Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lipca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący sędzia Elżbieta Zalewska-Statuch

Sędziowie Katarzyna Powalska

Tomasz Choczaj

Protokolant Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2019 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z wniosku U. K.

z udziałem W. K.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 19 grudnia 2018 roku, sygnatura akt I Ns 1036/16

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 1, 2 i 3 w ten sposób, że:

A/ w punkcie 1 z opisu składników majątku przyznanego uczestnikowi wyeliminować nieruchomość położoną w N., oznaczoną numerami działek (...),o powierzchni 1,38 ha, a łączną wartość składników przyznanych uczestnikowi obniżyć z 625 817 zł do 359 649 (trzysta pięćdziesiąt dziewięć tysięcy sześćset czterdzieści dziewięć) złotych;

B/ zasądzoną w punkcie 2 tytułem dopłaty kwotę 267 291,50 zł obniżyć do
134 207,50 (sto trzydzieści cztery tysiące dwieście siedem 50/100) złotych;

C/ po punkcie 5 dodać punkt 6 o treści:

„zarządzić sprzedaż stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego nieruchomości opisanej w punkcie 1a postanowienia położonej w N., oznaczonej numerami działek (...) o powierzchni 1,38 ha i określić, że suma uzyskana z ich sprzedaży, po pomniejszeniu o nieuiszczone koszty egzekucyjne należne komornikowi sądowemu oraz po zwróceniu poniesionych przez wnioskodawczynię i uczestnika kosztów egzekucyjnych, będzie podlegała podziałowi w ten sposób, że wnioskodawczyni otrzyma jej 1/2 części i uczestnik otrzyma jej 1/2 części”;

II . oddalić dalej idącą apelację;

III.  znieść pomiędzy uczestnikami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 234/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Wieluniu, w sprawie z wniosku U. K., z udziałem W. K. o podział majątku wspólnego, dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika obejmującego: nieruchomość położoną w N. oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 1,3800 ha
o wartości 266168 zł oraz w S. oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 4,1700 ha o wartości 91234 zł objętą księgą wieczystą numer (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wieluniu V Wydział Ksiąg Wieczystych (pkt 1a); ruchomości wymienione w pkt od 1b do 1 hh oraz wierzytelności wierzytelność z tytułu: nakładów budowlanych na nieruchomość położoną w miejscowości M. oznaczoną numerem działki (...) stanowiącą własność uczestnika W. K.
o wartości 297179 zł; sprzedaży prasy do słomy w kwocie 3500 zł, zbycia kultywatora
w kwocie 750 zł; zbycia talerzówki w kwocie 850 zł, utraty samochodu osobowego marki M. o wartości 1000 zł, dwóch butli acetylenowych o wartości 100 zł, agregatu prądotwórczego o wartości 500 zł i spawarki o wartości 100 zł (od pkt I ii do I łł),
w ten sposób, że przyznał na rzecz wnioskodawczyni nieruchomość położoną w S., oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 4,1700 ha
o wartości 91 234 zł, a na rzecz uczestnika nieruchomość położoną w N. oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 1,3800 ha, ruchomości opisane
w podpunktach b do hh oraz wierzytelności opisane w podpunktach ii do łł o łącznej wartości 625817 zł.

Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni
267291,50 zł tytułem dopłaty (pkt 2); oddalił wniosek uczestnika w pozostałej części (pkt 3) oraz nakazał pobrać od wnioskodawczyni i uczestnika na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Wieluniu po 3049,19 zł tytułem wydatków na wynagrodzenie biegłych
i mediatora poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa (pkt 4), znosząc wzajemne koszty postępowania między uczestnikami (pkt 5).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z 29 maja 2015 r., zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 16 lutego 2016 r., związek małżeński W. K.
i U. K. zawarty 3 marca 1984 r. rozwiązany został przez rozwód.

W skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzi nieruchomość położona
w N. oznaczona numerami działek (...) o powierzchni 1,3800 ha o wartości 266 168 zł oraz w S. oznaczona numerami działek (...) o powierzchni 4,1700 ha o wartości 91 234 zł, objęta księgą wieczystą numer (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wieluniu V Wydział Ksiąg Wieczystych. Działka numer (...) graniczy z siedliskiem uczestnika, a działka numer
309 położona jest w odległości około 500 m od siedliska uczestnika. Na działce numer
354 znajduje się budynek gospodarczy murowany, kryty blachą o powierzchni 331,45 m ²;
do jego wybudowania uczestnik wykorzystał nabytą w 1994 roku wiatę.

Majątek wspólny zainteresowanych obejmuje wyposażenie mieszkania o wartości
16 000 zł oraz ruchomości: samochód ciężarowy marki S. (...) rok produkcji 1994
o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 6220 zł, ciągnik rolniczy marki U. (...) rok produkcji 1972 o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 6260 zł, koparko -ładowarkę marki O. (...) rok produkcji 1976 o wartości 6200 zł, beczka asenizacyjną o wartości 5230 zł, rozrzutnik obornika o wartości 1360 zł, przyczepa
o ładowności 6 ton o wartości 3000 zł, opryskiwacz o wartości 1250 zł, glebogryzarkę
o wartości 1000 zł, brona aktywną o wartości 1000 zł, brona dużą o wartości 500 zł, brona mała o wartości 350 zł, siewnik o wartości 200 zł, obsypnik o wartości 200 zł, sadzarka
o wartości 200 zł, kosiarka rotacyjną o wartości 1500 zł, zagrabiarka o wartości 500 zł, przyczepa kołówka o wartości 250 zł, nakłady na wóz do ciągnika o wartości 100 zł, przyczepa mała o wartości 100 zł, dmuchawa do zboża o wartości 1400 zł, mieszalnik do pasz o wartości 600 zł, mieszadło dla świń o wartości 100 zł, betoniarka o wartości 150 zł, rozsiewacz do nawozu o wartości 100 zł, piła o wartości 250 zł, urządzenie do mycia marki K. o wartości 600 zł, stół wibracyjny o wartości 200 zł, kompresor o wartości 300 zł, kosiarka do trawy o wartości 250 zł i maszyna do szycia o wartości 300 zł.

Do majątku wspólnego należą wierzytelność z tytułu sprzedaży przez uczestnika prasy do słomy w kwocie 3500 zł, z tytułu zbycia przez uczestnika kultywatora w kwocie 750 zł oraz z tytułu zbycia przez uczestnika talerzówki w kwocie 850 zł.

Na nieruchomości uczestnika w miejscowości M. 11 lutego 2017 r. miał miejsce pożar kompleksu budynków – domu, stodoły, warsztatu i obory, którego przypuszczalną przyczyna była utrata izolacyjności przewodu elektrycznego w instalacji budynku. Spaleniu uległ warsztat, kotłownia z wyposażeniem, dach na powierzchni 180 m ², poddasze w części mieszkalnej, samochód osobowy marki M. oraz wyposażenie warsztatu.

W skład majątku wspólnego wchodzi wierzytelność z tytułu utraty w pożarze
w dniu 11 lutego 2017 r. samochodu osobowego marki M. o wartości 1000 zł, dwóch butli acetylenowych o wartości 100 zł, agregatu prądotwórczego o wartości 500 zł i spawarki o wartości 100 zł.

U. K. i W. K. dokonali w trakcie trwania związku małżeńskiego nakładów budowlanych na działce stanowiącej własność uczestnika położonej
w miejscowości M. oznaczonej numerem 352. Na działce znajdował się postawiony przez ojca uczestnika stary budynek obejmujący mieszkanie – pokój z kuchnią i oborę. Wnioskodawczyni i uczestnik rozebrali część mieszkalną starego budynku, na miejscu której postawili nowy budynek, a oborę przerobili na dwa pokoje. Przed rozwodem wykończyli
w całości wnętrze budynku mieszkalnego na parterze. Byli małżonkowie K. wybudowali na działce uczestnika garaż, świniarnię, silos i wybieg dla świń i ogrodzili działkę.
Po rozwodzie uczestnik wykonał ocieplenie dachu i sufitu na poddaszu.

W skład majątku wspólnego wchodzi wierzytelność z tytułu opisanych wyżej nakładów budowlanych na nieruchomość uczestnika o wartości 297 179,00 zł.

Wszystkie składniki majątku wspólnego znajdują się w posiadaniu uczestnika postępowania.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka J. W. (1), jakoby uczestnik już przed zawarciem związku małżeńskiego dokonał przebudowy starego budynku obejmującego część mieszkalną i oborę, a ponadto jakoby łazienka w budynku była wykończona po rozwodzie. Przeczą temu wiarygodne zeznania świadka B. K., z których wynika, iż byli małżonkowie K. najpierw rozebrali część mieszkalną starego budynku,
a następnie na jej miejscu postawili nowy budynek mieszkalny, a część obejmującą oborę przerobili na dwa pokoje i wykończyli dół budynku mieszkalnego, w tym łazienkę, w której na podłodze położyli płytki ceramiczne i założyli wannę, sedes, umywalkę. Okoliczności
te potwierdzają zeznania świadka J. G., z których wynika, iż prace
te wykonywane były około 5 lat temu.

Sąd, powołując się na art. 31 § 1 i § 2 pkt 1 i 2 k.r.o., art. 1035 k.c., art. 1037 § 1 k.c., art. 212 § 1 k.c., art. 537 § 3 k.p.c. i art. 684 k.p.c., stwierdził, że skład majątku wspólnego byłych małżonków K., ustalony na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie jest w zasadzie sporny między zainteresowanymi, za wyjątkiem ciągnika rolniczego marki U. (...) rok produkcji 1972, co do którego uczestnik podnosi,
iż nie wchodzi w skład majątku wspólnego, ponieważ został kupiony za środki pochodzące
ze sprzedaży innego ciągnika nabytego przez uczestnika przed zawarciem związku małżeńskiego, urządzenia K., które jakoby uległo zniszczeniu w pożarze i kultywatora, który miał być nabyty przed zawarciem związku małżeńskiego w 1983 roku.

Z wiarygodnych zeznań wnioskodawczyni – według sądu – wynika, iż środki uzyskane ze sprzedaży ciągnika należącego do uczestnika, nabytego przed zawarciem małżeństwa, przeznaczone zostały na spłatę pożyczki oraz nabycie innego ciągnika
(...). Środki na zakup w 1992 roku ciągnika (...), zarejestrowanego dopiero w 2010 roku, pochodziły natomiast z dochodów ze wspólnego gospodarstwa rolnego. Uczestnik – zdaniem sądu – nie wykazał, aby zbyty już kultywator, którego wartość zainteresowani ustalili zgodnie na kwotę 750 zł, miał być nabyty przed zawarciem związku małżeńskiego
w 1983 roku. W. K. nie wykazał również utraty w pożarze urządzenia marki K., które jak podnosi wnioskodawczyni używane jest do chwili obecnej przez uczestnika do mycia beczek.

Sad podkreślił, że rodzaj i zakres nakładów budowlanych dokonanych
na nieruchomość uczestnika w miejscowości M. w postaci nowego parterowego budynku mieszkalnego z poddaszem mieszkalnym, garażu, świniarni, silosu i wybiegu dla świń
oraz ogrodzenia działki ustalony został na podstawie zeznań świadków B. K., J. G., częściowo J. W. (2) oraz na podstawie zeznań wnioskodawczyni i częściowo zeznań uczestnika.

Wartość wierzytelności z tytułu nakładów na nieruchomość Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości i budownictwa lądowego J. O. na kwotę 297179 zł.

Nieuzasadniony jest – w ocenie sądu – wniosek uczestnika, aby ustalając dopłatę
na rzecz wnioskodawczyni pominąć wartość nakładów, które uległy spaleniu w pożarze
w dniu 11 lutego 2017 r. Należące do majątku wspólnego nakłady na nieruchomość pozostają cały czas we władaniu uczestnika, w związku z tym uczestnik ponosi odpowiedzialność
za zachowanie substratu majątku i ujemne skutki tego, iż jak twierdzi pełnomocnik uczestnika, nie ubezpieczył budynków. Nieuzasadniony jest również wniosek uczestnika
o uwzględnienie w podziale majątku wspólnego opłaty legalizacyjnej w wysokości 77500 zł ustalanej w związku z samowolą budowlaną. Opłata taka nie została nałożona na uczestnika jako inwestora i nie wskazano żadnych okoliczności, z których wynikałoby, iż toczy się postępowanie administracyjne w sprawie samowoli budowlanej.

Podkreślono, że wartość nieruchomości stanowiącej majątek wspólny zainteresowanych objętej księgą wieczystą numer (...) ustalona została
na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości i budownictwa lądowego J. O.. Biegły określił wartość działek położnych w N. oznaczonych numerami 354 i 309 na kwotę 266168 zł i pozostałych działek położonych
w S. na kwotę 91234 zł.

Wskazano również, że wartość ruchomości w postaci (...) 6220 zł, ciągnika rolniczego U. 6260 zł, koparko-ładowarki (...) 6200 zł, beczki asenizacyjnej 5230 zł i rozrzutnika 1360 zł, ustalono na podstawie opinii biegłego sądowego
z zakresu techniki motoryzacyjnej, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych i wyceny (...). Wartość pozostałych składników majątku wspólnego zainteresowani ustalili zgodnie, w tym wartość wyposażenia mieszkania na kwotę 16000 zł, wartość maszyn i urządzeń z gospodarstwa rolnego na kwotę 14100 zł, wartość maszyny do szycia na kwotę 300 zł, wartość wierzytelności z tytułu utraconych w pożarze samochodu M., butli acetylenowych, agregatu prądotwórczego
i spawarki na kwotę 1700 zł i wartość wierzytelności z tytułu ruchomości zbytych przez uczestnika w postaci prasy do słomy, kultywatora i talerzówki na kwotę 5100 zł.

Mając na uwadze treść opinii biegłych sądowych oraz zgodne stanowisko zainteresowanych co do wartości opisanych wyżej składników majątku Sąd ustalił wartość majątku wspólnego na kwotę 717051 zł. Wartość udziałów po ½ części w majątku wspólnym wnioskodawczyni i uczestnika wynosi 358525,50 zł. Sąd przyznał na rzecz wnioskodawczyni U. K. własność nieruchomości położonej w S. oznaczonej numerami działek (...) o powierzchni 4,1700 ha o wartości 91234 zł.
Na rzecz uczestnika postępowania W. K. Sąd przyznał pozostałe składniki majątku wspólnego o wartości 625817zł. Mając to na uwadze Sąd zasądził od uczestnika
na rzecz wnioskodawczyni dopłatę w kwocie 267291,50 zł.

Sąd oddalił wniosek uczestnika o przyznanie na rzecz wnioskodawczyni własności nieruchomości położnej w N., gdyż działka oznaczona numerem (...) zabudowana budynkiem gospodarczym sąsiaduje z siedliskiem uczestnika postępowania i stanowi
z nieruchomością uczestnika całość gospodarczą. Działka numer (...) położona jest około
500 m od siedliska uczestnika.

Wskazano, że wnioskodawczyni nie chce przejąć tych działek na własność, ponieważ nie zamierza prowadzić gospodarstwa rolnego w N., a działki przyznane wnioskodawczyni na jej wniosek, za zgodą uczestnika, w S., położone są w znacznej odległości, co utrudniałoby faktycznie wnioskodawczyni uprawę działek w N..

W tej sytuacji – zdaniem sądu – jedynie taki podział jest uzasadniony w świetle art. 214 § 1 k.c., który stanowi, że w razie braku zgody wszystkich współwłaścicieli, sąd przyzna gospodarstwo rolne temu z nich, które je prowadzi lub stale w nim pracuje, chyba że interes społeczno - gospodarczy przemawia za wyborem innego współwłaściciela. Zauważono przy tym, że uczestnik posiada działki w N. i prowadzi na nich uprawę, zgodnie
z twierdzeniami uczestnika również i w tej chwili działki są obsiane.

Zainteresowani nie złożyli wniosku o sprzedaż działek przewidzianego w art. 214 § 3 k.c. więc Sąd przyznał pozostałe składniki majątku wspólnego uczestnikowi, ponieważ uczestnik posiada nakłady dokonane na swoją nieruchomość oznaczoną numerem działki (...), wyposażenie domu, w którym uczestnik mieszka, samochód S., ciągnik oraz maszyny i inne urządzenia znajdujące się w gospodarstwie rolnym i w siedlisku uczestnika, a ponadto w posiadaniu uczestnika znajdowały się ruchomości, które uczestnik zbył w postaci prasy do słomy, kultywatora i talerzówki oraz te, które utracił w pożarze w postaci samochodu osobowego M., butli acetylenowych, agregatu prądotwórczego i spawarki.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., nakazując pobrać
od wnioskodawczyni i uczestnika tytułem wydatków kwoty po 3049,19 zł, ponieważ Skarb Państwa poniósł tymczasowo wydatki na koszt wynagrodzenia biegłych w kwocie łącznie 5544,88 zł oraz na koszty mediacji 553,50 zł, łącznie 6098,38 zł.

W pozostałej części Sąd zniósł wzajemnie koszty postępowania między uczestnikami.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł uczestnik postepowania, zaskarżając je w odniesieniu do rozstrzygnięć zawartych w punktach 1, 2 i 3 w oparciu o zarzut naruszenia:

- art. 211 kc w zw. z art. 212 § 2 kc poprzez nie przyjęcie, że podział fizyczny rzeczy jest podziałem podstawowym i głównym sposobem zniesienia współwłasności
i w konsekwencji oddalenie wniosku uczestnika postępowania o przyznanie na rzecz wnioskodawczyni własności nieruchomości położonej w N., w sytuacji
gdy uczestnik postępowania znajduje się w trudnej sytuacji życiowej i nie jest on w stanie dokonać jakiejkolwiek dopłaty na rzecz wnioskodawczyni;

- naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i bezzasadnej odmowie wiary zeznaniom uczestnika postępowania, gdy wskazywał on, że sprzedaży prasy oraz zbycia kultywatora i talerzówki dokonał w trakcie trwania małżeństwa oraz zeznaniom świadka J. G., kiedy wskazywał on, że jest w posiadaniu prasy zakupionej od uczestnika postępowania w 2014 roku;

- z ostrożności procesowej - art. 46 kro w zw. z art. 1035 kc i art. 212 § 3 kc polegające na nierozłożeniu kwoty zasądzonej dopłaty na raty w sytuacji, gdy możliwości zarobkowe uczestnika, nie pozwalają mu na jednorazową zapłatę na rzecz wnioskodawczyni zasądzonej kwoty.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę postanowienia
poprzez ustalenie, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą nieruchomości wskazane
w punkcie a, ruchomości wskazane w punktach od b do hh oraz wierzytelności wskazane
w punktach ii i łł oraz dokonanie podziału majątku wspólnego stron w ten sposób, ażeby przyznać na wyłączną własność wnioskodawczyni W. K. nieruchomość położoną w S., oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 4,1700 ha o wartości 91.234,00 zł oraz nieruchomość położoną w N. oznaczoną numerami działek (...) o powierzchni 1,3800 ha o wartości 266168 zł - o łącznej wartości 357402 zł, a na rzecz uczestnika postępowania ruchomości opisane w punkcie 1 podpunktach od b do hh oraz wierzytelności opisane w podpunktach ii oraz łł o łącznej wartości 354549 zł bez dokonywania jakichkolwiek dopłat na rzecz każdej ze stron, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie - z daleko posuniętej ostrożności procesowej - o sprzedaż komorniczą wchodzących w skład majątku wspólnego nieruchomości, ewentualnie w sytuacji przyjęcia przez Sąd II instancji prawidłowości dokonania podziału majątku wspólnego, zmianę postanowienia w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2 postanowienia poprzez zasądzenie od uczestnika postępowania
na rzecz wnioskodawczyni U. K. kwoty 267 291,50 zł tytułem dopłaty i rozłożenie tej kwoty na dziesięć równych rat płatnych w odstępach rocznych.

Skarżący wniósł też o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z kserokopii umowy
o kredyt gotówkowy oraz o kartę kredytową z 8 września 2017 roku zawartej z (...) na okoliczność sytuacji materialnej uczestnik postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna jedynie w zakresie w jakim odnosi się do zarzucenia sądowi pierwszej instancji naruszenia przepisu art. 211 kc.

Pozostałe zarzuty nie zasługują natomiast na ich podzielenie.

W zakresie zarzutu zmierzającego do wykazania przekroczenia przez Sąd Rejonowy granic swobodnej oceny dowodów w takiej postaci jak została przedstawiona w treści apelacji wyjaśnić należy, iż ocena dowodów polega na poddaniu ich analizie według określonych kryteriów i wyraża się w porównaniu wyników postępowania dowodowego
z przedmiotem postępowania dowodowego (tematami dowodowymi) i w syntetyzowaniu wniosków.

Sąd obowiązany jest za prawdziwe uznawać tylko takie zdania, które zostały uzasadnione według określonych, rozsądnych dyrektyw poznawczych, przestrzegać zasad logicznego rozumowania, stosować zasady doświadczenia życiowego.

Sąd winien zatem oceniać dowody w sprawie, opierając się na zestawieniu treści określonych zeznań z pozostałymi dowodami, naświetlającymi okoliczności sprawy
w sposób odmienny i na dokonaniu prawidłowego wyboru, po rozważeniu wynikłych sprzeczności w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów opiera się bowiem na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość, zgodną
z doświadczeniem życiowym (orz. z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSN 1980, Nr 10, poz. 200).

W kontekście powyższego apelujący nie wyjaśnia jakie konkretnie zasady logicznego rozumowania naruszył sąd dokonując oceny materiału dowodowego, a także wskazać, dlaczego w świetle doświadczenia życiowego, wnioski, jakie wywiódł sąd pierwszej instancji dokonując tej oceny są niewłaściwe. Takiej argumentacji apelacja nie zawiera.

Uczestnik poza podniesieniem zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc nie odniósł go do żadnej z części materiału dowodowego i nie przeprowadził jakiejkolwiek jego analizy
z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Wobec powyższego zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc poprzez bezzasadną odmowę wiary zeznaniom uczestnika postępowania, gdy wskazywał on, że sprzedaży prasy oraz zbycia kultywatora i talerzówki dokonał w trakcie trwania małżeństwa oraz zeznaniom świadka J. G., kiedy wskazywał on, że jest w posiadaniu prasy zakupionej od uczestnika postępowania w 2014 roku nie może prowadzić do rezultatu oczekiwanego przez skarżącego.

W zakresie zeznań uczestnika należy jedynie podkreślić, iż rzeczywiście powoływał się on, iż prasę sprzedał w grudniu 2014 roku (k. 187v oraz zeznania świadka J. W. (1) - nagranie z 9 grudnia 2016 roku 00:36:51 do 00:39:59, k. 58 akt), a talerzówkę sprzedał 2 miesiące przed rozwodem, jednakże jednocześnie twierdził, iż kultywator jest
w jego posiadaniu (nagranie z 29 maja 2017 roku 00:39:25 do 00:58:35, k. 187-187v),
co potwierdzają zeznania świadka J. W. (1) - nagranie z 9 grudnia 2016 roku 00:33:02 do 00:336:51, k. 58 akt).

Na podstawie zeznań świadka J. G. Sąd Rejonowy w ogóle nie czynił ustaleń co do rodzaju ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego byłych małżonków i apelujący nie wyjaśnia z którego ich fragmentu taki fakt Sąd powinien ustalić,
co uniemożliwia ustosunkowanie się do tak zbudowanego zarzutu apelacji.

W tym kontekście zauważyć należy, iż zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc przez dokonanie błędnej oceny dowodów w zakresie objętym treścią apelacji rozważyć należy nie w odniesieniu do faktów, lecz wniosków jakie na ich podstawie wywiódł sąd, a więc jako dotyczący w swej istocie sfery prawa materialnego. Badanie zaś prawidłowości zastosowanych norm prawa materialnego nie jest dokonywane w trybie przepisów procesowych.

Skutek zarzucanego uchybienia zostanie omówiony zatem w kontekście oceny prawa materialnego.

Wobec powyższego Sąd odwoławczy w całości zaaprobował ustalenia faktyczne, oceniając je jako niedowolne, spójne, logiczne i należycie powiązane z zebranym materiałem dowodowym a przez to uznał je za integralny składnik własnej argumentacji co czyni zbędnym ich ponowne przytaczanie w tym miejscu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
22 sierpnia 2001 r., V CKN 348/00, LEX nr 52761, Prok.i Pr. 2002/6/40).

Dokonując natomiast kontroli prawa materialnego wskazać należy, iż jako zasadę przyjmuje się, że w toku postępowania o podział majątku wspólnego rozliczeniu podlega całość stosunków majątkowych między małżonkami według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej.

To oznacza, że podziałem nie będą objęte wyłącznie te składniki majątku, które zostały w sposób prawidłowy zużyte, zbyte lub zamienione w inny składnik majątku.
Apelujący dokonał zbycia prasy i talerzówki w okresie separacji faktycznej stron, która rozpoczęła się 2 października 2014 roku i nigdy nie twierdził, że to rozporządzenie dla swej ważności zostało potwierdzone przez wnioskodawczynię, ani że się z nią rozliczył
z sum uzyskanych z ich sprzedaży.

Prawidłowym był zatem wniosek Sądu Rejonowego zobowiązujący apelującego do rozliczenia się z tych wartości z byłą żoną.

Niezasadnym jest także zarzut naruszenia art. 46 kro w zw. z art. 1035 kc i art. 212 § 3 kc polegacy na nierozłożeniu kwoty zasądzonej dopłaty na 10 rat, płatnych w odstępach rocznych.

Należy zaznaczyć, że kwestia ta należy do władzy dyskrecjonalnej sądu, bowiem jest to możliwość fakultatywna. Nie budzi wątpliwości, iż podstawą zastosowania przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. Okoliczności podane przez apelującego nie pozwalają na taki wniosek.

Zasadą jest zasądzanie całości świadczenia i jedynie ważne względy mogą przemawiać za uznaniem, iż zostały spełnione przesłanki do zastosowania przepisu art. 320 k.p.c. Przepis ten obok charakteru procesowego ma także cechy normy materialnoprawnej. Zakres materialnoprawnej ingerencji sądu, dokonywanej w oparciu o przepis art. 320 k.p.c. musi być jednak interpretowany ściśle. W tej sprawie rozłożenie spłaty na raty byłoby niezgodne z zasadami racjonalności i ekonomii, Ochrona, jaką zapewnia dłużnikowi art. 320 k.p.c. nie może być bowiem stawiana ponad ochronę wierzyciela i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy.

Od 2015 roku uczestnik co najmniej powinien mieć świadomośc obowiązku rozliczenia się z majątku wspólnego, ponieważ strony nie wróciły do wspólnego pożycia i ich małzeństwo ostatecznie zakończyło sie rozwodem. Dalsze przedłużanie okresu po upływie którego wnioskodawczyni może skorzystac z wartości zgromadzonego majatku nie zasługuje więc na uwzględnienie.

Za uzasadniony należy jedynie uznać zarzut dotyczący sposobu dokonania podziału majątku wspólnego stron poprzez przyznanie nieruchomości położonej w N., składającej się z działek oznaczonych w ewidencji gruntów nr 354 i 309, o łącznej powierzchni 1.38 ha uczestnikowi postępowania.

Żadna ze stron postępowania nie była zainteresowana otrzymaniem w/wym nieruchomości, czego wyrazem były jednoznaczne potwierdzenie tego stanowiska przez strony postępowania w trakcie postępowania apelacyjnego.

W takiej sytuacji jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 4 listopada 1998 r. , II CKN 347/98 . Lex 35747, jeżeli przy zniesieniu współwłasności żaden ze współwłaścicieli nie wyraża zgody na przyznanie mu rzeczy, sąd zarządza jej sprzedaż. Dodatkowo
w uzasadnieniu do tego orzeczenia podano, ze to do właściciela, a nie sądu należy ocena, czy rzecz jest mu potrzebna. Próba wymuszenia, żeby jeden ze współwłaściciel pozostał przy własności rzeczy nie może być skuteczna.

W tym stanie rzeczy należało w okolicznościach rozpoznawanej sprawy zarządzić na podstawie art. 212 § 2 k.c. sprzedaż omawianej nieruchomości w trybie licytacji publicznej, tj. stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Po wyłączeniu więc ze składu majątku wspólnego tychże nieruchomości na datę ustania wspólności ustawowej małżeńskiej stron wartość majątku wspólnego stron odpowiada kwocie 450 883 zł (717 051 zł – 266 168 zł, jako wartość nieruchomości
w N.), a wartość udziałów należnych stronom stanowi kwoty po 225 441,50 zł

W rezultacie należna na rzecz wnioskodawczyni spłata z jej udziału w majątku wspólnym stanowi kwotę 134 207,50 zł (225 441,50 zł pomniejszone o wartość majątku przejętego w naturze, tj. 91 234 zł), którą to należało zasądzić na jej rzecz w terminie wyznaczonym przez Sąd pierwszej instancji.

Marginalnie już tylko można dodać, że do czasu sprzedaży nieruchomości położonej w N., strony postępowania nadal pozostają jej współwłaścicielami w częściach równych. Jak wyjaśnił bowiem Sad Najwyższy w uchwale z 20 lutego 1989 r., III CZP 4/89. Lex 3521, sądowe zniesienie współwłasności przez sprzedaż wchodzącej w skład majątku wspólnego nieruchomości w drodze licytacji publicznej powoduje ustanie współwłasności
z chwilą jej sprzedaży w trybie przepisów art. 1066 -1071 k.p.c.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. dokonał zmiany zaskarżonego orzeczenia w sposób wskazany w jego sentencji oraz zarządzenia dotyczącego sprzedaży licytacyjnej części nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego.

Dalej idąca apelacja z mocy art. 385 k.p.c. podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.w związku z art. 13 § 2 kpc.