Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 17 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Zofia Lehmann

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Elżbieta Witaszczyk

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2019 r. w Poznaniu na rozprawie sprawy z powództwa

(...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W.,

przeciwko P. W., zam. ul. (...), (...)-(...) G.

- o zapłatę

I.  Utrzymuje w mocy nakaz zapłaty wydany w niniejszej sprawie w dniu 15 marca 2017 roku.

II.  Odstępuje od obciążania pozwanego nieuiszczoną częścią opłaty sądowej.

III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.417,-zł z tytułu zwrotu poniesionego przez niego kosztu jego procesowego zastępstwa.

SSO Zofia Lehmann

Sygn. akt XII C 610/19

Uzasadnienie: W pozwie z dnia 2 lutego 2017 roku, złożonym w dacie 14 lutego 2017 roku w Sądzie Okręgowym w P. w trybie postępowania nakazowego - powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z/s w W. – działający przez Centrum Restrukturyzacji i Windykacji, Biuro w G. reprezentowane przez pracownika A. K. – skierował p-ko pozwanemu P. W. żądanie wydania nakazu zapłaty, a w jego treści:

-zasądzenia od niego na jego rzecz kwoty 145.869,34 zł obejmującej : *kwotę 137.338, 46,- zł z tytułu należności głównej (kapitału),

*kwotę 8.530, 88 zł z tytułu odsetek umownych liczonych od dnia 28 maja 2016 roku do 3 lutego 2017 roku,

*dalszych należnych odsetki umownych liczonych od dnia 4 lutego 2017roku do dnia zapłaty – od należności głównej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (aktualna wysokość tej stopy wynosi 10.00 % w stosunku rocznym; jednak nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa tj. dwukrotności sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5.5 punktów procentowych);

-zasądzenia od niego na jego rzecz zwrotu kosztów niniejszego postępowania – wg norm przepisanych, w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł oraz kosztu odpisów poświadczonych notarialnie w wysokości 3 x 1,23 zł ,

nadto:

-po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty opatrzenia go klauzulą wykonalności i doręczenia mu tytułu wykonawczego;

w razie wniesienia przez pozwanego zarzutów do nakazu zapłaty:

-orzeczenia wyrokiem o utrzymaniu go w mocy,

-zasądzenia od niego na jego rzecz zwrotu kosztów tego postępowania – zgodnie z żądaniem pozwu,

nadto:

-nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności,

nadto:

-przeprowadzenia rozprawy pod jego nieobecność.

Na tego poparcie:

-podał, że łączy ich umowa o nazwie PG Konsolidacja bezubezpieczenia,

-podał, jakie istnieje po stronie pozwanego w związku z nią zadłużenie wobec niego,

-przedstawił treść kierowanej przez niego do niego korespondencji, w tym przedstawione mu propozycje ugodowe, na co nie zareagował (k. 1 – 5 akt).

W dniu 15 marca 2017 roku wydany został w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym uwzgledniający żądania powoda (k. 21 akt akt),

Z zachowaniem ustawowego terminu, działający samodzielnie, pozwany P. W. złożył do niego zarzuty z dnia 19 kwietnia 2017 roku, które do Sądu Okręgowego w P. wpłynęły w dniu 20 kwietnia 2017 roku – w ich treści zaskarżył w/w nakaz zapłaty w całości domagając się:

-jego uchylenia

-oddalenia powództwa w całości

nadto:

-przeprowadzenia zawnioskowanych przez niego dowodów co do tez przez niego sprecyzowanych,

nadto:

-zawieszenia przedmiotowego postępowania – do czasu zakończenia opisanego przez niego postępowania karnego,

nadto:

-przeprowadzenia rozprawy pod jego nieobecność;

nadto:

-zwolnienia go od ponoszenia kosztów niniejszego postępowania z uwagi na jego trudną sytuację materialną.

Swoje stanowisko argumentował:

-faktem, że nie zawierał z powodem wskazanej przez niego umowy,

-zgłoszeniem przez niego zawiadomienia do Prokuratury Rejonowej w G. , która wszczęła postępowanie dotyczące podrabiania podpisów na umowach kredytowych; który to zarzut postawiono jednej osobie; i w którym występuje w charakterze pokrzywdzonego (k. 27 – 30akt).

Postanowieniem wydanym w tej sprawie przez referendarza sądowego przy Sądzie Okręgowym w P. w dacie 31 lipca 2017 roku – wniosek pozwanego o zwolnienie go od ponoszenia kosztów sądowych został całości uwzględniony (k. 67 akt).

Postanowieniami pochodzącymi z niniejszej sprawy z dat 15 września 2017 roku oraz 9 kwietnia 2018 roku – niniejsze postępowanie zostało zawieszone do czasu prawomocnego zakończenia opisanego w nim postępowania karnego (k. 86, 108 – 109 akt).

W drodze – natomiast – postanowienia z dnia 22 kwietnia 2019 roku – wobec zakończenia w/cyt. postępowania – niniejsze podległo podjęciu (k. 204 akt).

Na rozprawie w dniu 22 maja 2019 roku (k. 241 – 242 akt), działając już przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, powód podtrzymał swoje stanowisko. Z uwagi na usprawiedliwione niestawiennictwo pozwanego na rozprawie j.w. – w dniu 29 maja 2019 roku została ona otwarta na nowo (k. 248 akt); na rozprawach w dniach: 3 lipca 2019 roku strony; w tym pozwany – działający przez pełnomocnika procesowego w osobie adwokata – K. 260 akt), 13 sierpnia 2019 roku (k. 264 akt), 4 grudnia 2019 roku (k. 308 akt) – strony podtrzymywały swoje stanowiska.

W procesowych pismach:

-powód z dat: 30 sierpnia 2016 roku, które do Sądu Okręgowego w P. wpłynęło w dniu 4 września 2017 roku (k. 77 – 78 akt), 1 kwietnia 2019 roku, które do Sądu Okręgowego w P. wpłynęło w dniu 8 kwietnia 2019 roku (k. 193 akt);

-pozwany z dat: 22 maja 2019 roku, które do Sądu Okręgowego w P. wpłynęło w dniu 24 maja 2019 roku (k. 245 akt), 26 sierpnia 2019 roku, które do Sądu Okręgowego w P. wpłynęło w dniu 27 sierpnia 2019 roku (k. 266 akt) -

strony prezentowały swoje stanowiska; składały dowodowe wnioski, ustosunkowywały się do twierdzeń przeciwnika.

Ustalenia stanu faktycznego: A. Powód (...) Bank (...) S.A z siedzibą w W. zarejestrowany jest w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) – z jego Działu (...), rubryki 1 wynika przedmiot jego działalności m.in. w obszarze... pozostałej działalności bankowej.. (k. 12 – 16, 215 – 240 akt).

B. Pozwany P. W. – natomiast – jest osobą fizyczną często korzystającą z usług bankowych oraz usług innych instytucji finansowych (k. 34, 49 - 65 akt).

C.W tych ramach w dacie 12 stycznia 2015 roku zawarli oni umowę pożyczki (nazwa handlowa: umowa gotówkowa; typ: Konsolidacja bez ubezpieczenia) o numerze (...) stwierdzoną dokumentem z tego dnia zaopatrzonym m.in. podpisem pozwanego na kwotę 148.997,38 zł – jego integralną część stanowił harmonogram spłat ustalający je na 119 miesięcy w comiesięcznych równych ratach (kapitał i odsetki) w wysokości po 2.146,99 zł. Z punktu widzenia istoty tego sporu akcentacji wymagały jej zapisy:

*zawarty w jej par. 8.1 dotyczący konsekwencji nie spłacania rat w całości lub w części ,

*zawarty w jej par. 8.2 oraz par. 10.1 redagujący uprawnienie powoda na wypadek zaistnienia powyższej sytuacji, w tym związane z jej wypowiedzeniem.

-Do umowy tej dołączone zostało podpisane przez pozwanego oświadczenie o poddaniu się egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego – kredyt ten uruchomiony został w dacie 12 stycznia 2015 roku (k. , 79 – 80, 197 – 201 akt).

1. Niestety do okoliczności tych doszło - na dzień 3 lutego 2017 roku zadłużenie pozwanego wobec powoda z powyższego tytułu miało poziom kwoty 145.869,34 zł; co oznacza, że nie wywiązał się on ze swoich zobowiązań wobec niego na tym tle w żadnym zakresie. Już w dacie 13 grudnia 2016 roku powód skierował do niego wezwanie do zapłaty zawierające w swojej treści propozycje zawarcia przez nich co do tego porozumienia lub ugody, które odebrał w dniu 9 stycznia 2017 roku; i na które nie zareagował (k. 6 – 9 akt)

2. W tak zarysowanych realiach – powód wypowiedział mu ją w części dotyczącej warunków spłaty z powodu nie dotrzymania warunków finansowych odebrane przez niego w dniu 9 września 2019 roku (k. 81 – 82, 194 – 196 akt).

D. W dniu 14 stycznia 2016 roku Komenda Powiatowa Policji w G. wszczęła w sprawie o sygn. akt (...), (...) pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w G. dochodzenie dotyczące przedstawiania dokumentów w celu uzyskania pożyczek z podrobionymi podpisami; także pozwanego. Postępowanie to objęło również związaną z tym sporem umowę – w jego trakcie przeprowadzony został dowód z opinii biegłego z dziedziny badania dokumentów; z treści której m.in. wynikało, że umieszczony na dotyczących jej pochodzi z jego ręki. Dlatego postanowieniem wydanym przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w G. w dacie 21 stycznia 2019 roku w w/w sprawie m.in. w tym zakresie podległo ono umorzeniu – wobec stwierdzenia, iż czynu nie popełniono (k. 39, 89, 106, 117 – 182, 183 – 192 akt; akta Prokuratury Rejonowej w G. o sygn. (...)).

Naprowadzony stan faktyczny znalazł oparcie w treści:

-dokumentów z k. 6 (wyciąg z ksiąg bankowych), 7 – 8, 81 – 82, 194 - 196 (korespondencja stron), 12 – 18, 215 – 240 (odpis z Krajowego Rejestru Sądowego), 34 (oświadczenie pozwanego), 49 – 63 (historia rachunku bankowego w części dotyczącej jego zadłużeń wobec instytucji finansowych), 79 – 80, 197 - 201 (dokumentacja dotycząca spornej umowy), 182 – 192 (opinia biegłego sadowego), 189 – 192 (orzeczenie Prokuratora Rejonowego),

-dokumentów zawartych w aktach ProkuraturyRejonowej w G. o sygn. (...).

Analiza i ocena zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego: W jego skład w przedmiotowym procesie weszły dokumenty i to zarówno o charakterze urzędowym, jak i o charakterze prywatnym.

A. O dokumentach urzędowych ustawodawca wypowiada się w normie z art. 244 k.p.c. stanowiąc, że… sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone…( par.1 ), co odpowiednio stosuje się do… sporządzonych przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organy pozarządowe w zakresie zleconych im przez ustawę spraw z dziedziny administracji publiczne…( par.2 ) – w niniejszej sprawie były nimi odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego; orzeczenia karne .

-Z kolei norma z art. 245 k.p.c. postanawia, że… dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenie…- objęły one pozostałe zaliczone wyżej w poczet dowodów.

1. Warunki zaprzeczenia prawdziwości dokumentów urzędowych określone zostały w normie z art. 252 k.p.c.– żadna ze stron przy udziale normy z art. 232 k.p.c. z tego nie skorzystała; brak też było potrzeby wszczynania takiej inicjatywy z urzędu.

2. Z kolei warunki zaprzeczenia prawdziwości dokumentów prywatnych zredagowane zostały w normie z art. 253 k.p.c. – pozwany, w przyjętej linii obrony przed roszczeniami powoda objętymi tym sporem, lansował tezę, iż nie zawarł z nim spornej umowy, a podpisy złożone na związanych z nią dokumentach zostały podrobione. Był to jedyny jego argument mający, wg niego, zaprzeczyć jego racji w tej sprawie - nie można było, jednak, uznać jej za udowodnioną. Przeprowadzenie zawnioskowanego przez niego w relacji z tym dowodu z opinii biegłego z dziedziny grafologii sam zablokował nie przedstawiając niezbędnych do tego próbek swojego pisma; nie stawił się na żadną rozprawę celem złożenia ewentualnych wyjaśnień; także w sytuacji wezwania go do osobistego stawiennictwa w tym celu.

-Przy udziale normy z art. 278 (1) k.p.c – możliwe jest... przeprowadzenie dowodu z opinii sporządzonej na zlecenie organu władzy publicznej w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę... W przebiegu w/opisanego postępowania karnego powstała opracowana przez biegłego sądowego z dziedziny badania dokumentów W. B. zawierająca – w aspekcie niniejszej sprawy – przedstawione wnioski; nie była ona w jego trakcie kontestowana; także w trakcie niniejszego procesu. Z zawartych w niej konkluzji jednoznacznie wynikało, że podpisy złożone na w/opisanych dokumentach powstałych w kontekście zawieranej przez strony spornej umowy pochodziły z ręki pozwanego.

-Dodatkowo należało wskazać, że na gruncie regulacji postępowania cywilnego do sądu należy podejmowanie ostatecznych decyzji o przeprowadzeniu dowodu i jego zakresie – i to w konkretnych okolicznościach danej sprawy przy dbałości o sprawność postępowania. Nie można też było stracić z pola widzenia wielokrotnie prezentowanego w teorii i w praktyce poglądu, że specyfika takiego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii podlega kontroli sądu, nie posiadającego wiadomości specjalnych, i to w istocie z punktu widzenia jej zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Takie więc kryteria są wystarczające dla uznania pozytywnego stosunku do niej (por. wyrok SN z 7 kwietnia 2005 roku, II CK 572/04; LEX nr 151650). W/w przyjęto za odpowiadającą im; nadto –jej lektura i analiza pozwoliły na przydanie jej przymiotu przydatności dla potrzeb rozstrzygnięcia także tego sporu. Jej autor wyraźnie i zrozumiale przedstawił podstawy i motywy prowadzące do zawartych w niej wniosków; w tym sposób i metody przeprowadzonych przez niego badań; materiały, na których się oparł . Zaznaczenia wymagało, że opinia ta odpowiadała potrzebom decydującym o jej zastosowaniu i przydatności dla rozważanego przypadku. W pełni odpowiedziała na postawione jej tezy i wszystkie rodzące się w związku z tym pytania – w jej treści opisane zostały podstawy prowadzące do wyprowadzonych w niej konkluzji; a proces dochodzenia do nich w żadnej mierze nie naruszył zasad logiki. Podkreślenia wymagały też wysokie kompetencje jej autora posiadającego w swojej dziedzinie i wydawaniu opinii z tezami, jak rozpatrywana wyjątkowo bogate doświadczenie.

-I choć z badaną opinią bezpośrednio się to nie wiąże – to warto było zwrócić uwagę na zeznania pozwanego składane w cyt. postępowaniu karnym w tej części, w której przyznał, że nie pamięta tego z uwagi na upływ czasu czy zawierał z powodem sporną umowę czy nie; mimo pierwotnych stanowczych zaprzeczeń tego.

3. Pozwany zgłosił także wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka D. A. – mając na uwadze fakt, że ewentualna okoliczność podrobienia jej podpisu na jakimś dokumencie nie miała żadnego znaczenie z punktu widzenia osi przewodniej tego sporu koncentrującej się na relacji na linii powód – pozwany podległ on oddaleniu.

Zważeniu podlegało, co następuje: Powództwo powoda zasługiwało na uwzględnienie i to zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Tezę taką uznać należało za udowodnioną w świetle analizy i oceny zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego; przywołanych unormowań i przedstawionego rozumowania.

A. 1. W myśl normy z art. 69.1 ustawy prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 roku (DU u z 2019, p. (...))... przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach w niej określonych, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od niego...- w normie z art. 69.2 zredagowane są – natomiast - wymogi dotyczące formy jej zawarcia (pisemna) oraz zapisów, które winna w szczególności zawierać. Analiza umowy zawartej przez strony z tego punktu widzenia nie wzbudzała zastrzeżeń – miała powyższą formę i posiadała w swojej treści wszystkie przewidziane przywołanym unormowaniem elementy w postaci: jej stron; kwoty i waluty kredytu; celu, na jaki został udzielony; zasad i terminu jego spłaty; wysokość jego oprocentowania i warunków tego zmian; sposobu jego zabezpieczenia; zakresu uprawnień powoda dotyczących kontroli jego spłaty i wykorzystania; terminu i sposobu postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych; wysokości prowizji; warunków dokonania jej zmian.

2. Z kolei norma z art. 75.1 tegoż prawa reguluje sytuację, w której... kredytobiorca nie dotrzymuje warunków udzielenia kredytu... – w przypadku skorzystania przez bank w takich okolicznościach z przewidzianej nim opcji wypowiedzenia umowy norma z jego art. 75.2 określa tego terminy; norma z art. 75c.1. oraz z art. 75c2. określa – zaś - obowiązki banku... jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu jego udzielenia.... I temu powód uczynił zadość – odpowiednio wysyłając do niego pismo z 13 grudnia 2016 roku j.w. z wezwaniem do zapłaty i zaproszeniem go do zawarcia ugody czy porozumienia oraz j.w. wypowiedzenie ... dotyczącej warunków spłaty.........Zarzutów z tego zakresu pozwany zresztą w przebiegu tego procesu nie formułował.

B. Poza marginesem zastrzeżeń pozostawała także wysokość zadłużenia pozwanego wobec powoda z powyższego tytułu – pozwany także jej nie kontestował; wynikała ona wprost z przedłożonych przez powoda dokumentów w postaci wyciągu z ksiąg bankowych z daty 3 lutego 2017 roku o numerze (...) oraz historii operacji na kontrakcie kredytowym.

W tak ukształtowanej sytuacji – przy udziale normy z art. 496 k.p.c. – uznano roszczenia powoda za zasadne.

(punkt I wydanego w tej sprawie wyroku)

Koszty niniejszego postępowania: W przedmiotowej sprawie objęły one opłatę sądową ( 7.296,- zł) oraz koszt procesowego zastępstwa stron ( 5.417,- zł) – prawnym wsparciem rozstrzygnięcia o nich były przepisy art. 108 par. 1 k.p.c.; art. 98 par. 1 i par. 3 k.p.c.; ustawy z dnia 28 lipca 2003 roku o kosztach sadowych w sprawach cywilnych; rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Mając na uwadze dwie zasady w postaci wyniku sporu oraz zasady niezbędności i celowości kosztów – obciążono nimi pozwanego.

(punkt II wydanego w tej sprawie wyroku)

/-/Zofia Lehmann

Z/proszę:

1.odpis wyroku plus uzasadnienie doręczyć proszę pozwanemu plus pouczenie o numerze 1 i 3

2.przedłozyc za 14 dni

Pn. 18 lutego 2020 roku Zofia lehmann