Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 1/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Szczęch

Protokolant: p.o. sekr. sądowy Klaudia Kęsik

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2019 r. w Otwocku na rozprawie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko małoletniemu M. K. (1) reprezentowanemu przez przedstawicielkę ustawową K. K. (1)

o obniżenie alimentów

1.  obniża alimenty od G. K. na rzecz małoletniego M. K. (2) z kwoty 3 800 (trzy tysiące osiemset) zł miesięcznie zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 września 2017r. sygn. akt III C 294/17 do kwoty po 2 600 (dwa tysiące sześćset) zł miesięcznie płatne z góry do rąk przedstawicielki ustawowej K. K. (1) do 10 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 1 lipca 2019r.;

2.  kosztami postępowania obciąża powoda i uznaje za uiszczone w całości.

Sygn. akt III RC 1/19

UZASADNIENIE

G. K. reprezentowany przez pełnomocnika pozwem, który wpłynął do tutejszego Sądu dnia 31 sierpnia 2018 roku wniósł o obniżenie płaconych przez niego alimentów na rzecz małoletniego syna M. K. (2) zasądzonych w pkt 4 wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 września 2017r. w sprawie o sygnaturze akt III C 294/17 do kwoty 2600 zł miesięcznie płatnych do 10 dnia każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż od daty wydania orzeczenia w przedmiocie alimentów koszty utrzymania małoletniego syna stron uległy obniżeniu o kwotę 1000 zł tytułem opłat za wizyty lekarskie, koszty mieszkania albowiem matka dziecka zamieszkuje wraz z konkubentem w jego miejscu zamieszkania i nie ponosi żadnych kosztów z tym związanych, ponadto koszt dojazdu dziecka do przedszkola uległ obniżeniu do kwoty 300 zł miesięcznie. Ponadto wskazał, że wysokość obowiązku alimentacyjnego w wyroku rozwodowym została ustalona w oparciu o ustalenia ugodowe pomiędzy stronami. Powód podkreślił, że kwestionuje wydatki związane z wyżywieniem syna, wskazując, że zajmując się dzieckiem osobiście zauważył, że koszty te nie mogą wynosić 750 zł miesięcznie nawet z uwzględnieniem diety syna. Powód wskazał, że pomimo dokonywania terminowych wpłat tytułem alimentów to nie zostały one spożytkowane na potrzeby syna, gdyż dziecko zostało wypisane z przedszkole ze względu na zaleganie z płatnością czesnego, a ciężar regulowania opłat spoczywał na matce dziecka. Ponadto powód wniósł o udzielenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania w sposób wskazany w pkt 1 pozwu . (k. 2-7).

Postanowieniem z dnia 10 października 2018r. Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia. ( k. 28)

K. K. (1) pismem z dnia 2 listopada 2018r. wniosła o przekazanie sprawy wg właściwości do Sądu Rejonowego w Otwocku, wskazując swój adres : I. 9E, gmina W. (k.42-43)

Postanowieniem z dnia 8 listopada 2018r. Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do Sądu Rejonowego w Otwocku (k. 44)

Pismem z dnia 8 listopada 2018r. pełnomocnik powoda złożył wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków (k. 52-53). Następnie w dniu 29 stycznia 2019r. złożył wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zobowiązanie powoda na czas trwania postępowania do łożenia na utrzymanie małoletniego M. K. (2) tytułem alimentów w kwocie 2600 zł miesięcznie płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. (k.66—69).

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 5 lutego 2019r. wniosek o udzielenie zabezpieczenia został oddalony. ( k. 73)

K. K. (1) przedstawicielka ustawowa małoletniego pozwanego M. K. (2) nie złożyła odpowiedzi na pozew. Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019r. K. K. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości, jednocześnie oświadczyła, że w poprzednich postępowaniach sądowych poszła powodowi na rękę i udało się wypracować porozumienie odnośnie kontaktów i liczyła na to, że doprecyzują formę ugody alimentacyjnej. Natomiast powód oświadczył, że prowadził z byłą żoną rozmowy odnośnie łożenia na utrzymanie małoletniego syna i wstępnie ustalili, że udział jego będzie na poziomie 3000 zł miesięcznie. (k.99) Przedstawicielka ustawowa pozwanego podtrzymała wniosek o ustanowienie jej pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 15 maja 2019r. został oddalony wniosek K. K. (1) o zwolnienie od kosztów i wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu (k. 116).

Pismem z dnia 14 maja 2019r. K. K. (1) oświadczyła, że podjęła z powodem G. K. decyzje o zawarciu ugody w aspekcie alimentów, która zostanie w terminie 14 dni złożona do Sądu w formie pisemnej z poświadczeniem podpisów notarialnie (k.126).

Pismem z dnia 13 czerwca 2019r. pełnomocnik powoda poinformował, że strony doszły do porozumienia w przedmiocie wysokości obowiązku alimentacyjnego ojca małoletniego M. i ustalenia jego wysokości na kwotę 2600 zł miesięcznie, płatnych do 10-go każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej. Do pisma dołączył fotokopię zawartego między stronami porozumienia. Wobec treści porozumienia cofnął wnioski dowodowe z przesłuchania świadków oraz wydanie rozstrzygnięcia z pominięciem dowodu z przesłuchania stron. (k. 127-128).

Pismem z dnia 22 lipca 2019r. pełnomocnik powoda poinformował, że strony doszły do porozumienia i wnoszą o wydanie wyroku przez Sąd zgodnie z treścią zawartej ugody, jednocześnie wskazał, że wolą stron jest obniżenie obowiązku alimentacyjnego począwszy od lipca 2019r . (k. 139).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obowiązek alimentacyjny powoda wobec małoletniego M. K. (2) został ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 września 2017r. w sprawie III C 294/17 na kwotę po 3800 zł miesięcznie. ( kopia wyroku k. 78-79 ).

Małoletni M. K. (2) miał wówczas 5 lat, we wrześniu 2015r. stwierdzono u niego autyzm dziecięcy. Chłopiec miał specjalną dietę bezglutenową, nadto wykonane testy wykazały nietolerancję laktozy, ryb, białka zwierzęcego i roślinnego, oraz stwierdzono uczulenie na roztocza i sierści kota, psa, królika. Sąd Okręgowy w Warszawie określił miesięczny koszt utrzymania M. na kwotę 4530 zł. W skład powyższej kwoty wchodziły: wydatki na żywność 750 zł, opłat za przedszkole 1600 zł, wydatki związane z leczeniem, zakupem lekarstw, wizytami u specjalistów 1000 zł, zakup paliwa celem transportu dziecka do przedszkola 400 zł, wydatki na fryzjera 30 zł, rachunki za mieszkanie 350 zł, artykuły przedszkolne 50 zł, środki higieny 100 zł, odzież 150 zł, zabawki 100 zł. G. K. wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego regularnie. Strony w czasie trwania sprawy o rozwód doszły do porozumienia w zakresie wysokości alimentów na rzecz dziecka, na kwotę 3800 zł, która stanowiła 87% udziału powoda we wszystkich kosztach utrzymania dziecka. ( uzasadnienie orzeczenia Sądu Okręgowego k. 80-84).

W dacie orzekania w sprawie o rozwód - K. K. (1) pozostawała zatrudniona jako asystent prawnika w Kancelarii Radcy Prawnego W. L. na podstawie umowy zlecenia od lutego 2016r. , pobierając z tego tytułu wynagrodzenie 1000 zł miesięcznie. Po wyprowadzce męża z mieszkania, K. K. (1) ponosiła koszty utrzymania mieszkania przy ul. (...) w W., otrzymywała pomoc od swoich rodziców 2000 zł miesięcznie, posiadała oszczędności w kwocie 50 000 zł ulokowane na rachunku bankowym swojej matki.

W dacie orzekania w sprawie o rozwód - G. K. posiadał 95% udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. w W.. Spółka ta zajmowała się nabywaniem, zbywaniem nieruchomości, prowadziła doradztwo prawne w zakresie odzyskiwania nieruchomości i odszkodowaniami z tego tytułu. (...) K. posiadał duży majątek osobisty 700 000 zł, które otrzymał od spółki (...) z tytułu sprzedaży nieruchomości spółce, kwotę 179 000 zł z tytułu sprzedaży mieszkania. Część pieniędzy G. K. przeznaczył na zakup mieszkania w W. przy ul. (...) oraz pozostało mu oszczędności 200 000 zł. Ponadto G. K. płacił alimenty 500 zł na syna z poprzedniego związku.

W czasie orzekania w niniejszej sprawie na rozprawie w dniu 06 listopada 2019r. G. K. ma 52 lata, z zawodu jest prawnikiem. Powód wskazał, że od daty ustalenia przez Sąd Okręgowy alimentów na kwotę 3800 zł zmieniło się to, że: opłaty za przedszkole wynosiły 1600 zł miesięcznie, zaś obecnie M. został zapisany przez niego do innego przedszkola (...) przy ul. (...) w W., gdzie czesne wynosi 1000 zł. Powód zeznał, że od 4 września M. zaczął chodzić na przygotowawcze zajęcia do w/w przedszkola. Zaś w międzyczasie musiał załatwić wizytę syna w poradni pedagogicznej, decyzję wojewody o odroczeniu obowiązku szkolnego i z tymi dokumentami od 9 września M. został przyjęty do nowej placówki. Powód zapłacił wpisowe 500 zł, pierwsze czesne 1000 zł, wykupił ubezpieczenie i podręczniki za kwotę 161 zł, oraz zapłacił czesne za październik 1300 zł i za listopad 1288 zł. G. K. zeznał, że wydatek podnoszony w czasie sprawy o rozwód przez K. K. (1) jako opłata 600 zł jako czynsz za mieszkanie nie był płacony, bowiem od wspólnoty mieszkaniowej dowiedział się, że zadłużenie za czynsz za to mieszkanie wynosi około 26 000 zł. Powód zeznał, iż K. K. (1) wynajęła to mieszkanie dwóm osobom narodowości chińskiej za kwotę 2600 zł miesięcznie i od tych 2 osób narodowości chińskiej wzięła 26 000 zł z góry za rok za wynajem mieszkania, pomimo tego że to mieszkanie w 2018r. sprzedała pani A. O..

Powód nadmienił, że w poprzednim orzeczeniu w wysokości alimentów była uwzględniona dieta bezglutenowa i bezlaktozowa M., podczas gdy syn będąc pod jego opieką jadał wszystkie posiłki, nie miał żadnych skaz i uczuleń. Powód wskazał, że syn w obecnym przedszkolu ma zajęcia z dogoterapii, syn nie ma uczulenia, w przedszkolu spożywa normalne posiłki, nie ma żadnych wskazań co do posiłków, jedynie przyznał. że syn niechętnie zjada owoce i warzywa. Powód zeznał, że jedno przedszkole do którego syn wcześniej uczęszczał zakończyło współpracę z K. K. (1) bowiem dług z tytułu niepłacenia należnych opłat nie został spłacony przez przedstawicielkę, a powód zeznał, że nie zgodził się zapłacić za matkę dziecka tego długu, dlatego nie podpisano nowej umowy na przyjęcie M. do przedszkola od września 2019r. i musiała nastąpić zmiana przedszkola.

G. K. zeznał, że umówił się z byłą żoną, po powrocie z jej wyjazdu wakacyjnego, że skoro nie przeznacza pieniędzy z alimentów na opłatę za przedszkole to on będzie płacił za przedszkole syna, a różnicę wynikającą z wyroku alimentacyjnego będzie wpłacał na konto w banku (...), zaś była żona się na to zgodziła. G. K. zeznał, że obecnie alimenty zapłacone są do lutego 2020r. Powód nadmienił, że matka dziecka zawsze brała od niego większe kwoty, na potrzeby syna, a on się na to godził i upewniał się czy z tych pieniędzy potrzeby dziecka będą zabezpieczone. Powód zeznał, że w ciągu trzech lat to już jest 3 przedszkole do którego syn uczęszcza. W pierwszym przedszkolu o nazwie „A. ma kota” jest dług około 9 000 złotych z tytułu niepłaconych opłat za przedszkole, a w drugim przedszkolu (...) jest ok. 5 000 zł z tytułu niepłaconych opłat.

Powód wskazał, że była żona miała zatrzymane prawo jazdy za jazdę pod wpływem środków odurzających, gdy podczas kontroli trzeźwości po otwarciu drzwi wypadła z samochodu, a godzinę wcześniej zawoziła dziecko do przedszkola. Powód otrzymał wówczas telefon od partnera byłej żony aby odebrać M. z przedszkola i się nim zająć, gdyż matka dziecka przebywa w szpitalu na płukaniu żołądka. Następnie M. przebywał pod opieka G. K., zaś matka dziecka po opuszczeniu szpitala, przebywała u rodziców swego partnera, a następnie wyjechała do Grecji z partnerem. G. K. wskazał, że nie ma wiedzy żeby przedstawicielka ustawowa syna gdziekolwiek pracowała, według niego żyje z wyłudzeń, kradzieży.

Powód wskazał, że syn nie ma żadnych dodatkowych specjalistycznych zajęć lub terapii, natomiast w przedszkolu ma zajęcia z SI (integracja sensoryczna), dogoterapię, opiekę psychologa 2 razy w tygodniu, jest zapisany na nowe zajęcia przygotowujące do szkoły. G. K. wskazał, że jego była żona K. K. (1) przez ostatnie dwa lata prowadziła 2 salony kosmetyczne pod szyldem swego partnera C. D.. Obecnie M. przebywa pod opieką ojca 2 dni w tygodniu od godziny 16 do 20 we wtorki i czwartki oraz co drugi weekend od piątku od godziny 19 do niedzieli do godziny 19. Od maja 90% czasu M. był pod opieką ojca.

G. K. wyraził obawę, że jak sam nie będzie płacił za przedszkole syna to matka dziecka nie będzie tego robić i syn zostanie znowu wyrzucony z przedszkola.

K. K. (1) w złożonym oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wskazała, że nie posiada żadnych nieruchomości, oszczędności, ani wartościowych przedmiotów, a jej źródłem dochodu jest pomoc rodziców 1000 zł i alimenty otrzymywana na syna 3800 zł. (k.107-109) Jednocześnie w tym oświadczeniu wymieniła ponoszone przez siebie wydatki miesięcznie łącznie ponad 6800 zł w tym: na mieszkanie 500 zł, raty za samochód 600zł, wyżywienie 1000 zł, leki przeciwhistaminowe 150 zł, wizyty lekarskie 280zł, zakup paliwa 1200 zł, odzież i obuwie dla siebie i syna 450 zł, wycieczki syna z przedszkola 200 zł, pomoce dydaktyczne dla syna 100 zł, opłaty za przedszkole od 1460 do 1560 zł, wyjazdy wakacyjne/feryjne 300 zł miesięcznie, spłata zadłużenia w przedszkolu 500 zł tygodniowo. Analizując powyższe oświadczenie, wynika z niego że K. K. (1) posiada źródła dochodów których nie ujawnia, gdyż deklarowana przez nią pomoc od rodziców i alimenty na syna nie równoważą wydatków przez nią czynionych.

Z treści pisma z dnia 2.11.2018r. (k.42) wynika, że K. K. (1) obecnie zamieszkuje z synem M. w domu swego partnera w miejscowości I. 9E gmina W..

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach w postaci: wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21.09.2017r. k.78-79, wraz z uzasadnieniem wyroku k. 80-84, odpis aktu urodzenia pozwanego k. 12, rozliczenia płatności za przedszkole (wysokość długu) k. 14 i k. 76, polisa ubezpieczeniowa k. 15, korespondencja mailowa 16-18, zaświadczenie z przedszkola k. 20, oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach k. 107-109, porozumienie k. 128, dowodzie z przesłuchania powoda k. 160v-161v).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego o czym stanowi art. 135 § 1 k.r. i op. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona się znajduje. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego zgodnie z art. 138 k.r. i op.

Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków, powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uzasadnienie do tezy VII uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Przez zmianę stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o. rozumie się istotne zmniejszenie lub zwiększenie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego albo też istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. (tak np. T. Domińczyk, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz pod red. K. Piaseckiego, LexisNexis 2005 str. 839).

Zdaniem Sądu od czasu wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie sygn. III C 294/17 doszło do zmiany usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Wskazać należy, iż obowiązek alimentacyjny powoda określony w /w orzeczeniu na kwotę 3800 zł był wysoki, a ustalenie go na takim wynikało z ówczesnego uczęszczania M. do droższego przedszkola, kosztów dowozu dziecka do przedszkola, diety chłopca i płatności za mieszkanie przez K. K. (1). Pozwany miał wówczas 5 lat życia. Obecnie M. ma lat 7, od września 2019r. uczęszcza do nowego przedszkola (...), gdzie czesne jest niższe wynosi od 1000 zł do 1300 zł miesięcznie, nadto ojciec dziecka już wykupił ubezpieczenie i podręczniki dla syna, oraz z zapłacił czesne za październik 1300 zł i za listopad 1288 zł. Na uwagę zasługuje również okoliczność, że pomimo otrzymywania alimentów 3800 zł K. K. (1) nie płaciła regularnie opłat za przedszkole i dopuściła do sytuacji w której przedszkole odmówiło podpisania umowy na przyjęcie dziecka na kolejny rok przedszkolny z uwagi na bardzo wysokie zadłużenie. Powyższa okoliczność w obliczu wskazywanej w uzasadnieniu Sądu Okręgowego jednostki chorobowej zdiagnozowanej u M. – tj. autyzm dziecięcy – narażała dziecko na dodatkowy stres, związany ze zmianą otoczenia, kolegów, wychowawców gdyż istniała konieczność zapisania dziecka do innego przedszkola.

Możliwości majątkowe i zarobkowe powoda nie uległy zmianie od czasu wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 21.09.2017r.

Sąd miał na uwadze, iż obie strony doszły do porozumienia w przedmiocie wysokości obowiązku alimentacyjnego ojca małoletniego M. i ustalenia jego wysokości na kwotę 2600 zł miesięcznie (porozumienie k. 128) – o tej okoliczności obie strony powiadamiały tut. Sąd (pismo K. K. (1) k. 126) i pismo pełnomocnika powoda k. 127).

Sąd nie uwzględnił wniosków K. K. (1) o odroczenie terminu rozprawy (k.152) i kolejnego wniosku nadesłanego mailem (k.159), albowiem K. K. (1) pomimo wezwania do udokumentowania braku możliwości stawiennictwa w Sądzie z uwagi na szkolenie u pracodawcy – w żaden sposób nie udokumentowała tego, że w takim szkoleniu w dniach 4-8 listopada w ogóle ma uczestniczyć. Ponadto zgodnie z zarządzeniem o wyznaczeniu rozprawy (k. 74) K. K. (1) była wzywana do złożenia odpowiedzi na pozew w termin 14 dni- co przyznała w protokole z 18.04.2019r. k. 99v – nie złożyła jednak odpowiedzi na pozew. Ponadto jak wynika z notatki urzędowej pracownika sekretariatu (k. 165) w dniu 07 listopada 2019r. K. K. (1) (pomimo deklarowanej pobytu na szkoleniu) stawiła się w Wydziale Rodzinnym tut. Sądu i zapoznała się z treścią wyroku.

W zaistniałej sytuacji zasadnym jest obniżenie, poczynając od dnia 01 lipca 2019r. , alimentów należnych małoletniemu M. K. (1) od jego ojca z kwoty po 3800 zł miesięcznie do kwoty 2600 złotych miesięcznie płatnej do 10-tego każdego miesiąca z góry do rąk matki małoletniego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z którym strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.