Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26.11.2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawczyni M. P. prawa do renty rodzinnej po zmarłym ojcu L. P.. W uzasadnieniu wskazano ,że brak jest dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia zmarłego a ponadto Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS wnioskodawczyni została uznana za całkowicie , trwale niezdolną do pracy od dnia 1.08.1998 roku a więc w 38 roku życia./ decyzja w aktach ZUS/.

W ustawowym terminie ubezpieczona reprezentowana przez pełnomocnika w osobie jej brata wniosła odwołanie. W uzasadnieniu podniesiono ,że ojciec wnioskodawczyni był zatrudniony w (...) Zakładach (...) w G., Zakładzie (...) w G. oraz pracował w gospodarstwie rolnym. Wnioskodawczyni od urodzenia cierpi na głuchotę oraz niedorozwój umysłowy./ odwołanie k-3-4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazano ,że wnioskodawczyni stała się trwale całkowicie niezdolna do pracy w wieku 38 lat o czym orzekł zarówno lekarz orzecznik ZUS jak i komisja lekarska ZUS. Ponadto organ rentowy nie dysponuje żadnymi dokumentami potwierdzającymi okresy zatrudnienia zmarłego L. P. , który nigdy nie pobierał żadnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego/ odpowiedź na odwołanie k- 8-8odw/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawczyni M. P. urodziła się w dniu (...). Ojcem wnioskodawczyni był L. P. , który zmarł w dniu 5.02.1997 roku / niesporne/

W dniu 24 .04.2018 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie jej świadczenia po zmarłym ojcu L. P.. W dniu 23.08.2018 roku wnioskodawczyni złożyła w organie rentowym wniosek o rentę rodzinną po ojcu./ podanie i wniosek w aktach ZUS/.

Orzeczeniem Lekarza orzecznika ZUS z dnia 4.10.2018 roku wnioskodawczyni została uznana za trwale ,całkowicie niezdolną do pracy od dnia 1.08.1998 roku. W orzeczeniu lekarz wskazał ,że brak jest danych na powstanie całkowitej niezdolności do pracy przed tą datą / orzeczenie lekarza orzecznika w aktach ZUS /. Wobec sprzeciwu wnioskodawczyni została ona skierowana na badanie przez komisję lekarską ZUS , która orzeczeniem z dnia 6.11.2018 roku orzekła ,że wnioskodawczyni jest trwale ,całkowicie niezdolną do pracy od dnia 1.08.1998 roku. W orzeczeniu lekarz wskazał ,że brak jest danych na powstanie całkowitej niezdolności do pracy przed tą datą/ orzeczenie komisji w aktach ZUS/.

Wnioskodawczyni cierpi na niedosłuch od dzieciństwa, który zaburza komunikacje werbalną. Kilkakrotnie powtarzała klasę w szkole podstawowej po czym została skierowana do szkoły specjalnej do której uczęszczała. Po zakończeniu nauki została zatrudniona i pracowała przez 15 lat w zakładzie pracy chronionej. U wnioskodawczyni sprawność intelektualna jest w dolnych granicach lekkiego upośledzenia umysłowego. Zaburzenia sprawności procesów poznawczych i czynności wykonawczych świadczące o zmianach organicznych w mózgu, powstały prawdopodobnie w okresie okołoporodowym. U wnioskodawczyni występują cechy osobowości niedojrzałej emocjonalnie i społecznie, aktualnie z tendencją do reakcji impulsywnych. Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego jest przyczyną ogólnego osłabienia sprawności intelektualnej do poziomu lekkiego upośledzenia umysłowego./ opinia neuropsychologa k- 15-16/.

Wnioskodawczyni cierpi na obustronną głuchotę od dzieciństwa , która postępuje. Po stronie prawej pozostał ślad słuchu , który pozwala na zastosowanie aparatu słuchowego i pozwala na ograniczone porozumiewanie się z otoczeniem. Powolna utrata słuchu pozwoliła na ustalenie mowy. U wnioskodawczyni nie obserwuje się zaburzeń statyki ciała. Z przyczyn laryngologicznych wnioskodawczyni nigdy nie utraciła zdolności zarobkowania na wybranych a nie wymagających dobrego słuchu stanowiskach pracy lub na stanowiskach w zakładach pracy chronionej. Z przyczyn laryngologicznych wnioskodawczyni jest zdolna do samo egzystencji i nie wymaga ciągłej , stałej opieki innej osoby./ opinia biegłego laryngologa k-19-20odw/.

Z przyczyn psychiatrycznych wnioskodawczyni cierpi na organiczne zaburzenia osobowości oraz lekkie upośledzenie umysłowe. Wnioskodawczyni pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy , przyznaną w związku z jej schorzeniami psychiatrycznymi. Całkowita niezdolność do pracy została stwierdzona przez ZUS od 1.08.1988 roku. Pogorszenie stanu zdrowia miało miejsce w okresie zatrudnienia. Wnioskodawczyni była zatrudniona do 1995 roku. Wnioskodawczyni nie zdradza objawów psychotycznych i istotnie chorobowo obniżonego nastroju. Obecnie nie leczy się psychiatrycznie, Brak jest podstaw do stwierdzenia całkowitej niezdolności do pracy przed 1.08.1998 rokiem / opinia biegłego psychiatry k-22-24odw/.

Obecnie wnioskodawczyni mieszka sama, po śmierci jednego z braci , który się nią opiekował / niesporne/.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w aktach sprawy w tym w aktach ZUS. Sąd z uwagi na schorzenia na jakie cierpi wnioskodawczyni dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy laryngologa i psychiatry oraz neuropsychologa. W ocenie Sądu wydane przez biegłych opinie są miarodajne do oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni i daty postania jej całkowitej niezdolności do pracy . Biegli wydali opinie po zbadaniu wnioskodawczyni oraz zapoznaniu się z dostępną dokumentacja medyczną . Ich opinie są logiczne i konsekwentne. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na odmówienie im rzetelności. Wskazać należy ,że poza badaniem wnioskodawczyni biegli przeanalizowali dostępną im dokumentację medyczną wnioskodawczyni, w tym dokumentację medyczną , która była podstawą orzeczenia w stosunku do wnioskodawczyni trwałej , całkowitej niezdolności do pracy. W ocenie Sądu opinie biegłych są miarodajne do wyrokowania w sprawie.

Wskazać również należy ,że w sprawie ni przedstawiono żadnych dowodów potwierdzających twierdzenia wnioskodawczyni ,że jej całkowita niezdolność do pracy powstała przed 16 tym rokiem życia. Strona nie przedstawiła żadnej dokumentacji medycznej z tamtego okresu czasu. Z zapisów w dokumentach dotyczących ustalenia niezdolności do pracy dla potrzeb przyznania wnioskodawczyni renty z tytułu niezdolności do pracy są zapisy ,że jej stan zdrowia uległ pogorszeniu dopiero w okresie ( około 15 letnim ) wykonywania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej. Jak wynika z opinii biegłego laryngologa , schorzenia laryngologiczne nigdy nie były tak nasilone aby uznać całkowitą niezdolność do pracy wnioskodawczyni. Schorzenia te pogłębiają się ale nigdy nie były wyłączną przyczyna uznania wnioskodawczyni za całkowicie niezdolną do pracy . Dominującym schorzeniem było upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim oraz uszkodzenie organiczne (...). Z powodu nasilających się cech charakteropatycznych, niewydolności w pracy i brakiem samodzielności wnioskodawczyni w 1998 roku przeszła na rentę.

Wskazać należy ,że nie ulega wątpliwości, że stosownie do treści art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Twierdzenia co do określonych okoliczności faktycznych muszą być udowodnione. Podkreślenia wymaga, że nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie o sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997 r., z.6-7, poz. 76). Podobnie, w wyroku z dnia 7 października 1998 r. w sprawie o sygn. akt II UKN 244/98 (OSNAPiUS 1999, Nr 20, poz. 662), Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od dnia 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Niezależnie od powyższych rozważań Sąd nie dostrzegł konieczności dopuszczania dowodu z urzędu w zakresie ustalania stanu zdrowia wnioskodawczyni . Wobec gołosłownych twierdzeń pełnomocnika wnioskodawczyni odnośnie jej stanu zdrowia przed ukończeniem 16 roku życia, niepopartych żadną nową dokumentacją medyczną, w zakresie ustalenia innej daty powstania całkowitej niezdolności do pracy u wnioskodawczyni Sąd nie dopuścił dowodu z opinii innych biegłych w tym zakresie z urzędu .

Sąd zważył co następuje :

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Wydana przez organ rentowy decyzja odpowiada prawu. Sąd nie dopatrzył się żadnych powodów skutkujących jej zmianą .

Prawo do renty rodzinnej regulują przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 t.j.).Na mocy art. 67 ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy do renty rodzinnej uprawnione są dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione spełniające warunki określone w art. 68.

Zgodnie z treścią art. 68 ust. 1 renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Według zaś art. 68 ust. 2 przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Zgodnie z treścią przepisu art. 68. 1 ustawy dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

2. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Jak wynika z ustaleń Sądu wnioskodawczyni stała się całkowicie niezdolna do pracy 1.08. 1998 roku . Nie ulega wątpliwości w świetle opinii biegłych ,że wnioskodawczyni od dzieciństwa cierpi na schorzenie laryngologiczne w postaci głuchoty obustronnej z zachowanym śladem słuchu po stronie prawej, co nigdy nie czyniło jej całkowicie niezdolną do pracy oraz schorzenia natury psychicznej jak upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim i uszkodzenie organiczne (...), które jednak dopiero w okresie zatrudnienia uległy pogorszeniu w takim stopniu ,że wnioskodawczyni stała się całkowicie niezdolna do pracy. Nie ulega wątpliwości Sadu ,że wnioskodawczyni była osobą upośledzoną w stopniu lekkim już w dzieciństwie o czym świadczy powtarzanie klas w szkole podstawowej a następnie przeniesienie wnioskodawczyni do szkoły specjalnej. Brak jest dokumentów potwierdzających czy wnioskodawczyni ukończyła edukację w szkole specjalnej bowiem w dokumentach w tym przedmiocie są zamieszczone różne informacje uzyskiwane od samej wnioskodawczyni czy osób ją reprezentujących. Nie mniej jednak poza sporem pozostaje okoliczność ,że po zakończeniu edukacji wnioskodawczyni podjęła zatrudnienie w zakładzie pracy chronionej jako szwaczka maszynowa przy szyciu odzieży roboczej i przepracowała tam około 15 lat, co należy ocenić jako okres długi. W dokumentacji medycznej są zapisy ,że stan zdrowia psychicznego wnioskodawczyni uległ pogorszeniu w okresie zatrudnienia, co było przyczyną przyznania jej renty z tytułu całkowitej , trwałej niezdolności do pracy. Brak jest natomiast jakichkolwiek informacji aby uznać wnioskodawczynię za trwale całkowicie niezdolną do pracy w okresach wskazanych w treści przepisu art.68.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Wobec powyższego wnioskodawczyni nie spełnia przesłanek uprawniających ją do renty rodzinnej po zmarłym ojcu L. P.. W tym miejscu należy wskazać ,że Sąd wobec powyższego ustalenia nie badał czy L. P. w chwili śmierci miał prawo do renty lub emerytury z ubezpieczeń społecznych co jest warunkiem przyznania renty rodzinnej po zmarłym . Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 65 powyższej ustawy renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił odwołanie.