Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko C- (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 30 września 2016 r., sygn. akt XVI GC 2175/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt I i II i oddala powództwo oraz ustala, że koszty procesu ponosi Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie;

2.  ustala, że koszty postępowania apelacyjnego w całości ponosi Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie.

SSO Bernard Litwiniec SSO Renata Puchalska SSO Aneta Łazarska

,

Sygn. akt XXIII Ga 5/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 lutego 2015 r. Miejskie Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (dalej: (...)) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od C- (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (dalej (...)) kwoty 64 759,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że łączyła ją z pozwaną umowa, na mocy której pozwana zobowiązała się doposażyć w system wagowy i system (...) 5 sztuk pojazdów bezpylnych zgodnie z opisem przedmiotu stanowiącym załącznik do umowy. Pozwana spółka nie wykonała przyjętego zlecenia w terminie 10 dni kalendarzowych od daty podpisania umowy do czego zobowiązała się w umowie, informując powoda na piśmie o trudnościach związanych z realizacją zamówienia i brakiem możliwości dotrzymania terminu wskazanego w umowie. Ze względu na opóźnienie w wykonaniu umowy, zgodnie z jej zapisami powód miał prawo domagać się zapłaty kary umownej w wysokości 0,2% łącznego wynagrodzenia za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. Opóźnienie wynosiło 65 dni, a więc powód wyliczył karę umowną w kwocie 64 759,50 zł.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w dniu 29 maja 2015 r. przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz od powódki kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, że powódka w pozwie przedstawiła stan faktyczny, gdyż powódka zobowiązała się również do zorganizowania spotkania z dostawcą dotychczas wykorzystywanego systemu. Pozwana nie otrzymała informacji niezbędnych do pełnego wykonania umowy zawartej z powódką w zakresie zintegrowania opracowanego przez nią systemu z systemem (...). Poza ową integracją wszystkie pozostałe zobowiązania wynikające z łączącej strony umowy wykonała terminowo. Niezbędne zaś informacje do wykonania powyższej czynności otrzymała prawie tydzień po upływie terminu wykonania umowy. Tym samym w ocenie pozwanej opóźnienie w realizacji umowy zawartej z powódką powstało z przyczyn niezależnych od pozwanej, toteż nie powinna ona ponosić jego negatywnych konsekwencji w postaci obowiązku zapłaty kary umownej, albowiem nie można jej przypisać winy nawet w postaci niedbalstwa. Nadto pozwana powołała się również na niezgodność zamówienia powoda z ustawą Prawo zamówień publicznych. Z ostrożności procesowej wniosła o miarkowanie przez Sąd kary umownej w sposób fragmentaryczny.

Wyrokiem z dnia 30 września 2016r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie uwzględnił powództwo i w pkt. I zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 64 759,50 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od kwoty 64 759,50 zł od dnia 12 sierpnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 roku, a od dnia 1 stycznia 2016 roku w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie do dnia zapłaty, zaś w pkt. II orzekł o kosztach procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3600zł ;

W stanie faktycznym Sąd Rejonowy ustalił, że na początku 2014 r. Miejskie Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. ogłosiło przetarg na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych na doposażenie w system wagowy i system (...) 5 sztuk pojazdów bezpylnych. Do konkursu przetargowego przystąpiła m.in. spółka C- (...) Sp. z o.o. (...) w dniu 17 lutego 2014 r. sporządziła dokument o nazwie „Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia” składający się z następujących części: instrukcji dla wykonawców, opisu przedmiotu zamówienia, formularza oferty, formularza cenowego, istotnych postanowień umowy. W części stanowiącej opis przedmiotu zamówienia określono wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia w tym m.in., iż systemy muszą być zintegrowane z elektronicznym systemem rejestracji parametrów pracy pojazdów (...) będącym w posiadaniu zamawiającego.

Następnie Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 24 lutego 2014 r. P. S. w imieniu (...) przesłał do (...) wiadomość mailową z pytaniami odnośnie powyższego przetargu. Jedno z pytań dotyczyło integracji z elektronicznym systemem rejestracji parametrów i brzmiało następująco: Aby wykonawca mógł zintegrować swoje systemy identyfikacji i dynamicznego ważenia z elektronicznym systemem rejestracji parametrów pracy pojazdów (...) konieczne jest udostępnienie wykonawcy technicznego opisu interfejsu wymiany informacji pomiędzy tymi systemami. Kiedy i w jakiej formie Zamawiający udostępni potencjalnemu Wykonawcy te informacje? Odpowiedź na tak zadane pytanie ze strony (...) brzmiała następująco: W celu ustalenia szczegółów dotyczących integracji z elektronicznym systemem rejestracji parametrów pracy pojazdów (...), Zamawiający udostępni Wykonawcy, z którym zostanie podpisana umowa, kontakt do dostawcy systemu (...). Integracja z systemem posiadanym leży po stronie Wykonawcy. Dodatkowo w dniu 26 lutego 2014 r. (...) wystosowała do (...) pisemną informację z odpowiedziami na ich zapytania wskazując, iż odpowiedź na pytanie odnośnie integracji systemów identyfikacji i dynamicznego ważenia znajduje się części II Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia tj. Opisie Przedmiotu Zamówienia w Wymaganiach Dotyczących Przedmiotu Zamówienia.

Ponadto Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 27 lutego 2014 r. (...) złożyła wobec (...) oświadczenie potwierdzające spełnienie wymagań dotyczących przedmiotu zamówienia. W oświadczeniu tym (...) potwierdziła, że systemy będą zintegrowane z elektronicznym systemem rejestracji parametrów pracy pojazdów (...), będącym w posiadaniu Zamawiającego. Tego też dnia (...) złożyła powodowi swoją ofertę w wyżej opisanym przetargu.

Następnie w dniu 27 marca 2014 r. (...) sp. z o.o. jako zamawiający zawarło z C- (...) Sp. z o.o. jako wykonawcą umowę nr (...) w trybie przetargu publicznego na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych. Przedmiotem umowy było doposażenie w system wagowy i system (...) 5 sztuk pojazdów bezpylnych zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia stanowiącym załącznik nr 1 do umowy. Przedmiot zamówienia obejmował m.in. przystosowanie wrzutników pojazdów bezpylnych do montażu systemów wagowych, montaż systemów wagowych na pojazdach wyszczególnionych w załączniku nr 1 do opisu przedmiotu zamówienia, montaż systemów identyfikacyjnych pojemników (...). W § 2 ust. 2 lit. a. strony określiły, iż w powyższym zakresie wykonawca ma wykonać zobowiązanie w terminie 10 dni kalendarzowych od daty podpisania umowy w odniesieniu do pojazdów wytypowanych w dniu roboczym następującym po dacie podpisania umowy oraz 15 dni kalendarzowych od daty przekazania wykonawcy informacji (pisemnie faxem lub pocztą elektroniczną) o kolejnych wytypowanych pojazdach. W § 3 strony określiły wynagrodzenie należne wykonawcy z tytułu realizacji umowy, które miało wynosić łącznie 405 000,00 zł netto powiększone o należny podatek od towarów i usług. W umowie określono również, iż w przypadku opóźnienia terminów w realizacji zamówienia przez wykonawcę, zamawiający może naliczyć kary umowne w wysokości 0,2% łącznego wynagrodzenia określonego powyżej za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia (§ 6 ust. 2 lit. a umowy). Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 28 marca 2014 r. pomiędzy stronami wyżej opisanej umowy doszło do spotkania, na którym omówiono techniczną stronę wykonania tejże umowy. Wiadomością mailową z dnia 2 kwietnia 2014 r. P. S. w imieniu (...) poinformował (...), iż samochody doposażone w system wagowy i system (...) 5 będą do odbioru w dniu 8 kwietnia 2014 r. W odpowiedzi na powyższe P. R. ze strony (...) poinformował, iż termin realizacji umowy upływa w dniu 06 kwietnia 2014 r., a w razie jego uchybienia zamawiający będzie miał prawo do naliczenia kar umownych.

Sąd Rejonowy ustalił, że odbiór pojazdów z zamontowanymi systemami wagowymi i (...) nastąpił w dniu 8 kwietnia 2014 r., jednak na ten dzień system zamontowany przez pozwanego nie był zintegrowany z systemem używanym przez zamawiającego dostarczanym przez P.P.U. (...) Sp. z o.o. Z powodu braku integracji systemów pojazdy nie były używane do celów wywożenia śmieci z ich jednoczesnym ważeniem. (...) z uwagi na te braki w wykonaniu umowy nie miała m.in. możliwości monitorowania śmieciarek przy pomocy systemu (...).

W kolejnych dniach (...), (...) oraz P.P.U. (...) Sp. z o.o. (dostawca systemu (...) dla (...)) wymieniały się pismami oraz wiadomościami mailowymi odnośnie integracji systemu używanego przez (...) z systemem (...) którego używało (...).

W dniu 14 kwietnia 2014 r. doszło do spotkania pomiędzy (...), (...), a P.P.U. (...) Sp. z o.o. będącą dostawcą systemu (...). Na spotkaniu tym ustalono dalszy sposób postępowania związany z integracją systemu pozwanego, a systemem dostarczanym powodowi przez P.P.U. (...) Sp. z o.o.

Do ostatecznego odbioru całości prawidłowo wykonanego zamówienia przez (...) od (...) doszło w dniu 11 czerwca 2014 r.

W związku z nieterminową realizacją zamówienia przez (...), (...) obciążyła tę spółkę karą umowną w wysokości 64 759,50 zł. Kwota ta stanowiła 0,2% łącznego wynagrodzenia (405 000,00 zł) za każdy dzień zwłoki czyli za łącznie 65 dni. Na karę tę w dniu 21 lipca 2014 r. wystawiła notę obciążeniową, która to nota została odebrana przez pozwaną spółkę w dniu 28 lipca 2014 r. W nocie zaznaczono, iż (...) od dnia odbioru noty powinna wpłacić należność z niej wynikającą na rachunek powódki w ciągu 14 dni.

W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty kar umownych (...) odmówiła ich uregulowania wskazując, iż zostały one naliczone niezasadnie. Zarzuciła, iż powodowa spółka jako zamawiający w ramach obowiązku współdziałania z wykonawcą powinna zapewnić udostępnienie danych przez spółkę P.P.U. (...) Sp. z o.o. Wykonawca umowy nie był zobowiązany do zakupu jakichkolwiek dodatkowych usług lub licencji od systemu (...), a jedynie do jego integracji. (...) nie otrzymała opisu interfejsu, a mimo to wykonywała swoje obowiązki prawidłowo podejmując dodatkowe starania wykraczające poza jej obowiązki. Proponowała również rozwiązania technologiczne mogące doprowadzić do osiągnięcia celu stron umowy przy istniejących trudnościach. (...) zarzuciła, iż opóźnienie w wykonaniu umowy było spowodowane przez brak współdziałania (...) w celu jej realizacji do czego (...) było zobowiązane, a zatem naliczone kary umowne są (...) nienależne.

Dokonując rozważań prawnych, Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w całości, uznając, iż strony zastrzegły w umowie karę umowną na wypadek opóźnienia w dokonaniu integracji systemu w rozumieniu art. 483 k.c. Ponadto zdaniem Sądu Rejonowego pozwanemu można było przypisać winę w nieterminowym wykonaniu umowy w postaci nieumyślnej, ponieważ nie zainteresowała się ona możliwością i sposobem integracji nowego systemu z systemem wykorzystywanym przez powódkę odpowiednio wcześnie, tj. przed zawarciem umowy. Sad Rejonowy uznał, że powód przed zawarciem umowy z pozwanym udzielił mu na tyle szczegółowych informacji dotyczących jej treści oraz sposobu realizacji. Ponadto Sąd Rejonowy przyjął, iż pozwana nie dochowała należytej staranności wynikającej z charakteru umowy, gdyż pozwana miała wiedzę, iż system z którego korzysta powódka nie jest jej własnym systemem, a udostępnianym przez podmiot trzeci. W związku z czym powinna zainteresować się tym, jeszcze przed zawarciem umowy, ile czasu zajmie jej integracja tych systemów poprzez na przykład wniesienie do powódki o udostępnienie kontaktu bezpośrednio do dostawcy systemu i kontakt z tym dostawcą przed podpisaniem umowy. Tym samym Sąd Rejonowy uznał, że powódce przysługuje kara umowna za nieterminowe wykonanie przez pozwaną jej obowiązków w zakresie integracji systemów za okres 65 dni obliczona stosowanie do zapisów § 6 ust. 2 lit. a umowy z dnia 27 marca 2014 roku, gdzie strony zastrzegły kary umowne obciążające wykonawcę za niedotrzymanie terminu wykonania przedmiotu umowy w wysokości 0,2% łącznego wynagrodzenia określonego w umowie za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia.

Ponadto Sąd Rejonowy nie znalazł podstaw do miarkowania kary umownej w rozumieniu art. 484 §2 k.p.c. wskazując, że w umowie określono, iż w przypadku opóźnienia terminów w realizacji zamówienia przez wykonawcę, zamawiający może naliczyć kary umowne w wysokości 0,2% łącznego wynagrodzenia za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. Wynagrodzenie wynosiło łącznie 405 000,00 zł netto. W związku z tym, iż pozwana spółka spóźniła się z realizacją umowy o 65 dni, powód naliczył karę w łącznej wysokości 64 759,50 zł. Pozwany nie powołał się na żadne okoliczności uzasadniające zasadność zmniejszenie kary umownej, wnosząc jedynie o jej miarkowanie poza wskazaniem, iż powód nie wykazała, ażeby poniósł szkodę w związku z opóźnieniem w wykonaniu umowy przez pozwanego.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając przedmiotowy wyrok w całości. Przedmiotowemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego w postaci 483 §1 k.c. polegającego na jego niewłaściwym zastosowaniu i przyjęciu, że kara umowna określona w §6 ust. 2 lit. a umowy z dnia 27 marca 2014r. zastrzeżona została również na wypadek niewykonania integracji systemów dostarczonych przez pozwaną z systemem wykorzystywanym przez powódkę w terminie 10 dni od daty podpisania umowy , podczas gdy w rzeczywistości strony nie zastrzegły w umowie kary umownej dotyczącej obowiązku terminowej integracji w/w systemów;

2.  naruszenie prawa materialnego w postaci art. 473 w zw. z art. 355 §1 oraz 2 k.c. polegające na ich niewłaściwym zastosowaniu i przyjęciu, że pozwanej można przypisać winę w nieterminowym wykonaniu umowy w postaci nieumyślnej, podczas gdy w rzeczywistości zachowanie pozwanej w okolicznościach niniejszej sprawy nie odbiegało od ogólnego wzorca postepowania w tego rodzaju sprawach i w konsekwencji nie można przypisać jej winy w późniejszym wykonaniu obowiązku integracji systemów

3.  naruszenie prawa materialnego w postaci art. 484 §2 k.c. polegające na jego niezastosowaniu i przyjęciu, że w niniejszej sprawie brak jest przesłanek do miarkowania kary umownej, w szczególności zaś, że kara umowna nie jest rażąco wygórowana w stosunku do szkody poniesionej przez powódkę, podczas, gdy w rzeczywistości kara umowna rażąco przewyższała wysokość szkody poniesionej prze powódkę, co stanowi przesłankę jej miarkowania.

W oparciu o powyższe zarzuty, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, a także zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania w I instancji wg. norm przepisanych. Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Ponadto skarżący wniósł o zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na rozprawie apelacyjnej powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna i zasługiwała na uwzględnienie, natomiast zaskarżony wyrok należało zmienić.

Na wstępie należało wskazać, iż w przeważającej części Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego za wyjątkiem tych odnoszących się do ustalenia, iż strony zastrzegły w umowie karę umowną z tytułu opóźnienia się pozwanego w wykonaniu integracji opracowanego przez niego systemu z systemem (...). Wskazać bowiem należało, iż powyższe błędne ustalenie, wynika z braku dokładnej analizy regulacji umownych dotyczących kar umownych opisanych w §6 ust.2 lit. a )umowy w zw. z § 1 ust. 2 lit. a), b), c) d),e), f), z których takie konkluzje nie wynikają. W konsekwencji powyższego za nietrafną należało uznać argumentację prawną Sadu Rejonowego , zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Przede wszystkim trafne okazały się zarzuty dotyczące obrazy prawa materialnego, tj. art. 483 §1 k.c. Trafnie bowiem skarżący w apelacji wywodzi, że kara umowna, jak wynikało z treści umowy łączącej strony była zastrzeżona nie za samo niewykonanie umowy ale za konkretne uchybienia. I tak strona powodowa jako podstawę prawną swojego roszczenia wskazała §6 ust.2 lit. a umowy w powiązaniu z § 1 ust.2 pkt. a), b) c) d) i e) , z których to zapisów wynikały następujące obowiązki spoczywające na pozwanym, tj.: przystosowanie wrzutników pojazdów bezpylnych do montażu systemów wagowych, montaż ww. systemów wagowych na pojazdach wyszczególnionych w załączniku nr 1 do opisu przedmiotu zamówienia, montaż systemów indentyfikacji pojemników (...), usługę transmisji danych z systemów pokładowych (abonament), legalizację systemu wagowego, w tym odbiór przez Główny Urząd Miar i Wag lub instytucję równoważną, usługę serwisową na czas trwania gwarancji. Sąd Rejonowy pominął fakt, iż strona powodowa w toku postępowania w istocie nie wskazała który konkretnie z tych obowiązków nie został przez pozwanego dopełniony, a co za tym idzie, który z punktów ma być podstawą zasądzenia kary umownej.

Godzi się w tym miejscu wskazać, iż dla skutecznego dochodzenia roszczenia z tytułu kary umownej, koniecznym jest ważne i jasne jej zastrzeżenie na wypadek niewykonania zobowiązania o charakterze niepieniężnym w rozumieniu art. 483 §1 k.c. Brak bowiem podstaw do rozszerzającego interpretowania zastrzeżenia kary umownej na przypadki, które strony nie objęły zgodną wolą. Co też miało miejsce w niniejszej sprawie albowiem z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym z protokołu, który znajduje się w aktach sprawy wynika, że wszystkie te obowiązki za które była zastrzeżona kara umowna za opóźnienie zostały dopełnione przez pozwanego.

O ile bowiem istotnie, nie został dopełniony przez pozwanego obowiązek umowny dotyczący integracji systemów i Sąd Okręgowy podziela stanowisko powoda, że ta integracja systemów była rzeczywiście konieczna aby ten system zadziałał, gdyż była ona elementem funkcjonalnego wykonania zobowiązania, a zatem osiągnięcia tego rezultatu. Niemniej jednak z treści umowy nie wynika, aby za niedopełnienie obowiązku integracji była zastrzeżona kara umowna. Wskazać bowiem należało, iż obowiązek integracji wynikał z dodatkowego elementu, który był przedmiotem zamówienia i strony tak skonstruowały umowę. Jednocześnie Sąd Okręgowy zakłada, że skoro strony są profesjonalistami, to taki sposób i skutek skonstruowania umowy był im wiadomy, gdyż za opóźnienie integracyjne w ogóle nie była przewidziana jakakolwiek kara umowna.

Jedynie na marginesie należało wskazać, że nawet gdyby przyjąć taką szeroką interpretację i uznać, że ta integracja mieści się w elemencie transmisji danych, to również trafnie tutaj apelujący wskazywał, że dla transmisji danych mbył przewidziany 36- miesięczny termin realizacji usługi transmisji danych, a zatem już chociażby z tych przyczyn kara umowna nie była należna. Wskazać bowiem należało, że w razie kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania zobowiązania, kara należy się jedynie, gdy dojdzie do zwłoki dłużnika (art. 476 k.c.). Natomiast dłużnik może się uwolnić od obowiązku zapłaty kary umownej, jeżeli obali wynikające z art. 471 k.c. domniemanie, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność. Stosownie bowiem do art. 473 § 1 k.c. strony mogą umownie rozszerzyć odpowiedzialność dłużnika. Jeżeli natomiast strony zastrzegłyby kary umowne w każdym wypadku niewykonania zobowiązania, bez znaczenia dla obowiązku zapłaty kary umownej byłyby przyczyny, które spowodowały niedotrzymanie przez dłużnika terminu wykonania zobowiązania. Jednakże odpowiedzialność dłużnika w zakresie kary umownej bez względu na przyczynę niewykonania zobowiązania powinna być w umowie wyraźnie określona, nie ma bowiem podstaw do dorozumienia rozszerzonej odpowiedzialności dłużnika. Niemniej jednak z analizy przedmiotowej umowy wynika, że strony nie zastrzegły takiej rozszerzonej odpowiedzialności z tytułu kary umownej, rozszerzając ją również na opóźnienie w zakresie dokonania integracji systemu.

Ponadto Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko apelującego, wskazującego, że niewykonanie umowy nastąpiło z powodu okoliczności za które pozwany nie ponosi odpowiedzialności. Od etapu ogłoszenia zamówienia przedmiot umowy, jeśli chodzi o te szczegóły techniczne przez organizującego przetarg – zamawiającego nie był precyzyjnie określony. Mimo, że pozwany zwracał się z zapytaniem do powoda jako Zamawiającego o podanie danych dotyczących protokołu i interfejsu i terminów w których te informacje otrzyma – powód nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie – oświadczył tylko, że przedstawi pozwanemu kontakt do wykonawcy dostawcy tego systemu.

Tymczasem z materiału dowodowego, z przesłuchiwanych świadków w toku postępowania, którzy odpowiadali ze strony dostawcy tych systemów, chociażby z zeznań P. P., P. F. wynika, że nawet gdyby pozwany w dniu zawarcia umowy zwrócił się do wykonawcy – to sporządzenie takiego protokołu zajmowało co najmniej kilka tygodni. Świadek P. P. wskazał, że to powód powinien na etapie już organizowania przetargu poinformować oferentów, że ten protokół interfejsu będzie potrzebny i to na etapie samego uruchomienia przetargu – taka informacja powinna być pozwanemu udostępniona – aby w ogóle umożliwić przekazanie takich informacji.

Wskazać też należało, iż wszyscy ci świadkowie podkreślali, że sporządzenie protokołu to był niezwykle skomplikowany proces informatyczny, ponadto tego nie dało się przekazać w terminie 10 dni. W związku z powyższym, nawet gdyby przyjąć, że od razu, pierwszego dnia, tj. w dniu zawarcia umowy przez powoda i pozwanego 27 marca 2014r. – strona pozwana zwróciła się o przekazanie danych dotyczących tego protokołu interfejsu, było wykonanie umowy i tak praktycznie było niemożliwe, co za tym idzie uznać należało, iż pozwany dochował należytej staranności.

Sąd Okręgowy podziela także stanowisko apelującego, wparte orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, że powód w istocie rzeczy przerzuciła na pozwanego obowiązek pozyskania informacji o opisie interfejsów na etapie wykonywania zamówienia. Nie ulega wątpliwości, że integracja systemów wymagała pełnego współdziałania podmiotu zmawiającego i udostępnieniu wszelkich niezbędnych informacji i danych koniecznych do integracji systemu. Obowiązkiem powoda było zapewnienie możliwości współpracy z dostawcą dotychczasowego systemu w terminie realnym dla wykonania samej umowy. Występowanie zaś wcześniej, zanim jeszcze przetarg został rozstrzygnięty przez stronę pozwaną do dostawcy tego systemu o dane szczegóły techniczne mogła być traktowane jako zmowa przetargowa. Po drugie bezcelowe było występowanie przez pozwanego o jakiekolwiek informacje bezpośrednio do dostawcy, który przetargu tego nie wygrał. Dopiero bowiem wygranie przetargu i zawarcie umowy od 27 marca 2014r., uprawniało pozwanego do żeby o te dane się zwrócić. Natomiast termin narzucony przez powoda na wykonanie obowiązku integracji był praktycznie niemożliwy do zrealizowania, albowiem jak wynikało z zeznań ww. świadków – samych dostawców, osób, które się tym zajmowały potrzebne było co najmniej kilka tygodni na sporządzenie tego protokołu i przekazanie tych elementów pozwanemu, tym samym należało go ocenić w świetle art. 116 §1 k.c. w zw. z art. 94 k.c. Z tej przyczyny uznać należało, że niewykonanie zobowiązania było spowodowane okolicznościami za które pozwany nie ponosił odpowiedzialności i również dlatego kara umowna nie była należna. To na powodzie zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar wykazania, iż roszczenie z tytułu kary umownej mu przysługuje. W ocenie Sądu Okręgowego powód powyższemu obowiązkowi nie sprostał, dlatego też brak było podstaw do uwzględnienia jego powództwa.

Mając na uwadze powyższe rozważania i przywołane przepisy prawa jak również zasadność zarzutów podniesionych w apelacji, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 §1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w pkt. I i w pkt. II i oddalił powództwo w całości jako niezasadne.

Z uwagi na zmianę wyroku co do istoty sprawy i oddalenie powództwa w całości, zmianie podlegało również orzeczenie o kosztach postępowania za pierwszą instancję. O kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 §1 i §3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. ustalając, że to powód przegrał postępowanie przed Sądem I instancji w całości i jest zobowiązany do zwrotu na rzecz pozwanego kosztów procesu, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym dla m.st W. w W..

Analogicznie jak powyższej, wobec uwzględnienia apelacji pozwanego w całości, o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł również na podstawie art. 98 §1 i §3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. ustalając, że to powód przegrał postępowanie apelacyjnej w całości i jest zobowiązany do zwrotu na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, pozostawiając jednocześnie ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu w Sądzie Rejonowym dla m.st W. w W..

SSO Bernard Litwiniec SSO Renata Puchalska SSO Aneta Łazarska