Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Jerzy Leder

Sędziowie: SA – Marek Motuk (spr.)

SO (del.) – Izabela Szumniak

Protokolant: Aleksandra Cichocka

przy udziale Prokuratora Mateusza Kopciała

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2019 r.

sprawy M. K. syna J. i U. z domu S., urodzonego (...) w N.,

oskarżonego o czyn z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 20 grudnia 2018 r., sygn. akt XII K 290/17

I.  zaskarżony w stosunku do M. K. wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym obciąża go opłatą w kwocie 300 (trzystu) zł.

UZASADNIENIE

M. K. został oskarżony o to, że:

I. w okresie od dnia 4 marca 2016 roku do dnia 17 marca 2016 roku w W. działając wspólnie i w porozumieniu z F. I. i innymi nieustalonymi osobami w celu osiągnięciu korzyści majątkowej podejmował czynności zmierzające do udaremnienia stwierdzenia przestępnego pochodzenia oraz miejsca przechowywania środków pieniężnych w łącznej kwocie 296 650,00 złotych w ten sposób, że uzyskał dostęp w tym internetowy do rachunku bankowego numer (...) założonego na dane firmy (...) w (...) Bank S.A., na który w dniu 17 marca 2016 roku wpłynęły pieniądze w postaci dwóch przelewów tj. w kwocie 157 850,00 złotych i w kwocie 138 800,00 złotych pochodzące z przestępstwa z rachunku bankowego o numerze (...) prowadzonego przez (...) Bank S.A. na rzecz (...) P. R., które to środki pieniężne zostały uprzednio w sposób nieautoryzowany przekazane z rachunku bankowego o numerze (...) prowadzonego przez P.- (...) Bank Spółdzielczy w Z. na rzecz (...) sp. z o.o. z/s w O., a

następnie przyjął od F. I. środki pieniężne w łącznej kwocie 140 000 złotych, wypłacone uprzednio z rachunku bankowego o numerze (...), które następnie przekazał nieustalonej dotychczas osobie, przy czym wiedział, że wymienione środki pieniężne pochodzą z czynu zabronionego,

tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.

II. w okresie od dnia 4 marca 2016 roku do dnia 7 marca 2016 roku w W. działając wspólnie i w porozumieniu z F. I. i innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięciu korzyści majątkowej podejmował czynności zmierzające do udaremnienia stwierdzenia przestępnego pochodzenia oraz miejsca przechowywania środków pieniężnych w łącznej kwocie 26 100 złotych w ten sposób, że uzyskał dostęp w tym internetowy do rachunku bankowego numer (...) założonego na dane firmy (...) w Banku (...) S.A. (...). w W., na który w dniu 7 marca 2016 roku wpłynęły pieniądze w wyżej wymienionej kwocie, pochodzące z przestępstwa tj. nieautoryzowanego przelewu z rachunku o numerze (...) prowadzonego przez Bank (...) S.A. o w T. na rzecz (...) sp. z o.o. z/s w T., a następnie przyjął od F. I. środki pieniężne w łącznej kwocie 26 000 złotych, wypłaconego uprzednio z rachunku bankowego o numerze (...), które następnie przekazał nieustalonej dotychczas osobie, przy czym wiedział, że wymienione środki pieniężne pochodzą z czynu zabronionego,

tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.

III. w okresie od dnia 16.02.2016 roku do dnia 10 marca 2016 roku w W. działając wspólnie i w porozumieniu z F. I. i innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej podejmował czynności zmierzające do udaremnienia stwierdzenia przestępnego pochodzenia oraz miejsca przechowywania środków pieniężnych w łącznej kwocie 54 950,57 złotych w ten sposób, że uzyskał dostęp w tym internetowy do rachunku bankowego numer (...) założonego na dane firmy (...) w (...) S.A., na który w dniu 10 marca 2016 roku wpłynęły pieniądze w wyżej wymienionej kwocie, pochodzące z przestępstwa tj. nieautoryzowanego przelewu z rachunku o numerze (...) prowadzonego przez (...) S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. z/s w S., a następnie przyjął od F. I. środki pieniężne w łącznej kwocie 54 900,00 złotych, wypłaconego uprzednio z rachunku bankowego o numerze (...), które następnie przekazał nieustalonej osobie, przy czym wiedział, że wymienione środki pieniężne pochodzą z czynu zabronionego,

tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.

IV. w dniu 4 marca 2016 roku w W. działając wspólnie i w porozumieniu z F. I. i innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięciu korzyści majątkowej podejmował czynności zmierzające do udaremnienia stwierdzenia przestępnego pochodzenia oraz miejsca przechowywania środków pieniężnych, w ten sposób, że uzyskał dostęp w tym internetowy do rachunku bankowego numer (...) założonego na dane firmy (...) w banku (...) S.A., na który to rachunek bankowy w dniu 22 marca 2016r. wpłynęły środki pieniężne w kwocie 594 119,63 złotych, pochodzące z przestępstwa tj. nieautoryzowanego przelewu z rachunku o numerze (...) prowadzonego na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej Budowlani z/s w B., aczkolwiek do wypłaty środków pieniężnych nie doszło z uwagi na wcześniejszą blokadę rachunku bankowego,

tj. o czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 20 grudnia 2018 r., sygn. akt XII K 290/17:

I. oskarżonego M. K. uznał za winnego dokonania czynów zarzucanych mu w pkt I-IV przy czym ustalił, że czyny te zostały popełnione w krótkich odstępach czasu, przy wykorzystaniu takiej samej sposobności i za każdy z tych czynów na podstawie art. 299 § 5 kk w zw. z art. 299 § 1 kk skazał oskarżonego, a na podstawie art. 299 § 5 kk w zw. z art 91 § 1 kk wymierzył mu za nie jedną karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 299 § 7 kk orzekł wobec oskarżonego obowiązek zwrotu równowartości korzyści majątkowej w kwocie 140 000 zł (sto czterdzieści tysięcy złotych) na rzecz Przedsiębiorstwa Produkcyjno - Handlowego (...) z siedzibą w O., 26.000 zł (dwudziestu sześciu tysięcy złotych) na rzecz (...) Sp. z o.o. w T., 54950,57 zł (pięćdziesięciu czterech tysięcy dziewięciuset pięćdziesięciu złotych pięćdziesięciu siedmiu groszy) na rzecz (...) Sp. z o.o. w S.;

III. na podstawie art. 63 §1 kk zaliczył oskarżonemu M. K. na poczet wymierzonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24.05.2016r. od godz. 8.40 do dnia 25.05.2016r do godz. 15.55.

Wyrok powyższy zaskarżył w całości obrońca oskarżonego , zarzucając mu:

1) obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na jego treść, a mianowicie:

A. przepisu art. 7 k.p.k., poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i popadnięcie przez Sąd Okręgowy w dowolność ocen w zakresie:

a) uznania w pełni za wiarygodne zeznań złożonych przez świadka F. I. i oparcie zaskarżonego wyroku na jego depozycjach, które były sprzeczne ze złożonymi przez oskarżonego wyjaśnieniami oraz zeznaniami innych świadków i jako takie nie pozwalały na wydanie wyroku skazującego w stosunku do oskarżonego M. K.;

b) popadnięcia przez Sąd I instancji w dowolność ocen w zakresie dowodu w postaci wydruku wiadomości z aplikacji M. oraz w zakresie wyjaśnień oskarżonego i uznanie wyjaśnień oskarżonego za niewiarygodne;

c) przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podczas gdy brak jest jakichkolwiek dowodów na współdziałanie przez oskarżonego z innymi nieustalonymi osobami, jak również na to, aby oskarżony miał osiągnąć korzyść majątkową;

d) przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że oskarżony miał dostęp do rachunków bankowych założonych przez F. I., podczas gdy brak jest dowodów to potwierdzających;

B. naruszenie przepisu art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt. 5 k.p.k., poprzez zaniechanie przez Sąd I instancji dążenia do realizacji zasady prawdy materialnej wyrażające się w oddaleniu wniosku dowodowego złożonego przez obrońcę oskarżonego o bezpośrednie przesłuchanie świadka P. R., w sytuacji gdy wyjątki od zasady bezpośredniości - określone w art. 391 § 1 k.p.k. - winny być interpretowane zawężająco, a nie rozszerzająco, a prawo domagania się przez oskarżonego przeprowadzenia dowodów mających wspierać prezentowaną przez niego wersję, należy do jego podstawowych uprawnień;

C. naruszenie przepisu art. 391 k.p.k. w zw. z art. 174 k.p.k. poprzez odczytanie przez Sąd Okręgowy zeznań świadka P. R. złożonych w postępowaniu przygotowawczym, po oddaleniu wniosku dowodowego obrońcy o przesłuchanie świadka przed sądem, podczas gdy kodeks postępowania karnego wskazuje na niedopuszczalność zastępowania dowodu z zeznań świadków treścią pism;

D. naruszenie przepisu art. 410 k.p.k. poprzez niedopełnienie obowiązku wydania orzeczenia w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego;

E. naruszenie przepisu art. 5 k.p.k. poprzez nierozstrzygnięcie wątpliwości zaistniałych w sprawie na korzyść oskarżonego;

2) błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, który miał istotny wpływ na jego treść, polegający na nietrafnym przyjęciu, że oskarżony M. K. dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów oraz że działał wspólne i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do odmiennego wniosku.

3) Alternatywnie, na podstawie przepisu 438 pkt 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kary 2 lat pozbawienia wolności;

Mając na uwadze powyższe, na zasadzie przepisu art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k., wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie powyższego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji, do ponownego rozpoznania. W przypadku uwzględnienia zarzutu z pkt 3), wniósł o uchylenie kary 2 lat pozbawienia wolności i zmianę wyroku poprzez wymierzenie kary na podstawie art. 37b k.k. lub w granicach dolnego ustawowego zagrożenia.

Opierając się na przytoczonych wyżej zarzutach skarżący wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnieni zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie powyższego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W przypadku uwzględnienia zarzutu
z pkt 3), wniósł o uchylenie lary 2 lat pozbawienia wolności i zmianę wyroku poprzez wymierzenie kary na podstawie art. 37b k.k. w granicach dolnego ustawowego zagrożenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się do apelacji sąd apelacyjny przede wszystkim dostrzega, iż obrońca podnosząc zarzuty obrazy przepisów postępowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych nie wskazał w jaki sposób podniesione uchybienia mogłyby mieć wpływ na treść wyroku, a więc, że są istotne. Natomiast jest to podstawowa przesłanka wynikająca z treści art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. warunkująca ewentualne uznanie zarzutów za skuteczne.

Niezależnie od powyższego w ocenie sądu apelacyjnego podniesione zarzuty przez obrońcę nie zasługują na uwzględnienie także ze względów merytorycznych.

Nie jest zasadny zarzut obrazy art. 7 k.p.k. wskazujący na dowolność oceny dowodu w postaci zeznań F. I., dokonanej przez sąd I instancji. Z treści uzasadnienia wyroku wynika, iż sąd okręgowy uznając zeznania tegoż świadka za wiarygodne dostrzegł i uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na ocenę omawianego dowodu, w tym także te, które zostały podniesione przez obrońcę w uzasadnieniu apelacji.

W szczególności przedmiotem analizy i oceny sądu I instancji był fakt, iż podczas pierwszego przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego F. I. złożył wyjaśnienia odmienne od późniejszych wyjaśnień i zeznań. Sąd okręgowy trafnie zauważył, iż pierwsza wersja przedstawiona przez F. I. jedynie nieznacznie odbiegała od późniejszej, a rozbieżności dotyczyły przede wszystkim udziału w przestępczym procederze M. K.. Pozostałe rozbieżności miały natomiast drugorzędny charakter.

Sąd okręgowy uznał za logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym przedstawione przez F. I. powody zmiany wersji przebiegu zdarzenia oraz udziału w nim i roli oskarżonego zeznając, iż podczas pierwszego przesłuchania obawiał się realizacji gróźb bezprawnych formułowanych wcześniej przez M. K.. Natomiast późniejsze wyjaśnienia i zeznania F. I. sąd I instancji uznał za stanowcze, logiczne i konsekwentne, albowiem w toku kolejnych przesłuchań prezentował on taką samą wersję co do przebiegu zdarzenia oraz osób w nim uczestniczących, w tym oskarżonego. Ponadto sąd okręgowy trafnie argumentował, iż zeznania F. I. są spójne i zbieżne z innymi dowodami zgormadzonymi w sprawie, a w szczególności z zeznaniami P. R., zapisem z nagrania z kamery monitoringu oraz dokumentacji bankowej. Sąd okręgowy słusznie argumentował, iż za wiarygodnością zeznań F. I. przemawia także fakt, iż nie miał on żadnego motywu, aby bezpodstawnie pomawiać oskarżonego o dokonanie przestępstw, obciążając przy tym siebie. Sąd I instancji uwzględnił także przy ocenie zeznań F. I. przedłożony przez obrońcę na rozprawie fragment wydruk z wiadomości wysłanej do M. D. oraz doszedł do trafnego wniosku, iż nie wpływa ona negatywnie na wiarygodność tegoż dowodu. Zgodzić się należy ze stanowiskiem sądu okręgowego, iż treści fragmentu wydruku nie wynika w jakiej dacie i okolicznościach wiadomość została wysłana, zaś jej treść potwierdza wręcz udział oskarżonego w popełnieniu zarzucanych mu czynów.

Obrońca nie odniósł się do powołanej przez sąd I instancji argumentacji, które była podstawą uznania zeznań F. I. za wiarygodne, a w przede wszystkim nie podjął próby wykazania, iż jest ona sprzeczna z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

Natomiast w uzasadnieniu apelacji ograniczył się do zanegowania oceny tegoż dowodu przez sąd okręgowy oraz przedstawienia własnej jego oceny, ignorując argumentację powołaną w uzasadnieniu wyroku.

W związku z tym, w ocenie sądu apelacyjnego, podniesiony przez skarżącego zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w ocenie sądu apelacyjnego uznać należy za gołosłowny, arbitralny oraz stanowiący jedynie polemikę z prawidłową oceną dowodów dokonaną przez sąd I instancji.

Odmowa wiary wyjaśnieniom M. K. była oczywistą konsekwencją logiczną Oczywistą uznania zeznań za wiarygodne F. I., a zatem zarzut obrońcy w tym zakresie jest oczywiście bezzasadny.

Oczywiście bezzasadne są w ocenie sądu apelacyjnego zarzuty obrońcy sformułowane w pkt A pkt c i d, albowiem ich treść nie wskazuje na to, iż ich przedmiotem jest obraza art. 7 k.p.k., lecz błąd w ustaleniach faktycznych. Natomiast ustalenie przez sąd I instancji, iż oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami oraz miał dostęp do rachunków bankowych wynika z uznanych za wiarygodne zeznań F. I..

Zdaniem sądu apelacyjnego nie zasługują na uwzględnienie zarzuty sformułowane przez skarżącego w pkt B i C apelacji, albowiem na rozprawie zaistniały okoliczności przewidziane w art. 391 § 1 k.p.k. uzasadniające odczytanie zeznań P. R.. Natomiast zarzut obrazy art. 174 k.p.k. jest błędny merytorycznie, albowiem dowód w postaci protokołu z zeznań nie stanowi pisma, zapisku, czy też notatki urzędowej.

Nie poddają się kontroli instancyjnej zarzuty obrazy art. 410 k.p.k. oraz art. 5 k.p.k. albowiem obrońca nie wskazał na czym konkretnie polega w jego ocenie uchybienie i jaki mogło ono mieć wpływ na treść wyroku. Ograniczył się natomiast do przytoczenia treści powołanych przepisów.

Zdaniem sądu apelacyjnego nie zasługuje na uwzględnienie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, albowiem w całości znajdują one oparcie w prawidłowo ocenionych wyjaśnieniach i zeznaniach F. I..

Oczywiście bezzasadny jest także podniesiony przez obrońcę zarzut rażącej niewspółmiernej surowości kary, gdyż nie wskazał on żadnego argumentu wskazującego na to, iż razi ona swoją surowością i jest nie do zaakceptowania w kontekście znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonego i występujących okoliczności obciążających. Podniesione w uzasadnieniu apelacji okoliczności w postaci niekaralności oskarżonego od 2005 r., jego trudnej sytuacji życiowej i majątkowej oraz mankamentów w zakresie osobowości nie mają żadnego znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości popełnionych przez niego czynów. Nie sposób uznać na ich podstawie, iż wymierzona oskarżonemu kara 2 lat pozbawienia wolności jest rażąco niewspółmiernie surowa.

Mając powyższe na względzie sąd apelacyjny orzekł o utrzymaniu zaskarżonego wyroku w mocy.