Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, w II Wydziale Karnym w składzie:

po rozpoznaniu w sprawie W. Z.

zażalenia wniesionego przez obrońcę skazanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 7 maja 2019r. sygn. akt II K 137/15

w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 7.05.2019r. Sąd Okręgowy w Olsztynie ustalił koszty postępowania należne Skarbowi Państwa w sprawie II K 137/15 od skazanego W. Z. na łączną kwotę 24.726,94 zł.

Orzeczenie to zaskarżył w całości obrońca skazanego, zarzucając mu błędne ustalenia faktyczne odnośnie możliwości finansowych skazanego oraz odnośnie przyczynienia się skazanego do powstania kosztów postępowania. Skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego postanowienia i odstąpienie od obciążania skazanego W. Z. kosztami postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Treść środka odwoławczego wniesionego na postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie w przedmiocie ustalenia kosztów procesu należnych Skarbowi Państwa od W. Z. wskazuje, że obrońca skazanego de facto nie skarży tego rozstrzygnięcia, ale kwestionuje zasadę ponoszenia kosztów procesu, przyjętą przez ten Sąd w wyroku z dnia 30.05.2018 r., co jest prawnie niedopuszczalne.

Przypomnieć należy, że w myśl art. 626 § 1 k.p.k. w orzeczeniu kończącym postępowanie sąd określa, kto ponosi koszty procesu. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie W. Z. obciążony został w ¼ części kosztami postępowania poniesionymi w sprawie II K 137/15, poza kosztami opinii sądowo-psychiatrycznych dotyczących D. B., którymi w całości został obciążony ten oskarżony. Obecnie orzeczenie to jest już prawomocne i na tym etapie postępowania nie może być skutecznie wzruszone, bo naruszałoby to powagę osądzenia tego przedmiotu. Oczywistym jest więc, że skazany koszty procesu w części określonej w wyroku musi ponieść.

Wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego prawomocne jest też rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku zasądzające od W. Z. kwotę 6 tys. złotych tytułem opłaty za obie instancje. Zawarte w wyroku sądu odwoławczego rozstrzygnięcie o kosztach (w których skład wchodzą też opłaty) jest de facto traktowane przez ustawodawcę jak postanowienie, skoro może być przedmiotem odrębnego zaskarżenia w formie zażalenia. Zgodnie z art. 460 k.p.k. zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od ogłoszenia postanowienia, a gdy ustawa nakazuje jego doręczenie, od daty doręczenia. Dotyczy to również zażalenia na zawarte w wyroku rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów lub opłat. W przedmiotowej sprawie ani wyrok sądu odwoławczego, ani też odrębnie zawarte w nim rozstrzygnięcie o kosztach, nie jest doręczane z urzędu. W myśl art. 100 § 1 k.p.k. orzeczenia wydane na rozprawie ogłasza się ustnie, zaś § 3 tego przepisu wymaga doręczenia podmiotom uprawnionym do wniesienia środka odwoławczego jedynie zaskarżalnych postanowień wydanych poza rozprawą.

Jednocześnie podkreślić należy, że w Kodeksie postępowania karnego brak jest regulacji szczególnej, związanej z zainicjowaniem postępowania kasacyjnego, która przełożyłaby się na odstępstwo od ogólnego trybu wnoszenia zażaleń.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w analizowanej sytuacji procesowej nie znajduje bowiem zastosowania regulacja wprowadzona przez ustawodawcę treścią art. 460 k.p.k. zd. drugie a odnosząca się do sytuacji związanej ze złożeniem wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku, która otwiera zainteresowanej stronie możliwość złożenia zażalenia w terminie przewidzianym do wniesienia apelacji, a więc w terminie 14 dni.

Przepis ten dotyczy wyłącznie zaskarżenia orzeczenia o kosztach zawartego w wyroku Sądu I instancji i w żadnym razie nie może być na zasadzie analogii stosowany do zaskarżania orzeczenia o kosztach zawartego w wyroku sądu odwoławczego. Złożenie wniosku o sporządzenie na piśmie oraz doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wstrzymuje prawomocność wyroku. Rozpoznanie w takiej sytuacji zażalenia na zawarte w wyroku rozstrzygnięcie o kosztach stanowiłoby swego rodzaju „przedsąd”, niedopuszczalny chociażby z uwagi na zasadę domniemania niewinności obowiązująca aż do czasu prawomocnego skazania. Dlatego ustawodawca wprowadził w takiej sytuacji możliwość złożenia zażalenia na rozstrzygniecie w przedmiocie kosztów w terminie przewidzianym do wniesienia apelacji. Natomiast wyrok sądu odwoławczego staje się prawomocny z chwilą jego wydania, z wyjątkiem zawartego w nim rozstrzygnięcia o kosztach, które może być zaskarżone tylko na zasadach ogólnych, a więc w terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku, a gdy podlega on doręczeniu, od daty doręczenia.

Zatem liczony od dnia ogłoszenia wyroku przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku, tj. od dnia 8.04.2019 r. 7-dniowy termin do zaskarżenia zawartego w tym wyroku rozstrzygnięcia o kosztach już minął i orzeczenie to jest już prawomocne.

Reasumując stwierdzić należy, że zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy ustalił tylko wysokość kosztów postępowania w sprawie, a wyliczenie to jest prawidłowe zarówno pod względem merytorycznym, jak i rachunkowym.

Odnosząc się do pozostałej argumentacji zażalenia, to podniesione przez skarżącego okoliczności, dotyczące aktualnej sytuacji życiowej i materialnej W. Z. mogą być co najwyżej podstawą odrębnego wniosku o umorzenie tych kosztów lub ich rozłożenie na raty, nie mogą natomiast przekładać się na odmienną ocenę spornego postanowienia.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.

A.