Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 262/19 upr.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2019r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Tomasz Cichocki

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Mieczysław Budrewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 października 2019 r. w K.

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W.

przeciwko B. W.

o zapłatę

I.  powództwo oddala w całości,

II.  zasądza od powoda (...) Banku S.A. z siedzibą w W. na rzecz pozwanej B. W. kwotę 1.817,00 ( jeden tysiąc osiemset siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej B. W. kwoty 8 136,67 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniósł także o obciążenie pozwanej kosztami procesu. Podniósł, że w dniu 22.03.2016r. pozwana zawarła z powodem umowę pożyczki nr (...). W związku z nieterminową spłatą, zadłużenie pozwanej zostało postawione w stan pełnej wymagalności z dniem 17.10.2018r. W konsekwencji pismem z dnia 18.10.2018r. pozwana została wezwana do spłaty wymagalnego zadłużenia pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie nie odniosło skutku. Dalej podniósł, że na potrzebę powództwa powód w dniu 06.11.2018r. wystawił wyciąg z ksiąg bankowych banku nr (...), w którego treści została wskazana wysokość i struktura zadłużenia ciążącego na pozwanej ze szczegółowym wyliczeniem należności odsetkowych. Dalej wskazał, że na dochodzoną kwotę składa się niespłacony kapitał w kwocie 7 915,27 zł, odsetki umowne w kwocie 120,19 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 101,21 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu elektronicznym w sprawie (...) (...) z dnia 16.11.2018r. powództwo zostało uwzględnione.

Pozwana B. W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości (k. 6). Po przekazaniu sprawy podniosła, iż kwestionuje roszczenie co do zasady i co do wysokości, w szczególności istnienie, rozmiar zobowiązania, datę wymagalności roszczenia deklarowaną przez powoda oraz roszczenia odsetkowe. Podniosła, że na podstawie przedłożonych przez powoda dokumentów nie ma możliwości zweryfikowania wysokości roszczenia powoda. Powód nie wykazał także przekazania pozwanej jakichkolwiek środków związanych z umową pożyczki. Wobec braku wypowiedzenia brak było podstaw do postawienia całości zobowiązania w stan wymagalności, a bank nie jest uprawniony do żądania zwrotu całości wskazanej przez siebie kwoty (k. 42-44).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 22.03.2016r. pozwana B. W. zawarła z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. umowę o pożyczkę gotówkową nr (...). Na podstawie umowy pozwanej udzielono pożyczki w całkowitej kwocie do zapłaty 14 243,79 zł, z czego 12 000 zł stanowiło kapitał pożyczki, 1201,73 zł - należne odsetki umowne za cały okres pożyczki, 1042,06 zł – prowizję od udzielonej pożyczki. Pożyczka miała być spłacona w 60 miesięcznych równych ratach płatnych do 30 dnia każdego miesiąca.

Stosownie do § 9 umowy bank mógł wypowiedzieć umowę pożyczki w przypadku m.in. niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu. Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni.

(dowód: umowa – k. 17-24)

W dniu 04.11.2016r. doszło do połączenia (...) Bank S.A. z siedzibą w W. z wydzieloną częścią Banku (...) S.A. w trybie art. 529§1 pkt 4 k.s.h., obejmującą umowę zawartą z pozwaną.

( dowód: plan podziału – k. 14-15)

W dniu 03.01.2019r. (...) Bank S.A. wystawił wyciąg z ksiąg bankowych stwierdzający posiadanie przez bank wymagalnego zadłużenia w wysokości 25 450,53 zł z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 15.06.2013r., na która skalda się niespłacony kapitał w kwocie 24 192,87 zł, odsetki umowne w kwocie 964,86 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 286,60 zł oraz opłaty umowne w kwocie 6,20 zł.

( dowód: wyciąg – 11)

Powód w dniu 18.10.2018r. wystosował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 8 078,91 zł ze wskazaniem, iż kwotę tę należy wpłacić w terminie 7 dni na podany rachunek bankowy pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie zostało skierowane na adres: ul. (...), (...)-(...) K.. Wezwanie nie zostało podjęte. Adres pozwanej zgodnie z zawartą przez w strony umową to: ul. (...) K..

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu w okolicznościach sprawy powództwo nie może być uwzględnione.

Zgodnie z § 9 umowy pożyczki gotówkowej zawartej przez strony, powód mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, w razie niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu. Warunkiem skuteczności dokonania wypowiedzenia było zawiadomienie o tym fakcie kredytobiorcy. Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni.

Strona powodowa nie przedłożyła w sprawie żadnego dowodu dokonania wypowiedzenia w trybie wskazanym w umowie. Natomiast przedłożone przez powoda przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 18.10.2018r. (k. 25-26) nie spełnia wymogów wypowiedzenia uzgodnionych przez strony w umowie. W pierwszej kolejności należy bowiem wskazać, że nie jest to wypowiedzenie. Poza tym zostało skierowane na adres, który zgodnie z umową nie był adresem zamieszkania pozwanej ani wskazanym przez nią adresem do korespondencji, wobec czego brak domniemania, iż dotarło ono do pozwanej w taki sposób by mogła zapoznać się ona z jego treścią.

W tej sytuacji należało uznać, że powód nie udowodnił złożenia oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, a tym samym nie udowodnił rozwiązania umowy i postawienia pożyczki w stan wymagalności w całości, w szczególności we wskazanej przez siebie dacie, tj. z dniem 17.10.2018r. Jednocześnie z przedłożonego przez powoda materiału dowodowego nie wynika jaka część pożyczki była wymagalna na datę wniesienia pozwu, co nie pozwala na dokonanie ustaleń w tym zakresie.

Należy także wskazać, iż stosownie do stanu prawnego obowiązującego od 27.11.2015r. bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy, gdy pożyczkobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą pożyczki. Stosownie do art. 75 c ust. 1-2 Prawa Bankowego bank najpierw powinien doręczyć pożyczkobiorcy wezwanie określone w powołanym przepisie oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu, nie krótszego niż 14 dni roboczych. Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec pożyczkobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy. Nie jest przy tym istotne, czy wypowiedzenie następuje ze względu na niedotrzymanie przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, czy utratę zdolności kredytowej. Należy także podkreślić, iż zgodnie z art. 75c ust. 2 Prawa Bankowego obligatoryjną częścią takiego wezwania jest informacja o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. W przypadku nie spełnienia wskazanych przesłanek, czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna, zgodnie z art. 58 § 1 k.c. W szczególności nie prowadzi do wymagalności wierzytelności banku o spłatę tej części kredytu, co do której kredytobiorca nie pozostawał w opóźnieniu ( tak SO w Olsztynie w wyroku z 07.11.2018r., IX Ca 707/18 i powołane tam piśmiennictwo - T. Czech, Obowiązki banku w razie opóźnienia kredytobiorcy ze spłatą kredytu, M.Pr.Bank. (...)-78).

Wskazany przepis uszczegóławiający procedurę wypowiedzenia umowy kredytu został wprowadzony Ustawą z dnia 25.09.2015r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1854), która weszła w życie w dniu 27 listopada 2015 r. Przepis ten ma także odpowiednie zastosowanie do pożyczek pieniężnych udzielanych przez bank (art. 75c ust. 6 ustawy). Zgodnie z art. 12 ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe , banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w terminie 30 dni od dnia jej wejścia w życie, miały dostosować swoją działalność do wymagań określonych we wprowadzonym ustawą art. 75 c Prawa bankowego.

Z powołanych przepisów wynika zatem, iż procedura przewidziana w art. 75c Prawa Bankowego powinna być zachowana również w przypadku umowy zawartej z pozwaną, której dotyczy spór w sprawie.

Z przedłożonego materiału dowodowego nie wynika by bank (powód) wezwał pozwaną do dokonania spłaty, wyznaczył jej odpowiedni termin i poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Podkreślenia przy tym wymaga, iż powód nie udowodnił wypowiedzenie umowy pożyczki, której dotyczy spór, ani w trybie przewidzianym w art. 75c Prawa Bankowego, ani też w żadnym innym. Nie ulega natomiast wątpliwości, iż wezwanie przedsądowe z dnia 18.10.2018r. nie spełnia wymogów wypowiedzenia o jakich mowa we wskazanym przepisie.

W ocenie Sądu, brak również możliwości uznania wniesienia pozwu za wypowiedzenie umowy. W szczególności z tego względu, że pełnomocnik reprezentujący stronę powodową nie był umocowany do składania tego typu oświadczeń w imieniu banku. Okoliczność ta nie wynika z pełnomocnictwa dołączonego do pozwu, które jest tylko i wyłącznie pełnomocnictwem procesowym. W jego treści brak jest upoważnienia pełnomocnika do składania oświadczeń w imieniu banku, w szczególności w zakresie wypowiadania umów kredytu. W związku z tym nie można traktować wniesienia pozwu jako ostatecznego wypowiedzenia zawartej umowy. Poza powyższym, pozew nie spełnia także wymogów wskazanych w art. 75c prawa bankowego.

Mając na uwadze wszystkie wskazane powyżej okoliczności, a przede wszystkim fakt, iż nie upłynął jeszcze termin ostatecznej spłaty pożyczki ustalony w umowie stron, a powód nie udowodnił skutecznego wypowiedzenia umowy w trybie przewidzianym w art. 75c ustawy Prawo bankowe, należało skonstatować, iż w konsekwencji zachodził brak wymagalności całości roszczenia powoda. Jednocześnie przedłożony przez stronę powodową materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie jaka część roszczenia powoda stała się wymagalna na skutek upływu terminów zapłaty ustalonych rat kredytu. Zważywszy, iż powód jest podmiotem profesjonalnym i był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, winien być świadomy wystąpienia negatywnych konsekwencji procesowych w przypadku, gdy powołuje mniej dowodów, niż tego wymaga materialnoprawna podstawa zgłoszonego roszczenia. Nadto wskazać należy, iż w sprawach cywilnych rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach ( por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. A. Zielińskiego, Wydawnictwo C.H. Beck, wyd. 6, Warszawa 2012 r.).

Wymagalność to stan, w którym wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia od dłużnika. Skoro więc roszczenie nie było wymagalne w całości w chwili wniesienia pozwu, ani nie stało się wymagalne w chwili orzekania, powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w zw. z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.).