Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Białymstoku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2020 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...) Spółki Komandytowej z siedzibą w B.

przeciwko P. W.

o zapłatę

postanawia:

Odmówić przekazania sprawy sądowi równorzędnemu Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Śródmieścia, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie.

Sygn. akt VI P 347/19 Pm

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 20 stycznia 2020 roku

Pozwana P. W. wniosła o przekazanie niniejszej sprawy do Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia, VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie. Podała, że w pkt. 17 umowy o zakazie konkurencji z dnia 31 października 2016 r., zawartej między nią a powódką, podano, że spory między stronami powinny być rozstrzygane przed sądem właściwym dla siedziby pracodawcy. Wskazała, że siedzibą jest B., ale zakład pracy znajduje się w Warszawie. Swoje żądanie argumentowała ekonomiką procesową – większość świadków jest z Warszawy.

Powódka Centrum (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
(...) Spółka Komandytowa z siedzibą w B. kwestionowała powyższe żądanie. Wskazała, że spółka prowadzi trzy zakłady lecznicze, m.in. w Warszawie, niemniej siedzibą spółki, co wynika z KRS, jest B..

Sąd zważył, co następuje:

Przepisem określającym właściwość w sprawach pracowniczych jest art. 461 § 1 k.p.c., który po nowelizacji, od 7 listopada 2019 r. (ustawą z dnia 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2019.1469) brzmi: powództwo w sprawie z zakresu prawa pracy można wytoczyć bądź przed sąd ogólnie właściwy dla pozwanego, bądź przed sąd, w którego obszarze właściwości praca jest, była lub miała być wykonywana.

Według powyższego przepisu, sądem właściwym w niniejszej sprawie winien być sąd określony według właściwości ogólnej pozwanej (Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie), bądź sąd, w którego obszarze właściwości praca jest, była lub miała być wykonywana (jw. – zob. umowa o pracę – k. 10). Niemniej, jak wynika z pkt. 17 zawartej przez strony umowy o zakazie konkurencji z dnia 31 października 2016 r.: wszelkie spory, mogące wynikać z niniejszej umowy rozstrzygać będzie sąd pracy właściwy dla siedziby pracodawcy. Tym samym, strony umownie określiły sąd, właściwy w przypadku sporu, który może wyniknąć na tle ww. umowy. Były do tego uprawnione w myśl art. 46 § 1 k.p.c., który stanowi, że: strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej lub jeżeli powód nie złożył pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów. Siedzibą zaś pracodawcy – tj. strony powodowej w niniejszej sprawie, jest B. (zob. wydruk z KRS – k. 37). Brak było podstaw, aby inaczej interpretować zapis z pkt. 17 ww. umowy, tj. przyjmować, iż chodzi np. o zakład. Powołano się na „siedzibę” pracodawcy, ta zaś została wskazana w komparycji umowy przy oznaczeniu pracodawcy.

Sąd miał na względzie, że w orzecznictwie i doktrynie podnosi się, iż niedopuszczalne jest zawieranie umów prorogacyjnych w sprawach z zakresu prawa pracy. Podaje się, że w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy szczególna i wyczerpująca regulacja właściwości miejscowej sądu (art. 461) wyłącza każdą właściwość ustalaną zgodnie z przepisami o postępowaniu zwykłym, tj. w szczególności właściwość przemienną i wyłączną. Wskazuje się, że jest to właściwość przemienna (konkurencyjna) w stosunku do właściwości ogólnej i można ją określić jako szczególny przypadek właściwości wyłącznej, do której art. 46 § 1 (dopuszczający zawieranie umów prorogacyjnych) nie ma zastosowania (M. Orecki, kom. do art. 461 k.p.c.; powołuje się na wyrok SN z 20.05.2014 r., I PK 285/13, LEX nr 1493913; postanowienie SN z 13.02.2014 r., II PZP 1/13, LEX nr 1438647). Należy jednak zauważyć, że na podstawie ww. twierdzeń nie można uznać, że chodzi tu o tak kategoryczną własność wyłączną , jak ta przewidziana w art. 38 i nast. k.p.c. Podaje się bowiem, że rozpoznanie sprawy przez sąd pracy niewłaściwy miejscowo nie może być samo przez się uznane za uchybienie mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, poza szczególnymi konkretnymi sytuacjami (wyrok SN z 20.05.2014 r., I PK 285/13, LEX nr 1493913; postanowienie SN z 13.02.2014 r., II PZP 1/13, LEX nr 1438647). Warto zauważyć, że w prawie II PZP 1/13, stwierdził, że właściwość z ww. przepisu można […] określić jako szczególny przypadek właściwości wyłącznej, do której art. 46 § 1 k.p.c. nie ma zastosowania.

Nie było to jednoznaczne stwierdzenie (na co wskazuje użycie słowa może). Podkreślić również należy, że nie zostało uregulowane w żadnym przepisie, że art. 461 k.p.c. statuuje własność wyłączną. Jedynie w drodze wykładni przyjęto w doktrynie i orzecznictwie takie założenie.

Wobec powyższego, Sąd uznał, że należy uszanować autonomię woli stron i przyjąć, iż w niniejszej sprawie wyłącznie właściwy jest sąd, pod którego własność powódka i pozwana się poddały w umowie, tj. Sąd Rejonowy w Białymstoku. Jednocześnie, nie było zgody powódki na przekazanie niniejszej sprawy do rozpoznania do Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia, VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie (co, na marginesie, niewątpliwie byłoby rozsądnym rozwiązaniem z perspektywy ekonomiki procesowej), tym samym Sąd nie był władny, aby taką decyzję podjąć, np. na podstawie art. 461 § 3 k.p.c. ( sąd właściwy może na zgodny wniosek stron przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli przemawiają za tym względy celowości).

Mając na względzie powyższe, orzeczono jako w sentencji.