Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Dominika Augustyn

Protokolant : st. sekr. sądowy Monika Morawska

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2019 roku w Krakowie

na rozprawie

sprawy R. G. i Fundacji (...) w K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

przy uczestnictwie zainteresowanego M. G. (1)

o podleganie ubezpieczeniu

na skutek odwołania R. G. i Fundacji (...) w K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

z dnia 21 lipca 2017 roku Nr (...)

I. oddala odwołanie R. G.,

II. odrzuca odwołanie Fundacji (...) w K.,

III. zasądza od Fundacji (...) w K. oraz od M. G. (1) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. kwotę po 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zawrotu kosztów zastępstwa procesowego,

IV. nie obciąża R. G. kosztami zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 31 stycznia 2019r.

Decyzją z dnia 21 lipca 2017r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K., działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1a w zw. z art. 38a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne R. G., jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę od dnia 1 września 2011r., jest M. G. (1).

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że płatnik składek Fundacja (...) podpisał z R. G. umowę o pracę, od dnia 1 września 2011r. w wymiarze czasu pracy ½ etatu na stanowisku masażysty z wynagrodzeniem 1.000 zł miesięcznie, a od stycznia 2012r. w pełnym wymiarze czasu pracy
z wynagrodzeniem 1.500 zł, które systematycznie wzrasta i obecnie wynosi 2.200 zł. Z powyższego tytułu Fundacja (...) zgłosiła R. G.
do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, składając dokument zgłoszeniowy ZUS ZUA. Jednocześnie płatnik składek złożył za R. G. imienne raporty miesięczne ZUS RCA.

Organ rentowy podał, że przeprowadzone u płatnika składek postępowanie kontrolne wykazało, iż R. G., jak i pozostali pracownicy, mimo zgłoszenia
do ubezpieczeń, faktycznie wykonywał pracę na rzecz płatnika M. G. (1), o czym miały świadczyć następujące okoliczności.

Fundacja (...) została powołana przez M. G. (1) aktem notarialnym z dnia 23 grudnia 2010r. Jej celem jest inicjowanie, wspomaganie
i prowadzenie wszechstronnych działań w zakresie pomocy i wspierania osób niepełnosprawnych. Zgodnie ze statutem Fundacji nie prowadzi ona działalności gospodarczej, a jej dochody mogą pochodzić z darowizn, spadków i zapisów, dotacji
i subwencji osób prawnych, dochodów ze zbiórek i imprez publicznych, dochodów
z majątku Fundacji i odsetek bankowych. Tymczasem dotychczas wszystkie darowizny na rzecz Fundacji pochodzą od M. G. (1).

Wobec braku możliwości prowadzenia przez Fundację działalności gospodarczej, ZUS pod znakiem zapytania postawił okoliczność wystawiania faktur z tytułu odpłatnie świadczonych usług: masaży, kolportażu i konfekcjonowania ulotek oraz świadczenia usług transportowych. Organ rentowy zwrócił uwagę na to, że w okresie
od dnia 1 marca 2011r. do dnia 31 października 2016r. Fundacja wystawiła 182 faktury, z których tylko w 10 określono nabywców, a wśród nich (...) Grupę (...), członków rodziny M. G. (1) oraz pracownika, który w okresie wystawienia faktury był zatrudniony w Fundacji do roznoszenia ulotek. Pozostałe 172 faktury zostały wystawione jako bezimienne. Nadto w latach 2011 – 2016 Fundacja nie zawierała żadnych umów biznesowych na wykonywanie odpłatnych masaży oraz na świadczenie usług kolportażowych i transportowych. W okresie od dnia 4 października 2011r. do dnia 6 marca 2016r. Fundacja nie dokonywała żadnych zakupów materiałów do masaży. Udostępniony do kontroli rejestr masaży zawierał jedynie nieliczne wpisy dokonane w okresie od dnia 19 sierpnia 2011r. do dnia 27 października 2011r.

Koszty działalności Fundacji w praktyce ograniczały się do wydatków z tytułu wynagrodzeń, należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych oraz księgowanych faktur za czynsz na rzecz (...) Grupy (...).

W odniesieniu do świadczonych usług transportowych, organ rentowy zwrócił uwagę na to, że Fundacja w okresie od lutego 2015r. do czerwca 2015r. wykazała przychód, pomimo że w tym czasie nie posiadała samochodu. Natomiast od lutego 2015r. do marca 2016r. Fundacja nie ponosiła żadnych kosztów związanych zakupem paliwa. Fundacja od marca 2011r. do grudnia 2016r. posiadała łącznie 3 faktury potwierdzające zakup paliwa, wystawione w dniach 30 kwietnia 2016r., 4 czerwca 2016r. i 3 lipca 2016r., a więc już w czasie trwania postępowań dotyczących jej działalności.

Natomiast (...) Grupa (...) prowadziła działalność w zakresie usług fizjoterapeutycznych oraz agencji reklamowej. Miejscem wykonywania działalności gospodarczej Grupy był m. in. lokal przy ul. (...) w K., który był również siedzibą Fundacji (...). Następnie w trakcie postępowań przed ZUS i postępowań sądowych M. G. (1) dokonał zmian w CEIDG, usuwając informację o miejscu wykonywania działalności Grupy oraz o przedmiocie tej działalności w zakresie usług fizjoterapeutycznych oraz agencji reklamowej, co zdaniem ZUS miało na celu podważenie stanowiska przyjętego przez organ.

Wątpliwości organu rentowego wzbudziła siedziba Fundacji tożsama
z siedzibą (...) Grupy (...), tj. lokal przy ul. (...) w K., wynajęty przez M. G. (1) od Gminy Miejskiej K.. Zgodnie z umową z dnia 10 lutego 2011r. M. G. (1) jako najemca podnajmuje część lokalu, tj. 5 m ² Fundacji (...). Jednocześnie z umowy wynikało, że Fundacja miała partycypować w kosztach związanych z eksploatacją lokalu w szczególności w kosztach zużycia energii elektrycznej i wody, a także wywozu śmieci. Tymczasem z dokumentów pozyskanych w czasie kontroli wynika, że w okresie od marca 2011r. do grudnia 2016r. Fundacja tylko poniosła koszty związane z eksploatacją lokalu, co potwierdza refaktura za energię elektryczną na kwotę 50 zł.

Zgodnie z wyjaśnieniami R. G. wykonywał on pracę masażysty
po kierownictwem M. G. (1) w miejscach przez niego wskazanych, tj. w lokalu przy ul. (...) i (...) Domach Pomocy Społecznej.

Konkludując, w oparciu o zebrany materiał dowody, z którego wynika, że część pracowników zatrudnionych w Fundacji poprzednio pracowała na rzecz (...) Grupy (...) nadal wykonuje te same czynności oraz ze względu na brak dokumentacji potwierdzającej realizację przez Fundację jej celów statutowych, organ rentowy stwierdził że R. G., podobnie jak i pozostali ubezpieczeni zgłoszeni przez Fundację, od dnia 1 września 2011r. świadczył pracę na rzecz M. G. (1).

W odwołaniach wniesionych od ww. decyzji Fundacja (...) oraz R. G. domagali się jej zmiany poprzez stwierdzenie, że pracodawcą, a zarazem płatnikiem składek, dla R. G. w okresie w okresie od dnia 1 września 2011r. do dnia 31 sierpnia 2017r. była Fundacja (...).

Uzasadniając swoje stanowisko odwołujący wskazywali, że R. G. jest zatrudniony przez Fundację (...), a nie przez M. G. (1) i że z tego tytułu otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie za pracę płatne przelewem na jego konto bankowe.

W piśmie z dnia 23 kwietnia 2018r. (k. 49) Fundacja wskazała, iż od 1 stycznia 2011r. do nadal prowadzi działalność statutową, między innymi poprzez rehabilitację osób niepełnosprawnych, jak również poprzez tworzenie dla osób niepełnosprawnych stanowisk pracy zgodnie z ich możliwościami i wykształceniem celem integracji z osobami sprawnymi.

Braki formalne odwołania R. G. uzupełniła Fundacja.

W odpowiedzi na odwołanie R. G. organ rentowy domagał się jego oddalenia z przyczyn podanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Organ rentowy dodał, że do akt sprawy dołączono wprawdzie podpisane przez członków zarządu sprawozdania z działalności Fundacji od 2011r., jednak okoliczność braku formalnego ich złożenia w organie nadzorującym potwierdza tezę o nieformalnym działaniu Fundacji od kilku lat. Powyższe, zdaniem organu rentowego prowadzi do wniosku, że Fundacja faktycznie nie prowadziła działalności.

Organ rentowy wskazał kolejno, że przesłuchani dotychczas w sprawie pracownicy J. M., G. Ś., wykonywali pracę na rzecz innej firmy M. G. (1), pomimo formalnego zatrudnienia w Fundacji. Organ rentowy zwrócił także uwagę na to, że brak jest dokumentów pozwalających stwierdzić w jaki sposób pozyskiwane są środki finansowe wykazywane w sprawozdaniach rocznych w pozycji przychody z działalności statutowej. Zdaniem Prezesa działalność finansowali anonimowi darczyńcy, przy czym nikt nie prowadzi ich rejestru, jak również nie ma na to żadnych dokumentów. Głównym darczyńcą był M. G. (1), który miał przeznaczać kwoty na koszty paliwa, bilety tramwajowe, utrzymanie lokalu, wynagrodzenia pracowników. Jednocześnie darowizny nie są nigdzie ewidencjonowane. Fundacja nie prowadzi też rejestru osób chorych.

R. G. od dnia 4 grudnia 2012r. stale współpracuje z DPS. Wykonywanie przez niego masaży nie podważa przy tym prawidłowości powyższych wniosków organu rentowego. Pracę tej jednej osoby należy bowiem określić jako marginalną i służącą upozorowaniu, że Fundacja rzeczywiście działa. Założenie Fundacji, w której są zatrudnieni członkowie rodziny i pracownicy zatrudnieni wcześniej w innych działalnościach M. G. (1), nieustanne korzystanie przez Prezesa Zarządu i członków jego rodziny ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, naliczanych od wysokości podstaw wymiaru, przy braku dokumentacji potwierdzającej wykonywanie działalności indywidualnie na rzecz Fundacji przez poszczególnych pracowników oraz działalności statutowej Fundacji, w okolicznościach zasilania finansowego Fundacji środkami pochodzącymi z darowizn Prezesa Fundacji lub z jego innych działalności, prowadzi zdaniem organu rentowego, do wniosku, że płatnikiem składek dla R. G. powinien być M. G. (1) prowadzący Agencję (...).

W odpowiedzi na odwołanie Fundacji (...) organ rentowy wniósł o jego odrzucenie.

Uzasadniając stanowisko o odrzuceniu odwołania Fundacji organ rentowy wskazał, że zaskarżona decyzja została podwójnie awizowana (drugie awizo z dnia
3 sierpnia 2017r.) i nie została odebrana. Wobec tego termin do wniesienia odwołania upłynął w dniu 11 września 2017r. Jednocześnie strona odwołująca nie wskazała żadnych okoliczności przemawiających za przywróceniem terminu do wniesienia tego odwołania.

Natomiast z ostrożności procesowej organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania Fundacji (...) z dotychczas wskazanych przyczyn.

W obu przypadkach organ rentowy wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 zł.

Strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie na rozprawie w dniu
22 listopada 2018r.

Odwołujący R. G. na pytanie Sądu czy wie czego dotyczy zaskarżona decyzja, nie udzielił odpowiedzi ale oświadczył, że sprawa dotyczy chyba ubezpieczenia. Na pytanie, czy wie jakie będą konsekwencje ewentualnej zmiany decyzji, nie odpowiedział. Podał, że nie pamięta kto przygotowywał treść odwołania.

Strona odwołująca – Fundacja (...) wnosiła ponadto
o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

Dodać należy, iż Sąd przyjął, ze strona odwołująca - Fundacja (...) w niniejszej sprawie była prawidłowo reprezentowana. Zgodnie ze statutem przedłożonym w dniu 25 czerwca 2018r. (za pismem datowanym na 12 czerwca 2018r.) Fundacja może być reprezentowana przez dwóch członków zarządu lub prezesa samodzielnie. Jednocześnie zgodnie z uchwałą zarządu z dnia 20 kwietnia 2018r. (k. 58), wszyscy członkowie zarządu zostali uprawnieni do reprezentowania Fundacji. Zatem statut przewiduje reprezentację Fundacji nie tylko przez M. G. (1). Powyższe było o tyle istotne, iż M. G. (1) był jednocześnie stroną niniejszego postępowania, co zdaniem Sądu wykluczało aby osobiście reprezentował także Fundację (w drodze analogii do art. 210 kodeksu spółek handlowych). Pełnomocnictwo dla adw. A. B. reprezentującej Fundację zostało udzielone przez członków zarządu: T. G., E. G. i G. G. (k. 86).

Podkreślenia także wymaga, iż pismem datowanym na 12 lipca 2018r. Fundacja poinformowała Sąd, iż od 1 października 2017r. uległ zmianie jej adres i jest to: Pl. (...), (...) K.. Wszystkie przesyłki kierowane do Fundacji przez Sąd były ekspediowane na ten adres, za wyjątkiem postanowienia z dnia 19 grudnia 2017r. (dotyczącego połączenia spraw do wspólnego rozpoznania), podjętego przez M. G. (1) pod adresem ul. (...),(...) K..

M. G. (1) wnosił i wywodził jak odwołujący R. G. oraz Fundacja (...), nie złożył natomiast pisemnego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Zaskarżona decyzja z dnia 21 lipca 2017r. została ekspediowana przez organ rentowy do Fundacji (...) na adres ul. (...) w K.. Przesyłka nie została podjęta i była dwukrotnie awizowana: w dniu 26 lipca 2017r. oraz ponownie w dniu 3 sierpnia 2017r. Fundacja (...) odwołanie od przedmiotowej decyzji wniosła w dniu 29 września 2017r. Odwołanie zostało złożone osobiście.

Dowód:

prezentata ZUS na odwołaniu datowanym na 28 września 2017r.

koperta z adnotacją poczty o awizacji – akta ZUS (złożone pierwotnie do sprawy VII U 2889/17)

skan potwierdzenia odbioru k. 94

wydruk z rejestru przysyłek ZUS k. 93

Fundacja (...) została ustanowiona aktem notarialnym z 23 grudnia 2010r. Fundacja posiada osobowość prawną, a jej prezesem jest M. G. (1). Do celów statutowych Fundacji ma należeć m.in.: inicjowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnych działań w zakresie pomocy i wspierania osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, doradztwo personalne i pośrednictwo pracy świadczone na rzecz osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Oświadczenia woli w imieniu Fundacji we wszystkich sprawach z wyjątkiem majątkowych – zgodnie ze statutem przed dokonaniem zmiany treści §13, i złożonym do akt sprawy w dniu 25 czerwca 2018r. - składać mógł każdy członek zarządu samodzielnie, a w sprawach majątkowych wymagany był podpis dwóch członków Zarządu działających łącznie, w tym Prezesa. Po zmianie statutu oświadczenia woli we wszystkich sprawach składać może dwóch członków zarządu działających łącznie lub Prezes Zarządu działający samodzielnie. Do września 2017r. siedziba Fundacji mieściła się w K. przy ul. (...). Wskazany lokal M. G. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) Grupa (...) wynajął od Gminy K., a później zgodnie z umową z 10 lutego 2011r. jako najemca podnajął część lokalu Fundacji (...) za 100 zł miesięcznie.

Z umowy wynikało, że Fundacja miała partycypować w kosztach zużycia energii elektrycznej i wody, a także wywozu śmieci. Aktualnie siedziba Fundacji mieści się przy Placu (...) w K..

Zgodnie ze statutem Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej, a jej dochody mogą pochodzić z darowizn, spadków i zapisów, dotacji i subwencji osób prawnych, dochodów ze zbiórek i imprez publicznych, dochodów z majątku fundacji
i odsetek bankowych. Faktycznie wszystkie darowizny pochodzą od M. G. (1).

W okresie od 4 października 2011r. do 6 marca 2016r. Fundacja nie dokonywała żadnych zakupów materiałów potrzebnych do masaży (prześcieradła, podkłady, oliwki), a na kontach analitycznych Fundacji brak księgowań wydatków związanych z usługami kolportażowymi. Koszty jej działalności w rzeczywistości ograniczały się do wydatków związanych z wypłatą wynagrodzeń, należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych oraz księgowanych faktur za czynsz na rzecz (...) Grupy (...).

Od 1 marca 2011r. do 31 października 2016r. Fundacja wystawiła 182 faktury, z których tylko w 10 określono nabywcę, tj. (...) Grupę (...), członków rodziny M. G. (1) oraz pracownika, który w okresie wystawienia faktury był zatrudniony w Fundacji do roznoszenia ulotek. Natomiast pozostałe 172 faktury zostały wystawione jako bezimienne. W latach 2011 – 2016 Fundacja nie zawierała żadnych umów biznesowych na wykonywanie odpłatnych masaży oraz na świadczenie usług kolportażowych i transportowych.

Dowód:

dokumentacja ubezpieczeniowa i pokontrolna w aktach ZUS, w tym protokół kontroli z 3 marca 2017r.

statut Fundacji (...) k. 51 – 53 oraz k. 67

Zgodnie z treścią umowy o pracę z dnia 1 września 2011r. ubezpieczony R. G. został zatrudniony nako masażysta na ½ etatu, a od dnia 1 stycznia 2012r. w wymiarze całego etatu. Umowę o pracę, jak i aneksy do niej, podpisał G. G. (syn M. G. (1) i członek zarządu Fundacji), a jako pracodawca została wskazana w treści umowy Fundacja (...). W okresie tego zatrudnienia R. G. pracował na stanowisku masażysty, za miesięcznym wynagrodzeniem kolejno 1.000 zł , 1.500 zł, 1.700 zł, 2.000 zł i 2.200 zł. Umowa została wypowiedziana w dniu 11 sierpnia 2017r., ze skutkiem na dzień 31 sierpnia 2017r. Jako przyczyna wypowiedzenia umowy zostało wskazane: zakończenie przez Fundację działalności z dniem 31 sierpnia 2017r.

Dowód:

umowa o pracę z dnia 1 września 2011r. wraz z aneksami, świadectwo pracy z dnia 1 września 2017r., wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 11 sierpnia 2017r. – akta osobowe odwołującego R. G. przekazane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego K. – (...)za pismem z dnia 10 września 2018r.

Przez cały sporny okres zatrudnienia R. G. pracował na stanowisku masażysty przy ul. (...) oraz w domach pomocy społecznej: przy ul. (...), przy ul. (...) i przy ul. (...). Informacje gdzie należy wykonać masaż R. G. otrzymywał od M. G. (1) (ewentualnie jego żony lub synów), przez M. G. (1) (ewentualnie któregoś z jego synów) też był zawożony w miejsce wykonania usługi. Szczegóły wykonania masażu R. G. uzgadniał zawsze z M. G. (1). Również z M. G. (1) ubezpieczony uzgadniał wszelkie formalności dotyczące wykonywania pracy (godziny pracy, grafik, urlop).

Dowód:

zeznania świadka M. G. (2) k. 87-88

zeznania odwołującego R. G. k. 88-89

Zabiegi wykonywane przez R. G. były darmowe.

Dowód:

zeznania odwołującego R. G. k. 88-89

Informację o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w roku 2016 (PIT – 11) wystawił R. G. M. G. (1). W informacji jako płatnik została wskazana Fundacja (...), jednak przy podpisie płatnika informacja została opatrzona pieczątką działalności M. G. (1): (...) Grupa (...).

Dowód:

kopia informacjo o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w roku 2016 w aktach ZUS k. 346-345

Przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez M. G. (1), w okresie zatrudnienia R. G. , niegdyś pod firmą (...), a obecnie (...)były m. in. usługi transportowe i usługi masażu. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej M. G. (1) zatrudniał i zatrudnia pracowników. Do prowadzenia tej działalności używa też kilku samochodów.

Fundacja (...) nie posiada na własność żadnego sprzętu potrzebnego do wykonywania masaży. Łóżka potrzebne do masażu (stacjonarne i przenośne) są własnością M. G. (1). Do Fundacji nie należy też żaden sprzęt biurowy lub wyposażenie gabinetu. M. G. (3) udostępnił Fundacji pomieszczenia wynajmowane od Gminy K. (podnajem) za kwotę 100 zł miesięcznie. Fundacja korzysta z biura rachunkowego firmy (...). M. G. (1) przekazywał też na rzecz Fundacji środki finansowe. Fundacja od 2015r. posiada samochód marki C. (...).

Dowód:

częściowe zeznania M. G. (2) k. 87 – 88

zeznania R. G. k. 88 – 89

zeznania M. G. (1) k. 89 – 90

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał na podstawie dokumentacji zawartej w aktach ZUS oraz w aktach sądowych, której autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron.

Szczególnego podkreślenia wymaga, iż strona odwołująca Fundacja (...) ale również uczestnik płatnik M. G. (1) nie zaprzeczyli w istocie ustaleniom dokonanym przez ZUS w protokole pokontrolnym, a w szczególności, iż: wszystkie darowizny na rzecz Fundacji pochodzą od M. G. (1), mimo braku prowadzenia przez Fundację działalności gospodarczej wg statutu, były przez nią wystawiane faktury z tytułu odpłatnie świadczonych usług: masaży, kolportażu i konfekcjonowania ulotek oraz świadczenia usług transportowych, w okresie od dnia 1 marca 2011r. do dnia 31 października 2016r. Fundacja wystawiła 182 faktury, z których tylko w 10 określono nabywców, a wśród nich (...) Grupę (...), członków rodziny M. G. (1) oraz pracownika, który w okresie wystawienia faktury był zatrudniony w Fundacji do roznoszenia ulotek, pozostałe 172 faktury zostały wystawione jako bezimienne, w latach 2011 – 2016 Fundacja nie zawierała żadnych umów biznesowych na wykonywanie odpłatnych masaży oraz na świadczenie usług kolportażowych i transportowych, w okresie od dnia 4 października 2011r. do dnia 6 marca 2016r. Fundacja nie dokonywała żadnych zakupów materiałów do masaży, udostępniony do kontroli rejestr masaży zawierał jedynie nieliczne wpisy dokonane w okresie od dnia 19 sierpnia 2011r. do dnia 27 października 2011r., koszty działalności Fundacji w praktyce ograniczały się do wydatków z tytułu wynagrodzeń, należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych oraz księgowanych faktur za czynsz na rzecz (...) Grupy (...), Fundacja w okresie od lutego 2015r. do czerwca 2015r. wykazała przychód w odniesieniu do świadczonych usług transportowych, pomimo że w tym czasie nie posiadała samochodu; od lutego 2015r. do marca 2016r. Fundacja nie ponosiła żadnych kosztów związanych zakupem paliwa, Fundacja od marca 2011r. do grudnia 2016r. posiadała łącznie 3 faktury potwierdzające zakup paliwa, wystawione w dniach 30 kwietnia 2016r., 4 czerwca 2016r. i 3 lipca 2016r., a więc już w czasie trwania postępowań dotyczących jej działalności, w trakcie postępowań przed ZUS i postępowań sądowych M. G. (1) dokonał zmian w CEIDG, usuwając informację o miejscu wykonywania działalności Grupy oraz o przedmiocie tej działalności w zakresie usług fizjoterapeutycznych oraz agencji reklamowej, brak jest dokumentacji potwierdzającej realizację przez Fundację jej celów statutowych, mimo podpisania przez członków zarządu Fundacji sprawozdań z jej działalności Fundacji od 2011r. nie były one składane w organie nadzorującym.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadka M. G. (2) (matki R. G.) i zeznaniach R. G. oraz M. G. (1). Sąd z pewną ostrożność ocenił wiarygodność zeznań świadka M. G. (2), która relacjonując w większości o okolicznościach w istocie rzeczy bezspornych, kładła nacisk na podkreślanie okoliczności, że pracodawcą syna była Fundacja (...), nie wskazując jednocześnie na żadne istotne fakty, z których miałoby to wynikać. Z tej też przyczyny Sąd dał wiarę zeznaniom tego świadka tylko części. Co do zeznań stron; Sąd dał wiarę R. G., podkreślenia jednak wymaga, iż jego wiedza co do faktu kto jest jego pracodawcą wynikała informacji uzyskanych od innych osób. Zarówno R. G., jak i M. G. (1) w swoich zeznaniach wskazali, iż w istocie osobą zarządzającą pracą R. G. i decyzyjną w zakresie jej wykonywania był M. G. (1). W tym zakresie zeznania stron Sąd uznał za wiarygodne.

M. G. (1) nie był w stanie wskazać na żadne okoliczności świadczące o samodzielnym działaniu Fundacji. Fundacja w istocie była finansowana przez niego samego, nie była właścicielem żadnych przedmiotów służących do wykonywania działalności statutowej, ani nawet przedmiotów znajdujących się w biurze. M. G. (1) zeznał, iż „jeżeli chodzi o wyposażenie lokalu to własnością Fundacji są dokumenty” oraz „ja przekazałem ze swojej firmy do Fundacji cały sprzęt potrzebny do masaży i udostępniłem pomieszczenia”. Fundacja nie prowadziła nawet dokumentacji dotyczącej świadczonych statutowo usług, w szczególności rejestru pacjentów. Nie składała też sprawozdań ze swojej działalności do organu nadzorującego. M. G. (1) przekonująco nie wyjaśnił nawet szczegółowo kwestii podnajmu pomieszczeń tj. który lokal (przy (...), przy Pl. (...)) w jakim okresie był podnajmowany i na jakich dokładnie zasadach. M. G. (1) nie wyjaśnił również kwestii wystawienia dla R. G. PIT – 11 za 2016r. przez (...) Grupę (...): „może podbiłem pieczątkę MGR, ja tego nie pamiętam”.

Biorą wszystkie wyżej opisane okoliczności pod uwagę, Sad przyjął, iż faktycznie pracodawcą R. G. był M. G. (1), tj. osobą tak zlecającą wykonanie obowiązków pracowniczych, jak i będącą ich odbiorcą.

Sąd pominął dowód z zeznań Fundacji (...) w charakterze strony, wobec nieusprawiedliwionego niestawiennictwa każdego z pozostałych członków jej zarządu, mimo prawidłowego wezwania. Wyżej zostały wskazane okoliczności, wobec których Sąd odmówił przesłuchania w tym charakterze M. G. (1), który był przesłuchiwany jako inna strona postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania od zaskarżonej decyzji organu rentowego są nieuzasadnione.

Co do odwołania R. G.;

W myśl przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są pracownikami. Ponadto, przepisy art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 tej ustawy wprowadzają obowiązek, w odniesieniu do pracowników, ubezpieczenia chorobowego oraz wypadkowego. Zgodnie z treścią art. 13 pkt 1 ustawy, obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania stosunku pracy.

Wskazać należy, że obowiązek zgłoszenia pracownika do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych obciąża płatnika składek (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), którym w stosunku do pracowników jest pracodawca. Płatnik składek jest zobowiązany z tytułu zawartych umów obliczać, rozliczać i przekazywać składki co miesiąc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Stosownie do treści art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 (w tym pracowników) i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego oraz sądów apelacyjnych (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2017r., sygn. akt II UK 693/15 LEX nr 2238708) praca wykonywana na rzecz pracodawcy to praca, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi prawnej łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Z punku widzenia przepływów finansowych, to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy.

Odnosząc powyższe uregulowania do realiów niniejszej sprawy podnieść należało, że Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, a także mając
na uwadze ustalenia poczynione już przez ZUS w toku postępowania administracyjnego, doszedł do przekonania, że R. G. na podstawie umów o pracę formalnie zawartych
z Fundacją (...) wykonywał pracę wyłącznie na rzecz M. G. (1). Tym samym Sąd w pełni podzielił zawartą w zaskarżonej decyzji argumentację organu rentowego.

Zgodnie ze stanem faktycznym ustalonym w sprawie Fundacja w spornym okresie nie prowadziła działalności, a koszty jej działalności ograniczały się praktycznie jedynie do wydatków z tytułu wynagrodzeń, należności z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych oraz faktur za czynsz na rzecz (...) Grupy (...). Natomiast brak jest zasadniczych dowodów potwierdzających, że Fundacja działała. Lokal zajmowany przez Fundację był przez nią podnajmowany od M. G. (1) za symboliczne 100 zł, cały sprzęt potrzebny do masażu pochodził od M. G. (1), który wcześniej prowadził działalność związaną ze świadczeniem usług masażu w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. M. G. (1) dofinansowywał Fundację, aby jak sam podał, ta mogła się utrzymać. Zatem w istocie środki pieniężne na wynagrodzenie dla R. G. pochodziły od M. G. (1). M. G. (1) był wreszcie jedyną osobą decyzyjną dla R. G. w ramach łączącego go formalnie z Fundacją stosunku pracy.

W związku z tym należy uznać, że samo istnienie Fundacji ma charakter iluzoryczny, a zatrudnienie przez Fundację niewidomego masażysty R. G., świadczącego usługi w postaci masaży w (...) domach opieki społecznej, miało jedynie uwiarygodnić istnienie i funkcjonowanie Fundacji.

Na powyższą ocenę nie mają wpływu ustalenia poczynione w toku postępowania toczącego się pod sygn. akt VII U 447/16. Sąd nie był tymi ustaleniami związany, albowiem postępowanie nie toczyło się między tymi samymi stronami, skoro jego stroną nie był R. G..

Zważywszy na powyższe należało stwierdzić, że płatnikiem składek dla R. G., jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, a zgłoszonej przez Fundację (...) w okresie objętym zaskarżona decyzją był M. G. (1) prowadzący – w dacie wydania zaskarżonej decyzji - działalność gospodarczą pod nazwą (...) Grupa (...).

Z powyższych względów, działając na zasadzie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

Co do odwołania Fundacji (...);

Wskazać należy, iż stosownie do treści art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia. Po upływie tego terminu sąd odrzuci odwołanie, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się (§ 3).

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych Sąd z urzędu dokonuje nie tylko sprawdzenia zachowania przez stronę terminu do wniesienia odwołania, ale także, w sytuacji stwierdzenia opóźnienia, ocenia jego rozmiar i przyczyny (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015r., UK 347/14).

Podkreślić także należy, iż tylko łączne spełnienie przesłanek wymienionych w art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. uzasadnia rozpoznanie odwołania, pomimo opóźnienia w jego złożeniu.

Jak wskazano wyżej przesyłka zawierająca decyzję z dnia 21 lipca 2017r.została wysłana do Fundacji na wówczas aktualny adres tj. ul. (...) w K.. Przesyłka nie została podjęta i była dwukrotnie awizowana: w dniu 26 lipca 2017r. oraz ponownie w dniu 3 sierpnia 2017r., zatem termin do jej odbioru upłynął w dniu 10 sierpnia 2017r. Miesięczny termin do wniesienia odwołania upływał zatem 11 września 2017r. (na dzień 10 września 2017r. przypadała niedziela). Fundacja (...) odwołanie od przedmiotowej decyzji złożyła natomiast w dniu 29 września 2017r. Odwołanie zostało złożone osobiście.

Przekroczenie terminu do wniesienia odwołania wyniosło w tej sytuacji ponad dwa tygodnie. Oczywiście sformułowanie „nie jest nadmierne” pozwala każdorazowo na ocenę takiego opóźnienia. W ocenie Sądu w tym przypadku nie można przyjąć, iż opóźnienie nie było nadmierne. Strona odwołująca jest zaangażowana w wiele postępowań z ZUS, w tym toczących się przed tut. Sądem, przyjąć więc należy, iż członkom jej zarządu doskonale jest znany termin do wniesienia odwołania od decyzji. W piśmie datowanym na 29 września 2017r. (k. 9), którym Fundacja uzupełniła braki formalne odwołania R. G., zostało wskazane że nie otrzymała decyzji, na ten sam dzień jest tymczasem datowane odwołanie wniesione przez Fundację. Co jednak istotniejsze strona odwołująca Fundacja (...) nie usprawiedliwiła w żaden sposób przyczyn uchybienia terminowi do wniesienia odwołania mimo, iż zarzut wniesienia odwołania po upływie ustawowego terminu został podniesiony przez organ już w treści odpowiedzi na odwołanie. Strona odwołująca Fundacja, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, nie tyle nie złożyła żadnych wniosków dowodowych w tym zakresie, co w ogóle do zarzutu wniesienia odwołania po terminie się nie ustosunkowała, w tym do dokumentacji złożonej przez pełnomocnika ZUS doręczonej do rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku. Daty awizacji przesyłki zawierającej zaskarżoną decyzję nie zostały zakwestionowane i żadna argumentacja w zakresie ewentualnego przywrócenia terminu nie została podniesiona. Przy takiej postawie strony odwołującej Fundacji (...) Sąd uznał, iż brak jest jakichkolwiek przesłanek do przywrócenia terminu do wniesienia odwołania. Sąd musiałby w tym zakresie działać wyłącznie z urzędu,

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ⁹ § 3 k.p.c., orzeczono jak w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt III sentencji wyroku, na zasadzie art. 98 k.p.c. Na za sadzone koszty złożyły się koszty zastępstwa procesowego organu rentowego ustalone w oparciu o § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zasądzając od stron przegrywających sprawę tj. Fundacji (...) na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwotę po 180 zł.

Z uwagi na faktyczne zainicjowanie postępowania w niniejszej sprawie przez Fundację (...), o czym świadczy chociażby fakt uzupełnienia przez Fundację braków formalnych odwołania R. G. oraz wypowiedzi R. G. na rozprawie w dniu 22 listopada 2018r. oraz jego sytuację osobisto – życiową (osoba niewidoma, poruszająca się z opiekunem), Sąd na zasadzie słuszności wyrażonej w art. 102 k.p.c., odstąpił od obciążenia odwołującego R. G. kosztami zastępstwa procesowego w niniejszej sprawie.