Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia (...) r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Tomasz Makaruk
Protokolant Jadwiga Styła

po rozpoznaniu w dniu (...) r. w Zambrowie na rozprawie

sprawy z powództwa E. F.

przeciwko K. K. (1) i R. K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powódki E. F. solidarnie na rzecz pozwanych K. K. (1) i R. K. kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 394/18

UZASADNIENIE

Powódka E. F. w pozwie skierowanym przeciwko K. K. (1) i R. K. domagała się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dnia (...) r. Rep. A (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem postanowieniem z dnia (...) roku, w sprawie o sygn. akt (...). Wniosła także o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania. Uzasadniając żądanie wskazała, że kiedy we (...) r. poszukiwała finansowania dla prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, powzięła informację, że takiego finansowania może udzielić jej B. K.. W konsekwencji powódka w dniu (...) r. zawarła z rodzicami B. K. - pozwanymi w niniejszej sprawie K. K. (1) i R. K. umowę pożyczki na kwotę 110.000 zł. E. F. zobowiązała się do spłaty kwoty pożyczki w dwóch ratach: pierwsza w wysokości 55.000 zł płatna do (...) r. oraz druga również w wysokości 55.000 zł płatna do (...) r.. Podniosła, że B. K. przekazał w gotówce powódce kwotę 90.000 zł i poinformował, że kwotę 20.000 zł pobiera tytułem spłaty odsetek i kosztów, a kwotę 110.000 zł wraz z odsetkami ma spłacić w wyznaczonych w akcie notarialnym terminach. Przed upływem terminu spłaty pierwszej raty pożyczki powódka poinformowała B. K. o swoich problemach finansowych oraz, że nie może zapłacić pierwszej raty w terminie. B. K. poinformował ją o przedłużeniu terminu spłaty oraz, że za każdy dzień zwłoki będzie musiała zapłacić 100 zł. Powódka podała, że w okresie (...) r. przekazała B. K. kwotę 8.000 zł sądząc, że kwota ta pomniejszy jej zadłużenie. Powódka wskazała, że w dniu (...) r. otrzymała od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zambrowie M. M. pismo o wszczęciu egzekucji ze stanowiącej własność nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) (...) oraz z jej rachunków bankowych. Zarzuciła, że kwota wymagalna należności głównej nie została pomniejszona o kwotę 28.000 zł, którą przekazała B. K.. Podniosła także, iż rzeczywistym pożyczkodawcą była jakaś nieznana jej osoba trzecia.

Pozwani w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazali, że powódka otrzymała całość kwoty pożyczki, tj. 110.000 zł, o czym świadczy podpisane przez nią własnoręcznie pokwitowanie. Pozwani wskazali, że powódka w ciągu półtora roku, tj. od dnia otrzymania pieniędzy do momentu wniesienia powództwa nie wystąpiła ani razu z żądaniem zerwania umowy, czy też z wnioskiem o wypłatę jej rzekomo brakujących 20.000 zł. Pozwani podali, że powódka dokonała spłaty pożyczki w zakresie kwoty 1.000 zł – kwota ta została zaliczona przez pozwanych na spłatę zobowiązań, co wynika z akt sprawy (...) Sądu Rejonowego w Wysokiem Mazowieckiem – co do tej kwoty nie wnioskowano o nadanie klauzula wykonalności.

Sąd Rejonowy w Zambrowie ustalił i zważył, co następuje:

Na podstawie umowy z dnia (...) r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem D. A., Rep. A (...) małżonkowie K. K. (1) i R. K. udzielili E. F. pożyczki w wysokości 110.000 zł, którą dłużniczka zobowiązała się zwrócić wierzycielom w 2 ratach: pierwsza w wysokości 55.000 zł w terminie do (...) r. oraz druga w wysokości 55.000 zł w terminie do (...) r. W § 1.8 umowy strony postanowiły, że w związku z udzieleniem pożyczki E. F. zobowiązana jest do zapłaty na rzecz wierzycieli umownych odsetek od pożyczonej kwoty w wysokości 10 % w skali roku, liczonych od wydanej kwoty pożyczki.

Pieniądze na pożyczkę dla E. F. w kwocie 110.00 zł zostały wypłacone w dniu zawarcia aktu notarialnego, tj. (...) r. z konta K. K. (1). W załatwianiu formalności związanych z wypłaceniem pieniędzy oraz zawarciem aktu notarialnego uczestniczył syn K. i R. K. – B. K.. Przy sporządzaniu aktu notarialnego byli obecni E. F., K. K. (1), R. K. i B. K.. Po zawarciu aktu notarialnego E. F. została przekazana kwota pożyczki – 110.000 zł. E. F. w obecności pożyczkodawców i ich syna przeliczyła pieniądze. Po przeliczeniu pieniędzy E. F. napisała osobiście oświadczenie, że otrzymała kwotę 110.000 zł.

W § 1.9 umowy E. F. oświadczyła, iż poddaje się wprost z tegoż aktu egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 kpc, w zakresie obowiązku zapłaty solidarnie na rzecz K. K. (1) i R. K. kwoty 57.576,00 zł z tytułu zwrotu pierwszej części kwoty pożyczki określonej w § 1 ust. 6 lit. a umowy oraz odsetek umownych od tej części pożyczki, w terminie do (...) r.

W § 1.10 umowy E. F. oświadczyła, iż poddaje się wprost z tegoż aktu egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 kpc, w zakresie obowiązku zapłaty solidarnie na rzecz K. K. (1) i R. K. kwoty 60.349,00 zł z tytułu zwrotu drugiej części kwoty pożyczki określonej w § 1 ust. 6 lit. 6 umowy oraz odsetek umownych od tej części pożyczki, w terminie do (...) r.

W § 3 aktu notarialnego E. F. oświadczyła, że ustanawia na rzecz małżonków K. K. (1) oraz R. K. na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego numer (...) znajdującego się w budynku przy ul. (...) II w Z. należącym do zasobów (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Z. objętym księga wieczystą (...) hipotekę umową do sumy 130.000,00 zł na zabezpieczenie zwrotu kwoty głównej z umowy pożyczki, odsetek umownych oraz odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia w zwrocie wierzytelności z tytułu pożyczki oraz zwrotu pożyczkodawcom kosztów sądowych i egzekucyjnych związanych z dochodzeniem ww. wierzytelności, a wynikających z umowy pożyczki zawartej dnia (...) r.

E. F. dokonała jednorazowej wpłaty na poczet swoich zobowiązań z umowy pożyczki w wysokości 1.000 zł, co uwzględnili pożyczkodawcy występując do Sądu Rejonowego w Wysokiem Mazowieckiem z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności – kwota z § 1.8 została pomniejszona o 1.000 zł.

Postanowieniem z dnia (...) r. Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem w sprawie (...) nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia (...) r. sporządzonemu przed notariuszem D. A. prowadzącym Kancelarię Notarialną w B. przy ul. (...) (...) Repertorium A nr (...) na rzecz wierzycieli K. K. (1) i R. K. przeciwko dłużniczce E. F. – co do obowiązku zapłaty przez dłużniczkę E. F. na rzecz wierzycieli K. K. (1) i R. K. solidarnie kwoty 56.576,00 zł i oddalił wniosek w pozostałym zakresie.

W dniu (...) r. K. K. (1) i R. K. złożyli do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zambrowie M. M. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko E. F. w zakresie kwoty 56.576 zł.. W toku egzekucji prowadzonej pod sygnaturą (...) Komornik m.in. dokonał zajęcia nieruchomości dłużnika stanowiącej lokal mieszkalny składający się z trzech pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju o powierzchni 60,43 m2 położonej w Z. przy ul. (...) (...), dla którego Sąd Rejonowy w Zambrowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...).

W dacie zawarcia umowy pożyczki E. F. była prezesem spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B., której przedmiotem działalności było m.in. udzielanie kredytów oraz pośrednictwo pieniężne.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o: częściowo zeznania powódki E. F. (k. 94 w zw. z 92-92v), zeznania pozwanych R. K. (k.94-94v w zw. z k. 83) i K. K. (1) (k.94v w zw. z k.82-83), zeznania świadków: D. A. (k.84), B. K. (k.84-86), S. P. (1) (k.141v-142), a ponadto na podstawie: oświadczenia (k. 65), potwierdzenia transakcji (k. 79), informacji odpowiadającej odpisowi pełnemu z rejestru przedsiębiorców (k. 101-104), stenogramy (k. 116, 124-128), znajdujących się w aktach Sądu Rejonowego w Wysokiem Mazowieckiem: aktu notarialnego, postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności, akt Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zambrowie M. M. (...)

Powództwo okazało się niezasadne.

Zgodnie z treścią art. 840 § 1 pkt 2 kpc dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części, albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło, albo nie może być egzekwowane. Gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy. Przykładowo, zdarzeniami stanowiącymi podstawę powództwa mogą być: wykonanie zobowiązania, potrącenie, odnowienie czy zwolnienie z długu. W sytuacji, gdy wierzyciel zostaje zaspokojony poza postępowaniem egzekucyjnym, w drodze dobrowolnego spełnienia świadczenia przez dłużnika, nie gaśnie wykonalność tytułu wykonawczego i istnieje potencjalna możliwość jego wykonania (wszczęcia postępowania egzekucyjnego). Żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest zatem dopuszczalne, a podstawę takiego żądania stanowi nastąpienie po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, wskutek którego zobowiązanie, w całości lub w części, wygasło. Takim zdarzeniem jest niewątpliwie spełnienie świadczenia przez dłużnika (patrz: wyrok SN z dnia 4 listopada 2005 r., V CK 296/05 LEX Nr 179714).

Powódka domagała się pozbawienia wykonalności aktu notarialnego z dnia (...) r. Rep. A (...) opatrzonego klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem z dnia 8 sierpnia 2018 r. wydanego w sprawie (...). Akt notarialny umowy pożyczki wskazywał jednoznacznie, że K. K. (1) i R. K. udzielili E. F. pożyczki w wysokości 110.000 zł, którą dłużniczka zobowiązała się zwrócić wierzycielom w 2 ratach w wysokości po 55.000 zł, pierwsza rata płatna w terminie do (...) r., a druga rata płatna do (...) r. Strony postanowiły w umowie, że w związku z udzieleniem pożyczki E. F. zobowiązana jest do zapłaty na rzecz wierzycieli odsetek umownych od pożyczonej kwoty w wysokości 10 % w skali roku liczonych od wydanej kwoty pożyczki. W zakresie tego obowiązku powódka poddała się rygorowi egzekucji wprost z aktu notarialnego stosownie do art. 777 § 1 pkt 4 kpc.

Rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie skupiało się wokół ustalenia, czy doszło do wypełnienia przesłanki z art. 840 § 1 pkt 2 kpc, tj. czy doszło do spełnienia świadczenia objętego tytułem wykonawczym, zgodnie bowiem z twierdzeniami powódki dochodzone przez pozwanych w postępowaniu egzekucyjnym zobowiązanie zostało częściowo spłacone, czego nie uwzględniono w sprawie egzekucyjnej. Powódka podała, że wypłacona kwota pożyczki została o 20.000 zł pomniejszona oraz, że częściowo spłaciła pożyczkę synowi pozwanych - B. K. – spłata ta wyniosła 8.000 zł.

Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami powódki, że kwota pożyczki, którą otrzymała od pozwanych była pomniejszona o 20.000 zł., które miały być rzekomo przeznaczone na pokrycie odsetek oraz kosztów zawarcia aktu notarialnego. Nieprawdopodobne, nielogiczne oraz niezgodne z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego byłoby zachowanie powódki – która przez kilka lat była prezesem spółki zawodowo zajmującej się udzielaniem kredytów i pośrednictwem pieniężnym – polegające na własnoręcznym pokwitowaniu kwoty 110.000 zł w sytuacji, gdy wypłacone jej pieniądze stanowiłyby kwotę o 20.000 zł mniejszą. Z pisemnego oświadczenia E. F. opatrzonego własnoręcznym podpisem z dnia (...) r. wynika wprost, że potwierdza ona odbiór gotówki w kwocie 110.000 zł w dniu (...) r. zgodnie z zawartą tego dnia umową pożyczki w formie aktu notarialnego. Powyższe znajduje również potwierdzenie w zgodnych zeznaniach pozwanych R. K. i K. K. (1) oraz świadka B. K., którzy szczegółowo opisali okoliczności zawarcia aktu notarialnego, a którzy byli nadto obecni przy liczeniu otrzymanych przez powódkę pieniędzy. Przeciwko prawdziwości twierdzeń powódki przemawiają także zeznania świadka – radcy prawnego S. P. (2), która zajmowała się obsługą prawną spółki reprezentowanej przez powódkę, a którą powódka miała rzekomo informować o tym, iż otrzymała pożyczkę o 20.000 mniejszą od tej, jaką pokwitowała. Świadek S. P. (1) w swoich zeznaniach (k. 141 v-142 akt) potwierdziła, że umowa pożyczki została zawarta między stronami na kwotę 100.000 zł, może trochę więcej. Świadek stanowczo zeznała, że powódka nie mówiła jej, że została oszukana przy zawarciu umowy pożyczki. Jedyne zastrzeżenia jakie świadek usłyszała od powódki to to, że przy zawieraniu aktu notarialnego pożyczkodawczyni – pani K., w ocenie powódki, zachowywała się niegrzecznie. Oprócz powyższego przeciwko prawdziwości twierdzeń powódki przemawia potwierdzenie dokonania wypłaty gotówki w wysokości 110.000 zł w dniu zawarcia umowy pożyczki z konta bankowego K. K. (1) (k.79). Nie można też nie mieć na uwadze bezspornej okoliczności, iż powódka w ciągu półtora roku od dnia otrzymania pieniędzy do momentu wniesienia powództwa nie wystąpiła ani razu z żądaniem zerwania umowy, czy też z wnioskiem o wypłatę brakującej kwoty 20.000 zł. Nie zgłosiła też zawiadomienia do Prokuratury, co zrobiła dopiero w dniu ostatniej rozprawy, domagając się na tej podstawie zawieszenia postępowania w niniejszej sprawie.

Stanowisko powódki znajduje jedynie ogólne potwierdzenie w zeznaniach świadka W. Ż. – konkubenta powódki, który potwierdził, że powódka otrzymała w ramach zawartej umowy pożyczki nie kwotę 110.000 zł, a niepełna 90.000 zł. Dokonując oceny wiarygodności zeznań tego świadka, Sąd miał na uwadze, że jako osoba bliska dla powódki (konkubent) jest on bezpośrednio zainteresowany w rozstrzygnięciu sprawy na korzyść powódki. Oczywiście okoliczność ta sama w sobie nie może prowadzić do zdyskredytowania zeznań takiego świadka. Jednakże zeznania tego świadka nie są też spójne z twierdzeniami samej powódki w innym, istotnym w sprawie, elemencie. Otóż powódka twierdziła, iż przekazała także na rzecz B. K. na spłatę pożyczki następujące kwoty: 1.500 zł 22 marca, 1.000 zł 30 kwietnia, 700 zł 10 maja, 1.500 zł 29 maja, 2.000 zł w czerwcu i 1.300 zł w lipcu, a za każdym razem podwoził ją celem zwrotu tych pieniędzy W. Ż.. Tymczasem świadek Ż. zeznał, iż woził powódkę celem zwrotu pożyczki mniej niż 5 razy. Powyższe rozbieżności w zeznaniach świadka i powódki, w konfrontacji z wcześniej wskazanymi dowodami, uznanymi przez Sąd za wiarygodne, dają pełne podstawy do uznania twierdzeń powódki za niewiarygodne. Tym bardziej, iż jej wersja odnośnie terminów wpłat przedstawiona na rozprawie (okres od marca do (...) r.) różni się od tej przedstawionej w pozwie (okres od (...) r.).

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, a przede wszystkim treści aktu notarialnego z dnia (...) r., nie ulega wątpliwości, iż pożyczkodawcami byli R. K. i K. K. (1), a kwota pożyczki miała być spłacona na rachunek bankowy pozwanych. Powódka dokonała spłaty pożyczki pozwanym jedynie w kwocie 1.000 zł, co przyznali sami pozwani. Poza tą wpłatą powódka nie udowodniła, aby dokonywała jakichkolwiek innych wpłat. Powódka podnosiła, że dokonywała wpłat u syna pozwanych – B. K., jednakże zaznaczyć należy, że pożyczkodawcami byli R. i K. K. (1) i to na ich rachunek bankowy powódka zobowiązała się spłacić pożyczkę, a poza tym powódka nie przedłożyła jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego wpłacanie jakichkolwiek kwot B. K.. Trudno też dać wiarę zeznaniom powódki, że nie zadbała o pokwitowanie przyjęcia poszczególnych wpłat dokonywanych B. K., skoro podawała, że wcześniej czuła się przez niego oszukana, gdy przy zawarciu aktu notarialnego zamiast 110.000 zł wypłacił jej tylko 90.000 zł. Gdyby jednakże nawet przyjąć za prawdziwe zarzuty E. F. podniesione w złożonym dopiero w dniu (...) r. zawiadomieniu do Prokuratury Rejonowej w Zambrowie o popełnieniu przestępstwa przywłaszczenia przez B. K. kwoty 28.000 zł, to i tak nie mogłyby one mieć wpływu na treść zobowiązania E. F. wobec R. i K. małżonków K.. Powódka nie twierdziła nawet, iż przekazała im jakiekolwiek inne środki pieniężne, poza przyznaną przez nich kwotą 1.000 zł

Sama powódka w pozwie wielokrotnie przyznawała, że jej zobowiązanie wobec wierzycieli istnieje oraz, że jest gotowa na spłatę zobowiązania, gdy tylko uzyska środku finansowe. Powódka nie kwestionuje swojego zobowiązania względem pozwanych w kwocie zdecydowanie wyższej niż jest to objęte tytułem wykonawczym.

Z uwagi na powyższe powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265)