Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2019 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Bożena Makowczenko

Protokolant st.sekr.sądowy Iwona Ostaszkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2019r .w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa W. K. (1)

przeciwko G. K. (1)

o podwyższenie alimentów

1.  Podwyższa alimenty ustalone od pozwanego G. K. (1) na rzecz powódki W. K. (1) w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 26 stycznia 2007r. w sprawie sygn. akt III RC 404/06 z kwoty 320,00 złotych miesięcznie do kwoty 1200,00 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatne do rąk powódki z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności każdej z rat, poczynając od dnia 1 października 2019 roku.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

3.  Odstępuje od obciążania pozwanego kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

4.Wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Bożena Makowczenko

Sygn. akt III RC 170/19

UZASADNIENIE

Powódka W. K. (1) w pozwie z dnia 30 lipca 2019r. domagała się zasądzenia na jej rzecz kwot po 1500 zł miesięcznie płatnych z góry do dnia 10 –ego każdego miesiąca wraz z odsetkami od dnia 1 sierpnia 2019r. tytułem podwyższonych alimentów w miejsce alimentów ustalonych w ugodzie jaka zawarta została w dniu 26 stycznia 2007r. w sprawie III RC 404/06.

W uzasadnieniu podała, że pozwany ojcostwo powódki uznał a ugodą zawartą w dniu 26 stycznia 2007r. zobowiązał się płacić na jej rzecz alimenty w wysokości 320 zł miesięcznie. Powódka od dnia 4 października 2018r. jest pełnoletnia a w lipcu 2019r. przyjęta została na studia w Wyższej Szkole (...) w G. na Wydziale Ekonomii i (...). Wysokość opłaty za studia wynosi 4000 zł, koszt utrzymania powódki dodatkowo stanowią koszty mieszkania w wysokości 1000 zł miesięcznie, koszty komunikacyjne w wysokości 300 zł miesięcznie, koszty utrzymania – 1000 zł miesięcznie, do tego koszty podręczników – i zajęć dodatkowych, kaucja zwrotna za mieszkanie w wysokości 1500 zł. Koszty zaś codziennego utrzymania wynoszą1500 zł miesięcznie.

Dotychczas powódka pozostawała na utrzymaniu matki K. S. (1), która praktycznie w całości ją finansowała. Obecna sytuacja wymaga, zdaniem powódki, zwiększonej partycypacji ojca w kosztach utrzymania powódki. Możliwości finansowe pozwanego uzasadniają ustalenia jego części kosztów utrzymania córki co najmniej na 1500 zł – co odpowiada faktycznym możliwościom finansowym finansowych pozwanego i realnym potrzebom powódki.

Podała powódka, że pozwany prowadzi działalność gospodarczą w postaci wynajmu domków letniskowych oraz wynajmu pokoi a także świadczy usługi budowlane oraz zarobkuje grając w zespole muzycznym na weselach i innych imprezach. Jego możliwości płatnicze umożliwiają mu ponoszenie kosztów utrzymania na rzecz córki w kwocie 1500 zł bez uszczerbku dla kosztów utrzymania siebie i innych osób.

Pozwany – G. K. (1) – powództwa nie uznał i w pisemnej odpowiedzi na pozew wnosił o jego oddalenie w całości i o nie obciążanie go kosztami procesu.

Wskazał, że powódka jest osobą pełnoletnią. Ukończyła prywatną szkołę w M.. Do tej pory względy finansowe nie były przeszkodą w pogłębianiu wiedzy albowiem matka powódki prowadzi G. w M. gdzie zamieszkuje razem z powódką. Inny G. prowadzą dziadkowie powódki i uzyskują z niego dochody. Dodatkowym dochodem powódki były wypłacane przez pozwanego alimenty więc nie można uznać, zdaniem pozwanego, że jego córka była na wyłącznym utrzymaniu matki. Może w chwili obecnej wysokość alimentów nie jest duża – dodał pozwany - ale nigdy dotąd nie zwracano się do niego o ich podwyższenie. W ocenie pozwanego żądana wysokość alimentów, zakładając że matka przekaże kolejne tyle, daje szansę uzyskania dochodu w postaci 3000 zł a taki dochód jest marzeniem wielu Polaków.

Zdaniem pozwanego podane koszty utrzymania powódki są zawyżone. Powódka nie musi wynajmować całego mieszkania, studenci wynajmują raczej pokoje w celu obniżenia kosztów a to wydatek w granicach 400 -500 zł miesięcznie. Kaucja za mieszkanie jest zwrotna więc nie powinna stanowić kosztu, bilet miesięczny komunikacji miejskiej kosztuje natomiast w granicach 50 zł.

Pozwany zaprzeczył jakoby prowadził działalność gospodarczą w postaci wynajmu domków letniskowych gdyż działalność ta prowadzona jest przez jego żonę i to tylko w sezonie, nie wynajmuje pozwany pokoi a ogłoszenie ze strony internetowej załączone do pozwu jest sporo przedawnione. Pozwany nie prowadzi też firmy budowlanej a usługi muzyczne wykonuje sporadycznie, głównie dla rodziny i znajomych grając za darmo lub za niewielką opłatą. Pozwany zanegował nadto potrzebę płacenia większych alimentów już od sierpnia podczas gdy rok akademicki rozpoczyna się w październiku. Powódka jako osoba pełnoletnia powinna ponosić odpowiedzialność za własne decyzje i swoje życie. Zdaniem pozwanego powódka nie musi studiować na prywatnej uczelni w trybie stacjonarnym a kosztami studiów obarczać rodziców. Jeśli podejmuje płatną naukę to może to uczynić w trybie zaocznym pracując na swoje utrzymanie i wiedzę. W ocenie pozwanego to wygoda, brak chęci do pracy i własnego utrzymania jest powodem złożenia pozwu o podwyższenie alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny;

Powódka W. K. (1) jest córką pozwanego G. K. (1) i K. S. (1). Urodziła się w dniu (...) W dniu 26 stycznia 2007r. w sprawie o sygnaturze akt III RC 404/06 , w której to w imieniu małoletniej wówczas powódki pozew o alimenty wniosła jej matka K. S. (1), zawarta została ugoda, na mocy której pozwany zobowiązał się do płacenia na rzecz córki kwoty 320 zł miesięcznie. Ojciec powódki pracował w owym czasie w Zespole (...) – Wychowawczych w R. jako robotnik gospodarczy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Z zawodu pozwany jest politologiem.

Matka zaś powódki prowadziła gospodarstwo rolne i wynajmowała pokoje w sezonie. Od tego czasu alimenty orzeczone na rzecz powódki opłacane były regularnie.

/dowód: akta sprawy III RC 404/06/

Pozwany, od czasu gdy jego córka była w uczennicą szkoły podstawowej, nie utrzymuje z nią kontaktów. Jeśli takowe następują to jedynie przypadkowo.

Oprócz alimentów pozwany nie wspomaga córki w żaden inny sposób.

Od czasu zawarcia ugody sytuacja życiowa powódki uległa zmianie. Obecnie jest ona osobą pełnoletnią. W bieżącym roku ukończyła Liceum Ogólnokształcące w M. i dostała się na studia stacjonarne na Wydziale Ekonomii i (...) Wyższej Szkoły (...) w G. – kierunek Turystyka i Rekreacja.

/dowód: pismo z dnia 12.07.2019r. – k. 6/

Są to płatne studia – pierwszy rok studiów kosztuje powódkę 4000 zł, płatny w 2 ratach po 2000 zł.

/dowód: kopia umowy k. 7-10/

W związku z koniecznością zamieszkania w G. powódka wynajęła pokój w mieszkaniu (...)- pokojowym, za który opłacać będzie kwotę 1500 zł miesięcznie.

Powódka, oprócz pomocy matki i dziadków oraz alimentów pozwanego, nie posiada żadnego stałego źródła utrzymania. Aby odciążyć matkę i przygotować się na studia i związane z tym koszty, w trakcie ostatnich wakacji w ramach umowy zlecenia powódka pracowała jako sprzedawca lodów w Piekarni w M. gdzie zarobiła około 1350 zł brutto za miesiąc .

Matka powódki K. S. (1) nadal prowadzi G. w M. (pokoje do wynajęcia) i z tego tytułu uzyskuje za dwa miesiące w sezonie około 11000 zł dochodu. Jest też właścicielką gospodarstwa rolnego o powierzchni około 5,7 ha. Otrzymuje na nie dotacje w wysokości 5000 zł rocznie a dochód przeliczeniowy wynosi około 11000 zł rocznie.

Pozwany obecnie nie pracuje a sytuacja taka ma miejsce od 2013 roku kiedy to został zwolniony z powodu redukcji etatów. Jest z zawodu politologiem. Obecnie nie poszukuje pracy pozostając na utrzymaniu żony, która pracuje zawodowo – w Przedsiębiorstwie (...) jest kierownikiem działu – a nadto prowadzi działalność gospodarczą w postaci wynajmu 4 domków (3 domki w R. i 1 w Ś.). Oprócz powódki pozwany na utrzymaniu ma 12 letniego syna.

/dowód: kopia umów i rachunku – k. 50 – 52, zeznania powódki W. K. k. 55-55v, pozwanego G. K. k. 55v, zeznania świadka K. S. k. 54v-55, wydruk z (...) k. 45, kopia zaświadczenia z US k. 40, kopia zaświadczenia k. 39/

Sąd zważył, co następuje:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a zakres tych świadczeń wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, z drugiej możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica – art. 133 § 1 oraz art.135 § 1 kr i o. Zasadę te odnieść należy do sytuacji jaka ma miejsce w niniejszej sprawie.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka - stanowiący uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej - nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie jest również związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez dziecko określonego stopnia podstawowego czy średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku jest to, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dziecka, które osiągnęło pełnoletność - jak wskazał na to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 14.11.1997 r. III CKN 257/97 (OSNC 1998 z. 4, poz. 70) - należy brać pod uwagę, czy wykazuje ono chęć dalszej nauki oraz czy jego osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki (por. także orzecznictwo Sądu Najwyższego powołane w uzasadnieniu tego orzeczenia, OSNC 1998 z. 4, poz. 70).

Przywołać można w tym miejscu także stanowisko jakie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 listopada 1998 r. w sprawie I CKN 898/97, w którym to stwierdził, że: „Osiągnięcie samodzielności przez dziecko, w rozumieniu art. 133 § 1 KRO, zakłada zdobycie przez nie odpowiadających jego uzdolnieniom i predyspozycjom kwalifikacji zawodowych. Rodzice winni zatem łożyć na utrzymanie i wykształcenia także pełnoletniego dziecka, zdobywającego kwalifikacje zawodowe, odpowiadające jego uzdolnieniom i predyspozycjom, np. uczącego się w szkole pomaturalnej lub studiującego na wyższej uczelni. Warunkiem jest tylko, by był to czas rzeczywistej nauki.”

Ponadto, wedle utrwalonego stanowiska judykatury, osiągnięcie samodzielności przez dziecko, w rozumieniu art. 133 § 1 krio, zakłada zdobycie przez nie odpowiadających jego uzdolnieniom i predyspozycjom kwalifikacji zawodowych. Rodzice winni zatem łożyć na utrzymanie i wykształcenia także pełnoletniego dziecka, zdobywającego kwalifikacje zawodowe, odpowiadające jego uzdolnieniom i predyspozycjom, np. uczącego się w szkole pomaturalnej lub studiującego na wyższej uczelni. Warunkiem jest tylko, by był to czas rzeczywistej nauki (wyrok SN z 8 sierpnia 1980 r., sygn. akt III CRN 144/80, OSN rok 1981, nr 1, poz. 20).

W świetle powyższych wywodów Sąd przyjął, iż powódka nadal wymaga wsparcia obojga rodziców w jej utrzymaniu. Kontynuuje edukację, nie ma wyuczonego zawodu i nie pracuje. Jedynie w ostatnich wakacyjnych miesiącach pracowała jako sprzedawca lodów chcąc pomóc w utrzymaniu jej na studiach i takie starania powódki Sąd w pełnia akceptuje i pochwala. Nie oznacza to jednak, iż powódka jest w stanie sama się utrzymać. Od czasu ustalenia alimentów od pozwanego upłynął okres 12 lat, w którym to powódka, mająca obecnie 19 lat, rozwinęła się fizycznie (w bieżącym roku otrzymała skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z powodu bólów grzbietu – rozpoznano spłycenie lordozy i dyskopatię), rozpoczęła kolejny etap edukacji, przez co zwiększyły się jej potrzeby, a w konsekwencji tego wzrosły również jej koszty utrzymania. Zwiększone koszty utrzymania to głównie koszty związane z podjęciem studiów poza miejscem zamieszkania powódki. Wbrew stanowisku w tym zakresie pozwanego, wskazywane przez powódkę koszty utrzymania związane ze studiami, nie są nierzeczywiste. W istocie powszechnie znanym faktem jest, iż koszty wynajmu pokoju lub mieszkania w T. są wysokie i podana przez powódkę kwota jest realna. Zamieszkanie powódki w G. rodzi nadto konieczność ponoszenia kosztów związanych z dojazdami na uczelnię, wyżywieniem, zakupu materiałów do nauki itp.

Zdaniem Sądu powódka wykazała, że ponosić będzie od października 2019r. większe niż dotychczas koszty swojego utrzymania.

W tej sytuacji uznać należało, że nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu regulacji art. 138 KRO uzasadniająca podwyższenie dotychczasowych alimentów.

Sąd nie mógł podzielić argumentacji pozwanego, iż powódka winna była wybrać studia niestacjonarne i podjąć pracę. Takie podejście do obowiązków rodzica względem dziecka – które pragnie się kształcić i zdobyć dobry zawód (a zamiary powódki w tym zakresie uznać należy za szczere) – musiało zostać ocenione negatywnie. W postawie powódki w tym zakresie Sąd nie widzi żadnych uchybień.

Pozwany zatem, który poza alimentami w żaden inny sposób nie uczestniczy w życiu powódki i nie wspomaga jej, winien w tej sytuacji zwiększyć zakres alimentacji wobec córki. Wbrew twierdzeniu pozwanego, w ocenie Sądu, nie ma podstaw by uznać, iż sytuacja finansowa pozwanego i jego możliwości zarobkowe nie pozwalają na zwiększenie kwoty alimentów na rzecz powódki. Będąc zobowiązanym do utrzymania powódki pozwany winien podejmować wszystkie możliwe dla niego działania, które pozwolą na uzyskiwanie środków finansowych na ten cel. Tymczasem pozwany, zdaniem Sądu, nie wykazał by nie był w stanie ponosić zwiększonych kosztów utrzymania córki. W szczególności za całkowicie gołosłowne uznać należało twierdzenie powoda, iż jego zdrowie nie pozwala mu na podjęcie pracy – twierdził pozwany, iż ma problem z kręgosłupem. Tezy tej w żaden sposób nie udowodnił. Nie do zaakceptowania też jest postawa pozwanego, który – jak przyznawał – od 5 lat nie szukał pracy i pozostaje na utrzymaniu żony.

Nadto, przedłożone do akt wydruki ze stron internetowych, w których to nazwisko pozwanego widnieje jako do kontaktu w sprawie wynajmu opisanych wyżej domków, pozwalają – w ocenie Sądu – na zanegowanie twierdzeń pozwanego jakoby nie miał nic wspólnego z tą działalnością gospodarczą. Zresztą, dochody z tej działalności są też dochodami pozwanego.

W świetle powyższych ustaleń orzec należało o podwyższeniu na rzecz powódki kwoty alimentów. Sąd przyjął, iż odpowiednią kwotą - która to z jednej strony uwzględni potrzeby uprawnionej a z drugiej możliwości zarobkowe zobowiązanego – będzie kwota 1200 zł alimentów miesięcznie. Za zasadne nadto Sąd uznał, iż podwyższona kwota alimentów należna będzie powódce od 1 października 2019r. kiedy to powódka podejmie studia a co za tym idzie z tą data zwiększa się jej koszty utrzymania. W pozostałym zakresie zatem należało oddalić żądanie.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono po myśli art. 333§1pkt 1 kpc.

Z uwagi na fakt, iż pozwany nie pracuje Sąd, w oparciu o art.102 kpc, odstąpił od obciążania go kosztami zastępstwa procesowego.