Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2019r. w S.

odwołania E. C.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia (...)2019r., znak: (...)/20

w sprawie E. C.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do emerytury rolniczej

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 28 maja 2019r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.19 ust.1 oraz art.20 ust.1 i 3 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił ubezpieczonej E. C. prawa do emerytury rolniczej wskazując, że ubezpieczona nie wykazała co najmniej (...)okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, a jedynie okres w wymiarze 21 lat, 8 miesięcy i 7 dni. Organ rentowy wskazał, że do okresu wymaganego do nabycia emerytury nie zaliczył okresu pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców jako domownik od 3 stycznia 1975r. do 30 listopada 1975r., od 1 maja 1977r. do 31 października 1977r. i od 1 sierpnia 1978r. do 31 sierpnia 1978r., gdyż w okresach tych ubezpieczona pozostawała w zatrudnieniu, a także okresu od 6 maja 1983r. do 7 września 1986r. z uwagi na brak ubezpieczenia jako domownik w gospodarstwie rolnym rodziców (decyzja z 28 maja 2019r. k.35 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożyła ubezpieczona wnosząc o rozpoznanie sprawy przez sąd (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na argumentację przytoczoną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-3 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona E. C. urodziła się w dniu (...) W dniu 2 stycznia 2019r. ubezpieczona ukończyła(...) rok życia osiągając tym samym powszechny wiek emerytalny. W dniu 26 marca 2019r. ubezpieczona wystąpiła do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o emeryturę rolniczą (wniosek o emeryturę rolniczą z 26 marca 2019r. k.1-2 akt emerytalnych).

W wyniku rozpoznania powyższego wniosku, zaskarżoną decyzją z 28 maja 2019r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (...) odmówił ubezpieczonej prawa do emerytury rolniczej podnosząc, że ubezpieczona nie wykazała co najmniej 25-letniego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury organ rentowy zaliczył następujące okresy:

-

okresy pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu (...) roku życia ,tj. od 1 grudnia 1975r. do 30 kwietnia 1977r. i od 1 listopada 1977r. do 31 lipca 1978r., co stanowi odpowiednio 1 rok i 5 miesięcy oraz 9 miesięcy,

-

okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania składek na to ubezpieczenie od 1 lipca 1999r. do 17 stycznia 2019r., co stanowi 19 lat, 6 miesięcy i 17 dni (zaświadczenie o okresach podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników k.5-8 akt emerytalnych i raport ustalenia uprawnień do świadczenia)

Suma w/w okresów wynosi 21 lat, 8 miesięcy i 17 dni.

Od urodzenia ubezpieczona mieszkała z rodzicami – M. i C. małż. S. w ich gospodarstwie rolnym położonym w P. gmina C., powiat (...). Po ukończeniu szkoły podstawowej w wieku (...)lat (ubezpieczona poszła do szkoły podstawowej z rocznikiem dzieci urodzonych w (...)r.) - od 1 września 1973r. ubezpieczona rozpoczęła naukę w trzyletniej (...) Szkole Zawodowej w O. filia S., w której uczyła się zawodu sprzedawcy. W okresie nauki w tej szkole, od 2 stycznia 1974r. do 30 listopada 1975r. ubezpieczona łączyła naukę w szkole zawodowej z pracą w charakterze ucznia - sprzedawcy w w przedsiębiorstwie (...) na podstawie umowy o naukę zawodu (poświadczenie zatrudnienia w legitymacji ubezpieczeniowej k.17 akt emerytalnych i świadectwo ukończenia nauki zawodu k.5 akt ZUS o ustalenie kapitału początkowego). Po ukończeniu szkoły zawodowej ubezpieczona – w tym samym roku - rozpoczęła naukę w Liceum Ekonomicznym dla pracujących w W.. Przez cały okres nauki w szkole zawodowej, a następnie w liceum ekonomicznym, ubezpieczona mieszkała w domu rodzinnym w P. skąd dojeżdżała do szkoły. Po powrocie ze szkoły ubezpieczona pomagała rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym. W okresie nauki w liceum, od 1 maja 1977r. do 31 października 1977r. ubezpieczona pracowała w Banku Spółdzielczym w M. w charakterze kontystki (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 23 lutego 2018r. k.18 akt emerytalnych). Po ukończeniu w czerwcu 1978r. nauki w Liceum Ekonomicznym w W., od 1 sierpnia 1978r. ubezpieczona podjęła pracę w Przedsiębiorstwie (...) w W. przy ul. (...). W tym czasie nadal mieszkała z rodzicami w prowadzonym przez nich gospodarstwie rolnym. W dniu 6 czerwca 1981r. ubezpieczona wyszła za mąż i zamieszkała wraz z mężem w miejscowości C. (poświadczenie okresów zameldowania z 22 marca 2019r. k.16 akt emerytalnych). W Przedsiębiorstwie (...) w W. ubezpieczona była zatrudniona do 7 września 1986r. (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 11 lutego 2004r. k.19 akt emerytalnych). W okresie tego zatrudnienia, w dniu 6 maja 1983r. ubezpieczona urodziła dziecko, w związku z czym od 6 maja 1983r. przebywała na zasiłku macierzyńskim, a następnie od 8 września 1983r. do 7 września 1986r. przebywała na urlopie wychowawczym (w/w zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.19 akt emerytalnych). Po urodzeniu dziecka, w okresie pobytu na urlopie wychowawczym ubezpieczona w zależności od potrzeby, niekiedy kilka razy w tygodniu, a w okresie nasilonych prac polowych codziennie, jeździła do domu rodzinnego w P. (6 km od C.) i pomagała rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym. Zabierała ze sobą dziecko, którym na miejscu opiekowała się matka ubezpieczonej. Ubezpieczoną podwoził do rodziców, a następnie odbierał od rodziców i zawoził do domu w C. jej mąż , który w tym czasie prowadził działalność gospodarczą w postaci kwiaciarni w C.. Oprócz rodziców ubezpieczonej, w gospodarstwie rolnym mieszkał i pracował brat ubezpieczonej W. S., któremu w 1988r. rodzice ubezpieczonej przekazali gospodarstwo rolne. W gospodarstwie rolnym rodziców ubezpieczonej, które miało powierzchnię około 7-8 ha, uprawiane były zboża, ziemniaki oraz hodowane były zwierzęta – kilka sztuk krów i około 10 sztuk trzody chlewnej (zeznania ubezpieczonej k.10v-11 akt sprawy).

Okresy pracy ubezpieczonej po ukończeniu (...). roku życia ,tj. okres pracy w charakterze ucznia zawodu od (...)okres pracy w (...)w M. od 1 maja 1977r. do 31 października 1977r. oraz okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) w W. od 1 sierpnia 1978r. do 7 września 1986r., w tym okres urlopu wychowawczego po urodzeniu pierwszego dziecka od 8 września 1983r. do 7 września 1986r. jako okres nieskładkowy, zostały zaliczone do ustalenia prawa i wysokości emerytury ubezpieczonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. (pismo (...) Oddziału w S. z 10 maja 2019r. skierowane do KRUS k.31 akt emerytalnych, zestawienie okresów ubezpieczenia przyjętych do ustalenia kapitału początkowego ubezpieczonej k.17 akt o ustalenie kapitału początkowego ubezpieczonej oraz decyzja (...) Oddziału w S. z 7 stycznia 2019r. o przyznaniu ubezpieczonej emerytury k.4 akt emerytalnych ZUS).

W okresie od 6 maja 1983r. do 7 września 1986r. ubezpieczona nie była domownikiem u swoich rodziców M. i C. małż. S. i nie podlegała w tym okresie ubezpieczeniu społecznemu rolników (karta ewidencyjna gospodarstwa rolnego (...) małż. S. i karta ewidencyjna wymiaru i poboru składki na Fundusz Emerytalny (...) w kopercie na k.18 akt sprawy). W powyższym okresie ubezpieczona mieszkała z mężem i dzieckiem w C. i głównym źródłem utrzymania jej i jej rodziny stanowiły dochody z działalności gospodarczej prowadzonej przez męża ubezpieczonej (zeznania ubezpieczonej k.11 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. C. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.19 ust.1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j.: Dz.U. z 2015r., poz.704 ze zm.) emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący w przypadku kobiet 60 lat,

2)  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem art.20.

W sprawie bezsporne jest, że w dacie wystąpienia z wnioskiem o emeryturę ubezpieczona osiągnęła wiek emerytalny wnoszący (...) lat. Okolicznością sporną było natomiast to, czy ubezpieczona legitymuje się co najmniej (...)okresem ubezpieczenia. Ubezpieczona wnioskowała, aby do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury zaliczyć - obok okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1999r. do 17 stycznia 2019r. - okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16. roku życia – od 3 stycznia 1975r. do 31 sierpnia 1978r. i dalej od 6 maja 1983r. do 7 września 1986r. (vide: oświadczenie ubezpieczonej k.10 akt emerytalnych).

Organ rentowy, w zakresie pierwszego z w/w okresów, zaliczył ubezpieczonej do okresu wymaganego do nabycia emerytury te okresy, które przypadły po (...). ,tj. po ukończeniu przez nią (...) roku życia a przed (...)., w których ubezpieczona mieszkając z rodzicami na terenie gospodarstwa uczyła się szkole i jednocześnie pracowała w gospodarstwie rolnym, jednakże z wyłączeniem okresu nauki zawodu (w okresie nauki w zasadniczej szkole zawodowej) od 2 stycznia 1975r. do 30 listopada 1975r., okres pracy w (...)w M. (w okresie nauki w liceum dla pracujących) od 1 maja 1977r. do 31 października 1977r. oraz okres od 1 sierpnia 1978r. do 31 sierpnia 1978r., gdyż w tym okresie ubezpieczona (już po ukończeniu szkoły) pracowała w Przedsiębiorstwie (...) w W.. Zaliczone okresy stanowiły zatem okresy przerw między w/w okresami pracy i obejmowały czas od 1 grudnia 1975r. do 30 kwietnia 1977r. i od 1 listopada 1977r. do 31 lipca 1978r. w łącznym wymiarze 2 lata i 2 miesiące. W ocenie Sądu takie stanowisko organu rentowego jest słuszne. Zgodnie bowiem z art.20 ust.1 pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, do okresów ubezpieczenia wymaganych do nabycia emerytury rolniczej zalicza się okresy od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi, ale w ustępie 3. tego przepisu możliwość tę wyłączono w odniesieniu do osób urodzonych po 31 grudnia 1948r. W tym miejscu wskazać należy na wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 9 października 2018r. w sprawie III AUa 567/18 (Lex nr 2583962), w której Sąd ten wyraził pogląd, że nie jest możliwe zaliczenie tego samego okresu jako składkowego do emerytury należnej z ZUS i jednocześnie do emerytury rolniczej jako okres pracy w gospodarstwie rolnym po 16. roku życia i nie zmienia tego fakt, że dana osoba rzeczywiście pracowała w tym okresie w gospodarstwie rolnym. Sąd Okręgowy podziela powyższe stanowisko. Dlatego, mimo, że w okresie nauki zawodu w czasie nauki w szkole zawodowej, a następnie w okresie pracy w Banku Spółdzielczym w M. i dalej w okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...) w W. ubezpieczona mieszkała z rodzicami i pomagała im w pracy w gospodarstwie rolnym, to okresy te jako okresy składkowe zaliczone do emerytury z ZUS, nie mogą być uznane jednocześnie jako okresy pracy w gospodarstwie rolnym i zaliczone do ustalenia emerytury rolniczej. Na marginesie dodać należy, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył ubezpieczonej jako okres nauki zawodu, okres od 1 sierpnia 1975r. do 30 listopada 1975r., choć jak wynika z wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej okres nauki zawodu rozpoczął się 2 stycznia 1974r. (kopia legitymacji ubezpieczeniowej k.12v akt ZUS o ustalenie kapitału początkowego i k.17 akt emerytalnych KRUS). Tymczasem Prezes KRUS w niniejszej sprawie przyjął, że w chwili ukończenia przez ubezpieczoną(...) roku życia ,tj. w dniu 2 stycznia 1975r., pozostawała ona w zatrudnieniu jako uczeń zawodu i stan taki trwał do 30 listopada 1975r. Stąd okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców został ubezpieczonej zaliczony poczynając od 1 grudnia 1975r. (vide: ustalenia faktyczne). W ocenie Sądu stanowisko Prezesa KRUS znajduje oparcie w zgromadzonych dowodach, niemniej nawet przyjęcie jako okresu pracy w gospodarstwie rolnym okresu od 2 stycznia 1975r. do 31 lipca 1975r., a zatem o 7 miesięcy więcej niż przyjął organ rentowy w zaskarżonej decyzji, nie powoduje, ze ubezpieczona legitymuje się co najmniej 25-letnim okresem ubezpieczenia.

W odniesieniu do drugiego z okresów, który w ocenie ubezpieczonej powinien być zaliczony do okresu, od którego zależy prawo do emerytury rolniczej, czyli okresu od 6 maja 1983r. do 7 września 1986r. wskazać należy, że okres ten również nie może być zaliczony do emerytury rolniczej. Z ustaleń Sądu wynika, że we wskazanym okresie ubezpieczona po urodzeniu w dniu (...)1983r. dziecka przebywała na urlopie macierzyńskim, a następnie od 8 września 1983r. do 7 września 1986r. przebywała na urlopie wychowawczym (była wówczas pracownikiem Przedsiębiorstwa (...) w W.). Okres ten jak wynika z ustaleń Sądu został zaliczony do ustalenia prawa i wysokości emerytury przyznanej ubezpieczonej przez ZUS, przy czym okres urlopu wychowawczego od 8 września 1983r. do 7 września 1986r. został uwzględniony jako okres nieskładkowy. Ubezpieczona wskazywała, że w okresie tym nie pracowała zawodowo, gdyż po urodzeniu dziecka przebywała na urlopie macierzyńskim, a następnie na urlopie wychowawczym i w związku z tym pomagała rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym. Taka argumentacja ubezpieczonej nie dawała podstaw do zaliczenia powyższego okresu do okresu, od którego zależy prawo do emerytury rolniczej. Nie kwestionując twierdzeń ubezpieczonej, że pomagała rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym wskazać należy, że zgodnie z art.20 ust.1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników do okresów ubezpieczenia wymaganych do nabycia emerytury rolniczej zalicza się okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990. Okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników to okresy podlegania takiemu ubezpieczeniu i opłacania składek na to ubezpieczenie. W przypadku ubezpieczonej przesłanka ta nie została spełniona. Jak wynika z ustaleń Sądu – w rozpatrywanym okresie (od 6 maja 1983r. do 7 września 1986r.) - ubezpieczona mieszkała wraz z mężem i dzieckiem w C. i nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników. Z załączonej do akt karty ewidencyjnej gospodarstwa rolnego (...) małż. S. (rodziców ubezpieczonej) oraz karty wymiaru i poboru składek na fundusz emerytalny rolników wynika, że w rozpatrywanym okresie ubezpieczona nie będąc domownikiem swoich rodziców nie była objęta ubezpieczeniem społecznym rolników i nie odprowadzano za nią składek na to ubezpieczenie (vide: ustalenia faktyczne).

Mając na uwadze powyższe okoliczności stwierdzić należy, że organ rentowy prawidłowo ustalił, iż ubezpieczona nie legitymuje się co najmniej (...)okresem ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Mając to na uwadze, na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc Sąd odwołanie ubezpieczonej oddalił.