Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 14 czerwca 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania J. I.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania J. I. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 06 grudnia 2017 r. Nr (...)

1.  uchyla zaskarżoną decyzję;

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz J. I. kwotę 100 zł (sto złotych) z tytułu zwrotu poniesionej opłaty sądowej od odwołania.

SSO Andrzej Turliński

Sygn. akt XVII AmE 114/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06 grudnia 2017 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) na podstawie ary. 168 pkt 11 i art. 170 ust. 4 pkt 1 oraz art. 169 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2017 r., poz. 1148) oraz na podstawie art. 104 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2017 r., poz. 220 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy J. I. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w Z. (powód) orzekł, że przedsiębiorca J. I. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w Z. naruszył art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy o odnawialnych źródłach energii, w ten sposób, iż nie przedłożył Prezesowi URE w terminie 30 dni od zakończenia II (drugi) kwartał 2016 r. sprawozdania kwartalnego, zawierającego informacje wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 5 ustawy o odnawialnych źródłach energii, za I (pierwszy) kwartał 2016 r. – pkt 1 decyzji.

W pkt 2 decyzji za działania opisane w pkt 1 Prezes URE wymierzył powodowi karę pieniężną w wysokości 10.000 zł

Od ww. decyzji powód wniósł odwołanie zaskarżając ją w całości.

Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości ewentualnie zmianę zaskarżonej decyzji w punkcie drugim poprzez odpowiednie obniżenie kary.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1.  brak zastosowania w niniejszej sprawie regulacji art. 174 ust. 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii i nie odstąpienie od wymierzenia kary w sytuacji złożenia deklaracji za II kwartał 2016 r. przez powoda po terminie oraz nieuwzględnienie faktu nie funkcjonowania elektrowni w przedmiotowym okresie ze względu na jej remont. Brak złożenia „zerowych” deklaracji w terminie powoduje, że zakres naruszeń jest znikomy – a zatem wystąpiły w sprawie przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary;

2.  błędne ustalenie, iż regulacja art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, zgodnie z którą Organ przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej zobowiązany jest uwzględniać zakres naruszeń powtarzalność naruszeń lub korzyści finansowe możliwe do uzyskania z tytułu naruszenia nie ma zastosowania do przypadków, gdy kara pieniężna wskazana jest kwotowo.

W odpowiedzi Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Wniósł także o dopuszczenie oraz przeprowadzenie dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, przesłanych Sądowi na podstawie art. 479 ^{( 48 )}§ 1 k.p.c. przy piśmie z dnia 28 lutego 2018 r. znak: (...) – na okoliczność zasadności wymierzenia powodowi kary pieniężnej.

Na rozprawie w dniu 14 czerwca 2019 r. powód nie zajął stanowiska, a pozwany domagał się oddalenia odwołania.

Na pytanie Przewodniczącego dlaczego w pkt 1 sentencji decyzji wpisano informację za I kwartał, a nie za II kwartał 2016 r. pozwany wyjaśnił, że nastąpiła tu omyłka pisarska (k. 38, czas: 00:09:41).

Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny.

Przedsiębiorca J. I. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...) z siedzibą w Z. decyzją Prezesa URE z dnia 07 maja 2015 r. Nr (...) wpisany został do rejestru wytwórców energii elektrycznej w małej instalacji.

Na przedsiębiorcę wpisanego do rejestru wytwórców energii elektrycznej w małej instalacji przepisy ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii nakładają szereg obowiązków. Jednym z nich jest obowiązek przedłożenia sprawozdania kwartalnego za każdy kwartał roku, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 zawierającego informacje określone w art. 9 ust. 1 pkt 5 ustawy o odnawialnych źródłach energii w terminie 30 dni od zakończenia kwartału. Niewywiązanie się z tego obowiązku spowoduje konieczność nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej, o czym stanowi art. 168 pkt 11 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Niesporne jest, że przedsiębiorca nie przedłożył Prezesowi URE sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy o odnawialnych źródłach energii, zawierającego informacje wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 5 tej ustawy, za II kwartał 2016 r. w terminie 30 dni od zakończenia II (drugiego) kwartału 2016 r.

W związku z tym Prezes URE pismem z dnia 23 listopada 2016 r. zawiadomił powoda o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, w związku z nieprzedłożeniem sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy o odnawialnych źródłach energii, zawierającego informacje wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 5 tej ustawy. Ponadto mając na uwadze dyspozycję art. 50, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., Prezes URE wezwał przedsiębiorcę do złożenia szczegółowych wyjaśnień w tej sprawie, wniosków dowodowych oraz przesłanie uwierzytelnionych kopii dokumentów mających związek z ujawnionym naruszeniem art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy o odnawialnych źródłach energii, polegającym na nieprzedłożeniu sprawozdania kwartalnego za I (pierwszy) kwartał 2016 r.

Pismem z dnia 27 grudnia 2016 r. Prezes URE zawiadomił powoda o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie, a także poinformował o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym w terminie 7 dni od dnia doręczenia ww. zawiadomienia.

W odpowiedzi na powyższe powód pismem z dnia 9 stycznia 2016 r. przesłał sprawozdanie kwartalne, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy o odnawialnych źródłach energii, za II (drugi) i III (trzeci) kwartał 2016 r., zawierające informacje wymienione w art. 9 ust. 1 pkt 5 tej ustawy oraz dodatkowe wyjaśnienia.

Powód wskazał, że nie złożył sprawozdania kwartalnego sugerując się zawieszeniem produkcji od 01.01.2016 r. ze względu na remont elektrowni oraz zmianę właściciela . Powód był przekonany, iż zawieszając produkcję energii nie ma obowiązku składania sprawozdania. Nowy właściciel złożył dokumenty w sierpniu 2016 r. Powód złożył oświadczenie w dniu 04.04.2016 r. do (...) SA Rejon Energetyczny w S., gdzie otrzymał informację, że sprawozdanie czyli oświadczenie wytwórcy zostanie przekazane do URE. Na potwierdzenie powyższego faktu powód przedłożył ksero dokumentów – oświadczenia.

Powód wniósł o nie wymierzenie kary pieniężnej z uwagi na nieświadomość przepisów. Naruszenie obowiązku z jego strony nie było świadome.

Sąd Okręgowy w Warszawie zważył, co następuje.

Zażalenie jest uzasadnione, aczkolwiek z innych powodów niż wskazane w motywach tego środka zaskarżenia.

Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t.j. z 2017 r. poz. 1148) powoływanej dalej jako oze „Wytwórca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji jest obowiązany przekazywać Prezesowi URE sprawozdania kwartalne zawierające informacje, o których mowa w pkt 5, w terminie 30 dni od dnia zakończenia kwartału.” W punkcie 5 art. 9 ust. 1 dla ww. wytwórcy wprowadzono wymóg „prowadzenia dokumentacji dotyczącej łącznej ilości:

a)  energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji,

b)  energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu (…), która została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji i wprowadzona do sieci dystrybucyjnej.”

W świetle treści przywołanego art. 9 ust. 1 pkt 7 oze nie mógł być skonstruowany czyn niedozwolony określony w pkt 1) zaskarżonej decyzji, ponieważ zgodnie z tym przepisem powód powinien przedłożyć Prezesowi URE sprawozdanie kwartalne za I (pierwszy) kwartał 2016 r., w terminie 30 dni od zakończenia I (pierwszego) kwartału 2016 r.

Tymczasem powód został ukarany karą pieniężną za czyn polegający na nieprzedłożeniu Prezesowi URE w terminie 30 dni od zakończenia II (drugiego) kwartału 2016 r. sprawozdania kwartalnego za I (pierwszy) kwartał 2016 r.

Z tego powodu zaskarżona decyzja naruszyła w punkcie 1) rozstrzygnięcia przepis art. 168 pkt 11 oze, w którym za czyn niedozwolony uznane zostało nieprzedłożenie w terminie Prezesowi URE sprawozdania, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 oze lub podanie w tym sprawozdaniu nieprawdziwych informacji.

Z uzasadnienia decyzji (k. 5) wynika, że powód nie złożył sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7 oze za II (drugi) kwartał 2016 r. w terminie określonym w tym przepisie. Termin ten upłynął w dniu 30 lipca 2016 r.

W związku z tym, w ocenie Sądu, zachodzi sprzeczność między treścią rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1) rozstrzygnięcia decyzji, a jej uzasadnieniem co należy uznać za wewnętrzną sprzeczność całej decyzji, gdyż w świetle treści art. 107 § 1 pkt 5 i 6 k.p.a. między innymi oba te elementy konstrukcyjne składają się na nią jako całość. Dlatego też muszą być one ze sobą wewnętrznie spójne, a nie sprzeczne. Braki w tym zakresie stanowią o wadliwości aktu. Tak też Wojewódzki Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 12 kwietnia 2017 r. sygn. akt II SA R 1616/16 opublikowanym w: Lex 2290805.

Wadliwe rozstrzygnięcie decyzji nie mogło być co do samej zasady sprostowane w postępowaniu sądowym, gdyż dla zachowania prawa stron do obrony swoich praw konieczne jest dochowanie wymogu przedstawienia sprawy w przedmiocie sprostowania decyzji nie tylko Sądowi drugiej, ale też pierwszej instancji. Brak jest również podstawy prawnej w k.p.c. do sprostowania decyzji organu regulacyjnego w innym trybie niż przewidziany w art. 479 ⁴⁶ pkt 2 k.p.c. tj. w drodze zażalenia na postanowienie wydane w tym przedmiocie przez Prezesa URE w oparciu o art. 113 k.p.a.

Nie istnieje też prawna możliwość przesłania przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów akt sprawy administracyjnej Prezesowi URE, w celu ewentualnego sprostowania decyzji, ponieważ postępowanie administracyjne zostało już zakończone, a Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpoznaje sprawę na nowo w postępowaniu cywilnym jak sąd pierwszej instancji.

Reasumując, zaskarżona decyzja narusza prawo materialne tj. art. 168 pkt 11 oze oraz obciążona jest wadą istotną nie dającą się usunąć w postępowaniu sądowym. Powoduje konieczność wyeliminowania jej z obrotu w całości.

Mając to na względzie, Sąd, działając na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c. uwzględnił odwołanie i uchylił zaskarżoną nim decyzję oraz orzekł o kosztach procesu stosownie do jego wyniku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 109 § 1 zd. drugie k.p.c.

SSO Andrzej Turliński