Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 5/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Piotr Szarek

Protokolant – sekretarz sądowy E. S.

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2019 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej A. M. (1) reprezentowanej przez matkę M. P.

przeciwko K. M.

o podwyższenie alimentów

I  zasądza od pozwanego K. M. na rzecz małoletniej powódki A. M. (1) alimenty w kwotach po 1 200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 10. każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 3 stycznia 2019 r., z prawem powoływania się przez pozwanego K. M. – w szczególności w toku ewentualnego postępowania egzekucyjnego – na kwoty spełnione przez niego tytułem zabezpieczenia alimentów;

II  oddala powództwo w pozostałej części;

III  zasądza od pozwanego K. M. na rzecz małoletniej powódki A. M. (1), reprezentowanej przez matkę M. P., kwotę 2 665,75 zł (dwóch tysięcy sześciuset sześćdziesięciu pięciu złotych i siedemdziesięciu pięciu groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV  nakazuje pobrać od pozwanego K. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 720 zł (siedmiuset dwudziestu złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

V  wyrokowi w zakresie punktu I (pierwszego) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VIII RC 5/19

UZASADNIENIE

Małoletnia powódka A. M. (1) – reprezentowana przez matkę i zastępowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata – wniosła o zasądzenie od pozwanego K. M. alimentów w kwotach po 1 600 zł miesięcznie, poczynając od daty wytoczenia powództwa.

W uzasadnieniu pozwu m.in. wskazano, iż: małoletnia powódka urodziła się (...); koszty utrzymania i wychowania dziecka wynoszą ok. 3 000 zł miesięcznie; możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego umożliwiają mu na partycypowanie w kosztach utrzymania dziecka na żądanym w pozwie poziomie.

Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2019 r., wydanym w niniejszej sprawie w przedmiocie zabezpieczenia, zobowiązano pozwanego K. M. do łożenia – na czas trwania postępowania – alimentów na rzecz małoletniej powódki w kwotach po 1 200 zł miesięcznie (k. 100 i nast.).

W odpowiedzi na pozew (k. 135 i nast.) pozwany K. M. – reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata – uznał żądanie pozwu do kwot po 700 zł miesięcznie wskazując, że alimenty na wyższym poziome są nieadekwatne do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Małoletnia A. M. (1), urodzona w dniu (...) w S., pochodzi z nieformalnego związku (...).

Rodzice ww. małoletniej żyją w rozłączeniu. Małoletnia A. M. (1) zamieszkuje wraz z matką, a K. M. kontaktuje się z córką w wymiarze ustalonym ugodą sądową z dnia 26 listopada 2018 r., zawartą przed Sądem Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie w sprawie o sygnaturze akt VIII RCo 71/18, a w szczególności: przez 3 godziny w środy oraz w II
i IV weekend miesiąca.

Niesporne, a nadto dokumenty w aktach sprawy VIII RCo 71/18:

-

odpis skrócony aktu urodzenia małoletniej A. M. (1), k. 11;

-

ugoda sądowa, k. 25.

K. M.: ma ukończone 39 lat; legitymuje się wyższym wykształceniem prawniczym; poza małoletnią A. M. (1) nie ma innych osób na utrzymaniu; jest właścicielem dwóch mieszkań w S.; spłaca kredyt mieszkaniowy na poziomie ok. 1 050 zł miesięcznie, a nadto ponosi wydatki na łącznym poziomie ok. 4 500 zł miesięcznie (w tym alimenty na rzecz małoletniej A. M. (1)) w związku z utrzymaniem mieszkań oraz zaspokajaniem własnych potrzeb życiowych(np. wyżywienie, odzież itp.); pali papierosy, na które wydatkuje ok. 15 zł dziennie (tj. ok. 450 zł miesięcznie); od kwietnia 2019 r. jest Dyrektorem Zarządu Dróg i (...) Miejskiego w S. i z tego tytułu będzie otrzymywał wynagrodzenie na poziomie ok. 6 200 zł netto miesięcznie, a przed zatrudnieniem na ww. stanowisku pracował jako Kierownik D. w (...) w S. i uzyskiwał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie ok. 4 500 zł netto miesięcznie, a na utrzymanie małoletniej A. M. (1) przekazywał dobrowolnie kwoty po 700 zł miesięcznie.

K. M. pozostaje w związku małżeńskim z A. M. (2), która zgodnie z wiedzą K. M. uzyskuje wynagrodzenie za pracę na poziomie ok. 10 000 zł netto miesięcznie;

Dowód:

-

zeznania pozwanego K. M., k. 202 – 203, 254;

-

zeznania świadka A. M. (2), k. 252 – 253;

-

potwierdzenia przelewów bankowych oraz przekazów pocztowych, k. 125 – 130, 162 – 183;

-

umowa kredytu wraz z harmonogramem spłaty, k. 152 – 153;

-

odcinki płacowe, k. 192 – 198, 250.

M. P.: ma ukończone 43 lat; legitymuje się wyższym wykształceniem technicznym i pracuje na stanowisku Specjalisty w Zarządzie Dróg i (...) Miejskiego
w S. i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie do ok. 3 000 zł netto miesięcznie,
a nadto otrzymuje trzynastą pensję i dwie nagrody Dyrektora w ciągu roku w kwotach po 1 000 zł; zamieszkuje wspólnie z córką A. M. (1) oraz z siostrą i ojcem; posiada samochód marki P. model 406 z 2000 r., który wykorzystuje m.in. do dowożenia córki do i z przedszkola; poza małoletnią A. M. (1) nie ma innych na utrzymaniu.

Dowód:

-

zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki M. P., k. 200 – 201;

-

odcinki płacowe, k. 239 – 243, 245 – 247;

-

ustalenie wysokości wynagrodzenia za pracę, k. 244.

Małoletnia A. M. (1): ma ukończone 5 lat; uczęszcza do przedszkole publicznego; nie posiada majątku; nie choruje na nic przewlekle.

Średniomiesięczne koszty związane z utrzymaniem małoletniej A. M. (1) wynoszą ok. 1 900 zł miesięcznie i w szczególności w wymiarze średniomiesięcznym przedstawiają się następująco: ok. 200 zł udział przypadający na małoletnią w kosztach utrzymania mieszkania (¼ z ok. 311 zł opłaty eksploatacyjnej, ¼ ze 135 zł miesięcznie [ok. 1 600 zł rocznie] tytułem opłaty za energię elektryczną, ¼ z 220 zł miesięcznie opłaty za gaz [ok. 2 600 zł rocznie], ¼ z 130 zł tytułem opłaty za telewizję i (...)); 300 zł koszty wyżywienia poza przedszkolem; 200 zł koszty zakupu odzieży, obuwia, bielizny; 60 zł chemia gospodarcza, kosmetyki; 200 zł koszty organizacji wypoczynku, w tym koszty organizacji wyjazdów wakacyjnych; ok. 300 zł koszty związane z pobytem małoletniej w przedszkolu (w tym ok. 200 zł opłata za pobyt; 45 zł opłata za zajęcia taneczne oraz za rytmikę [540 zł rocznie]; 12,50 zł komitet rodzicielski [150 zł rocznie]; 20 zł wyprawka przedszkolna, chusteczki wilgotne i suche; 20 zł wyjścia okazjonalne, zdjęcia; 110 zł rocznie z tytułu zakupu podręczników); 50 zł suplementy diety typu witaminy, probiotyki oraz koszty okazjonalnych wizyt lekarskich; 85 zł koszty zajęć na basenie (1 020 zł rocznie); 50 zł koszty przechowywania krwi pępowinowej (ok. 600 zł rocznie); 45 zł koszty organizacji imprezy urodzinowej na bawialni (540 zł rocznie); 50 zł koszty wyjść okazjonalnych np. do kina, teatru dla dzieci; 50 zł koszty zakupu zabawek, książek itp.; 60 zł koszty utrzymania królika małoletniej; 50 zł koszty długoterminowe związane z wyposażeniem w meble pokoju małoletniej, koszty remontu pokoju, zakup pościeli itp. (6 000 zł co 10 lat); 200 zł koszty dojazdów z i do przedszkola (w tym koszty zakupu paliwa, eksploatacji i ubezpieczenia samochodu).

Dowód:

-

zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki M. P., k. 200 – 201;

-

potwierdzenia wykonania przelewów bankowych za zajęcia na basenie, k. 46 – 47;

-

potwierdzenia wykonania przelewów bankowych z tytułu opłat za energię elektryczną, k. 49 – 55;

-

potwierdzenia wykonania przelewów bankowych z tytułu opłat za gaz, k. 57 – 62;

-

potwierdzenia wykonania przelewów bankowych z tytułu opłat za telewizję i (...), k. 64 – 75;

-

potwierdzenia wykonania przelewów bankowych z tytułu opłat eksploatacyjnych za mieszkanie, k. 77 – 99;

-

zaświadczenie z przedszkola publicznego, k. 150 – 151.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo małoletniej A. M. (1) o alimenty okazało się częściowo zasadne.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy VIII RCo 71/18, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów.

Nadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania stron oraz zeznania świadka A. M. (2). Sąd dał wiarę zeznaniom ww. osób w zakresie powyżej poczynionych ustaleń faktycznych, albowiem w tym zakresie zeznania te korespondowały z zasadami doświadczenia życiowego i zawodowego, które obrazują wysokość kosztów związanych z zakupem poszczególnych dóbr i usług na lokalnym rynku, a nadto korespondowały z treścią dokumentów zgromadzonych w sprawie, które z ww. względów zostały uznane przez niniejszy Sąd za wiarygodne.

Powództwo małoletniej A. M. (1) zostało oparte o art. 133 § 1 k.r.o. Zgodnie
z powołanym unormowaniem, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody
z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Należy przy tym wskazać, iż stosownie do treści art. 135 § 1 k.r.o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W ocenie Sądu, przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe w sposób jednoznaczny wykazało, że usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem małoletniej powódki kształtują się na poziomie wskazanym w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia. Wszystkie bowiem wydatki wyszczególnione w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia, jako koszty związane z utrzymaniem małoletniej powódki i we wskazanej tam wysokości, są wydatkami usprawiedliwionymi w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., a więc wydatkami, które powinny być pokrywane w pierwszej kolejności przez rodziców dziecka. Podkreślenia wymaga przy tym fakt,
iż przedmiotowe wydatki (oraz ich wysokość) – oceniana przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego i zawodowego – są adekwatne do potrzeb małoletniej powódki przy uwzględnieniu jej wieku, stanu zdrowia, możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców dziecka, potrzeb rozwojowych, emocjonalnych, społecznych dziecka, potrzeby stymulowania jej rozwoju, a także przy uwzględnieniu cen dóbr i usług jakie wiążą się z zaspokajaniem poszczególnych potrzeb.
W rezultacie, wysokość przedmiotowych wydatków nie może być poczytana za zbyt wygórowaną, ani za zbyt niską.

W odniesieniu do kwestii możliwości zarobkowych pozwanego K. M., to należy wskazać, że będzie on uzyskiwać średniomiesięczne zarobki na poziomie ok. 6 200 zł netto,
a ustalenie alimentów na córkę na poziomie 1 200 zł miesięcznie powoduje, że alimenty stanowią ok. 20 % jego miesięcznego wynagrodzenia. Uwzględniając okoliczność, że pozwany ma tylko małoletnią A. M. (1) na utrzymaniu i jednocześnie w celu uiszczania alimentów na ww. poziomie nie musi rezygnować z innych wydatków, to nie sposób uznać, iż wysokość przedmiotowych świadczeń jest wygórowana.

Przechodząc do dalszej części rozważań należy wskazać, iż zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o. wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przekładając powyższe ustalenia na grunt niniejszej sprawy nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że pozwany w ograniczonym zakresie zwalnia się z obowiązku alimentacyjnego poprzez osobistą pieczę nad córką, albowiem jego kontakty z dzieckiem mają dość mocno ograniczony wymiar. W konsekwencji należy stwierdzić, że to matka dziecka w szerszym zakresie zwalnia się z obowiązku alimentacyjnego poprzez osobistą pieczę nad dzieckiem.

W tym miejscu należy jeszcze wskazać, że skoro usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem dziecka wynoszą ok. 1 900 zł miesięcznie, a pozwany pokrywa je alimentami w kwocie 1 200 zł miesięcznie, to pozostałą kwotę 700 zł miesięcznie musi pokryć matka dziecka, co stanowi więcej aniżeli 20 % jej wynagrodzenia, a jednocześnie jej zarobki są blisko dwukrotnie niższe zarobki pozwanego. Zestawienie powyższych liczb również przemawia za uznaniem, że ustalenie alimentów należnych od pozwanego K. M. na poziomie 1 200 zł miesięcznie nie jest wygórowane.

Mając powyższe na względzie zasądzono od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwotach po 1 200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 3 stycznia 2019 r., tj. od dnia wniesienia pozwu, a w pozostałym zakresie powództwo oddalono. Uwzględniając okoliczność, że w ramach udzielonego w sprawie zabezpieczenia pozwany łożył już na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwotach po 1 200 zł miesięcznie, to w celu uniknięcia ewentualnych wątpliwości interpretacyjnych – czy i w jakim zakresie pozwany na mocy wyroku z dnia 12 czerwca 2019 r. ma realizować świadczenia alimentacyjne – Sąd wskazał, że w razie ewentualnego postępowania egzekucyjnego pozwany może się powoływać (poprzez stosowne wykazanie np. dokumentami) na spełnienie należnych świadczeń alimentacyjnych w ramach zabezpieczenia powództwa.

Z tych też względów orzeczono, jak w punktach I i II wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zostało oparte o art. 100 k.p.c. tj. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Z żądanej kwoty alimentów 1 600 zł miesięcznie, zasądził alimenty w kwotach po 1 200 zł miesięcznie. W konsekwencji należało uznać, że strona powodowa wygrała niniejszą sprawę w 75 %, a przegrała w 25 %. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem strona powodowa w 25 % a pozwany w 75 %. Koszty procesu wyniosły w niniejszej sprawie 3 737 zł (tj. 3 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego strony powodowej; 137 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego strony pozwanej wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa). Udział strony powodowej w obowiązku pokrycia kosztach procesu – z uwagi na wynik sprawy – opiewa na kwotę 934,25 zł (3 737 x 25%) zaś udział pozwanego w obowiązku pokrycia kosztów procesu opiewa na kwotę 2 802,75 zł. Dotychczas strona powodowa pokryła koszty procesu kwotą 3 600 zł, zaś pozwany pokrył koszty procesu w kwocie 137 zł. Z uwagi na to, iż uzasadniony udział strony powodowej w kosztach procesu, który winna była pokryć opiewa na kwotę 934,25 zł, a udział pozwanego w kosztach procesu, który winien był pokryć opiewa na kwotę 2 802,75 zł, a pokrył jedynie kwotę 137 zł, to od pozwanego na rzecz strony powodowej zasądzono kwotę 2 665,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzeczono, jak w punkcie III wyroku.

Kolejno należy wskazać, iż małoletnia powódka była z mocy ustawy zwolniona od kosztów sądowych, albowiem zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c., nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych. Stosownie do treści art. 113 ust. 1 u.k.s.c., kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Z uwagi na to, iż zasądzono alimenty w kwotach po 1 200 zł miesięcznie, to należało uznać, iż nieuiszczone koszty sądowe (stricte opłata od pozwu) opiewają w niniejszej sprawie na kwotę 720 zł. Zgodnie bowiem z art. art. 13 ust. 1 u.k.s.c., opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu (1 200 zł x 12 miesięcy x 5 %).

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie IV wyroku.

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c., sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące.

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie V wyroku.