Sygn. akt VI Gz 239/19
Dnia 22 listopada 2019 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Zbigniew Krepski
po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2019 r. w Toruniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w T.
przeciwko (...) sp. z o.o. w W.
o zapłatę
w przedmiocie wniosku pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu
na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w T.z dnia 12 września 2019 r., sygn. akt V GC 2632/18
postanawia
oddalić zażalenie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 12 września 2019 r. Sąd Rejonowy w T. oddalił wniosek pozwanej spółki o zwolnienie go od kosztów sądowych w postaci zaliczki w kwocie 2.000 zł na wydatki związane ze sporządzeniem opinii sądowej w sprawie oraz zaliczki w kwocie 500 zł na koszty stawiennictwa świadków podnosząc, że pozwana nie wykazała braku dostatecznych środków na pokrycie tych kosztów (k.299-300).
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwana spółka wniosła o uchylenie tego postanowienia i zwolnienie jej od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów zażalenia. W uzasadnieniu zażalenia pozwana zakwestionowała ocenę jej stanu finansowego dokonaną przez Sąd Rejonowy podnosząc m.in., że odmowa zwolnienia od kosztów sądowych stanowi naruszenie prawa dostępu do sądu i prawa do rzetelnego procesu co z kolei stanowi naruszenie art. 6 ust. 1 europejskiej konwencji praz człowieka (k.305-306).
Sąd Okręgowy zważył co następuje :
Zażalenie pozwanej spółki – jako bezzasadne – podlega oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.
Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne i ocenę prawną zdarzeń przedstawioną przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. W szczególności wbrew zarzutom zażalenia Sąd Rejonowy dokonał trafnej oceny przedmiotowego wniosku w świetle art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, który to przepis uzależnia ewentualne uwzględnienie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych złożonego przez osobę prawną od wykazania, że nie ma ona dostatecznych środków na uiszczenie tych kosztów. Co więcej, pozwana spółka nawet nie twierdzi, że także jej wspólnicy nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce pożyczki (art. 103 ust.2 ustawy o kosztach sądowych w spawach cywilnych).
Odnosząc się do zarzutów zażalenia należy na wstępie podkreślić, że w orzecznictwie sądowym prezentowany jest pogląd, iż oceniając możliwości finansowe osób prowadzących działalność gospodarczą należy odnosić się do poziomu osiąganych z niej przychodów, w szczególności gdy w ramach tej działalności ponoszone są duże wydatki (v. postanowienie SA w Krakowie z dnia 02.06.2010 r., sygn. akt I ACz 962/10, LEX nr 1680244 oraz postanowienie SA w Rzeszowie z dnia 28 września 2012 r., sygn. akt I ACz 642/12, LEX nr 1223420). W konsekwencji, w ocenie Sądu Okręgowego, sam fakt wykazywania w dokumentach finansowych osoby wnioskującej o zwolnienie od kosztów sądowych, iż jej działalność gospodarcza prowadzona jest ze stratą nie może stanowić samoistnej podstawy do przyznania zwolnienia od kosztów sądowych i to w sytuacji, gdy uzyskuje ona przychody i wydatkuje środki pochodzące z tych przychodów (v. postanowienie SA w Szczecinie z dnia 26 kwietnia 2006 r., I ACz 447/06, Lex nr 516572). Wykazywanie straty nie musi oznaczać utraty płynności finansowej przedsiębiorcy; skutkuje jedynie brakiem dochodu do opodatkowania i nie stanowi automatycznie o braku środków finansowych (v. postanowienie NSA z dnia 7 stycznia 2014 r., II FZ 1236/13, Lex nr 1410643). W niniejszej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia, gdyż pozwana nawet nie twierdzi, że prowadzi działalność ze stratą.
W ocenie Sądu nie sposób zgodzić się też z pozwanym, że odmowa zwolnienia go od kosztów sądowych, które na obecnym etapie postępowania ograniczają się do wydatków na koszty stawiennictwa świadków i sporządzenie opinii sądowej, pozbawi pozwanego prawa do sądu, skoro nie wykazał on w sposób przekonywujący okoliczności, które uzasadniałaby zwolnienie go od kosztów sądowych stosownie do obowiązujących w tym względzie przepisów.
W ocenie Sądu bezzasadne jest również zażalenie pozwanego na odmowę ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Zgodzić się trzeba z Sądem Rejonowym, iż w niniejszej sprawie nie zaszła także druga z przesłanek warunkujących uwzględnienie wniosku strony o ustanowienie pełnomocnika z urzędu określona w art. 117 § 5 k.p.c. W świetle okoliczności tej sprawy brak jest bowiem podstaw do przyjęcia, że udział pełnomocnika z urzędu dla pozwanego jest potrzebny co, mając na uwadze treść art. 117 § 5 k.p.c., wyklucza możliwość uwzględnienia jego zażalenia.
Kierując się przedstawionymi motywami Sąd Okręgowy postanowił jak na wstępie.
(...)
(...)
(...)
(...)
(...)
(...)
(...)