Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) sp. z o.o. w W. domagała się od pozwanego K. P. 10.436,32 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 8.575,87 zł od dnia 6 listopada 2013 r., od kwoty 412,05 zł od dnia 14 grudnia 2013 r., od kwoty 1.448,40 zł od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 20 maja 2014 r., a także zasądzenia zwrotu kosztów procesu. Podała, że pozwany nie zapłacił za sprzedane mu towary kwot: 8.575,87 zł i 412,05 zł oraz 1.448,40 zł skapitalizowanych odsetek za opóźnienia w zapłatach.

Nakazem zapłaty z 30 czerwca 2014 r., uwzględniono żądanie pozwu. Nakaz uprawomocnił się i został zaopatrzony w klauzulę wykonalności, a powódce przyznano koszty postępowania klauzulowego 60 zł. Powódka przystąpiła do egzekucji wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym i w całości wyegzekwowała ją od pozwanego.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Na początku zarzucił, że nakaz zapłaty nie został mu doręczony i w związku z tym nie uprawomocnił się. Przyznał okoliczność pozostawania w stałych stosunkach gospodarczych. Zaprzeczył, że skutecznie złożył powódce zamówienie o wartości 8.575,87 zł. Ponadto zarzucił, że należność w wysokości 412,05 została skompensowana z wierzytelnością przysługująca mu do powódki. Nota odsetkowa została wystawiona w oparciu o nieprawidłowe dane. Opóźnienia w zapłacie zostały spowodowane nieprawidłowym działaniem powoda, tj. wadami i brakami w dostawach. Pozwany podniósł w tym zakresie zarzut sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, bowiem powódka nie wykazała w jakich datach doręczyła mu faktury, które zostały opłacone po wskazanych w nich terminach płatności.

13 lutego 2018 r. powódka cofnęła pozew ze zrzeczeniem się roszczenia, pozwany. W tej sytuacji wniósł zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Wraz ze sprzeciwem pozwany – powód wzajemny (dalej pozwany) wniósł także powództwo wzajemne domagając się zapłaty od powódki – pozwanej wzajemnie (dalej powódka) 16.352,72 zł i kosztów procesu. Dochodził zwrotu należności zasądzonej nakazem zapłaty i wyegzekwowanej przez komornika sądowego. Wobec nieprawidłowego doręczenia nakazu zapłaty odpadła podstawa świadczenia z tytułu wykonawczego i powódka powinna zwrócić całą wyegzekwowaną należność.

Powódka wniosła o oddalenie powództwa wzajemnego i zasądzenie kosztów postępowania. Podniosła, że roszczenie stwierdzone tytułem wykonawczym było zasadne.

Sąd ustalił:

30 marca 2012 r. strony zawarły umowę partnerską, zgodnie z którą powódka miała sprzedawać pozwanemu produkowaną przez siebie stolarkę okienną i drzwiową (§ 1). Zawarcie jednostkowej umowy sprzedaży wymagało złożenia odrębnego zamówienia w formie pisemnej lub za pomocą programu komputerowego (dostarczonego przez powódkę) oraz pisemnego potwierdzenia zamówienia przez powódkę lub nadania zamówieniu statusu (...) w programie. Pozwany mógł zrezygnować z zamówienia lub dokonać modyfikacji pod warunkiem, że zamówienie nie było już w realizacji. Przyjęcie potwierdzenia zamówienia przez pozwanego rodziło obowiązek odbioru zamówienia. Odmowa odbioru nie zwalniała z zapłaty (§ 2). Terminy zapłaty za zamówienia miały być ustalane przez powódkę dla każdego zamówienia (§ 4). Dokumenty mogły być doręczane także w sposób elektroniczny (§ 7).

Dowód: umowa partnerska k.16-23

2 października 2013 r. pozwany złożył zamówienie za pośrednictwem programu komputerowego. Zamówienie to miało nr (...). Zostało odrzucone przez powódkę z uwagi na formalne wymogi składania zamówień przez program komputerowy – obejmowało okna o różnych figurach geometrycznych. Następnego dnia pozwany działający przez pracownika świadka Ł. K. złożył, także za pośrednictwem programu komputerowego, zamówienia nr (...) i (...), które obejmowały okna poprzednio ujęte w zamówieniu nr (...) z rozbiciem na prostokątne i trójkątne. Następnie 4 października 2013 r. dokonał modyfikacji tego zamówienia nr (...) w zakresie łącznika w oknach wykuszowych. Program nie posiada funkcji modyfikacji zamówienia, w przypadku jego zmian konieczne jest anulowanie lub odrzucenie zamówienia inną droga komunikacji (tj. poza programem.) W efekcie modyfikacja zamówienia została potraktowana przez program komputerowy jako nowe zamówienie i otrzymała nr (...). Szczegóły modyfikacji zamówienia (ustalanie dostępności odpowiedniego łącznika) zostały potwierdzone w rozmowie telefonicznej z pracownikiem powódki świadkiem M. G.. Wobec wątpliwości jakiego zamówienia dotyczy modyfikacja świadek M. G. zapytała świadka Ł. K. o nr zamówienia. Ł. K. podał nr (...).

Zamówienie nr (...) zostało zaakceptowane przez powódkę 8 października 2013 r., a zamówienie nr (...) –15 października 2013 r. Pozwany przyjął potwierdzenie zamówienia tylko co do drugiego zamówienia (16 października 2013 r.). Pierwsze zamówienie ( (...)) nie było już widoczne w programie dla pozwanego, gdyż Ł. K. dokonując modyfikacji usunął je z programu. Powódka wydała towar objęty zamówieniami odpowiednio w dniach 21 października i 4 listopada 2013 r. Pozwany przyjął towar wydany w dniu 21 października 2013 r., który zawierał łącznik wybrany przed modyfikacją. Ł. K. skontaktował się w tej sprawie z M. G., w efekcie czego wymieniono łącznik zgodnie z modyfikacją. Pozwany nie odebrał towaru wydanego w dniu 4 listopada 2013 r.

Dowód: wydruki z systemu ewidencjonowania zamówień WH O. k.22-23; wydania magazynowe nr (...) i (...) k.24-25; zamówienia (...) i (...) k. 300-305; korespondencja elektroniczna k. 214; zeznania świadka M. M. k.323-323 verte; zeznania świadka Ł. K. k.323 verte-324; zeznania świadka A. R. k.324-324 verte; zeznania świadka M. G. k.324 verte-325 verte; zeznania świadka M. S. k.325 verte-326; zeznania świadka A. G. k.355-355 verte; przesłuchanie stron – pozwanego k.355 verte-356

Z tytułu zamówienia nr (...) powódka obciążyła pozwanego ceną (faktura VAT nr (...) z 21 października 2013 r.) 8.575,87 zł z terminem zapłaty 5 listopada 2013 r. Z tytułu zamówienia nr (...) powódka obciążyła pozwanego ceną (faktura VAT nr (...) z 28 listopada 2013 r.) 657,69 zł z terminem zapłaty 13 grudnia 2013 r. 14 stycznia 2014 r. powódka obciążyła pozwanego notą odsetkową nr 14/2 w wysokości 1.860,45 zł za nieterminowe zapłaty z faktur wystawionych w okresie od 10 czerwca 2013 r. do 21 listopada 2013 r. (za wyjątkiem objętych powództwem faktur).

Dowód: faktura VAT nr (...) k.140; faktura VAT nr (...) k.141; nota odsetkowa nr 14/2 z załącznikami – fakturami k.41-137

14 stycznia 2014 r. powódka potrąciła swoją wierzytelności w kwocie 1.860,45 zł, wynikającą z noty odsetkowej z wierzytelnością powoda w kwocie 412,05 zł wynikającej z jego faktury VAT nr (...). Z kolei 20 stycznia 2014 r. pozwany poinformował powódkę o potrąceniu jego wierzytelności w kwocie 412,05 zł z faktury VAT nr (...) z wierzytelnością powódki z faktury VAT nr (...).

Dowód: oświadczenia o potrąceniu z 14 i 20 stycznia 2014 r. k.138-137

14 stycznia 2015 r. powódka wszczęła przeciwko pozwanemu przymusową egzekucję w oparciu o nakaz zapłaty. Należność wyegzekwowano w całości. W toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego pod sygn. akt (...) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Mikołowie R. R. wyegzekwował od pozwanego łączną kwotę 16.355,00 zł, w tym: kwotę 1.212,22 zł tytułem kosztów egzekucji, kwotę 600 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym.

Dowód: akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Mikołowie R. R., sygn. sprawy (...), w tym: karta rozliczeniowa, wniosek egzekucyjny, postanowienie o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego, tytuł wykonawczy

Opinia biegłego sądowego z zakresu informatyki W. K., bowiem nie zawierała ona jednoznacznych wniosków. Tym samym, zarzuty do opinii zgłoszone przez powódkę pozostawały bez znaczenia dla sprawy.

Sąd zważył:

Powódka dochodziła zapłaty kwot 8.575,87 zł i 412,05 zł z tytułu cen sprzedanych towarów oraz 1.448,40 zł skapitalizowanych odsetek.

Zgodnie z art. 535 § 1 k.p.c. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z kolei w myśl art. 481 § 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (dawniej odsetki ustawowe).

Spór wyniknął na tle okoliczności zawarcia umowy. Powódka dochodziła zapłaty 8.575,87 zł z tytułu zdublowanego zamówienia, do czego doszło w wyniku nieporozumień dotyczących funkcjonowania programu komputerowego oraz nieprecyzyjnych informacji przekazywanych przez pracowników stron. Pozwany składał powódce zamówienia za pośrednictwem dostarczonego przez nią programu komputerowego, jednakże program ten nie posiadał wszystkich niezbędnych funkcjonalności koniecznych do prawidłowej obsługi zamówień. W szczególności program nie umożliwiał modyfikacji zamówienia pod tym samym numerem. Brak było również możliwości anulowania całego zamówienia za pomocą programu. W przypadku modyfikacji zamówienia dublowało się ono i zapisywało ze zmianami pod nowym numerem, w efekcie czego w systemie widniały jako aktywne dwa zamówienia: jedno przed zmianami i drugie po zmianach. Do anulowania zamówienia, które zostało skorygowane potrzebne było działanie poza programem. Z zeznań świadków wynika, że Ł. K., który obsługiwał zdublowane zamówienie ze strony pozwanego kontaktował się z pracownikiem powódki, tj. M. G., żeby poinformować ją o korekcie zamówienia. Jednakże kiedy M. G. zapytała go o nr zmodyfikowanego zamówienia (k. 214) podał nr (...). Nie poinformował o anulowaniu zamówienia (...) i usunięciu go z bazy pozwanego. Pytanie M. G. wskazywało, że nie zrozumiała całości informacji przekazanych jej telefonicznie. Nic nie stało na przeszkodzie, aby tak jak w przypadku innych zleceń (k. 331, 332) wskazać nr zlecenia anulowanego i zlecenia nowego i w ten sposób rozwiać wszelkie wątpliwości.

Pozwany nie kwestionował wierzytelności z faktury powódki nr FS- (...) z 28 listopada 2013 r. w wysokości 657,69 zł. Podnosił jedynie, że umorzyła się ona w wyniku potrącenia. Jednakże, oświadczenie pozwanego o potrąceniu wierzytelności nie było skuteczne. Z art. 498 § 1 k.c. wynika, że można dokonać potrącenia jedynie istniejących wierzytelności. W chwili złożenia oświadczenia o potrąceniu przez pozwanego 20 stycznia 2014 r. jego wierzytelność już nie istniała. Została bowiem umorzona na skutek potrącenia wierzytelności dokonanego przez powódkę 14 stycznia 2014 r. Wierzytelność odsetkowa powódki została udowodniona poprzez przedstawienie faktur i dowodów zapłat. Jednocześnie, pozwany mimo ciążącego na nim ciężaru dowodu i obowiązku dowodzenia swoich twierdzeń zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. w żaden sposób nie wykazał, a nawet nie podjął próby wykazana, że wystawiona przez powódkę nota odsetkowa była nieuprawniona. Pozwany nie kwestionował opóźnienia w zapłatach wystawionych przez powódkę faktur, a także otrzymania samych dokumentów faktur. Podnosił jednie, że opóźnienie miało miejsce na skutek braków i wad w dostawach i powódka nie wykazała kiedy doręczyła mu faktury. Jednakże, wady i braki w dostawach pozostawały bez znaczenia dla wymagalności faktur. W umowie partnerskiej zastrzeżono, że terminy zapłaty za zamówienia miały być ustalane przez powódkę dla każdego zamówienia, a zgodnie z art. 106i ustawy o podatku VAT faktura może zostać wystawiona zarówno po jak i przed dokonaniem dostawy towaru. Tym samym, powódka była uprawniona do wystawienia faktury VAT jeszcze przed wykonaniem dostawy. Ewentualne braki w dostawie czy wady towaru uprawniały pozwanego do żądania usunięcia braków i wad zgodnie z art. 491 k.c. z dalszymi konsekwencjami w postaci odstąpienia od umowy i dopiero wtedy kwestionowania obowiązku zapłaty faktury. Z tych uprawnień pozwany jednak nie skorzystał, zatem nie mógł odmówić zapłaty należności. Niezależnie od powyższego, pozwany nie chociaż nie kwestionował samego otrzymania faktur w żaden sposób nie wykazał, że dokumenty te nie znajdowały się w jego posiadaniu przed terminem wymagalności należności. W konsekwencji, żądanie przez powódkę zapłaty noty odsetkowej nie naruszało jakichkolwiek zasad współżycia społecznego.

W konsekwencji roszczenie zgłoszone w pozwie uznano za zasadne za podstawie wskazanych przepisów. Tym samym pomimo, iż odpadła podstawa świadczenia pozwanego w postaci nakazu zapłaty wydanego w sprawie z klauzulą wykonalności, to wyegzekwowane przez powódkę świadczenie nie mogło zostać uznane za świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. W konsekwencji oddalono powództwo wzajemne na podstawie art. 405 § 1 k.c.

Wobec cofnięcia pozwu, co z kolei wynikało z wyegzekwowania całego roszczenia procesowego postępowanie umorzono na podstawie art. 355 § 1 k.p.c.

O kosztach postępowań orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c. uznając pozwanego i powoda wzajemnego za przegrywająco spawy.

Sędzia