Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 322/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2019 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: staż. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2019 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

zasądza od pozwanego P. K. na rzecz powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwotę:

a)  206 375,62 zł (dwieście sześć tysięcy trzysta siedemdziesiąt pięć złotych 62/100), w tym kwotę:

-181 474,35 zł (sto osiemdziesiąt jeden tysięcy czterysta siedemdziesiąt cztery złote 35/100) z odsetkami w wysokości podwójnego oprocentowania umownego, które na dzień pozwu wynoszą 10 %, nie wyższymi od odsetek maksymalnych
za opóźnienie, płatnymi od dnia 8 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- 24 885,49 zł (dwadzieścia cztery tysiące osiemset osiemdziesiąt pięć złotych 49/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, płatnymi
od dnia 12 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

b)  2 701,52 zł (dwa tysiące siedemset jeden złotych 52/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 322/18

UZASADNIENIE

(...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł w postępowaniu elektronicznym o zasądzenie od P. K. kwoty 206 375,62 zł,
w tym kwoty 181 474,35 zł z odsetkami w wysokości podwójnego oprocentowania umownego, które na dzień pozwu wynoszą 10 %, nie wyższymi od wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie w skali roku, płatnymi od dnia 8 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty; kwoty 13 201,96 zł z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie, płatnymi od dnia wniesienia pozwu (12 czerwiec 2017 r.) do dnia zapłaty, kwoty 11 683,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, płatnymi
od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 15,78 zł oraz kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 21 czerwca 2017 r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1171544/17 Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie uwzględnił żądanie pozwu.

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia, nieudowodnienia roszczenia i zawisłości sprawy, a także ewentualnie wniósł o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty.

Postanowieniem z dnia 11 września 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin - Zachód
w Lublinie przekazał niniejszą sprawę do rozpoznania tut. Sądowi.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

P. K. w dniu 20 listopada 2008 r. udzielił M. P. pełnomocnictwa do m.in. reprezentowania go przed jakimkolwiek bankiem
w sprawach związanych z uzyskaniem kredytu lub pożyczki - na cel, w wysokości i na pozostałych warunkach według uznania pełnomocnika, w tym do zawarcia umowy kredytowej, do dokonywania wszystkich innych czynności związanych
z uruchomieniem i obsługą tego kredytu, do podpisywania, zmiany
lub rozwiązywania umowy kredytowej oraz wszystkich dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy kredytowej; ustanowienia wszelkich zabezpieczeń zobowiązań spłaty kredytu, w tym do zaciągania zobowiązań wekslowych
- w kwotach i na pozostałych warunkach według uznania pełnomocnika; poddania się egzekucji, obciążania nieruchomości i innych praw rzeczowych; odbioru korespondencji i wszelkich przesyłek z jakiegokolwiek tytułu,
(dowód: pełnomocnictwo - k. 108 - 110) .

W dniu 16 stycznia 2009 r. do powoda wpłynął wniosek pełnomocnika pozwanego o udzielenie kredytu hipotecznego, (dowód: wniosek - k. 159 - 161) .

W dniu 5 lutego 2009 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w K. zawarł
z P. K. umowę kredytu hipotecznego o nr (...). Całkowita kwota kredytu wynosiła 183 769,68 zł, z tego 800,39 zł przeznaczono
na uiszczenie opłat za ubezpieczenie banku od ryzyka niskiego wkładu kredytobiorcy; 11 195,69 zł na ubezpieczenie od ryzyka utraty wartości nieruchomości; 7 350,79 zł na ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków; 472,96 zł na uiszczenie kosztów związanych z ustanowieniem hipoteki i 551,30 zł na uiszczenie składki z tytułu pakietowego ubezpieczenia na wypadek odmowy wpisu hipotek, Okres kredytowania wynosił 360 miesięcy, raty były równe,
(dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

W imieniu pozwanego umowę podpisała M. P., (dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

Zabezpieczeniem spłaty kredytu była hipoteka zwykła w wysokości 183 769,68 zł i hipoteka kaucyjna do wysokości 70 % wyżej wymienionej kwoty zł, (dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

Oprocentowanie kredytu było zmienne i na dzień sporządzenia umowy wynosiło 11,50 %. Stanowiło ono sumę marży banku, która wynosiła 5,81 %
i stawki DBPLN. Odsetki karne wynosiły 23,00 % i zmieniały się w przypadku zmiany wskaźnika DBPLN. Nie mogły być większe od odsetek maksymalnych, zatem nie mogły przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Indeks DBPLN dla każdego miesiąca był obliczany jako średnia arytmetyczna stawek WIBOR 3M, obowiązujących w dniach roboczych
w okresie liczonym od 26. dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc ostatni
do 25. dnia miesiąca poprzedzającego zmianę. Obowiązywał on od pierwszego dnia miesiąca, jeżeli jego wartość była różna od obowiązującej stawki
o przynajmniej 0,1 punktu procentowego. W przypadku niespłacania kredytu
w terminie, niespłacona kwota stawała się zadłużeniem przeterminowanych,
od którego bank mógł naliczać odsetki karne w wysokości podwójnego oprocentowania umownego,
(dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

W celu ewidencjonowania kredytu powód otworzył rachunek pomocniczy, (dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

Pozwany zobowiązał się dokonywać spłat kredytu w terminach ustalonych w harmonogramie. Mógł jednak dokonywać spłat przed terminem, (dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

Strony umowy ustaliły, że powód będzie mógł pobierać różne opłaty
i prowizje, szczegółowo określone w § 15,
(dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

Bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem trzydziestodniowego terminu w przypadku niedotrzymania przez pozwanego któregokolwiek
z warunków umowy i w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego pozwanego, a w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo - kredytowych, a także
w przypadku skierowania egzekucji do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu,
(dowód: umowa - k. 111 - 117; regulamin - k. 164 - 171) .

W powyższej umowie pozwany zobowiązał się do wskazywania każdorazowego nowego adresu do doręczeń. W przypadku niedopełnienia tego obowiązku korespondencja polecona miała być kierowana pod ostatnio wskazany adres i uznawana za doręczona. Pozwany w umowie podał adres dla doręczeń (...)-(...) Ł., ul. (...) II 13/63, (dowód: aneks - k. 43 - 45) .

W dniu 16 lutego 2009 r. powód wydał dyspozycję uruchomienia kredytu, (dowód: dyspozycja - k. 163) .

W piśmie z dnia 19 lipca 2016 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległości, która pojawiła się w spłacie powyższego kredytu. Chodziło o kapitał w wysokości 799,96 zł, odsetki umowne w wysokości 9 295,92 zł, odsetki przeterminowane w wysokości 10,27 zł oraz opłaty i koszty w wysokości 3,16 zł
i 9,48 zł. W piśmie tym powód pouczył pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację,
(dowód: wezwanie z odpisem z książki nadawczej - k. 155 - 156; wyciąg elektroniczny z rachunku - k. 125 - 153) .

W piśmie z dnia 19 sierpnia 2016 r. powód wypowiedział pozwanemu umowę kredytu. Pozwany nie odebrał wypowiedzenia, a list polecony został zwrócony jako niepodjęty w terminie. Pozwany zalegał wówczas z kwotą 1 069,79 zł tytułem kapitału, z kwotą 10 403,52 zł tytułem odsetek umownych, z kwota 17,89 zł tytułem odsetek podwyższonych i z kwotą 12,64 zł tytułem kosztów i opłat, (dowód: wypowiedzenie wraz z potwierdzeniem odbioru - k. 118 - 121; wyciąg elektroniczny z rachunku - k. 125 - 153) .

W dniu 31 października 2016 r. powód wezwał pozwanego do ostatecznego uregulowania zadłużenia. Chodziło o kapitał w wysokości 181 474,35 zł, odsetki umowne w wysokości 12 613,83 zł, odsetki za opóźnienie w wysokości 744,63 zł
oraz opłaty i koszty w wysokości 12,64 i 3,14 zł,
(dowód: wezwanie z odpisem
z książki nadawczej - k. 122 - 124)
.

W dniu 8 czerwca 2017 r. powód wystawił wyciąg z ksiąg banku, w którym ustalił zadłużenie pozwanego z tytułu powyższej umowy na kwotę 206 375,62 zł, w tym: należność główna 181 474,35 zł, odsetki umowne za okres od dnia 20 maja 2017 r. do dnia 4 września 2017 r. w wysokości 13 201,96 zł, odsetki za zwłokę
za okres od dnia 1 maja 2016 r. do dnia 7 czerwca 2017 r. w wysokości 11 683,53 zł i opłaty w wysokości 15,78 zł. Wyciąg został podpisany przez M. M., który do tej czynności bankowej został upoważniony przez zarząd banku,
(dowód: wyciąg z ksiąg banku - k. 154; pełnomocnictwo - k. 82 - 82 verte) .

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie przedstawionych przez powoda dokumentów prywatnych i innych środków dowodowych, które Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego ds. księgowości i rachunkowości, który został zgłoszony przez powoda, gdyż powód nie uiścił w zakreślonym terminie zaliczki na przeprowadzenie tego dowodu.

Ponadto Sąd pominął przy ustalaniu stanu faktycznego dowód
z zeznań świadka A. K. oraz dowód z zeznań pozwanego, gdyż nic nie wnoszą do sprawy (nie wiadomo o jakim kredycie mówił świadek, natomiast pozwany mówił o kredycie w walucie obcej, który jest przedmiotem innego postępowania).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że roszczenie nie jest przedawnione (termin trzyletni określony w art. 118 k.p.c.), gdyż wypowiedzenie umowy nastąpiło w 2016 r., a pozew został złożony w 2017 r.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. , ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba,
że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia
lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia
z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ( art. 232 k.p.c. ). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach ( art. 3 k.p.c. ), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ( art. 227 k.p.c. ) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Zaprzeczenie dokonane przez stronę procesową powoduje, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia Sąd oceni
je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie.

Z dowodów zaoferowanych przez powoda wynika, iż strony zawarły umowę o kredyt, gdyż w aktach sprawy znajduje się odpis umowy potwierdzony
za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda, która została podpisana przez osoby upoważnione przez strony. Zatem na pozwanym spoczywał obowiązek udowodnienia, że nie zawarł on umowy o kredyt lub udowodnienia, że umowa
o kredyt jest nieważna. Pozwany nie przedstawił jednak jakichkolwiek dowodów, z których takie okoliczności by wynikały, czyli nie udźwignął ciężaru obowiązku wynikającego z treści art. 6 k.c.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika także, że powód wykonał swoje zobowiązanie, gdyż dołączył do akt dyspozycję rozdysponowania kredytu, z którego wynika, że na konto sprzedawcy lokalu zgodnie z umową
i wnioskiem kredytowym przelana została kwotę 170 000,00 zł. Nawet gdyby uznać hipotetycznie, że ten dokument nie potwierdza takiego stanu rzeczy, to i tak należałoby stwierdzić, że w świetle zasad doświadczenia życiowego i logiki powód wykonał swoje zobowiązanie, gdyż pozwany przystąpił do spłaty kredytu. Zatem na pozwanym spoczywał obowiązek udowodnienia, że nie otrzymał tej kwoty
lub otrzymał kwotę niższą. Pozwany nie przedstawił jednakże dowodów, z których takie okoliczności by wynikały, czyli kolejny raz nie udźwignął ciężaru obowiązku wynikającego z treści art. 6 k.c.

W aktach sprawy znajdują się wezwania powoda skierowane
do pozwanego, z których wynika, że zalega on z zapłatą poszczególnych rat oraz informacja o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Gdyby jednak uznać, że pouczenie pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację do niego nie dotarło, to i tak należy stwierdzić, że nie miałoby to wpływu
na skuteczność czy ważność wypowiedzenia umowy (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 czerwca 2019 r., I ACa 1506/18). Ponadto
w aktach sprawy znajdują się: wyciąg z ksiąg banku i bankowe dokumenty wygenerowane elektronicznie, które są w rozumieniu art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c. innymi środkami dowodowym, a także wypowiedzenie umowy dokonane zgodnie z jej treścią, z których niezbicie wynika, że pozwany nie wykonał swojego zobowiązania, które stało się wymagalne z chwilą upływu terminu wypowiedzenia umowy i że zalega z płatnościami. Zatem na pozwanym spoczywał obowiązek udowodnienia, że wykonał swoje zobowiązanie w całości lub części wyższej. Jednakże w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz w toku procesu pozwany
nie odniósł się do wysokości żądania pozwu, czyli nie udźwignął kolejny raz ciężaru obowiązku wynikającego z treści art. 6 k.c.

W aktach sprawy znajduje się potwierdzenie nadania listem poleconym wypowiedzenia umowy, które zostało wysłane na adres wskazany w umowie, czyli powód udowodnił, że roszczenie jest wymagalne i że wykonał swoje obowiązki wynikające z umowy. Zatem na pozwanym spoczywał obowiązek udowodnienia, że roszczenie nie jest wymagalne, gdyż nie otrzymał wypowiedzenia. Jednakże
w toku sprawy pozwany nie wykazał, że bank w zakresie wypowiedzenia
nie wykonał swojego zobowiązania, czyli należy stwierdzić, że pozwany
nie udźwignął ciężaru obowiązku wynikającego z treści art. 6 k.c.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł, jak w pkt a wyroku, na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn.,
Dz. U. z 2018 r., poz. 2187 ze zm.) w zw. z art. 353 k.c., art. 478 k.c. i art. 471 k.c. oraz na podstawie umowy o kredyt.

O odsetkach określonych w pkt a wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. i 482 k.c. oraz na podstawie uregulowań umowy o kredyt.

Sąd nie znalazł przy tym powodów, aby rozłożyć zasądzoną od pozwanego kwotę na raty na podstawie art. 320 k.p.c. Przepis ten przewiduje, że sąd może
w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, jednak dotyczy to szczególnie uzasadnionych wypadków, które nie zachodziły w przedmiotowej sprawie. Sąd miał na względzie to, że pozwany nie przedstawił żadnych informacji na temat swojej sytuacji finansowej i rodzinnej. Biorąc to także pod uwagę należy stwierdzić, że po stronie pozwanego nie zachodzi pozytywna prognoza odnośnie spłaty zadłużenia. Nie ma bowiem żadnej gwarancji, że pozwany jest w stanie spłacać zadłużenie w ratach, skoro do tej pory rat kredytu nie spłacał w terminie.

O kosztach procesu należnych powodowi, określonych w pkt b wyroku, Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., gdyż pozwany przegrał sprawę w całości.
Na koszty te składa się opłata stosunkowa w wysokości 2 580,00 zł, opłata
od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł, koszty uwierzytelnienia dokumentów przez notariusza w wysokości 78,72 zł i koszty transferu elektronicznego
w postępowaniu upominawczym w wysokości 25,80 zł.