Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2019 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2019 roku w Rybniku, na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko P. P.

o zapłatę`

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz pozwanego P. P. kwotę 917,00 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia:

UZASADNIENIE

Powód (...) SA w W. wniósł pozew domagając się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego P. P. kwoty 4.634,73 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 lipca 2018 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego żądania powód podał, iż strony zawarły w dniu 3 lutego 2017 r. umowę nr (...). Pozwany nie wywiązał się z warunków określonych w umowie, co spowodowało powstanie zadłużenia. Zadłużenie to stwierdzone zostało wyciągiem z ksiąg banku.

W sprzeciwie od wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego. W uzasadnieniu stanowiska pozwany podniósł, iż strona powodowa nie udokumentowała należycie roszczenia co do zasady i wysokości, a także legitymacji legitymacji czynnej i biernej. W piśmie z dnia 16 lipca 2019 r. pozwany podał ponadto, iż kopie dołączone do pozwu nie są dokumentami, gdyż nie zawierają podpisów. Dowód z ksiąg banku nie jest dowodem na istnienie i wysokość roszczenia. Pozwany zakwestionował fakt podpisania umowy oraz otrzymania kwoty pożyczki.

W piśmie z dnia 14 sierpnia 2019 r. powód podtrzymał swoje żądanie wskazując, iż na podstawie umowy udzielił pozwanemu pożyczki. Pozwany nie wywiązał się z zobowiązania i doprowadził do powstania zaległości, która została stwierdzona w wyciągu z ksiąg banku.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód (...) SA w W. sporządził druk umowy pożyczki dla osób fizycznych nr (...). W treści umowy wskazano, iż została ona zawarta podstawie wniosku pożyczkobiorcy P. P. z dnia 3 lutego 2017 r. Przedmiotem umowy było udzielnie pożyczki w wysokości 4.148,18 zł i została ona zawarta do dnia 18 maja 2019 r.

Dowód: wydruk umowy (k. 26), potwierdzenie zawarcia umowy (k. 36).

W dniu 8 września 2017 r. powód wystosował pismo stanowiące oświadczenie o wypowiedzeniu pozwanemu umowy nr (...) z uwagi na brak spłaty zobowiązania. W piśmie tym zawarto jednocześnie wezwanie do zapłaty zaległości.

Dowód: pismo (k. 31).

Na poczet zaległości żadna kwota nie została uiszczona.

Dowód: zestawienie operacji (k. 46-59).

W dniu 15 stycznia 2018 r. powód sporządził pismo stanowiące wezwanie pozwanego do zapłaty zadłużenia w kwocie 4.431,28 zł.

Dowód: pismo (k. 35).

W dniu 10 lipca 2018 r. powód sporządził wyciąg z ksiąg banku, z którego wynikało, iż z tytułu powyższej umowy ujawnione zostało zadłużenie pozwanego na łączną kwotę 4.148,18 zł.

Dowód: wyciąg z ksiąg banku (k. 25).

Pozwany nie zawierał z powodem umowy na podstawie wniosku z dnia 3 lutego 2017 r. Nie otrzymał na swoje konto bankowe środków w tej umowie przewidzianych. Pozwany posiadał rachunki w banku (...) jednak o numerach innych niż wskazane w powołanej prze powoda umowie.

Dowód: przesłuchanie pozwanego (k. 92).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane dokumenty. Autentyczność dołączonych do akt wydruków nie była kwestionowana, pozwany natomiast kwestionował wartość powyższych dowodów w zakresie, w jakim miały wykazywać fakt zawarcia umowy z powodem. W świetle stanowisko pozwanego i jego zeznań, okoliczność zawarcia umowy pomiędzy stronami należało uznać za niewykazaną.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wywodził swoje roszczenie z umowy pożyczki o nr (...). Dla uzasadnienia tych twierdzeń powód załączył wydruki: umowy pożyczki, potwierdzenia zawarcia umowy oraz historii płatności. Przedstawiony materiał dowodowy nie potwierdza, aby pozwany dokonał akceptacji treści zawartych w wymienionych wydrukach, czy to w formie pisemnej, czy też innej. Na żadnym z przedstawionych dokumentów brak było jakiegokolwiek podpisu, a zgodnie z art. 6 k.c. i w związku ze stanowiskiem pozwanego, to na powodzie spoczywał obowiązek wykazania powyższej okoliczności. Na podstawie tych wydruków nie sposób ustalić, czy pozwany złożył jakiekolwiek oświadczenie woli mogące być podstawą zobowiązania, natomiast przeprowadzone postępowanie dowodowe wątpliwości w tym zakresie nie usuwa, a wręcz przeciwnie – utwierdza sąd w przekonaniu, że pozwany z bankiem umowy wskazanej w pozwie nie zawierał. Wynikało to z jego niezakwestionowanych zeznań, a także z przedstawionych sądowi rachunków jakie pozwany posiada w banku, z których żaden nie został wskazany w umowie pożyczki. Pozwany zaprzeczył również, iż w okresie, w którym sporządzono umowę, dokonywał jakichkolwiek zakupów na kwotę w niej wskazaną (w dyspozycji wypłaty, jako tytuł przelewu wskazano „zapłata za zakupy w sklepie internetowym”).

Jakkolwiek nie budzi wątpliwości dopuszczalność posłużenia się w procesie dowodem w postaci wydruku komputerowego (art. 243 ¹ k.p.c.), Sąd uznał dokumenty w tej postaci za niewystarczające do przyjęcia, że pozwany zawarł umowę pożyczki, zgodnie z twierdzeniami powoda. W tym zakresie wskazanym dokumentom należało odmówić wiarygodności.

Zgodnie z art. 720 § 2 k.c. umowa pożyczki, której wartość przekracza 1.000,00 zł, wymaga zachowania formy dokumentowej. Niezachowanie wymaganej przez art. 720 § 2 k.c. formy zawarcia umowy pożyczki ma ten skutek, że sama ta czynność prawna jest ważna, a ustawodawca nakazuje stosować tylko ograniczenia dowodowe określone w art. 74 § 1 k.c. Niewykluczone było więc udowodnienie przez powoda faktu zawarcia umowy pożyczki z pozwanym, jednakże w tym zakresie nie sprostał on regułom ciężaru dowodu określonym w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że złożone wraz z pozwem wydruki pochodzą wyłącznie od pożyczkodawcy, a zawarte w nich treści nie zostały w żaden sposób zaakceptowane przez wskazane w nich strony. Brak potwierdzenia, że zostało złożone jakiekolwiek oświadczenie woli przez pozwanego powoduje, że wydruki te mogą być jedynie projektem umowy, same zaś nie wywołują skutków prawnych. Brak było dowodu potwierdzającego przekazanie środków na rzecz pozwanego.

Ostatecznie stwierdzić należy, że choć powód wykazał, że jako pożyczkodawca dysponował danymi osobowymi pozwanego, sama ta okoliczność nie pozwala na ustalenie, że pozwany złożył jakiekolwiek oświadczenie woli, na skutek którego zawarta została umowa pożyczki.

Nie budzi wątpliwości, że zawieranie umów za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość jest dozwolone w obrocie prawnym. Nie jest ono wyłączone przez art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim i art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki. Jednakże strona będąca profesjonalistą, obowiązanym do podwyższonej staranności w obrocie prawnym, powinna być świadoma ograniczeń dowodowych wiążących się z taką formą zawarcia umowy i uzyskać, a następnie przedstawić dowody złożenia oświadczenia woli przez pożyczkobiorcę. Tego powód w niniejszym procesie nie uczynił, a należy pamiętać, że w sprawach cywilnych nie jest rzeczą Sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów, zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek taki spoczywa na stronach (por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. A. Zielińskiego, Wydawnictwo C.H. Beck, wyd. 6, Warszawa 2012 r.).

Dodatkowo wspomnieć należy, iż w niniejszej sprawie nie można mówić, iż storna powodowa w sposób skuteczny złożyła oświadczenie pozwanemu o wypowiedzeniu umowy, albowiem nie dołączono do akt potwierdzenia doręczenia pozwanemu pisma z dnia 8 września 2017 r.

Wydruk ze strony Internetowej Poczty Polskiej w zakresie śledzenia przesyłek (k. 32) nie pozwalał na dokonanie weryfikacji faktu wysłania konkretnej korespondencji na adres pozwanego. Z informacji tej wynika, że jakaś przesyłka o nr (...) została odebrana przez adresata w dniu 18 września 2017 r. Brak natomiast informacji co to za przesyłka i do kogo została wysłana, a później doręczona. W żaden sposób nie da się z powyższych dokumentów wyprowadzić faktu, iż przesyłka o wskazanym numerze zawierała pismo z dnia 8 września 2017 r. i została wysłana na adres pozwanego. W związku z tym omawiane okoliczności należało, zgodnie z art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., traktować jako nieudowodnione. Podkreślić należy, iż wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie umowy, stanowią oświadczenie woli w rozumieniu art. 60 k.c., a zatem jego skuteczne złożenie innej osobie może nastąpić stosownie do treści art. 61 k.c., czyli poprzez dojście do tej osoby w taki sposób, iż ta mogła zapoznać się z jego treścią. W niniejszej sprawie nie można uznać, by powód w sposób dostateczny wykazał, iż pozwany omawianą korespondencję otrzymał, bądź że doręczono ją w sposób umożliwiający pozwanej zapoznanie się z ich treścią, a co za tym idzie, że powód skutecznie złożył swoje oświadczenia wobec pozwanego. Zaznaczyć należy, iż powód jest profesjonalistą w udzielaniu klientom indywidualnym pożyczek i jednocześnie autorem umowy pożyczki jaką zawarły strony. Zaprzeczenie okolicznościom wskazanym w pozwie wywołuje ten skutek, że istotne dla sprawy fakty stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia Sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości twierdzeń na innej podstawie.

Wobec powyżej wskazanych okoliczności powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 98 k.p.c. Powód przegrał proces w całości, dlatego zobowiązany jest zwrócić na rzecz pozwanego poniesione przez niego koszty. Na zasądzoną kwotę złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 900,00 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.