Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIX Ga 1274/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy oddalił powództwo wniesione przez (...) Sp. z o.o. w K. przeciwko D. K. o zapłatę kwoty 29.712,74 zł i zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu w wysokości 4.817 zł, a nadto nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczone koszty sądowe w wysokości 413,15 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie świadczenia kompleksowej usługi czystościowo-porządkowej. Pozwany jako najemca H. P. położonego w B., przy ul. (...), zawarł z powódką ustną umowę o świadczenie usług czystościowo - porządkowych, które świadczone były w miesiącu kwietniu 2015 roku, na terenie ww. obiektu oraz hotelowej strefy (...). Umowa została zawarta w oparciu o ofertę przesłaną drogą e-mail w dniu 25 marca 2015 r., obejmującą sprzątanie średnio 30 pokoi hotelowych dziennie, (przygotowanie do meldunku gości oraz w czasie pobytu gości), holu, recepcji, korytarzy, klatek schodowych, windy, a za każdy dodatkowy pokój objęty usługą ustalono stawkę 14,90 zł netto. (...) miała być sprzątana co drugi dzień. Dwa razy w miesiącu usługi obejmowały mycie stolarki okiennej i drzwiowej, pranie zasłon i firan, mycie elementów oświetleniowych, przecieranie elementów oznakowania p.poż., przecierania obrazów, kwietników i pozostałych elementów dekoracyjnych. Współpraca pomiędzy stronami nie układała się poprawnie. Pracownicy hotelu wielokrotnie zwracali uwagę powódce na jakość świadczonych przez nią usług. Zastrzeżenia dotyczyły: sposoby ułożenia kosmetyków w łazience bądź ich braku, sposobu ułożenia kapy, bądź nieułożenia falbany, sposobu ścielenia łóżek, a także pogiętej pościeli, niechlujnego ułożenia ręczników, brudnych: mebli, kaloryferów, okien, luster, serwisu do kawy i herbaty, drzwi, telewizora, lampy, ponadto okruchów i niewyniesionych śmieci, a także braku serwisu do kawy i herbaty. Brak kontroli i organizacji pracy pracowników powódki doprowadzał do sytuacji, w której te same pokoje sprzątane były dwukrotnie, w konsekwencji bezpodstawnie zaliczone przez powódkę „do pokoi posprzątanych”. Zatrudniony przez powódkę personel nie sprzątał pokoi od razu po wyjeździe gości, lecz po kilku dniach, co doprowadziło do sytuacji, że w danym dniu nieposprzątanych było kilkadziesiąt pokoi, pomimo że pokoje były zarezerwowane i powinny być przygotowane przez personel sprzątający na przyjazd gości. Pozwana przeprowadzała kontrole jakości świadczonych przez powódkę usług. Z uwagi na niewykonanie oraz nienależyte wykonanie (tj. bez zachowania należytej staranności w przypadku świadczenia takich usług przez profesjonalnego przedsiębiorcę i sposób zupełnie niezorganizowany) przez powódkę świadczonych przez nią usług, co wpłynęło na całkowitą dezorganizację pracy hotelu, a także liczne skargi przebywających w nim gości. Pozwany pod koniec kwietnia 2015 roku wypowiedział łączącą go z powódką ustną umowę w zakresie świadczenia kompleksowej usługi czystościowo-porządkowej. Z raportów sprzątania wynika, że powódka zaliczała do puli pokoi posprzątanych pokoje, w których nie przebywali goście i które w związku z tą okolicznością nie wymagały sprzątania. Z raportów sprzątania wynika, że powódka zaliczała do puli pokoi posprzątanych również pokoje, które w związku z życzeniem gości nie były w tym dniu sprzątane. W dniu 23 kwietnia 2015 r. pozwany wyznaczył powódce siedmiodniowy termin na poprawę jakości świadczonych usług pod rygorem „nie przedłużenia umowy”. Wobec braku poprawy jakości świadczonych usług umowa łącząca strony ulegała rozwiązaniu z dniem 30 kwietnia 2015 r. Dnia 1 maja 2015 r. powódka wystawiła pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 21.463,50 zł brutto tytułem należności za usługę czystościowo-porządkową oraz sprzątanie strefy (...), a także fakturę VAT nr (...) na kwotę 7.019,24 zł tytułem należności za usługę czystościowo – porządkową, (w zakresie pokoi ponad umówioną liczbę), a obejmującą 383 pokoje, za cenę 14,90 netto zł.

Zdaniem Sądu Rejonowego strony łączyła ustna umowa o świadczenie usług w ujęciu art. 750 k.c. Pozwany przyznał w sprzeciwie od nakazu zapłaty, że nawiązał współpracę gospodarczą z powódką w ramach, której powódka miała świadczyć usługi czystościowo-porządkowe w H. P. położonym w B., przy ul. (...). Usługa miała obejmować sprzątanie średnio 30 pokoi dziennie, a za każdy dodatkowy pokój objęty usługą ustalono stawkę 14,90 zł netto.

Sporna na gruncie stanu faktycznego niniejszej sprawy była okoliczność dotycząca zakresu usług będących przedmiotem łączącej strony umowy kompleksowych usług czystościowo porządkowych w h. P.w B., przy ul. (...) oraz okres jej obowiązywania, sposób i zakres wykonywanych przez powódkę na rzecz pozwanej usług w okresie od 2 kwietnia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r., a także wysokość wynagrodzenia należnego powódce za usługi wykonywane na rzecz pozwanej w okresie od 2 kwietnia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r.

W oparciu o treść materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił, że wbrew twierdzeniom powodowej spółki obciążenie hotelu rzadko przekraczało umówione średnio 30 pokoi dziennie. Powyższe potwierdzają zeznania świadków K. S., która zatrudniona była u powodowej spółki jako pokojówka. Nie ulega wątpliwości, że najpełniejszą wiedzę w zakresie ilości pokoi przekazywanych do sprzątania i przygotowania na przybycie gości posiadać będzie właśnie osoba zawodowo trudniąca się utrzymaniem czystości w pokojach hotelowych. Świadek zeznała również, że „nigdy nie zdarzało się, że były dodatkowe pokoje, zawsze zakres prac był taki sam”. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że była złożona oferta kompleksowej usługi czystościowo-porządkowej. Powódka zgodnie z art. 6 k.c. nie wykazała, aby wyżej opisana umowa była zawarta na dłuższy czas. Z zeznań świadka A. W. (1) wynika, że pracownicy posiadali wiedzę, że umowa jest na „jeden miesiąc”, „na okres próbny”, ponieważ przez miesiąc ma być współpraca stron”. Zarówno świadkowie jak i pozwany zeznali, że zakres oferty był wiążący dla stron. Zeznania świadków w zakresie ilości osób sprzątających na obiekcie były jednomyślne. Usługi porządkowe wykonywało od pięciu do sześciu pracowników powodowej spółki, podczas gdy w ofercie zagwarantowano dziewięcioosobowy personel. Zdaniem Sądu jest to jedna z okoliczności, która miała wpływy na jakość świadczonych usług. Truizmem jest twierdzenie, że większa załoga pracownicza mogłaby szybciej, efektywniej, a przede wszystkim z uwagi na większą ilość czasu i staranniej wykonywać powierzone obowiązki. Okoliczność zakupienia specjalistycznych środków czyszczących przez powódkę nie świadczy o zawarciu umowy na okres dłuższy niż miesiąc i tym samym argumentacja taka nie zasługuje na uwzględnienie, a to z uwagi na fakt, że powyższe stanowi ryzyko przedsiębiorcy zawodowo trudniącego się świadczeniem usług porządkowych, który w swoim posiadaniu powinien mieć kosmetyki i środki czyszczące.

Odnośnie jakości świadczonych przez powódkę usług czystościowo - porządkowych zeznania świadków: A. W. (2), B. T., B. K., w zakresie w jakim dotyczą jakości świadczonych przez powódkę usług nie zasługują na uwzględnienie z kilku powodów, a to m.in. dlatego, że kwestia jakości wykonywanej pracy jest oceną subiektywną i tak na przykład świadek K. S. zeznała, że „była z siebie zadowolona”. W ocenie Sądu Rejonowego pracownik mający ocenić zakres swojej własnej pracy podzieli się jedynie subiektywnymi spostrzeżeniami. Nie ulega wątpliwości, że ocena własnej pracy przez pryzmat indywidualnych starań może dać „skrzywiony obraz”. Możliwe jest, że osoby sprzątające na obiekcie położonym w B., przy ul. (...) starały się wykonywać swoją pracę dobrze. Wobec czego wszelkie oceny świadków, w szczególności osób, które były zatrudnione bezpośrednio przy wykonywaniu usług sprzątania nie zasługują na uwzględnienie. Czym innym jest subiektywne odczucie świadka, co do tego, że starał się on w pracy wykonywać powierzone mu zadania dobrze, a czym innym jest należyta staranność wymagana od profesjonalisty zawodowo trudniącego się świadczeniem usług sprzątania. Zauważyć należy, że na przykład sposób pościelenia łóżka, ułożenia ręczników, który wśród domowników nie budziłby zastrzeżeń mógłby się nie sprawdzić w hotelu, a to dlatego, że hotel jest miejscem o określonych standardach, które muszą zostać zachowane. Warto jednak odnotować, iż niejednokrotnie uznaje się dowód z zeznań świadka za „niepewny”, skoro opiera się on na subiektywnych spostrzeżeniach. Wskazuje się przy tym, że w razie dostrzeżenia sprzeczności w zeznaniach świadka z dowodami o charakterze obiektywnym, okoliczność ta wpływa na uznanie relacji świadków za niewiarygodne. Dokumentacja zdjęciowa załączona do sprawy wyraźnie wskazuje, że pościel była pomięta, meble były brudne, miały mazy, smugi, a sposób ułożenia ręczników nie był profesjonalny, ani bliski takiemu, jakiego się wymaga od takiego miejsca, jakim jest hotel trzygwiazdkowy o wysokim standardzie. Ręczniki i łóżka w hotelu stanowią niejako jego wizytówkę. W niniejszym postępowaniu ustalono, że usługi świadczone w tym zakresie przez powódkę pozostawiały „wiele do życzenia”. Takim dowodem w niniejszym postępowaniu jest wydruk korespondencji mailowej, w którym wskazano zakres uchybień, usterek, rzeczy, które należy poprawić. Lista pokoi, co do których strona pozwana miała zastrzeżenia w dniu 15 kwietnia 2015 r. jest obszerna, jak sama określiła to pracownica pozwanego, nie ma praktycznie „pokoju, który by nie miał czegoś do poprawy”.

Stosownie do treści art. 353 § 1 k.c. podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia. Prowadzi ono do zaspokojenia interesu wierzyciela, wskutek czego zobowiązanie wygasa. Niekiedy jednak rzecz ma się inaczej, ponieważ dłużnik uchyla się od spełnienia świadczenia albo też świadczy niezgodnie z treścią zobowiązania. Z tego też względu w Kodeksie cywilnym zawarto regulację dotyczącą skutków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Przy czym, następstwa takiego stanu rzeczy mogą być rozmaite. Zależą one od rodzaju naruszenia, jego przyczyn oraz skutków. Niejednokrotnie regulacje kodeksowe dotyczące konkretnych stosunków zobowiązaniowych zawierają także przepisy, w których w przypadku ich naruszenia wskazano skutki obciążające dłużnika. Artykuł 472 k.c. uzupełnia treść art. 471 k.c. przez wskazanie podstawowej okoliczności obciążającej dłużnika. Przy wykonywaniu zobowiązania ciąży na nim powinność dołożenia należytej staranności, chyba że z przepisów ustawy albo z czynności prawnej wynika co innego. Z kolei należytą staranność zleceniobiorcy należy oceniać przez pryzmat art. 355 k.c. W odniesieniu do przyjmującego zlecenie prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą lub zawodową, a więc profesjonalnie (zawodowo) trudniącego się dokonywaniem czynności danego rodzaju, należytą staranność ocenia się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności (art. 355 § 2 k.c.). Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się, zatem do należytej staranności (art. 355 k.c.), a nie - jak przy umowie o dzieło - do osiągnięcia umówionego rezultatu.

Sąd Rejonowy uznał, że to co w ocenie świadków było „błahostkami” stanowiło w sumie kwintesencję ich pracy i wizytówkę hotelu. Świadek K. S. podała, że wzywano ją gdy „były mazy na lustrach, pognieciona pościel”. W ocenie Sądu wizytówką hotelu, tym bardziej trzygwiazdkowego jest czyste, równo pościelone łóżko, ze świeżą pościelą. Nie ulega wątpliwości, że gość hotelowy, korzystając z usług trzygwiazdkowego hotelu ma prawo wymagać takiej podstawy, jaką jest świeża, czysta, równo ułożona pościel. Z uwagi na usługi jakie świadczy hotel, zmięta pościel w pokoju, niechluje pościelone łóżka, nierówne położone falbany/ kapy czy ich braki przekreśla zaufanie klienta do tego miejsca i z pewnością nie stwarza potencjalnych szans do skorzystania z usług hotelu w przyszłości. Powyższe uchybienia potwierdza materiał dowodowy zebrany w sprawie w szczególności korespondencja elektroniczna między stronami, a także dokumentacja fotograficzna.

Ponadto powódka nie wykazała, że było przeprowadzona pranie firan i mycie okien, a który to zakres usług zapewne obejmują faktury VAT dochodzone pozwem, a czego z uwagi na ogólnikowość stwierdzenia „za usługi czystościowo-porządkowe, Sąd Rejonowy nie był w stanie ustalić. Ponadto powódka nie wykazała, ile pokoi zostało rzeczywiście posprzątanych. Przedłożone do akt sprawy raporty sprzątania posiadały szereg rozbieżności w porównaniu z dokumentacją hotelu. Powódka zaliczała do puli pokoi posprzątanych pokoje, w których nie przebywali goście i które w związku z tą okolicznością nie wymagały sprzątania. Z raportów sprzątania wynika również, że powódka zaliczała do puli pokoi posprzątanych pokoje, które w związku z życzeniem gości nie były w tym dniu sprzątane. Oceniając materiał dowodowy przez pryzmat zeznań świadków Sąd Rejonowy nie był w stanie ustalić rzeczywistej ilości posprzątanych, zgodnie z ofertą pokoi. Rozbieżności w dokumentacji jak i wachlarz uwag skierowany do usług świadczonych przez powódkę, nie pozwala na ustalenie zakresu wykonanej pracy.

Powyższy brak należytej staranności w zakresie świadczonych usług przez powódkę, w tym zastrzeżenia co do: sposobu ułożenia kosmetyków w łazience bądź ich braku, sposobu ułożenia kapy, bądź nieułożenia falbany, sposobu ścielenia łóżek, a także pogiętej pościeli, niechlujnego ułożenia ręczników, brudnych: mebli, kaloryferów, okien, luster, serwisu do kawy i herbaty, drzwi, telewizora, lamp, ponadto okruchów i niewyniesionych śmieci, a także braku serwisu do kawy i herbaty, potwierdziły zeznania świadka M. J. i pozwanego D. K.. Sąd Rejonowy odmówił wiarygodności zeznaniom świadka M. G., który był inicjatorem zawartej między stronami umowy, w zakresie w jakim wypowiadał się, że poziom usług świadczonych przez powódkę był na najwyższym poziomie. Zeznania świadka w tym zakresie stały w opozycji do wszelkich poczynań dokonanych przez Sąd. Świadek ponadto wskazał, że strony miały problemy związane pościelą, a jak pojawiały się jakieś zastrzeżenia to zawsze reagowano. Rzeczywiście przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że problem z pościelą był, ale niejednokrotnie brak ilości i kwalifikacji załogi sprzątającej mógł mieć wpływ na jej braki. Tym bardziej, że jak zeznali świadkowie zdarzało się, że czyste pokoje były sprzątane dwa razy, a brudne były nie sprzątane kilka dni po opuszczeniu pokoi przez gości. Świadek M. T. zeznała, że „zdarzyło się parę razy, że były źle ułożone ręczniki”. Jedną z pierwszych rzeczy, na które zwraca uwagę klient wchodząc do swojego hotelowego pokoju jest łóżko. Na narzutach najczęściej leżą ręczniki, które dziś stanowią standard wyposażenia każdego pokoju. Jeśli postaramy się o ich atrakcyjne ułożenie to staną się ciekawą ozdobą pokoju, którą doceni każdy klient. Wobec powyższego pognieciona pościel, nieestetycznie położone ręczniki odgrywały dużą rolę w zakresie wpływu na ocenę jakości świadczonych przez powódkę usług.

W toku czynionych przez Sąd ustaleń faktycznych na podstawie materiału dowodowego tak osobowego jak i rzeczowego wykazane zostało, że kadra pracownicza powódki wymagała w toku wykonywania zlecenia doszkalania. Szkolenie w zakresie podstawy świadczenia usług, czyli jak mają być słane łóżka, jak mają być ułożone ręczniki przeprowadzała firma z zewnątrz. Pomimo tego uchybienia, skargi gości powtarzały się dalej, o powyższym świadczą zeznania świadków I. P., A. N., M. G. a także pozwanego D. K.. Zastrzeżenia do pracy ekipy sprzątającej miała również kierowniczka recepcji H. P.. Należy uznać, że jako osoba będąca stale na miejscu mogła mieć dużą wiedzę odnośnie jakości świadczonych usług. Świadek A. N. zeznała, że zwracała uwagę ekipie sprzątającej, a gdy skargi gości się powtarzały to pracownicy hotelu zaczęli sprawdzać pokoje. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka ponieważ nie budziły one wątpliwości, tworzyły logiczną całość, a ponadto znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie. Świadek podkreśliła, że było jej wstyd za stan pokoi. Szereg zastrzeżeń do jakości wykonywanych przez powódkę usług miała M. J., która wskazała na niewynoszenie śmieci z pokojów, które od kilku dni nie były używane, a także, że okna w miesiącu kwietniu nie były myte pomimo, że oferta zakładała mycie okien raz w miesiącu. Podobnie rzecz się miała z praniem firan, zasłon. Argumentacja strony powodowej, że hotel był niedoczyszczony po remoncie, a także że strefa (...) była w złym stanie nie ma wpływu na ocenę zachowania czystości w pokojach hotelowych i szeregu uwag, jakie miała strona pozwana do jakości świadczonych usług.

Sąd Rejonowy wskazał, że w świetle powyższego nie sposób uznać, aby strona powodowa nie dopuściła się zaniedbań oraz wykonała powierzone zadania z należytą starannością, tym samym w ocenie Sądu nie wykazała roszczenia dochodzonego pozwem tak, co do zasady, jak i wysokości. Ewentualne miarkowanie wynagrodzenia należnego powódce za część powierzonych, a wykonanych czynności w ocenie Sądu nie jest możliwa, albowiem powódka nie wykazała jakie rzeczywiście czynności zostały wypełnione, ile rzeczywiście pokojów zostało posprzątanych, a szerokie spektrum uwag jakie miał pozwany co do jakości świadczonych usług, a które były zasadne, co potwierdziło postępowanie dowodowe, nie pozwala na uznanie, że powódka dołożyła należytej staranności przy wykonywaniu zobowiązania. Mając na uwadze powyższe ustalenia, w ocenie Sądu Rejonowego pozwany miał prawo wypowiedzieć łączącą strony umowę, albowiem zakres uwag, a także notoryczność skarg i ciągłych zastrzeżeń do świadczonych przez powódkę usług stanowi ważny powód wypowiedzenia. Wobec powyższego powództwo podlegało oddaleniu w całości.

O zwrocie kosztów procesu Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c.

W apelacji powód zrzucił naruszenie:

1.  prawa materialnego – art. 735 i art. 471 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, skutkujące oddaleniem powództwa;

2.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, co skutkowało błędami w ustaleniach faktycznych.

Wskazując na te zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo uzasadniona.

Choć zasadniczo ocenę apelacji winno rozpocząć się od omówienia zarzutów naruszenia prawa procesowego, gdyż pod normy prawa materialnego można dokonać jedynie subsumpcji prawidłowo – zgodnie z procedurą cywilną – ustalonego materiału dowodowego, to jednak z uwagi na ocenę prawną Sądu Rejonowego w odniesieniu do łączącej strony umowy, winno się rozpocząć od analizy prawno-materialnej łączącego strony stosunku obligacyjnego. Prawidłowo ocena w tym zakresie bowiem rzutuje na to, jakie ustalenia faktyczne winny być dokonane w niniejszym postępowaniu.

Trafnie zauważył Sąd Rejonowy, że strony procesu łączyła umowa o świadczenie usług w ujęciu art. 750 k.c., do której odpowiednie zastosowanie mają przepisy o zleceniu. Tego rodzaju umowy – w odróżnieniu od umowy o dzieło – nie mają za przedmiot określonego i zindywidualizowanego rezultatu, lecz ich istotą są określone świadczenia faktyczne, które winny być spełnione zgodnie z należytą starannością (art. 355 k.c.). Świadczeniobiorcy przysługuje w takiej sytuacji umówione wynagrodzenie za świadczenia, a nie za rezultat tych świadczeń. Należy wskazać także i to, że do omawianych umów nie stosuje się przepisów o rękojmi za wady fizyczne przedmiotu świadczenia, a wobec czego świadczeniodawca nie może domagać się obniżenia wynagrodzenia z tytułu uchybień w wykonaniu umowy.

W takiej sytuacji uzasadniony staje się wniosek, że świadczeniobiorcy przysługuje wynagrodzenia w razie spełnienia umówionego umową świadczenia. Nieprawidłowości w wykonaniu umowy przez świadczeniobiorcę mogą mieć natomiast wypływ na należne mu wynagrodzenie w zależności od tego, na czym te uchybienia polegają oraz z jakiego uprawnienia w związku z tym skorzysta świadczeniodawca. W tym kontekście istotnym jest rozróżnienie niewykonania umowy od nienależytego wykonania umowy. Oba te pojęcia stanowią odrębne kategorie prawne. Z niewykonaniem umowy mamy do czynienia wówczas, gdy jej przedmiot nie został zrealizowany, nie osiągnięto celu przyświecającego danemu stosunkowi umownemu, objęte umową świadczenie nie zostało spełnione. Wszelkie zaś nieprawidłowości towarzyszące spełnieniu świadczenia m.in. odnoszące się do jego jakości, czy terminowości kwalifikowane są jako nienależyte wykonanie umowy. Nienależyte wykonanie umowy ma miejsce, gdy świadczenie zostało spełnione przez dłużnika, ale w sposób nienależyty, nie jest prawidłowe, odbiega od świadczenia wymaganego, przewidzianego treścią zobowiązania. O nienależytym wykonaniu zobowiązania można mówić w aspekcie zachowania terminu, sposobu, miejsca, jakości świadczenia ( tak Sąd Apelacyjny w Katowicach uzasadnieniu wyroku z dnia 23 marca 2017 r., V ACa (...) ).

Jeśli usługobiorca nie wykonana umowy o świadczenie usług, to stosowanie do art. 734 § 1 w zw. z art. 750 k.c.), to z uwagi na wzajemność umowy, nie przysługuje mu wynagrodzenie. Inaczej wszakże sprawa przedstawia się w razie nienależytego wykonania umowy. Jak już to powiedziano wcześniej, przepisy regulujące tę umowę nie przewidują obniżenia wynagrodzenia w przypadku nienależytego wykonania umowy. Prowadzi to do wniosku, że sam fakt nienależytego wykonania umowy nie uprawnia świadczeniodawcy do odmowy zapłaty umówionego wynagrodzenia. Nie oznacza to wszakże, że jest on pozbawiony w takiej sytuacji środków ochrony prawnej. Z uwagi na nienależyte wykonanie umowy może przedstawić do potrącenia wzajemną wierzytelność odszkodowawczą (art. 361 w zw. z art. 471 k.c.). Może również na podstawie art. 491 - 493 k.c. odstąpić od umowy. W końcu też na podstawie art. 746 § 1 k.c. jest uprawniony do rozwiązania umowy.

Przekładając te uwagi na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć jej następujące aspekty. Sąd Rejonowy zbędnie zajmował się kwestią na jaki okres strony zawarły umowę, gdyż nie jest to przedmiot procesu. Istotne dla sprawy jest to, że w kwietniu 2015 roku powodowa spółka świadczyła opisane powyżej usługi na warunkach złożonej oferty pisemnej z dnia 25 marca 201 roku i fakt ten przyznał pozwany w zeznaniach złożonych na rozprawie w dniu 1 czerwca 2017 r. Skoro przedmiot sporu dotyczy tylko tego okresu to nie ma potrzeby dociekać na jaki okres strony zawarły umowę i jaka była przyczyna jej rozwiązania.

W zakresie zatem przedmiotowo-istotnym dla sprawy było ustalenie, czy powodowa spółka świadczyła usługi czystościowo-porządkowe w kwietniu 2015 roku. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na poczynienie jednoznacznego wniosku, że powódka świadczyła zamówione usługi zgodnie z treścią umowy. Co więcej tego faktu nie kwestionuje pozwany, kontestując tylko jakość tychże świadczeń. Przechodząc natomiast do sedna sprawy można przyznać Sądowi Rejonowemu rację, że zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności zeznania świadków może stanowić podstawę tezy, że usługi świadczone przez powódkę zawierały usterki co do należytej staranności. Jednakże uchybienia były niewielkie i nie mogą być przyczyną uznania, że powódka nie wykonała ciążącego na niej obowiązku kontraktowego w taki sposób, aby uznać, że nie doszło do wykonania zobowiązania w rozumieniu art. 471 k.c.

Z tych względów poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktycznie nie mogły być przyczyną oddalenia powództwa. Co prawda nie można uznać za słuszny zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie nieprawidłowości świadczonych usług, nie mniej jednak z tych ustaleń Sąd wyciągnął nieuzasadniony wniosek, że powódce w ogóle nie przysługuje wynagrodzenie.

W świetle tego co zostało powiedziane zasadne stają się zarzuty naruszenia wskazanych przepisów prawa materialnego poprzez ich niewłaściwą wykładnię.

W ocenie sądu Okręgowego stan faktyczny przedstawia się w ten sposób, że zostało wykazane przez powódkę, że wykonała ona podstawowy zakres umowy wraz z usługami w postaci sprzątania strefy (...), za co przysługuje jej wynagrodzenie w kwocie 22.693,50 zł. Mimo, że pozwany trafnie zarzucał, że usługi w tym zakresie były częściowo nienależycie wykonane, to jednak to twierdzenie w świetle tego co powiedziano wcześniej nie może prowadzić do oddalenia powództwa. Pozwany bowiem w tym zakresie nie skorzystał z przysługujących mu środków ochrony prawnej, tj. potrącenia wzajemnej wierzytelności, tudzież odstąpienia od umowy.

Nie zasługiwała natomiast na uwzględnienie apelacja w pozostałym zakresie. W umowie postanowiono, że cena ryczałtowa obejmuje sprzątanie średnio 30 pokoi dziennie. W przypadku, gdy średnia ta ulegnie zwiększeniu, cena za sprzątanie dodatkowego pokoju miała wynosić 14,90 zł. Powódka stosownie do treści art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. winna była udowodnić fakt wykonania dodatkowych świadczeń na rzecz pozwanego. Zdaniem Sądu Okręgowego powódka w tym zakresie nie sprostała ciężarowi dowodowemu. Pozwany bowiem ten fakt skutecznie zakwestionował, a powódka nie przedstawiła wiarygodnych dowodów dla wykazania, że dodatkowo świadczyła usługi sprzątania 383 pokoi w kwietniu 2015 roku. Powódka oparła się głównie na raportach sprzątania pokoi, które w świetle innych dowodów przeprowadzonych w sprawie (raportów przedstawionych przez pozwanego) nie stanowią wiarygodnego dowodu, z którego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości może wynikać wykonanie wskazanej usługi.

Z tych względów na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak na wstępie.

O kosztach postępowania za obie instancje orzeczono na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., stosunkowo je rozdzielając pomiędzy stronami, przy założeniu, że powódka wygrała proces w 76%, a pozwana w 24%.

W postępowaniu pierwszoinstacyjnym powódka poniosła koszty opłaty sądowej w wysokości 1.486 zł, koszty zastępstwa radcowskiego w wysokości 4.800 zł (§ 2 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 października 2016 r.) oraz opłatę od pełnomocnictwa procesowego w wysokości 17 zł. Z kolei pozwany podniósł koszty zastępstwa radcowskiego w takiej samej wysokości, jak powód, powiększoną o 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa procesowego. Powódce zatem za tę część postępowania przysługuje kwota 3.634,20 zł.

Z kolei w postępowaniu apelacyjnym powódka poniosła opłatę w wysokości 1.486 zł oraz 2.700 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego ustanowionego w postępowaniu odwoławczym (§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz. U. z 2015 r. poz. 1800). Pozwany natomiast poniósł w tym postępowaniu koszty zastępstwa radcowskiego w wysokości 1.800 zł (§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 w/w Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, Tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

M. G. G. M. D. C.