Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2019 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Sylwia Piliszewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Z.: R. Z.

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2019r.

sprawy H. P. ur. (...) w K.

s. A., A. z domu H.

oskarżonego z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 178b kk,

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 7 stycznia 2019 r. sygn. akt II K 642/17

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego H. P. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 198/19

UZASADNIENIE

H. P. oskarżony został o to że:

I.w dniu 11 lipca 2017 roku w P. rejonu (...) ulica (...)kierując pojazdem marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w celu uniknięcia kontroli drogowej nie zastosował się do sygnałów świetlnych i dźwiękowych wydanych przez osobę uprawnioną do kontroli ruchu drogowego nakazujących zatrzymanie i kontynuował jazdę;

tj. o czyn z art. 178b k.k.

II. w dniu 11 lipca 2017 roku w Ż. rejonu (...) wbrew przepisom ustawy posiadał substancję psychotropową w postaci metamfetaminy o wadze 9,69 grama netto i extazy o wadze 2.05 grama netto;

tj. o czyn z art.62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu wyrokiem z dnia 7.01.2019 r. w sprawie II K 642/17:

1.uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku tj. występku z art. 178b k.k. i za to na podstawie art. 178b k.k. wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

2. uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt II części wstępnej wyroku tj. występku z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

3. na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył orzeczone wobec oskarżonego w pkt 1 i 2 części dyspozytywnej kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności;

4. na podstawie art. 42 § 1a pkt 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat;

5. na podstawie art. 63 § 4 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonego w pkt 4 wyroku środka karnego okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 11.07.2017 r.

6. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył okres jego zatrzymania w sprawie w dniach od 12 lipca 2017 r. godz. 00:15 do dnia 13 lipca 2017 r. godz. 14:30 przyjmując iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności co w niniejszej sprawie odpowiada dwóm dniom kary pozbawienia wolności;

7. na podstawie art. 70 ust.2 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł wobec oskarżonego przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych wymienionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz.(...) i zarządził ich zniszczenie;

8. na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania i na podstawie art. 2 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzył mu opłatę w kwocie 300 złotych.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego H. P. zarzucając:

1.naruszenie przepisu art. 70a ust 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez zaniechanie przez Sąd wykonania obligatoryjnej czynności dowodowej przewidzianej w tym przepisie w postaci zarządzenia zebrania przez specjalistę terapii uzależnień informacji na temat używania przez oskarżonego środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w wyniku czego nie ustalono stopnia winy oskarżonego co do zarzucanego mu przestępstwa narkotykowego, w sytuacji gdy dotychczasowa linia życiowa oskarżonego oraz okoliczności popełnienia zarzucanych mu czynów wskazują na istnienie uzasadnionego podejrzenia co do uzależnienia H. P. od środków psychoaktywnych;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mogący mieć wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu iż u oskarżonego nie stwierdzono cech uzależnienia od narkotyków w sytuacji gdy nie był on opiniowany pod tym kątem przez specjalistę terapii uzależnień, a ewentualne uzależnienie oskarżonego od narkotyków nie było w ogóle przedmiotem opiniowania przez biegłych psychiatrów występujących w sprawie.

Skarżący obrońca wniósł o zarządzenie przeprowadzenia obligatoryjnej czynności dowodowej opisanej w art. 70a ust 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zawieszenie postępowania i umożliwienie oskarżonemu kontynuowanie leczenia w oparciu o art.72 ust. 1 w zw. z art. 73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz nie obciążanie oskarżonego kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja była zasadna.

Zgodnie z art. 70a ust 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Sąd zobligowany jest do zarządzenia zebrania przez osoby które uzyskały certyfikat specjalisty terapii uzależnień informacji na temat używania przez oskarżonego środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie że sprawca jest osobą uzależnioną lub używającą szkodliwie substancji psychoaktywnej. Sąd I instancji wniosek w tym zakresie obrońcy oskarżonego H. P. oddalił uznając że nie ma przesłanek do zarządzenia zebrania takich danych gdyż „…oskarżony przyznawał się tylko do jednorazowego zażycia środka uzależniającego…” ( k.286 ) i była to decyzja błędna. Sąd Okręgowy mając na uwadze treść zarzutów apelacji, ale także treść zarzutów stawianych oskarżonemu i zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, dopuścił w postępowaniu odwoławczym wyżej wymieniony dowód i z otrzymanego kwestionariusza sporządzonego przez specjalistę terapii uzależnień wynika, że oskarżony H. P. jest osobą uzależnioną od narkotyków i dopalaczy, substancji tych używa od 25 roku życia ( obecnie ma 49 lat ), w przebiegu leczenia występowały u niego objawy psychotyczne, nigdy nie podejmował leczenia odwykowego a jego model używania był intensywny i destrukcyjny, wpływający na każdą sferę życia, w tym konflikty z prawem. Specjalista stwierdza, że konieczne jest aby oskarżony podjął leczenie długoterminowe – minimum 12 miesięcy – w ośrodku stacjonarnym leczenia uzależnień ( k. 328 -337 ).

Powyższe dane dotyczące uzależnienia oskarżonego nie były znane biegłym lekarzom psychiatrom P. K. i M. M. wydającym opinię o stanie poczytalności oskarżonego tempore criminis. ( k.85 – 88, k. 241 – 244 ). Zdaniem Sądu Okręgowego konieczne jest wydanie uzupełniającej opinii przez wyżej wymienionych biegłych po ich zapoznaniu się z kwestionariuszem zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień, informacje wynikające z kwestionariusza mogą bowiem mieć kluczowe znaczenie dla oceny stanu psychicznego oskarżonego z punktu widzenia przesłanek z art. 31 § 1 i 2 k.k.

Obrońca oskarżonego wnioskował o umożliwienie mu leczenia o którym mowa w art. 72 ust. 1 w zw. z art. 73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i zawieszenie postępowania do jego zakończenia. Na możliwość i potrzebę podjęcia takiego leczenia oskarżonego w ośrodku Stowarzyszenia (...) w M. wskazywał specjalista terapii uzależnień (k. 336). Warunkiem podjęcia tych czynności w postępowaniu sądowym , wynikającym z art. 73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest jednak aby nastąpiło to do chwili zamknięcia przewodu sądowego przed Sądem I instancji zgodnie z art. 405 k.p.k. ( zob. m.in. A. Ważny, Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii , Komentarz wyd. II, WKP 2019, teza I ).

Mając powyższe na względzie zasadny był zawarty w apelacji wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W istocie postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie musi być powtórzone w całości, co oznacza ponowne odebranie wyjaśnień od oskarżonego, przeprowadzenie dowodów z dokumentów i z opinii biegłych lekarzy psychiatrów, w tym wydanie przez nich opinii uzupełniającej po zapoznaniu ich z kwestionariuszem zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień,. Czynności te przeprowadzi Sąd Rejonowy, który jednocześnie rozstrzygnie o ewentualnym zastosowaniu wobec oskarżonego art. 72 ust. 1 w zw. z art. 73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego H. P. i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zgorzelcu.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji w całości przeprowadzi postępowanie dowodowe, o czym mowa już była powyżej, w tym zwróci się o wydanie uzupełniającej opinii przez biegłych lekarzy psychiatrów. Sąd ten rozstrzygnie także o ewentualnym zastosowaniu wobec oskarżonego art. 72 ust. 1 w zw. z art.73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, mając jednakże na uwadze, że zawieszenie postępowania, o którym mowa w tych przepisach ma charakter fakultatywny. Następnie Sąd I instancji wyda wyrok który prawidłowo uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.