Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w S. wniosła o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 15.682,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 września 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym dochodzi dopłaty do odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego wypłaconego od pozwanego ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Dnia 13 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. Pozwany zakwestionował okres i zastosowaną stawkę najmu, wskazując, iż została ona znacznie zawyżona i zawiera opcje dodatkowe wykraczające poza zakres koniecznych kosztów likwidacji szkody, zaś pozwany zaproponował organizację najmu pojazdu zastępczego z czego poszkodowany nie skorzystał, naruszając obowiązek minimalizacji szkody.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 maja 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należący do M. S.. Sprawca kolizji posiadał ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z (...) Spółką Akcyjną w W..

Bezsporne.

M. S. z samochodu korzystał w celu dojazdów do pracy w B. z miejsca swojego zamieszkania w S., odwożenia dziecka na rehabilitację. Uszkodzony pojazd nie nadawał się do dalszej jazdy. W związku ze szkodą całkowitą i niemożnością użyczenia pojazdu od znajomych po odholowaniu uszkodzonego auta z miejsca zdarzenia jeszcze w tym samym dniu, tj. 26 maja 2018 roku poszkodowany zawarł z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w S. umowę najmu auta zastępczego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł netto. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Po zgłoszeniu szkody zakładowi ubezpieczeń sprawcy szkody poszkodowany nie otrzymał od ubezpieczyciela propozycji zorganizowania pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem.

Dowód:

- umowa najmu 26 maja 2018 roku k. 13-14,

- OWU k. 15,

- dokumenty w aktach szkody (...), płyta CD k. 48;

- pismo z 30.05.2018 r. – k.50-51;

- oświadczenie – k. 34;

- zeznania świadka M. S. k. 82-84.

Pismem z dnia 18 czerwca 2018 r. (...) S.A. poinformował M. S. o zakwalifikowaniu szkody w jego pojeździe jako całkowitej. Pełnomocnik poszkodowanego monitował ubezpieczyciela po upływie 30 dni od zgłoszenia szkody o wydanie decyzji w sprawie. W toku likwidacji szkody ubezpieczyciel przesłał pełnomocnikowi poszkodowanego nieaktualną ofertę zorganizowania sprzedaży wraku uszkodzonego pojazdu. Ostatecznie pozostałości uszkodzonego pojazdu zostały zbyte za pośrednictwem platformy aukcyjnej ubezpieczyciela.

Dnia 7 sierpnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy wypłacił poszkodowanemu kwotę 6224,40 zł tytułem szkody całkowitej, o czym poszkodowany dowiedział się przez przypadek kilka dni po otrzymaniu przelewu, sprawdzając stan swojego konta, gdyż wcześniej nie otrzymał decyzji ubezpieczyciela o przyznaniu odszkodowania datowanej na 7 sierpnia 2018 r. Poszkodowany po odnotowaniu na swoim koncie wypłaty odszkodowania rozpoczął poszukiwania pojazdu do nabycia i nabył go w późniejszym czasie, gdyż wcześniej przed wypłatą odszkodowania nie miał na to środków.

Dowód:

- pismo (...) k. 48;

- pismo (...) k. 49;

- decyzja (...) k. 29;

- korespondencja mailowa k. 30-33;

- potwierdzenie przelewu k. 27;

- dokumenty w aktach szkody (...), płyta CD k. 48;

- zeznania świadka M. S. k. 82-84.

Po wypłacie odszkodowania M. S. w dniu 14 sierpnia 2018 r. zwrócił powódce wynajęty pojazd zastępczy. Tego samego dnia zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na powódkę wierzytelność – prawo do odszkodowania przysługującą mu w związku z wynajmem pojazdu zastępczego.

Tytułem najmu i usługi parkingowej powódka wystawiła w dniu 21 sierpnia 2018 roku fakturę na łączną kwotę 21.555,75 zł brutto, w tym na kwotę 19.926,00 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres od dnia 26 maja 2018 r. do dnia 14 sierpnia 2018 r., tj. 81 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 200 zł netto/doba.

Dowód:

- umowa cesji k. 12;

- faktura VAT k. 16;

- zeznania świadka M. S. k. 82-84.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2018 r. powódka zawiadomiła pozwaną o cesji wierzytelności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, wnosząc o zapłatę kwoty 19.926 zł.

Dowód:

- pismo k. 17-18.

Decyzją z dnia 17 września 2018 r. (...) Spółka Akcyjna w W. przyznał odszkodowane w kwocie 4243,50 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony okres najmu wynoszący 30 dni, przy dobowej stawce najmu zweryfikowanej do kwoty 115 zł netto, wobec złożonej propozycji zorganizowania najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- decyzja (...) k. 19.

Mimo skierowanego wezwania do zapłaty, ubezpieczyciel sprawcy decyzją z dnia 17 maja 2018 r. podtrzymał swoją dotychczasową decyzję, odmawiając wypłaty dalszego odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 17 maja 2018 r. k. 19.

Pojazdy wynajęty i uszkodzony należały do segmentu D kombi. Dobowa stawka najmu dla pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego na lokalnym rynku miejsca zamieszkania poszkodowanego w dacie szkody wynosiła:

- w wariancie rozliczenia bezgotówkowego, w pełnym zakresie ubezpieczeń i bez limitu kilometrów, przy umowach zawieranych na czas nieokreślony 180 -220 zł netto /doba

- w wariancie rozliczenia gotówkowego z limitem kilometrów bez pakietu opcji dodatkowych 154-188 zł netto/doba.

Wysokość średnich stawek najmu za najem pojazdu na lokalnym rynku w okresie zawierania umowy najmu pojazdu tożsamego lub o klasie i standardzie zbliżonym do pojazdu uszkodzonego w kolizji z dnia 20 marca 2018 r. wynosiła odpowiednio w opcji z limitem kilometrów bez pakietu opcji dodatkowych 143 zł netto/doba, z pakietem opcji dodatkowych 164 zł netto/doba, zaś w opcji bez limitu kilometrów bez pakietu opcji dodatkowych 163 zł netto/doba, z pakietem opcji dodatkowych 185 zł netto/doba.

Jednorazowe wynajęcie pojazdu zastępczego tej klasy za kwotę 115 zł netto/doba na lokalnym rynku nie było możliwe.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 93-113.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym akt szkody zapisanych na płycie CD. Sąd w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadka M. S.. W sprawie nie wykazano przy tym, iżby poszkodowany lub powód otrzymali od pozwanego czy to listem czy w drodze elektronicznej informację nt. warunków zorganizowania poszkodowanemu auta zastępczego wraz z załącznikami, a świadek zaprzeczył, aby otrzymał korespondencję ubezpieczyciela w tym przedmiocie, adresowaną na adres jego zameldowania na pobyt stały, inny aniżeli adres rzeczywistego zamieszkania. W sprawie brak nawet dowodu nadania przedmiotowego pisma wraz z załącznikami, przy czym zgodnie z wiarygodnymi zeznaniami świadka, przekazanoby mu listy skierowane pod adres zameldowania stałego, gdyby takie do niego rzeczywiście przyszły, a całą korespondencję od ubezpieczyciela otrzymał drogą mailową za pośrednictwem swojego pełnomocnika. Sąd bazował także na pisemnej opinii biegłego sądowego, a przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń. Biegły wykonując opinię, oparł się na dostępnym w sprawie materiale dowodowym, w sposób precyzyjny uzasadnił jej treść, przy czym bezsporne było, że w sprawie zachodziła szkoda całkowita. Strony nie kwestionowały opinii biegłego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w całości.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 i 4 k.c.

Legitymacja powoda, która nie była przez pozwaną kwestionowana, wynikała z przywołanego wyżej art. 822 § 4 k.c. oraz przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania w związku z koniecznością najmu pojazdu zastępczego, przysługującemu poszkodowanemu (art. 509 k.c.). Legitymacja czynna nie budziła także wątpliwości sądu, który podziela przy tym argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Zgodnie z nim „oczywistym jest, że umowy przelewu zawierane z podmiotami świadczącymi jednocześnie usługi w zakresie najmu pojazdów zastępczych mają na celu umożliwienie dochodzenia przez wynajmującego roszczeń wobec ubezpieczycieli z pominięciem poszkodowanego.” W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c.

W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona.

Pozwana zakwestionowała wysokość stawki oraz okres najmu pojazdu zastępczego. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych poszkodowany nie dysponując innym pojazdem, już w dniu zdarzenia drogowego rozpoczął najem pojazdu zastępczego od powoda. Po zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi nie otrzymał, a tym samym nie mógł zapoznać się z informacją pozwanego o możliwości zorganizowania nieodpłatnego najmu pojazdu zastępczego. Ciężar wykazania, że ubezpieczyciel złożył propozycję zorganizowania pojazdu zastępczego spoczywał na pozwanym (art.6 k.c.), która tego ciężaru nie podźwignęła. Zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) pozwana nie wykazała także, że taką propozycję wysłała pełnomocnikowi poszkodowanego po zarejestrowaniu szkody, zwłaszcza w świetle korespondencji mailowej stron, w której powódka monitowała o wydanie decyzji w sprawie oraz o przesłanie aktualnej informacji o aukcji. Przy czym zgodnie z niekwestionowaną opinią biegłego jednorazowe wynajęcie pojazdu zastępczego klasy D kombi za akceptowaną przez pozwanego stawkę 115 zł netto/doba na lokalnym rynku nie było możliwe. Wobec powyższego poszkodowany miał prawo wynajmować pojazd zastępczy od powódki, zgodny klasowo z autem uszkodzonym.

Powódka zastosowała stawkę dobową najmu w wysokości 200 zł netto. Stawka ta mieści się w przedziale stawek najmu pojazdów z segmentu D w adekwatnej w tym przypadku opcji najmu bez limitu kilometrów i z wykupionymi opcjami dodatkowymi, tj. od 180– 220 zł netto. Sąd wybierając przedział stawek w tym wariancie, miał na uwadze treść umowy najmu między powódką a poszkodowanym oraz konieczność dojazdów poszkodowanego do pracy poza miejscowość, w której zamieszkuje, jak również dojazdów do członków rodziny i odwożenia dziecka i żony na rehabilitację.

Sąd nie podzielił także zarzutu pozwanej w przedmiocie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego. Bezsporne w sprawie było, że w przypadku omawianej szkody zachodziła szkoda całkowita, albowiem naprawa pojazdu nie była ekonomicznie opłacalna. W takiej sytuacji uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego nie jest związany z czasem jego naprawy, nie zależy zatem od kwestii technicznych. Z uwagi na zakwalifikowanie szkody jako całkowitej poszkodowany miał prawo korzystać w tym konkretnym przypadku z auta zastępczego aż do 14 sierpnia 2018 roku. Wypłata odszkodowania nastąpiła 7 sierpnia 2018 r., a w ugruntowanym już orzecznictwie przyjmuje się, że poszkodowany w przypadku wystąpienia szkody całkowitej może poruszać się wynajętym autem przez okres od 7 do 14 dni po wypłacie odszkodowania celem zakupu nowego auta w miejsce uszkodzonego. W tych okolicznościach najem trwający od daty zdarzenia w dniu 23 maja 2018 r. aż do 14 sierpnia 2018 roku r. w żaden sposób nie jest okresem rażąco zawyżonym, zważywszy że poszkodowany zakończył najem 7 dni po wypłacie odszkodowania za uszkodzony pojazd, a konkretnie 1 dzień po odnotowaniu przelewu odszkodowania na swoim koncie bankowym, gdyż wcześniej nie otrzymał decyzji w tym przedmiocie (co wynika również z korespondencji mailowej jego pełnomocnika, który jeszcze w dniu 9 sierpnia 2018 r. monitował o wydanie decyzji w sprawie). Dopiero po odnotowaniu wypłaty odszkodowania poszkodowany zaczął poszukiwać nowy pojazd, który nabył w miejsce uszkodzonego w późniejszym czasie, gdyż wcześniej nie miał na to środków.

Mając powyższe na uwadze, uzasadniony koszt najmu pojazdu zastępczego wynosił 19.926 zł brutto stanowiący iloczyn 81 dni najmu oraz dobowej stawki najmu w kwocie 200 zł netto, która mieściła się w przedziale ówczesnych stawek lokalnych dla najmów bezgotówkowych z opcjami dodatkowymi.

W związku z powyższym zasądzono kwotę 15682,50 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy ww. kosztami najmu a dotychczas wypłaconym odszkodowaniem przez pozwaną z tego tytułu (4243,50 zł).

Odsetki od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty liczone od 22 września 2018 r. należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 k.p.c., mając na uwadze, że powódka wygrała proces. Powódka poniosła opłatę od pozwu w kwocie 785 zł, opłatę skarbowa 17 zł, 3600 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz wydatek w kwocie 375,19 zł na wynagrodzenie biegłego pokryty częściowo z jego zaliczki, razem 4777,19 zł. Koszty te zasądzono od pozwanej, jako przegrywającej sprawę.

W punkcie III sąd na podstawie art. 82 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił stronom nadpłacone koszty sądowe (zaliczki) w kwotach po 424,18 zł, mając na uwadze, że wynagrodzenie biegłego wyniosło 750,38 zł i zostało ono pokryte po połowie z uiszczonych przez strony zaliczek wynoszących po 800 zł.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

S., dnia 2 stycznia 2020 r.