Sąd miał na uwadze wysoki stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów z uwagi na postać zamiaru, jaki towarzyszył oskarżonemu – zamiar bezpośredni, jak też ze względu na rodzaj i charakter naruszonego dobra, jakim w tym przypadku jest prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości.

Okolicznością łagodzącą, którą Sąd uwzględnił przy wymiarze kar oskarżonemu jest fakt, że oskarżony nie był dotychczas karany.

Wszystkie wymienione powyżej okoliczności Sąd miał również na uwadze wymierzając oskarżonemu N. F. karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności na okres próby 2 (dwóch) lat. Sąd postawił wobec oskarżonego pozytywną prognozę kryminologiczną i uznał, że orzeczona wobec niego kara łączna 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat będzie wystarczającą dolegliwością, która pozwoli mu zrozumieć naganność jego czynów i sprawi, iż nauczony wcześniejszymi doświadczeniami, wyciągnie z nich właściwe wnioski i w przyszłości nie popełni już przestępstwa. Oskarżony obecnie prowadzi ustabilizowany tryb życia. Dlatego też w ocenie Sądu okres 2 lat, na jaki zostało zawieszone wykonanie kary pozbawienia wolności jest w zupełności wystarczający dla sprawdzenia, czy tak postawiona prognoza okaże się słuszna.

Zawieszając warunkowo wykonanie kary łącznej pozbawienia wolności, Sąd na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego grzywnę w wymiarze 100 (stu) stawek dziennych w wysokości po 10 zł. (dziesięć złotych) każda stawka. Określając liczbę stawek dziennych grzywny Sąd wziął pod uwagę te wszystkie okoliczności, które uwzględnił przy wymiarze oskarżonemu kary pozbawienia wolności. Natomiast ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 10 złotych Sąd zgodnie z art. 33 § 3 k.k. wziął pod uwagę dochody oskarżonego, jego warunki osobiste i rodzinne oraz stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Oskarżony aktualnie nie pracuje, nie posiada żadnego majątku, utrzymuje się z oszczędności. Nie ma przy tym nikogo na utrzymaniu i jest osobą młodą, zdrową i zdolną do pracy. Zatem w ocenie Sądu oskarżony jest w stanie uiścić grzywnę, której wysokość stawki dziennej została ustalona na minimalną przewidzianą przez ustawę kwotę 10 złotych.

Orzeczona wobec oskarżonego kara jest adekwatna do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonego i spełni swoje cele wychowawcze i zapobiegawcze względem oskarżonego, jak też cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa ze względu na prewencję ogólną.

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. Sąd zobowiązał oskarżonego do informowania Sądu o przebiegu okresu próby. Zaznaczyć należy, iż obowiązek ten ma na celu wzmocnienie wychowawczych oddziaływań na oskarżonego. Nie stanowi on zwiększenia dolegliwości, a wręcz przeciwnie - ma ułatwić mu przebieg okresu próby, w szczególności zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę przestępstwa. Ponadto orzeczenie wobec oskarżonego jednego z obowiązków określonych w art. 72 § 1 kk było w niniejszej sprawie obligatoryjne, bowiem Sąd warunkowo zawiesił wykonanie wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności i nie orzekł środka karnego.

Na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 380 zł. (trzysta osiemdziesiąt złotych), w tym opłatę sądową w kwocie 280 zł. (dwieście osiemdziesiąt złotych).