Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział X Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Chajęcka

Sędziowie: SO Anna Pochylczuk

SO Iwona Pydych

po rozpoznaniu w dniu 19.03.2014 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym w sprawie

z powództwa małoletniego M. K. działającego przez przedstawicielkę ustawową V. K.

przeciwko W. Z.

o ustalenie ojcostwa i alimenty

na skutek zażalenia pełnomocnika pozwanego na postanowienie zawarte w pkt 8 wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 13.12.2013 roku, wydanego w sprawie sygn. akt V RC 611/11 w przedmiocie zasądzenia od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanemu

postanawia

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem zawartym w pkt 8 wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 13.12.2013 roku, który zapadł w sprawie sygn. akt V RC 611/11 zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. L. kwotę 295,20 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanemu (k.113-114). W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd wskazał, że oparł się o przepis § 7 ust. 1 pkt 5 w zw. z ust. 3 oraz § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (k.123).

Powyższe postanowienie zaskarżył zażaleniem pełnomocnik pozwanego zarzucając naruszenie art. 98 kpc w zw. z § 7 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 3 w/w rozporządzenia poprzez przyznanie mu wynagrodzenia jedynie w wysokości 240 zł (podwyższonego o podatek VAT), czyli jedynie za prowadzenie postepowania o ustalenie ojcostwa, bez przyznania wynagrodzenia za pomoc prawną w zakresie postępowania o ograniczenie władzy rodzicielskiej w minimalnej wysokości 120 zł. Skarżący wskazał, że zgodnie z § 7 ust. 3 rozporządzenia trafnie sąd nie przyznał mu odrębnego wynagrodzenia za dochodzone roszczenia alimentacyjnej, jednak niezasadna jest odmowa wynagrodzenia za ograniczenie władzy rodzicielskiej. Powołując się na powyższe skarżący domagał się zasadzenia na jego rzecz dalszego wynagrodzenia w kwocie 120 zł podwyższonego o podatek VAT oraz wynagrodzenia za postępowanie zażaleniowe. Oświadczył jednocześnie, że ani pozwany, ani jakakolwiek inna osoba nie uiściła na jego rzecz wynagrodzenia ani w całości ani w części (k.127-128).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Niesporne jest, że w sprawie V RC 611/11 toczyło się postępowanie o ustalenie ojcostwa, pozwanego W. Z. wobec małoletniego M. K.. Dnia 13.12.2013 zapadł w sprawie wyrok, w którym Sąd ustalił ojcostwo W. Z. wobec M. K. (punkt 1 wyroku), ustalił nazwisko dziecka (punkt 2 wyroku), powierzył wykonywanie władzy nad dzieckiem matce ograniczając władzę rodzicielską ustalonego ojca (punkt 3 wyroku), zasądził alimenty na rzecz małoletniego powoda (punkt 4 wyroku), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 5 wyroku), orzekł o kosztach sądowych (punkt 6 wyroku), wynagrodzeniu pełnomocników z urzędu (punkt 7 i 8 wyroku), a także rygorze natychmiastowej wykonalności (punkt 9 wyroku). Również nie budzi wątpliwości, że pozwany w toku postępowania korzystał z pomocy prawnej adw. A. L., ustanowionego z urzędu (k. 50). Pełnomocnik ten na rozprawie dnia 13.12.2013 złożył wniosek o przyznanie mu wynagrodzenia według norm urzędowych i oświadczył, że nie zostało ono zapłacone ani w całości ani w części (k. 112).

Istotą zażalenia jest zarzut, że wynagrodzenie przyznane pełnomocnikowi od Skarbu Państwa zostało obliczone zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (który stanowi, że stawka minimalna w sprawach o ustalenie ojcostwa wynosi 240 zł) w zw. z § 7 ust. 3 tegoż rozporządzenia (który przewiduje, że stawki wyżej wymienione obejmują w sprawach o ustalenie ojcostwa również roszczenia majątkowe strony powodowej), przy pominięciu wynagrodzenia za prowadzenie postępowania o ograniczenie władzy rodzicielskiej, które również było przedmiotem rozpoznania w sprawie. Zarzut nie jest trafny. W postępowaniu o ustalenie ojcostwa Sąd obejmuje swym rozstrzygnięciem nie tylko żądanie główne (dot. ustalenia ojcostwa dziecka), ale także zawrzeć musi w wyroku inne rozstrzygnięcia wymagane przez przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – choćby nie były objęte żądaniem żadnej ze stron. Dotyczy to orzekania o nazwisku dziecka (art. 89 § 2 krio), czy też o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców, jeśli wymaga tego dobro dziecka (art. 93 § 2 krio). Podobnie w sprawie o rozwód czy separację sąd z urzędu ma obowiązek orzekać o władzy rodzicielskiej i kontaktach ze wspólnymi małoletnimi dziećmi stron oraz o zasadach ponoszenia kosztów utrzymania tych dzieci (art. 58 § 1 krio), choćby strony nie zgłosiły żadnych żądań w tym przedmiocie. Rozstrzygnięcia powyższe są koniecznymi elementami wyroku, które wynikają wprost z ustawy jako immamentnie związane z roszczeniem głównym i dlatego w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu nie zostało przewidziane odrębne wynagrodzenie za pomoc prawną w tym zakresie. Powyższe wynika także z porównania treści § 7 ust. 2 rozporządzenia dotyczącego spraw o rozwód i separację („Stawki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują również wynagrodzenie od roszczeń majątkowych dochodzonych łącznie, z wyjątkiem roszczeń przewidzianych w art. 58 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, od których pobiera się także wynagrodzenie określone w ust. 1.”) z § 7 ust. 3 („Stawki określone w ust. 1 pkt 5 obejmują w sprawach o ustalenie ojcostwa również roszczenia majątkowe strony powodowej.”). Roszczenia majątkowe dotyczące zasądzenia alimentów, czy zapłaty za tzw. wyprawkę nie są elementem niezbędnym procesu o ustalenie ojcostwa i nie muszą być przedmiotem rozpoznania w takiej sprawie. Pomimo tego rozporządzenie w § 7 ust. 3 wyraźnie przewiduje, że ustalone stawki minimalne obejmują także wynagrodzenie za pomoc prawną w tym przedmiocie. Byłoby nielogicznym stwierdzenie, że ustalone stawki minimalne obejmują roszczenia majątkowe, które mogą ale nie muszą być dochodzone łącznie, a nie obejmują rozstrzygnięć, których wydanie jest konieczne i wynika wprost z ustawy. Dodatkowe wynagrodzenie, którego zasądzenia domaga się skarżący mogłoby być przyznane w przypadku objęcia rozstrzygnięciem w jednym postepowaniu także innych, dodatkowych roszczeń, nie będących elementem koniecznym orzeczenia o ustaleniu ojcostwa, ale zgłoszonych dodatkowo, oprócz żądania głównego (które jednocześnie nie są roszczeniami majątkowymi strony powodowej).

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zażalenie oddalił.