Sygn. akt VII Ka 382/19
Dnia 17 czerwca 2019 r.
Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:
Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski (spr.)
Sędziowie: SO Dorota Lutostańska
SO Karol Radaszkiewicz
Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Piotra Miszczaka
po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2019 r.
sprawy:
1/ S. B. (1) ur. (...) w G., syna W. i J. z domu W.
oskarżonego z art. 220§1 kk w zb. z art. 63 pkt 1 Ustawy o dozorze technicznym w zb z art. 155 kk w zb z art. 157§1 i §3 kk w zw. z art. 11§2 kk
2/ J. G. (1) ur. (...) w G., syna A. i M. z domu U.
oskarżonego z art. 220§1 kk w zb. z art. 63 pkt 1 Ustawy o dozorze technicznym w zb z art. 155 kk w zb z art. 157§1 i §3 kk w zw. z art. 11§2 kk
3/ M. K. (1) ur. (...) w G., syna S. i E. z domu P.
oskarżonego z art. 220§1 kk w zb z art. 63 pkt 1 Ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 kk w zb z art. 157§1 i §3 kk w zw z art. 11§2 kk
4/ J. M. (1) ur. (...) w I., syna T. i R. z domu K.
oskarżonego z art. 220§1 kk w zb z art. 63 pkt 1 Ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 kk w zb z art. 157§1 i §3 kk w zw z art. 11§2 kk
5/ K. R. (1) ur. (...) w B., syna S. i G. z domu W.
oskarżonego z art. 220§1 kk w zb z art. 63 pkt 1 Ustawy o dozorze technicznym w zb z art. 155 kk w zb z art. 157§1 i §3 kk w zw z art. 11§2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonych: S. B. (1) i J. G. (1) oraz obrońców oskarżonych: S. B. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1)
od wyroku Sądu Rejonowego w B. (...) z dnia 7 lutego 2019 r., sygn. akt (...)
I zmienia zaskarży wyrok w ten sposób że:
- w ramach rozstrzygnięć z pkt I-IV i VI sentencji jako datę uchwalenia ustawy o dozorze technicznym wskazuje 21 grudnia 2000 r.,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt I sentencji z opisu czynu eliminuje sformułowania: „ dopuścił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...) do wykonywania pracy operatora tego wózka, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych” oraz „co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu wózka na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego”
i jednocześnie pozostawia w nim sformułowanie „przez co naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu” umieszczając je na końcu tego opisu a ponadto z kwalifikacji prawnej eliminuje art.155 kk w zw. z art.157§1i3 kk i za podstawę skazania za przypisany występek przyjmuje art. 220§1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym w zw. z art.11 § 2 k.k., zaś za podstawę wymiaru kary przyjmuje art. 220§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. łagodząc jej wymiar do 8 ( ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,
II w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,
III zasądza od oskarżonych S. B. (1), J. G. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie po 1/5 części od każdego z nich oraz na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. J. kwoty po 168 ( sto sześćdziesiąt osiem ) zł tytułem zwrotu wydatków związanych z zastępstwem procesowym w postępowaniu odwoławczym a także na rzecz Skarbu Państwa opłaty za II instancje od oskarżonych J. G. (1) i M. K. (1) po 180 ( sto osiemdziesiąt ) zł, od oskarżonych J. M. (1) i K. R. (1) po 70 ( siedemdziesiąt ) zł oraz od oskarżonego S. B. (1) jedna opłatę za obie instancje w kwocie 180 ( sto osiemdziesiąt ) zł,
IV zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. D. kwotę 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za zastępstwo procesowe urzędu oskarżycielki posiłkowej K. B. wykonywane w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.
Sygn. akt VII Ka 382/19
1/ S. B. (1) został oskarżony o to, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc funkcję kierownika budowy, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- polecił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...) wykonywanie pracy operatora tej ładowarki, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych;
- dopuścił do eksploatacji kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do pracy przedmiotowy wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu ładowarki na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego
tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 63 pkt 1ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 k.k. w zb. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
2/ J. G. (1) został oskarżony o to, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc funkcję zastępcy kierownika budowy, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia tym pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- polecił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...) wykonywanie pracy operatora tej ładowarki, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych;
- nie zadbał o bezpieczne operowanie przez R. B. (1) tym wózkiem poprzez upewnienie się, że zapiął on pas bezpieczeństwa wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył art. 212 pkt 5 kodeksy pracy §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- polecił G. C. (1), który nie posiadał orzeczenia lekarskiego dopuszczającego do pracy na wysokości, wykonywanie prac malarskich w koszu zamontowanym do tego wózka powyżej 5 m czym naruszył art. 212 pkt 1 i 6 kodeksy pracy;
- nie dokonał należytego rozpoznania warunków gruntowych i miejsca pracy oraz ustawienia przedmiotowego wózka przed jego eksploatacją, ani bieżącej kontroli w trakcie jego pracy wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył art. 212 pkt3 kodeksy pracy §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do eksploatacji kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do pracy przedmiotowy wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu ładowarki na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego
tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 63 pkt 1ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 k.k. w zb. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
3/ M. K. (1) został oskarżony o to, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc funkcję brygadzisty, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- polecił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...) wykonywanie pracy operatora tej ładowarki, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych;
- nie zadbał o bezpieczne operowanie przez R. B. (1) tym wózkiem poprzez upewnienie się, że zapiął on pas bezpieczeństwa wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył art. 212 pkt 5 kodeksy pracy §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- polecił G. C. (1), który nie posiadał orzeczenia lekarskiego dopuszczającego do pracy na wysokości, wykonywanie prac malarskich w koszu zamontowanym do tego wózka powyżej 5 m czym naruszył art. 212 pkt 1 i 6 kodeksy pracy;
- nie dokonał należytego rozpoznania warunków gruntowych i miejsca pracy oraz ustawienia przedmiotowego wózka przed jego eksploatacją, ani bieżącej kontroli w trakcie jego pracy wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył art. 212 pkt3 kodeksy pracy §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do eksploatacji kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do pracy przedmiotowy wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu ładowarki na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego
tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 63 pkt 1ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 k.k. w zb. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
4/ J. M. (1) został oskarżony o to, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc w spółce (...) z o.o. funkcję kierownika bazy sprzętu, który wykorzystywano na budowie prowadzonej przez (...) SA w K. będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy osób, którym wydawał sprzęt z bazy, umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wózek jezdniowy podnośnikowy specjalizowany ze zmiennym wysięgnikiem (...) z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.;
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wraz z w/w wózkiem kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył § 9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie w/w wózek, mimo wiedzy, iż żaden pracownik zatrudniony na tej budowie nie posiada uprawnienia do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...), co doprowadziło do konieczności wyznaczenia do obsługi tego pojazdu nieposiadającego uprawnień R. B. (1), czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych,
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu ładowarki na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego;
tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 63 pkt 1ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 k.k. w zb. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
5/ K. R. (1) został oskarżony o to, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc w spółce (...) z o.o. funkcję członka zarządu (...) SA, dyrektora odpowiedzialnego za przedmiotową budowę, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- nie zapewnił ani jednego pracownika na przedmiotowej budowie, który by posiadał uprawnienia do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...), co doprowadziło do konieczności wyznaczenia do obsługi tego pojazdu nieposiadającego uprawnień R. B. (1), czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych,
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wózek jezdniowy podnośnikowy specjalizowany ze zmiennym wysięgnikiem (...) z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.;
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wraz z w/w wózkiem kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył § 9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego,
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu ładowarki na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego;
tj. o czyn z art. 220 § 1 k.k. w zb. z art. 63 pkt 1ustawy o dozorze technicznym w zb. z art. 155 k.k. w zb. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
Sąd Rejonowy w B. wyrokiem z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie (...)
I oskarżonego S. B. (1) uznał w ramach zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu za winnego tego, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc funkcję kierownika budowy, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- dopuścił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...)do wykonywania pracy operatora tego wózka, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, przez co naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;
- dopuścił do eksploatacji kosz niebędący na wyposażeniu wózka jezdniowego ze zmiennym wysięgiem, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył § 9 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego,
- dopuścił do pracy przedmiotowy wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego, czym naruszył art. 14 ust.1 ustawy o dozorze technicznym z 21.12.2000 r.
co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu wózka na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego;
tj. czynu z art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym w zw. z art. 155 k.k. w zw. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. i art. 283§1 k.p. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 10 §1 k.w. i za to na mocy art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21.12.2010 r. o dozorze technicznym ( tekst jednolity - Dz. U. z 2017 r., poz. 1040 z późn. zm.) w zw. z art. 155 k.k. w zw. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, a na zasadzie art. 155 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierzył mu karę 9 ( dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś w zakresie wykroczenia przypisanego mu z art. 283§1 k.p. postępowanie na podstawie art. 5 §1 pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45 § 1 k.w. umorzył,
II oskarżonego J. G. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym tylko ustaleniem, że dopuścił pokrzywdzonego R. B. (1) do obsługi wózka jezdniowego podnośnikowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...), a pokrzywdzonych A. K. i G. C. (1) do pracy w koszu do tego nieprzeznaczonym i dodatkowo G. C. (1) do pracy na wysokości bez uprawniającego orzeczenia lekarskiego oraz naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i za to na mocy art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21.12.2010 r. o dozorze technicznym ( tekst jednolity - Dz. U. z 2017 r., poz. 1040 z późn. zm.) w zw. z art. 155 k.k. w zw. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazuje go, a na zasadzie art. 155 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierza mu karę 8 ( ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,
III oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym tylko ustaleniem, że dopuścił pokrzywdzonego R. B. (1) do obsługi wózka jezdniowego podnośnikowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...), a pokrzywdzonych A. K. i G. C. (1) do pracy w koszu do tego nieprzeznaczonym i dodatkowo G. C. (1) do pracy na wysokości bez uprawniającego orzeczenia lekarskiego oraz naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i za to na mocy 220 § 1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21.12.2010 r. o dozorze technicznym ( tekst jednolity - Dz. U. z 2017 r., poz. 1040 z późn. zm.) w zw. z art. 155 k.k. w zw. z art. 157 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.. skazał go, a na zasadzie art. 155 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierzył mu karę 7 ( siedmiu ) miesięcy pozbawienia wolności.
IV oskarżonego J. M. (1) uznał w ramach zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu za winnego tego, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc w spółce (...) z o.o. funkcję kierownika bazy sprzętu, który wykorzystywano na budowie prowadzonej przez (...) SA w K. będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy osób, którym wydawał sprzęt z bazy, umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wraz z wózkiem jezdniowym ze zmiennym wysięgiem kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył § 9 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego,
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wózek jezdniowy podnośnikowy specjalizowany ze zmiennym wysięgnikiem (...) z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego,
czym naruszył art. 14 ust.1 w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21.12.2010 r. o dozorze technicznym ( tekst jednolity - Dz. U. z 2017 r., poz. 1040 z późn. zm.) w zw. z art. 283 § 1 k.p. i w zw. z art. 10 §1 k.w., przy czym postępowanie w zakresie wykroczenia na podstawie art. 5 §1 pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45§1 k.w. wobec oskarżonego J. M. (1) umorzył natomiast odnośnie zarzucanego mu przestępstwa uznał że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości i na podstawie art. 66 § 1 i § 2 k.k. w związku z art. 67 § 1 k.k. prowadzone przeciwko niemu postępowanie karne warunkowo umorzył na okres próby 2 ( dwóch ) lat
V na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. i art. 43a§1 k.k. orzekł wobec oskarżonego J. M. (1) świadczenie pieniężne w kwocie 1000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej,
VI oskarżonego K. R. (1) w ramach zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu uznaje za winnego tego, że w dniu 5 października 2016 r. w miejscowości K., gm. M., woj. (...) na budowie wykonywanej przez (...) SA w ramach umowy z (...) SA w ramach przebudowy mostu kolejowego nad rzeką P. G. pełniąc w spółce (...) z o.o. funkcję członka zarządu (...) SA, dyrektora odpowiedzialnego za przedmiotową budowę, będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1), umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że:
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wraz z wózkiem jezdniowym ze zmiennym wysięgiem kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył § 9 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego;
- dopuścił do eksploatacji na przedmiotowej budowie wózek jezdniowy podnośnikowy specjalizowany ze zmiennym wysięgnikiem (...) z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego,
czym naruszył art. 14 ust.1 w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 21.12.2010 r. o dozorze technicznym ( tekst jednolity - Dz. U. z 2017 r., poz. 1040 z późn. zm.) w zw. z art. 283 § 1 k.p. i w zw. z art. 10 §1 k.w., przy czym postępowanie w zakresie wykroczenia na podstawie art. 5 §1 pkt 4 k.p.w. w zw. z art. 45§1 k.w. wobec oskarżonego K. R. (1) umorzył natomiast odnośnie zarzucanego mu przestępstwa uznał, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości i na podstawie art. 66 § 1 i § 2 k.k. w związku z art. 67 § 1 k.k. prowadzone przeciwko niemu postępowanie karne warunkowo umorzył na okres próby 2 ( dwóch ) lat.
VII na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. i art. 43a§1 k.k. orzekł wobec oskarżonego K. R. (1) świadczenie pieniężne w kwocie 1000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.
VIII na podstawie art. 69 § 1 k.k., art. 70 § 1 k.k. oraz art. 72§1 pkt 2 k.k. wykonanie orzeczonych wobec oskarżonych S. B. (1), J. G. (1) i M. K. (1) kar pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 ( dwóch ) lat i zobowiązał ich do pisemnego przeproszenia pokrzywdzonych K. B., K. J. oraz D. S. w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku.
IX na zasadzie art. 46§2 k.k. orzekł od oskarżonych S. B. (1), J. G. (1) i M. K. (1) nawiązki w kwocie po 1000 zł od każdego z nich na rzecz pokrzywdzonych K. B., K. J., D. S. i M. B. - dla każdej z nich.
X podstawie art. 627 k.p.k. i art. 629 k.p.k. zasądził od oskarżonych S. B. (1), J. G. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1) solidarnie na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. J. kwotę 929,88 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Powyższy wyrok zaskarżyli oskarżeni S. B. (1) i J. G. (1) oraz obrońcy oskarżonych: S. B. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1).
Oskarżony J. G. (1) w nieformalnej apelacji wskazał, że czyje się niewinny i wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie od popełnienia przypisanego mu czynu.
S. B. (1) i jego obrońca w jednobrzmiących apelacjach wyrok zaskarżyli w części dotyczącej tego oskarżonego w całości (tj. w zakresie pkt I, VIII-X oraz XII) i zarzucili mu:
I obrazę przepisu postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 KPK poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień samego oskarżonego S. B. (1) oraz M. K. (1), a także bezpośrednich świadków zdarzenia pokrzywdzonych A. K. (1) i G. C. (1), z których wynika, iż użycie przez pokrzywdzonych oraz R. B. (1) wózka jezdniowego podnośnikowego z mechanicznym napędem podnoszenia w dniu 5 października 2016 r. nastąpiło bez wiedzy i akceptacji oskarżonego, co miało wpływ na wadliwe ustalenie Sądu w tym zakresie, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nakazuje przyjęcie tezy przeciwnej, bowiem pokrzywdzeni podjęli samodzielnie decyzję o wykorzystania w.w. urządzenia przy robotach wykończeniowych, a oskarżony, będąc nieobecnym na budowie, nie mógł w żaden sposób przewidzieć, że dojdzie do wypadku wskutek niewłaściwego wykorzystania sprzętu na budowie;
II błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na uznaniu, iż pomiędzy zachowaniem oskarżonego, polegającego na:
a/ rzekomym dopuszczeniu R. B. (1) do obsługi wózka jezdniowego podnośnikowego z mechanicznym napędem podnoszenia;
b/ dopuszczeniu do eksploatacji kosza niebędącego na wyposażeniu wózka jezdniowego ze zmiennym wysięgiem;
c/ dopuszczeniu do pracy przedmiotowego wózka jezdniowego podnośnikowego;
istnieje adekwatny związek przyczynowo-skutkowy ze:
- zgonem R. B. (1);
- uszkodzeniem ciała A. K. (1);
- uszkodzeniem ciała G. C. (1),
podczas gdy analiza materiału dowodowego wskazuje na brak takiego związku, bowiem sam skutek inkryminowanego zdarzenia, jaki miał miejsce w dniu 5 października 2016 r. powstał niezależnie od zachowania oskarżonego S. B. (1), a wpływ na niego miało szereg czynników i okoliczności zupełnie niezwiązanych z osobą oskarżonego, a co skutkowało niezasadnym przypisaniem mu odpowiedzialności karnej z art. 155 KK i art. 157 § 1 i 3 KK;
III błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na niezasadnym uznaniu, iż istnieje adekwatny związek przyczynowy między zachowaniem oskarżonego S. B. (1) polegający na rzekomym dopuszczeniu R. B. (1) do obsługi wózka jezdniowego podnośnikowego z mechanicznym napędem podnoszenia a narażeniem pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podczas gdy w realiach niniejszej sprawy nie istnieją jakiekolwiek okoliczności świadczące o tego rodzaju związku, co skutkowało niezasadnym przypisaniem mu odpowiedzialności karnej z art. 220 § 1 KK;
IV obrazę przepisu postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 KPK poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonych, a także zgromadzonej w sprawie dokumentacji (w tym w szczególności k. 429 i n.), co skutkowało nieprawidłowym i niekorzystnym dla oskarżonego ustaleniem, że:
a/ wózek jezdniowy podnośnikowy ze zmiennym wysięgiem (...) wymagał uzyskania decyzji organu nadzoru technicznego w świetle przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym;
b/ oskarżony S. B. (1) wiedział o tym, iż w.w. wózek wymaga tego rodzaju decyzji, a zatem działał umyślnie z zamiarem ewentualnym,
podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego powinna prowadzić do wniosku odmiennego, bowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz analiza przepisów wskazuje, iż w.w. urządzenie nie wymaga uzyskania zezwolenia organu nadzoru technicznego, zaś nawet w przypadku konieczności jego posiadania (co nie zostało wykazane wskutek zaniechania dopuszczenia przez Sąd Rejonowy dowodu z opinii właściwego biegłego na podstawie art. 193 § 1 KPK), oskarżony mógł mieć usprawiedliwione okolicznościami przekonanie,
że dopuszczenie wózka bez wymaganego zezwolenia jest w świetle prawa dopuszczalne (art. 28 § 1 KK);
zaś w przypadku nieuwzględniania w.w. zarzutów, na podstawie art. 438 pkt 1 KPK zaskarżonemu wyrokowi zarzucili:
V obrazę prawa materialnego, tj. art. 63 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2010 r. o dozorze technicznym poprzez jego zastosowanie w sytuacji, w której przepis powyższy nie obowiązuje, bowiem nie ma w polskim systemie prawnym aktu prawnego z tej daty, a zatem Sąd Rejonowy przypisał oskarżonemu S. B. (1) przestępstwo nieistniejące;
zaś w przypadku nieuwzględniania w.w. zarzutu, na podstawie art. 438 pkt 1 KPK zaskarżonemu wyrokowi zarzucam:
VI obrazę prawa materialnego, tj. art. 63 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym poprzez jego zastosowanie w sytuacji, w której przepis powyższy dopuszcza popełnienie występku jedynie umyślnie w zamiarze bezpośrednim, o czym świadczy znamię czasownikowe tego przestępstwa, podczas gdy Sąd Rejonowy ustalił, że S. B. (1) działał umyślnie w zamiarze ewentualnym;
Wskazując na powyższe skarżący wniesli o zmianę zaskarżonego wyroku w całości w odniesieniu do S. B. (2) i uniewinnienie go od popełnienia zarzucanego mu czynu.
Obrońca oskarżonego M. K. (1) wyrok zaskarżył w całości w odniesieniu do tego oskarżonego i zarzucił mu:
1/ obrazę przepisów postępowania, których naruszenie miało wpływ na treść wyroku, tj.:
a/ przepisu z art. 5 § 2, art. 7 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i nie rozpoznanie wątpliwości poprzez uznanie, ze oskarżony zaakceptował, użycie do malowania wózka jezdniowego ze zmiennym wysięgiem (...) Około godziny 7:00 R. B. w obecności brygadzisty oskarżonego M. K. uruchomił wózek jezdniowy podnośnikowy ze zmiennym wysięgiem, typu (...);
b/ przepisu z art. 167 i 170 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrony o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych specjalistów z zakresu budownictwa złożonego tuż przed zamknięciem rozprawy;
c/ art. 424 k.p.k, poprzez braki uzasadnienia w zakresie rozstrzygnięcia o winie oskarżonego, uzasadnienie w ocenie obrony zawiera, tylko skopiowane i wklejone:
- protokoły wyjaśnień i zeznań świadków,
- komentarze dotyczące przepisów i to nie wszystkich,
- rozstrzygniecie z sentencji wyroku,
Sąd a quo nie uzasadnił jakie dowody i dlaczego świadczą o winie M. K., jak i podstaw przypisania oskarżonemu sprawstwa przestępstw zarzucanych mu aktem oskarżenia,
Lakoniczne jest również uzasadnienie dotyczące wymiaru kary,
W ocenie obrony winę w tego typu sprawach należy udowodnić i rzetelnie uzasadnić, a za decyzje przełożonego podwładny nie może odpowiadać;
2/ na podstawie przepisu art. 427 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu że oskarżony dopuściła się zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów, nadto, że miał jakąkolwiek możliwość podejmowania decyzji poprzez nakazywanie czy zakazywanie, w sytuacji gdy przekazywał on tylko decyzje kierownictwa budowy, które to nie słuchało jego uwag i samodzielnie podejmowało decyzje, nadto sąd a quo nie poczynił ustaleń, że na budowie było dwóch brygadzistów, i pracownicy budowy również A. K. (1) nazywali brygadzistom i majstrem,
Mając na uwadze powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie wnoszę o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w B.
Obrońcy oskarżonych K. R. (1) i J. M. (1) zaskarżył wyrok w części tj. jego pkt IV, V, VI, VII, X, XII w zakresie rozstrzygnięć dotyczących oskarżonych K. R. (1) i J. M. (1) i zarzucił mu:
1. obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść skarżonego wyroku, tj.:
a) art. 7 kpk poprzez dowolną, dokonaną wbrew regułom określonym w sygnalizowanym przepisie ocenę dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonych M. i R., w których zgodnie wskazali, iż nigdy nie mieli wątpliwości, że ładowarka teleskopowa uczestnicząca w wypadku z dnia 05.10.2016 r. nie wymagała dopuszczenia UDT i odebrania im w tej części znaczenia dowodowego w sytuacji, gdy są one logiczne, spójne, osadzone w pozostałym materiale dowodowy zgromadzonym w trakcie niniejszego postępowania, tj.: w treści zeznań wszystkich słuchanych do sprawy świadków- pracowników (...) S.A., innych współoskarżonych, załączonych dokumentów technicznych: Oceny technicznej nr (...) Stowarzyszenia (...) Oddział w K. oraz Wyceny wartości ładowarki teleskopowej (...) (...) nr (...) (...) wydanej przez rzeczoznawcę i biegłego sądowego dr inż. T. K. (...), nadto FV zakupowej nr(...) z dnia 23.08.2013 r., protokołu kontroli Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 28.11.2016 r., a wyjaśnienia które miały znaczenie w szczególności pod kątem ustalenia, czy zostało wypełnione znamię podmiotowe zarzucanego tym oskarżonym występku- umyślność:
b) art. 193 § 1 kpk w zw. z art. 5 § 1 i 2 kpk, poprzez oparcie wydanego wobec oskarżonych R. i M. wyroku de facto na sprawozdaniu Urzędu (...) w Ł., według którego obsługiwana przez pokrzywdzonego B. maszyna (...) wymagała dopuszczenia UDT w sytuacji, gdy treść rzeczonego dokumentu była kwestionowana przez obrońcę wskazanych oskarżonych i której przeciwstawiono będącą w posiadaniu tych oskarżonych, w dacie wypadku w/w dokumentację techniczną sporządzoną przez biegłych rzeczoznawców w zakresie maszyn i urządzeń, a tym samym nie mogło mieć rozstrzygającego znaczenia dla sprawy nie stanowiło bowiem źródła wiedzy o wiadomościach specjalnych nie będąc opinią biegłego w sprawie, a tym samym nie została w oparciu o ten dokument przełamana zasada domniemania niewinności w zakresie zarzucanego oskarżonym czynu z art. 63 ust. 1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym;
2/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego,
skarżonego orzeczenia, mający wpływ na jego treść, a objawiający się ustaleniem Sądu meriti, że maszyny budowlane i sprzęt na budowie w K. trafiły z bazy mieszczącej się w Ż., której kierownikiem byt J. M. (1) w sytuacji, gdy z wyjaśnień zarówno oskarżonego B., jak i M. wprost wynika, iż istotna w okolicznościach sprawy ładowarka (...) (...) trafiła na plac budowy w K. z innej budowy, a od chwili jej nabycia przez spółkę (...) Sp. z o.o. nigdy nie była na bazie sprzętu w Z. zarządzanej przez J. M. (1), tym samym zgodnie ze Stanowiskową Kartą Pracy (SKP) J. M. (1) de facto nie została ona mu powierzona, gdyż odpowiadał on wyłącznie za sprawność i przeglądy sprzętu i maszyn będących na wyposażeniu lub przydzielonego bezpośrednio do pracy na bazie sprzętu (pkt 23 i 24 (...)); nie można przyjąć, że oskarżony (K. R. (1)) w ogóle nie popełnił żadnego przestępstwa, a w szczególności że nie odpowiadał za sprzęt przydzielony na budowę w K. w sytuacji, gdy rolą członka zarządu (...) S.A. oskarżonego R. (również kierownika (...)), jak wynika m.in. z zeznań świadków, pozostałych członków zarządu (...) S.A. G. i B. nie było weryfikowanie jaki sprzęt oraz w jaki sposób był na budowach wykorzystywany, powyższe należało do wyłącznej kompetencji kierownictwa budowy, które na danej budowie, zgodnie z przepisami prawa budowalnego, stanowiło najwyższą władzę;
3/ w sytuacji uznania przez Sąd Okręgowy, iż Sąd Rejonowy właściwe ustalił stan faktyczny sprawy oraz dokonał poprawnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, skarżonemu wyroki zarzucam również obrazę przepis prawa materialnego, tj.:
art. 63 ust. 1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w konsekwencji uznanie winy (sprawstwa) oskarżonych R. i M. w zakresie zarzucanego im czynu, przejawem którego miałoby być dopuszczenie do eksploatacji urządzenia technicznego bez wymaganej decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy wprost wynika, iż w/w oskarżonym nie sposób zarzuć umyślności w jakiejkolwiek postaci w zakresie obecnie przypisanego im skarżonym wyrokiem czynu, a tym samym, z uwagi na niewypełnienie znamiona podmiotowego wskazanego występku, nie doszło do popełnienia przypisanego im treścią skarżonego wyroku przestępstwa.
Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonych K. R. (1) i J. M. (1) od wszystkich zarzucanych im aktem oskarżenia czynów.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacje oskarżonych i ich obrońców generalnie za wyjątkiem apelacji wniesionych na korzyść S. B. w zakresie zakwestionowania przypisanej mu odpowiedzialności z art.155 kk w zw. z art.157§1i3 kk nie zasługują na uwzględnienie. Ponadto z uwagi na praktyczną tożsamość zarzutów możliwe jest w znacznej mierze jednoczesne się do nich ustosunkowanie.
Na wstępie podnieść należy, iż wbrew zarzutom skarżących Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego. Wbrew twierdzeniom oskarżonych i ich obrońców, dokonana przez Sąd I instancji analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, odpowiadająca dyrektywom określonym w art. 4 k.p.k., a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uznaniem winy oskarżonych. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy zasadniczo podziela przedstawioną tam argumentację . Ponadto odnosząc się do zarzutu dotyczącego dokonania dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należy, iż ustalony stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości. Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzenia w wyniku którego miedzy innymi doszło do śmierci pokrzywdzonego R. B., oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Tym samym ustalenia faktyczne w zakresie ustalonego zachowania J. G. (1), S. B. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1) nie wykraczały poza ramy swobodnej oceny dowodów albowiem poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz sędziowskim przekonaniem. Natomiast zarzut obrazy art. 7 k.p.k. jest tylko wtedy skuteczny gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszył wskazane zasady.
Również zarzuty apelacji w zakresie rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz nieprawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, które miały mieć wpływ na treść wyroku także nie są zasadne, albowiem sam fakt, iż skarżący nie zgadzają się z oceną dokonaną przez Sąd I instancji nie oznacza, że jest ona nieprawidłowa. Analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wskazuje, że Sąd I instancji przeprowadził w pełni prawidłową ocenę wyjaśnień oskarżonych, którą należy podzielić. Ocena tych twierdzeń dokonana przez Sąd Rejonowy ma kompleksowy charakter a zarazem nie jest wybiórcza. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w bardzo obszernym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy aprobuje i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielenia stanowiska skarżących.
W tym miejscu wobec zarzutów apelacji podnieść należy, że wbrew ich treści uzasadnienie zaskarżonego nie ma jedynie sprawozdawczego. Wprawdzie Sąd I instancji szeroko przytoczył twierdzenia osób przesłuchiwanych, to jednocześnie zawarł prawidłową ich ocenę, którą należało podzielić. Nie budzi również zastrzeżeń ( z wyjątkiem przypisania S. B. odpowiedzialności z art.155 kk w zw. z art.157§1i3 kk ) wyjaśnienie podstaw skazania oraz przyjętej kwalifikacji prawnej czynów, w tym wskazanie przyczyn umorzenia postepowania co do określonych w wyroku wykroczeń jak na k. 1206-1214.
Na wstępie niniejszego uzasadnienia przywołania wymagają także niektóre z ustaleń Sądu I instancji, który w oparciu o przeprowadzone dowody przyjął, że nadzór nad budową z ramienia spółki sprawował K. R. (1), kierownikiem budowy w K. był S. B. (1), zastępcą kierownika budowy był J. G. (1), brygadzistą był M. K. (1) a maszyny budowlane i sprzęt na budowę w K. trafiały z bazy mieszczącej się w Ż., której kierownikiem był J. M. (1).
Jeśli chodzi o pokrzywdzonych, to R. B. (1) nie miał potwierdzonych kwalifikacji do obsługi wózków jezdniowych ze zmiennym wysięgiem a G. C. (1) w czasie trwania budowy w K. nie posiadał ważnego orzeczenia lekarskiego dopuszczającego do pracy na wysokości.
W zakresie przedmiotowego zdarzenia podnieść należy, że dniu 4.10.2016 r. rozładował się akumulator podestu ruchomego służącego do malowania wiaduktu; wcześniej do prac malarskich używany był również wózek jezdniowy ze zmiennym wysięgiem (...), który obsługiwał R. B..
W dniu zdarzenia tj. 5.10.2016 na budowie nie był obecny od rana kierownik budowy oskarżony S. B., który w tym czasie nadzorował inną budowę. W jego zastępstwie budową kierował oskarżony J. G. a obecny w godzinach rannych był brygadzista oskarżony M. K.. Pracownikami, którzy posiadali uprawnienia UDT do obsługi wózków jezdniowych ze zmiennym wysięgiem w firmie (...) w chwili wypadku byli M. J., A. S., H. D. i Z. R.. Wózek jezdniowy ze zmiennym wysięgiem typu (...) o numerze fabrycznym (...) rok produkcji 2006, który się wywrócił do rzeki podczas prac malarskich nie miał księgi rewizyjnej i dopuszczenia do eksploatacji przez UDT i został nabyty przez firmę (...) Spółka z o.o. w G. jako używany w dniu 31.08.2013 r. Podest ruchomy był dopuszczony do eksploatacji przez UDT i posiadał księgę rewizyjną.
Natomiast w zakresie samego przebiegu zdarzeń z feralnego dnia odwołać się należy do bardzo szczegółowych ustaleń zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jak na k. 1180-1183 odw.
Wobec przypisanych wszystkim oskarżonym zachowań z ustawy o dozorze technicznym oraz z uwagi na zarzuty w tym zakresie podniesione w apelacjach konieczne jest wskazanie na „charakter” urządzenia, którym tragicznego dnia kierował R. B..
Trafnie w tym zakresie Sąd I instancji ustalił i przyjął – k.1201 odw.-1202 odw., że przedmiotowy pojazd nie był ładowarką, która faktycznie nie podlega dozorowi technicznemu z uwagi na brak ujęcia na liście urządzeń technicznych wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu ( Dz.U. z 2012 r. nr poz. 1468) ale był to wózek jezdniowy ze zmienną fazą wysięgu, które jedynie potocznie określa się mianem ładowarki. Taki właśnie sprzęt jak wózek jezdniowy specjalizowany ze zmienną fazą wysięgu czyli ładowarki teleskopowe (kategoria I WJO) podlega pod Urząd (...). W konsekwencji dla jego użytkowania konieczna jest rejestracja w odpowiednim oddziale UDT i co istotne uprawnienia dla jej prowadzenia również wydaje UDT. Ponadto na tego typu maszynach producenci muszą zatwierdzić cały osprzęt współgrający z ich produktami. Ma to o tyle znaczenie o ile weźmie się pod uwagę, że wcześniej ale przede wszystkim w dniu tragicznego w skutkach zdarzenia do eksploatacji na budowie w K. dopuszczony był również kosz niebędący na wyposażeniu przedmiotowego wózka, który to kosz nie był nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia.
Sąd Okręgowy podziela zatem stanowisko Sądu I instancji co do tego, że wszyscy oskarżeni dopuścili się naruszenia art.63ust. pkt 1 ustawy o dozorze technicznym, które może być popełnione umyślne i także w zamiarze ewentualnym. W żaden sposób nie mogło ekskulpować oskarżonych powoływanie się na ocenę technicznej nr (...) r. jak na k.877 – 878 odw. i ocenę jak na k. 879 – 884 albowiem nie dotyczyły one oceny „charakteru” przedmiotowego pojazdu ale miały za zadanie ustalenie aktualnej wartości handlowej „ładowarki”. Trafnie w tym zakresie Sąd I instancji odwołał się do treści podręcznika operatora gdzie nie ma mowy o „ ładowarce „”, ale wprost wskazuje się na „ maszynę ”, „samobieżną maszynę kołową ” i „ wysięgniku ” co ewidentnie wskazuje na konieczność zasięgnięcia rzeczowej opinii i stosownych uzgodnień z UDT przed podjęciem decyzji o jej używaniu – k.237-419
Na taki „charakter” pojazdu wskazuje też Dyrektor Urzędu (...) Oddziału w Ł., który wskazał, że uczestnicząca w wypadku „ładowarka teleskopowa”, to w istocie wózek jezdniowy ze zmiennym wysięgiem – porównaj k. 425-436. Co przy tym istotne po naprawie wózek został przez firmę (...) S.A. poddany stosownemu badaniu w UDT i dopiero po tym został dopuszczony do dalszej eksploatacji.
Wiedza oraz konieczne w tym zakresie informacje o tym, że przedmiotowe urządzenie podlega badaniu przez UDT jest w istocie dla takich osób jak oskarżeni powszechnie dostępna i to nie tylko na stronie internetowej UDT ale i ośrodków szkolących operatorów takiego sprzętu. Zatem oskarżeni, a w szczególności J. M. i K. R. z racji pełnionych funkcji oraz doświadczenia zawodowego w żadnym wypadku nie mogą skutecznie się powoływać na to, że nie wiedzieli o powyższym obowiązku. Powoływanie się na przytoczone wyceny miało jedynie służyć uniknięciu odpowiedzialności za czyn z art.63 ust.1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym.
Znamienne w tym zakresie są wyjaśnienia S. B. i J. G. jak na k.891 i na k.735, z których w jasny sposób wynika, że konieczne było aby na budowie w K. były osoby, które mają uprawnienia do obsługi takiego sprzętu ( R. B. takich uprawnień nie posiadał ). Co więcej J. G. podał, że powyższe zgłaszane było przez S. B. K. R.. Wprawdzie wskazani oskarżeni podawali, że oni sami mieli nie mieć wiedzy o konieczności badanie „ładowarki” przez UDT a sam J. M. miał nawet to sprawdzać w UDT, to jednakże w świetle wskazanych okoliczności jest to jedynie przyjęta linia obrony mająca na celu unikniecie odpowiedzialności za popełnione czyny. Wbrew temu wskazać bowiem należy, że skoro rzekomo urządzenie miało być „jedynie ładowarką”, to w takiej sytuacji nie byłoby przecież konieczności posiadania szczególnego uprawnienia do kierowania nią i wystarczałoby w innej sytuacji „zwykłe” prawo jazdy.. Tymczasem analiza zebranych dowodów, w tym wskazanych wyjaśnień oraz zeznań miedzy innymi A. K.- k.458 odw, k.1092 odw, A. J.- k. 1096 odw., M. P.- k.1097 odw., P. A. k.1147 ewidentnie wskazuje na powszechną wręcz wiedzę uczestników budowy, że R. B. kierował wózkiem nie posiadając ku temu stosownych uprawnień co siłą rzeczy wprost przekłada się na ich wiedzę o rzeczywistym charakterze „ładowarki”.
Art. 63 ust. 1 pkt 1ustawy o dozorze technicznym stanowi o tym, że każdy kto dopuszcza do eksploatacji urządzenie techniczne bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o dopuszczenia urządzenia do eksploatacji lub obrotu ponosi odpowiedzialność karną i podlega karze grzywny albo karze ograniczenia wolności. W pełni zatem zasadnie Sąd I instancji przyjął, że wszyscy oskarżeni naruszyli ten przepis „ponieważ na skutek ich zaniechań wózek jezdniowy ze zmiennym wysięgiem został nabyty przez firmę (...) S.A. bez wymaganej dokumentacji z UDT i za to odpowiadał K. R., bez decyzji UDT został przyjęty do bazy w Ż. przez oskarżonego J. M. i przez niego wydany na budowę w K.. W K. przez kierownika budowy S. B. został wprowadzony na plac budowy i do eksploatacji, a zastępca kierownika budowy oskarżony J. G. i brygadzista oskarżony M. K. nadzorowali jego pracę bez wspomnianej decyzji UDT”. Oskarżeni swoje obwiązki w tym zakresie mieli jasno określone tak w instrukcji - urządzenia transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu mogą być wykorzystywane na budowie tylko wówczas, gdy posiadają dokumenty upoważniające do ich eksploatacji, wystawione przez Urząd Dozoru Technicznego; dokumentacja techniczno - ruchowa lub instrukcja obsługi oraz dokument dopuszczenia danego sprzętu do eksploatacji, a także dokument upoważniający operatora do obsługi sprzętu powinny być zawsze dostępne w miejscu pracy urządzenia ( k. 642) - jak i w zasadach bezpieczeństwa (...) S.A. §4 ust. 4 pkt 4 ( k.519 v.) – używanie wyłącznie maszyn, narzędzi, materiałów i sprzętu z aktualnymi dopuszczeniami technicznymi, atestami, świadectwami i certyfikatami”- k.1202 odw.
Odnośnie apelacji oskarżonego J. G. , to nie wskazał on w niej żadnych zarzutów. Podnieść zatem należy, że w świetle przeprowadzonych dowodów nie budzi wątpliwości, że był on obecny na budowie w czasie jak R. B. pracujący bez uprawnień wybierał miejsce do rozstawienia ładowarki teleskopowej, nadzorował jego pracę i w tym czasie obchodził plac budowy. Trafnie w tym zakresie Sąd I instancji przywołał zeznania świadka A. K., który wprost wskazywał na jego obecność i rodzaj wykonywanej pracy. Obowiązki J. G. wynikały z instrukcji bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania robót budowlanych jak na k. 631 - 653 a także ze stanowiskowej karty pracy zgodnie, z którą oskarżonemu powierzono obowiązek sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów BHP w czasie wykonywania robót, dopuszczenia do pracy tylko tych pracowników, którzy posiadają aktualne orzeczenia o braku przeciwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku. Tymczasem oskarżony nie sprawdził aktualnych badań lekarskich G. C. i dopuścił go do pracy na wysokości przy malowaniu wiaduktu wbrew orzeczeniu lekarskiemu nr (...) – bez pracy na wysokości - k. 57. Ponadto do jego kompetencji należało prowadzenie zakupów i dostaw oraz zaopatrzenia niezbędnego do utrzymania ciągłości robót a także miał obowiązek ustalenia i nadzorowania właściwego sposobu przechowywania sprzętu i urządzeń na budowę - k. 485. Obowiązywała go także instrukcja dotycząca urządzeń transportu bliskiego - k. 642, która zabraniała operowania urządzeniami transportu bliskiego i maszyn budowlanych przez osoby nie posiadające stosownych kwalifikacji oraz eksploatacji urządzeń transportu bliskiego i maszyn budowlanych na niestabilnym podłożu.
Odnośnie apelacji oskarżonego S. B. i jego obrońcy to zasadnie zarzucili oni błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie jego świadomości tego, że również w dniu 5 października 2016 r. R. B. wraz z pozostałymi pokrzywdzonymi będzie korzystał z przedmiotowego wózka jezdniowego w czasie zleconych prac malarskich oraz w konsekwencji w zakresie możliwości przewidywani skutków u pokrzywdzonych, które z tego wynikły. Feralnego dnia oskarżonego w ogóle nie było na budowie i tym samym nie można domniemywać, że użycie przez pokrzywdzonych wózka jezdniowego nastąpiło tak za jego wiedzą jak i akceptacją. Nie sposób zatem tak jak to zrobił Sąd Rejonowy uznać, że skoro nie wydał on żadnego polecenia dzień wcześniej zakazującego pracy R. B. na wózku jezdniowym ze zmiennym wysięgiem to winny jest w całości przypisanemu mu występku. Tym samym w odpowiedni sposób w tym zakresie odwołać się należy do argumentacji Sądu Rejonowego jak na k. 1210 i k. 1211 odw. w zakresie uwolnienia od skutków zdarzenia oskarżonych J. M. i i K. R..
Jednakże w ślad za ustaleniami Sądu I instancji jednocześnie wskazać należy, że wymieniony w dniu 5 października 2016 r. pomimo nieobecności tego dnia na budowie to przecież nadal pełnił i w tym dniu funkcję kierownika budowy. Wymieniony doskonale wiedział o tym, że R. B. nie posiadł potwierdzonych kwalifikacji do obsługi takiego pojazdu, a obsługi sprzętu nauczył się w trakcie pracy na budowie. Przedmiotowy wózek ze zmiennym wysięgiem pokrzywdzony obsługiwał właśnie za zgodą kierownika budowy tj. S. B., który jak sam twierdził o braku osób z uprawnieniami do tego rodzaju maszyny informował oskarżonego K. R. – k.891. Podkreślenia w tym zakresie wymaga argumentacja Sądu i instancji odwołująca się do wyjaśnień oskarżonego M. K., który stwierdził, że R. B. „ miał to ustalone z kierownikiem budowy i z jego zastępcą, że może na niej pracować ” –k. 1185 odw. Powyższą nieprawidłową praktykę potwierdzili w swoich zeznaniach A. J. i Z. S., M. P. i P. A..
Analogicznie jak i w stosunku do innych pracowników, również zachowanie S. B. reglamentowała stanowiskowa karta pracy, z której między innymi wynikało to, że miał on obowiązek dopuszczenia do pracy tylko tych pracowników, którzy posiadają aktualne orzeczenia o braku przeciwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku. Ponadto winien się stosować do instrukcji jak na k.631-653, z którą zresztą sam zapoznawał pracowników. Tym samym oskarżony jako kierownik budowy miał za zadanie pełnić stały nadzoru technicznego nad prawidłowością przebiegu robót budowlano – montażowych, ich jakością i bezpieczeństwem pracy oraz zapewnić bezpieczne warunki pracy i sprzętu.
Prawidłowo także Sąd I instancji wskazał, że przedmiotowy wózek jezdniowy jako urządzenie transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu mogło być wykorzystywane na budowie tylko wówczas, gdy były wystawione co do nich przez UDT dokumenty upoważniające do ich eksploatacji. Natomiast wskazana instrukcja miedzy innymi zabraniała operowania urządzeniami transportu bliskiego i maszyn budowlanych przez osoby nie posiadające stosownych kwalifikacji.
Zgodzić się zatem w pełni należało z argumentacją Sądu Rejonowego, który zauważył, że „powyższe regulacje wskazują, że na oskarżonym jako kierowniku budowy ciążyły nie tylko obowiązki w zakresie dopuszczenia do pracy osób z określonymi kwalifikacjami, ale również wprowadzenia na plac budowy maszyn z właściwymi akcesoriami i dokumentami ( zezwalanie na pracę maszyn i urządzeń na budowie zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową i przepisami Urzędu Dozoru Technicznego)” –k. 1186 odw.
W konsekwencji Sąd Okręgowy co do S. B. w pełni akceptuje przyjęcie przez Sąd I instancji, że wymieniony swoim zachowaniem wyczerpał także dyspozycje art.220§1 kk albowiem nie dopełnił on obowiązków wynikających również z art. 21 a i art. 22 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ( t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1202) i rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Nie może bowiem budzić wątpliwości, że jego zasadniczym obowiązkiem było dbanie o bezpieczeństwo pracowników zatrudnionych na budowie, w skontrolowanie czy zostali oni wyposażeni w odpowiednie środki ochrony osobistej, sprawdzenie zaświadczeń lekarskich pracowników o braku przeciwwskazań do pracy na wysokości, skontrolowanie czy mechaniczny sprzęt budowlany spełnia wymagania prawa w zakresie dopuszczenia do użytkowania, np. świadectwo UDT. Tych obowiązków S. B. nie dopełnił. W szczególności będąc odpowiedzialny za (...), G. C. (1) i A. K. (1) i sprawując bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy, umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy w ten sposób, że dopuścił do eksploatacji kosz niebędący na wyposażeniu tego wózka, nieprzewidziany do podnoszenia osób wbrew instrukcji eksploatacji urządzenia czym naruszył §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Polityki Społecznej z 29.10.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego oraz dopuścił do pracy przedmiotowy wózek jezdniowy podnośnikowy z mechanicznym napędem podnoszenia bez decyzji wydanej przez organ nadzoru technicznego i przez to naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Wreszcie wobec zarzutu wskazanego w apelacjach jak na k. 1234 odw. i na k. 1246 odw i w żadnym wypadku co do S. B. nie doszło do obrazy prawa materialnego w zakresie ustawy o dozorze technicznym albowiem w wyroku Sądu I instancji miała miejsce jedynie oczywista omyłka pisarska, którą konwalidowano.
Co do apelacji obrońcy M. K., to nie zasługuje ona na uwzględnienie. Wbrew zarzutowi w szczególności zgłaszanemu na rozprawie był on brygadzistą i zdawał sobie sprawę co do tego, że R. B. nie ma uprawnień do obsługi ładowarki teleskopowej(...) i widział jak nią jeździł. Ze stanowiskowej karty jego pracy wynika, że oskarżonemu powierzono nadzór nad właściwym wykorzystaniem i zabezpieczeniem środków technicznych, dbanie o sprawność techniczną powierzonego sprzętu ( typowych maszyn i urządzeń) jak również kontrolę stanu technicznego sprzętu przed przystąpieniem do pracy - k.720. Ponadto jako brygadzista miał on obowiązek nadzoru nad przestrzeganiem w czasie robót przepisów BHP i prawidłowością wykonywania wszelkich rusztowań, wykopów i innych urządzeń pomocniczych w sposób zabezpieczający bezpieczeństwo pracy i ochronę życia -k.721. Tak jak i innych pracowników oskarżonego obowiązywała instrukcja bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania robót budowlanych - k. 631 – 653 a on sam odpowiadał za dobór właściwych narzędzi pracy i sprawdzanie ich stanu technicznego - k.634. Przypomnienia wymaga, że M. K. podpisał także instrukcję BHP - k. 654 oraz co istotne, nie sprawdził aktualnych badań lekarskich G. C. i dopuścił go do pracy na wysokości przy malowaniu wiaduktu wbrew orzeczeniu lekarskiemu nr (...) – bez pracy na wysokości - k.57.
Trafnie zatem Sąd Rejonowy zauważył, że „nie może zatem oskarżony zasłaniać się tym, że nie wiedział co od rana zamierzał robić R. B. i pozostali pokrzywdzeni skoro miał nadzorować ich pracę i rzeczywiście tak musiało być, skoro wspomina o tym oskarżony J. G., a zeznanie świadka G. C. opisujące zdarzenie przed barakiem, o którym oskarżony też wspomina wzmacniają tylko tą tezę ( przed barakiem kiedy ustalili, że użyją do malowania ładowarki nie było oskarżonych B. ani zastępcy kierownika, czyli pana G.. Był przy tym brygadzista, czyli M. K. (1)). I dalej : Wcześniej korzystali z ładowarki teleskopowej i w dniu wypadku skorzystali z niej ponownie. Brygadzista zaakceptował to, że w dniu wypadku korzystali z tej ładowarki, skoro wcześniej z niej korzystali i nic się nie wydarzyło. Również zeznanie świadka A. K. jest w tej kwestii jednoznaczne ( wtedy na budowie był J. G. (1) i brygadzista. Oni obaj wiedzieli i widzieli, że pracują tego dnia w ten sposób tzn. w koszu na ładowarce obsługiwanej przez R. B. – k.1191 odw.-1192.
Wobec powyższych twierdzeń nie może być uwzględniona także argumentacja oskarżonego i jego obrońcy z rozprawy apelacyjnej z dnia 10 czerwca 2019 r. W szczególności miała ona zostać „wzmocniona” nowymi zeznaniami G. C. w zakresie rzekomego wykazania, że M. K. nie był brygadzistą oraz tego, że to nie wskazywał na niego jako na brygadzistę. Analiza tym zeznań z rozprawy odwoławczej wskazuje tak na to że są one sprzeczne z jego poprzednią relacją szeroką przedstawioną w uzasadnieniu jak na k.1193-1194 oraz są sprzeczne zeznaniami A. K. a przede wszystkim stanowią nieudolną próbę wspieranie obecnie wersji oskarżonego. Nie sposób bowiem jest przyjąć, że wskazany A. K. który miał być według tej nowej wersji świadka czasie zdarzenia brygadzistą mówiąc właśnie o brygadziście ( tj. rzekomo o M. K. ) wskazywał na samego siebie.
Tym samym w sposób w pełni prawidłowy Sąd I instancji ustalił i przyjął, że M. K. był w pełni świadomy, że w dniu 5 października 2016 r. nadzorowani przez niego pracownicy tj. R. B., A. K. i G. C. do malowania będą używali wózka teleskopowego ( a nie rozładowanego podnośnika (...) ) a ponadto, że tak jak poprzednio wózkiem kierować będzie nie mający do tego uprawnień pokrzywdzony R. B.. To natomiast, że następnie oskarżony miał opuścić teren budowy – k.1430 w żaden sposób nie może spowodować uwolnienia go od odpowiedzialności za przypisany mu czyn.
Chybiony jest także zarzut związany z rzekomo błędnym oddaleniem wniosku dowodowego jak na k.1135 odw. Sąd Rejonowy w tym zakresie wydał stosowne postanowienie trafnie wskazując, że w sprawie znajdują się dokumenty ( wskazana już miedzy innymi instrukcja ) określające zasady pracy na budowie w K. ponadto teza dowodowa zgłaszanego wniosku w istocie wskazuje, że to biegli a nie sąd mieli ustalić te zasady oraz określić osoby odpowiedzialne za przedmiotowe zdarzenie, w szczególności w zakresie zachowania M. K..
Co do apelacji wniesionej na korzyść J. M. , to nie sposób jak to wskazuje skarżący uznać, że oskarżony w ogóle nie odpowiadał za sprzęt wydany na budowę w K.. Ze stanowiskowej karty pracy wynika, że oskarżonemu powierzono obowiązek sprawdzania sprawności sprzętu przed wydaniem z bazy na budowę, realizowanie zakupów, kontrolę odbiorczą dostaw związaną z działalnością bazy i wykonywanie wymaganych przeglądów technicznych sprzętu będącego na wyposażeniu bazy - k. 747, k.1089. Ponadto w porozumieniu z dyrektorem tj. K. R. (1) miał on także decydować o złomowaniu wycofywanych z eksploatacji niesprawnych maszyn. Nie bez znaczenia jest również i to, że zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania robót budowlanych jak na k. 631 - 653 nie (...) S.A., ale także pracownicy firm obcych wykonujących prace na jej rzecz zostali zobowiązani do ścisłego jej przestrzegania. Pomimo tego, że J. M. nie pracował w firmie (...) S.A. to jako (...) Spółka z o.o. wykonywał pracę na rzecz tego przedsiębiorstwa. Znamienne jest, iż posługiwał się on pieczątką - (...) S.A. – porównaj k. 209 i k. 232 .
Trafnie Sąd I instancji zaakcentował, że wymieniony oskarżony jako kierownik bazy winień kierować się obowiązującą w firmie (...) S.A. instrukcją, która w zakresie urządzeń transportu bliskiego podlegających dozorowi technicznemu stanowiła, że mogły być one wykorzystywane na budowie tylko wówczas, gdy posiadały dokumenty upoważniające do ich eksploatacji, wystawione przez Urząd Dozoru Technicznego a ponadto zabraniała ona operowania urządzeniami transportu bliskiego i maszyn budowlanych przez osoby nie posiadające stosownych kwalifikacji, eksploatacji urządzeń transportu bliskiego i maszyn budowlanych na niestabilnym podłożu - k. 642 i k. 644.
Powyższe uwagi w odpowiedni sposób odnoszą się do oskarżonego K. R., który wbrew treści apelacji także odpowiadał za sprzęt przydzielany na budowę w K.. Wynika to miedzy innymi z powołanej już wcześniej stanowiskowej karty pracy oskarżonego J. M. co do współdziałania z tym ostatnim o złomowaniu wycofywanych z eksploatacji niesprawnych maszyn. Znamienne jest przy tym, że to K. R. był współautorem instrukcji bezpieczeństwa pracy podczas wykonywania robót budowlanych jak na k. 631 – 653 gdzie między wskazano już powołaną wyżej regulację odnośnie urządzeń transportu bliskiego podlegające dozorowi technicznemu. Na uwadze należy mieć podpisanie przez K. R. umowy (...) jak na k.487 i nast. gdzie w szczególności ustalono zasady bezpieczeństwa ( §4ust.4 pkt 4 ) zgodnie z którymi dozwolone było używanie wyłącznie maszyn, narzędzi, materiałów i sprzętu z aktualnymi dopuszczeniami technicznymi, atestami, świadectwami i certyfikatami. Wreszcie wskazany już dokument jak na k.1089 stwierdzał, że miedzy innymi stan maszyn, przeglądy były pod nadzorem K. R..
Sąd Okręgowy w zakresie oskarżonych J. G. i M. K. popiera także argumentację zawartą w uzasadnieniu jak na k.1202 odw.-1206 w zakresie skutków zdarzenia a ponadto co do niedopełnienia obowiązków z zakresu bhp także co do S. B.. Związane to było z dopuszczeniem do pracy R. B. bez odpowiednich kwalifikacji oraz pozostałych pokrzywdzonych w zakresie używania wózka jezdniowego, nie zapewnienia odpowiedniego nadzoru nad pracami niebezpiecznymi na wysokości oraz poprzez nieegzekwowanie od pracowników stosowania środków ochrony indywidualnej przez co zaniedbali oni możliwość przewidywania niewłaściwego ustawienia ładowarki teleskopowej w trudnych warunkach topograficznych i pogodowych przez R. B. a zarazem żaden z nich z uwagi na niezachowanie ostrożności wymaganej w tych warunkach nie przewidywał możliwości spowodowania swoim zachowaniem śmierci R. B. i obrażeń u A. K. i G. C., choć winni i mogli to przewidzieć. Jednocześnie wskazać należy, że wszyscy pokrzywdzeni w sprawie mieli zawarte umowy o pracę ze spółką (...), wiec ich status jako pracowników był bezsporny. Natomiast z racji wykonywanych funkcji i stanowisk za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy odpowiedzialność w zakresie zdarzenia z dnia 5 października ponoszą S. B., J. G. i M. K..
Mając powyższe na uwadze zmieniono zaskarży wyrok w ten sposób że:
- w ramach rozstrzygnięć z pkt I-IV i VI sentencji jako datę uchwalenia ustawy o dozorze technicznym wskazano 21 grudnia 2000 r.,
- w ramach rozstrzygnięcia z pkt I sentencji z opisu czynu wyeliminowano sformułowania: „ dopuścił R. B. (1), który nie posiadał uprawnień do obsługi wózka jezdniowego specjalizowanego ze zmiennym wysięgnikiem (...) do wykonywania pracy operatora tego wózka, czym naruszył art. 212 pkt 1 kodeksy pracy oraz § 66 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych” oraz „co skutkowało ustawieniem przedmiotowego wózka zbyt blisko brzegu rzeki na terenie rozmiękłym, w wyniku czego wózek wraz z zamontowanym do niego koszem wyniesionym na ramieniu wózka na wysokość ok. 6 – 6,5 m pod kątem ok. 80° przewrócił się do rzeki, powodując tym samym nieumyślnie:
zgon R. B. (1) w wyniku obrażeń wielonarządowych tułowia połączonych z wynaczynieniem dużej ilości krwi do tkanek miękkich oraz do jam ciała z urazowo uszkodzonych narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej, skutkujących wstrząsem urazowo – krwotocznym;
uszkodzenia ciała A. K. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą opłucnową oraz urazu uogólnionego;
uszkodzenia ciała G. C. (1) na okres powyżej 7 dni w postaci urazu klatki piersiowej ze złamaniem wielu żeber po prawej stronie z odmą podskórną, wieloodłamowego złamania prawej łopatki i urazu uogólnionego”
i jednocześnie pozostawiono w nim sformułowanie „przez co naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu” umieszczając je na końcu tego opisu a ponadto z kwalifikacji prawnej wyeliminowano art.155 kk w zw. z art.157§1i3 kk i za podstawę skazania za przypisany występek przyjeto art. 220§1 k.k. w zw. z art. 63 ust.1 pkt 1 ustawy o dozorze technicznym w zw. z art.11 § 2 k.k., zaś za podstawę wymiaru kary przyjęto art. 220§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. łagodząc jej wymiar do 8 ( ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności i w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymano w mocy- art.437§2 kpk, art.438pk1-3 kpk.
Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art.2ust.1 pkt 3, art.7 i 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądzono od oskarżonych S. B. (1), J. G. (1), M. K. (1), J. M. (1) i K. R. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie po 1/5 części od każdego z nich oraz na rzecz oskarżycielki posiłkowej K. J. kwoty po 168 ( sto sześćdziesiąt osiem ) zł tytułem zwrotu wydatków związanych z zastępstwem procesowym w postępowaniu odwoławczym a także na rzecz Skarbu Państwa opłaty za II instancje od oskarżonych J. G. (1) i M. K. (1) po 180 ( sto osiemdziesiąt ) zł, od oskarżonych J. M. (1) i K. R. (1) po 70 ( siedemdziesiąt ) zł oraz od oskarżonego S. B. (1) jedna opłatę za obie instancje w kwocie 180 ( sto osiemdziesiąt ) zł,
Na podstawie art.29 ustawy prawo o adwokaturze zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. D. kwotę 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za zastępstwo procesowe urzędu oskarżycielki posiłkowej K. B. wykonywane w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.