Sygn. akt XVI GC 5/11
Dnia 19 stycznia 2011 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Gospodarczy XVI Wydział Gospodarczy
w składzie następującym :
Przewodniczący - SSO Jolanta Kaplińska
po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2011 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa P. M. (1)
przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w R.
o ustalenie nieistnienia uchwał ewentualnie stwierdzenie nieważności ewentualnie uchylenie
uchwał
w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia
postanawia:
oddalić wniosek
SSO Jolanta Kaplińska
Powód P. M. (1) w dniu 10 stycznia 2011 r. złożył do tutejszego Sądu wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego o ustalenie nieistnienia ewentualnie stwierdzenie nieważności ewentualnie uchylenie uchwał podjętych na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy spółki (...) Spółka Akcyjna podjętych w dniu 8 stycznia 2011 r. nr (...), (...), (...), (...), (...) poprzez
zakazanie rzekomej Radzie Nadzorczej pozwanej dokonywania czynności prawnych, a w
szczególności podejmowania uchwał w składzie (...), J. G., P.
M. jak też w każdym innym składzie zmienionym poprzez rezygnację poszczególnych
członków rzekomej Rady Nadzorczej pozwanej wskazanych powyżej po dniu 8.01.2011 r.,
zakazanie pozwanej wykonywania uchwał podjętych przez rzekomą Radę Nadzorczą
pozwanej w składzie (...), J. G., P. M. (2) jak też w każdym
innym składzie zmienionym poprzez rezygnację poszczególnych członków rzekomej Rady Nadzorczej pozwanej wskazanych powyżej po dniu 8.01.2011 r.,
zakazanie rzekomemu zarządowi pozwanej powołanemu uchwałami nr(...), (...) i (...)rzekomej
Rady Nadzorczej pozwanej z dnia 8.01.2011 r. dokonywania jakichkolwiek czynności
prawnych wobec osób trzecich związanych z reprezentacją pozwanej, w szczególności
zaciągania zobowiązań i dysponowania majątkiem pozwanej oraz podejmowania uchwał, co
dotyczy rzekomego zarządu pozwanej w składzie (...), N. G.,
M. P., jak też w każdym innym składzie, zmienionym uchwałami podjętymi przez
rzekomą Radę Nadzorczą w składzie ustalonym podczas Zgromadzenia z dnia 8.01.2011 r.
lub w składzie ustalonym po rezygnacji któregokolwiek z członków ww. rzekomej Rady
Nadzorczej pozwanej,
zakazanie pozwanej na okres trwania niniejszego postępowania dokonywania jakichkolwiek
wypłat tytułem wynagrodzenia na rzecz członków rzekomej Rady Nadzorczej pozwanej w
składzie A. G., J. G., P. M. (2) jak też w każdym innym
składzie zmienionym poprzez rezygnację poszczególnych członków rzekomej Rady
Nadzorczej pozwanej wskazanych powyżej po dniu 8.01.2011 r.,
oraz zobowiązanie pozwanej do wpłaty do depozytu sądowego kwot ww. wynagrodzenia,
zakazanie pozwanej na okres trwania niniejszego postępowania dokonywania jakichkolwiek
wypłat tytułem wynagrodzenia na rzecz członków rzekomego zarządu pozwanej w składzie
A. P., N. G., M. P., jak też w każdym innym
składzie, zmienionym uchwałami podjętymi przez rzekomą Radę Nadzorczą pozwanej
powołaną podczas Zgromadzenia w dniu 8.01.2011 r. lub zmienionym poprzez rezygnację
poszczególnych członków rzekomego zarządu pozwanej wskazanych powyżej po dniu
8.01.2011 r.,
zawieszenie wszelkich postępowań rejestrowych zmierzających do ujawnienia w Krajowym
Rejestrze Sądowym członków rzekomego zarządu pozwanej i członków rzekomej Rady
Nadzorczej powołanych podczas Zgromadzenia w dniu 8.01.2011 r. tj. A. P.,
N. G., M. P., członkowie rzekomego zarządu pozwanej, A.
G., J. G., P. M. (2) członkowie rzekomej Rady Nadzorczej
pozwanej.
W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, iż pozwana jest niepubliczną spółką akcyjną, jej kapitał zakładowy o łącznej wysokości (...) zł dzieli się na 35 210 akcji o wartości nominalnej (...) zł każda. Wszystkie akcje pozwanej są akcjami imiennymi uprzywilejowanymi co do głosu (na każda akcje 2 głosy). Akcjonariuszami pozwanej są tylko powód i A.
G. posiadający po 50% akcji. Powód i A. G. pełnią w spółce obok swoich małżonek funkcje członków rady Nadzorczej, a A. G. jest jej przewodniczącym.
Walne Zgromadzenie z dnia 8 stycznia 2011 roku zostało zwołane w sposób nieprawidłowy, bowiem zamiast prawidłowego zawiadomienia w dniu 24 grudnia 2010 roku na 14 dni przed zgromadzeniem A. G. przesłał na adres powoda dwie przesyłki polecone, które nie zawierały zawiadomienia, lecz puste kartki. Obie przesyłki zostały doręczone powodowi w dniu 29 grudnia 2010 roku. Obie przesyłki zostały otwarte w obecności innych osób. Wobec takiej zawartości przesyłki powód zwrócił się pismem z dnia 30 grudnia 2010 roku do A. G. z prośbą o wyjaśnienie celu, w jakim zostały powodowi przesłane puste kartki. A. G. do chwili sporządzenia pozwu nie udzielił odpowiedzi.
Powód wskazał, że podjęte uchwały podczas zgromadzenia w dniu 8 stycznia 2011 roku o odwołaniu dotychczasowego składu Rady Nadzorczej (za wyjątkiem A. G.) oraz o powołaniu nowej Rady Nadzorczej i następnie podjętych przez nową radę uchwał dot. zarządu wskazuje jednoznacznie, że zmierzają one do pozbawienia powoda wpływu na działania spółki.
7 stycznia 2011 roku powód otrzymał od E. G. członka Rady Nadzorczej — żony A. G. oświadczenie, że akcje w spółce objęte są obowiązującą wspólnością majątkową małżeńską E. i A. G. oraz, że E. G. sprzeciwia się na podstawie art. 36 l k.r.o. dokonywania przez jej męża samodzielnie czynności faktycznych i prawnych składających się na zarząd majątkiem wspólnym, w tym w szczególności głosowania z przedmiotowych akcji.
Po przeprowadzeniu zgromadzenia A. G. udał się do siedziby spółki posługując się wypisem z aktu notarialnego Rep (...) ((...)) oraz uchwałami rzekomej Rady Nadzorczej wtargnął do siedziby pozwanej z grupą ochroniarzy, usunął z terenu dotychczasowa ochronę. Wszystkie wejścia do biurowca zostały zablokowane, zarząd rzekomo odwołany, powód i E. G. nie zostali wpuszczeni na teren spółki.
Jako uprawdopodobnienie interesu prawnego powód wskazał, że jako akcjonariusz jest uprawniony do 50% udziału w kapitale zakładowym spółki, dysponuje dokładnie takim samym zakresem uprawnień korporacyjnych i majątkowych w spółce jak A. G.. Działania A. G. zmierzają do rażąco bezprawnego pozbawienia wnioskodawcy podanych uprawnień, a co najmniej ich istotnego ograniczania. Z uwagi na to wnioskodawca jest żywotnie zainteresowany w jak najszybszym uzyskaniu zabezpieczenia swoich roszczeń w sposób wskazany w petitum wniosku.
Brak udzielenia wnioskowanego zabezpieczenia uniemożliwi, a co najmniej utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie, którym jest ochrona wnioskodawcy oraz pośrednio tez samej spółki przed skutkami samowolnych działań A. G. podjętych na rzekomym Walnym Zgromadzeniu pozwanej w dniu 8 stycznia 20111 roku, w szczególności związanymi z powołaniem na tymże zgromadzeniu rzekomej Rady Nadzorczej pozwanej i jej funkcjonowaniem. Działanie tej Rady w świetle oczywistych zarzutów co do wadliwego trybu jej powołania, doprowadzi bowiem do nieodwracalnych skutków prawnych zwłaszcza w razie podjęcia przez nią jakichkolwiek uchwał w szczególności w kwestiach wskazanych w art. 35 statutu spółki lub art. 368 §4 k.s.h.
Powód wskazał, że umożliwienie nowo powołanej radzie podejmowania oraz wykonywania uchwał, jak tez ich późniejszego ujawnienia w publicznych rejestrach spowoduje, że ochrona jaką przyniesie prawomocny wyrok w niniejszej sprawie przyjdzie za późno. Powód i pośrednio spółka dozna już uszczerbków w swoich interesach majątkowych i niemajątkowych, odwrócenie skutków części z nich nie będzie możliwe. W rezultacie akcje powoda utracą wartość a wyrok będzie pozbawiony znaczenia.
Powód wskazał, że zakazanie rzekomej Radzie Nadzorczej dokonywania czynności prawnych, w szczególności podejmowania uchwał, zakazanie pozwanej wykonywania uchwał podjętych przez Radę Nadzorczą, zakazanie rzekomemu zarządowi pozwanej dokonywania wszelkich czynności prawnych wobec osób trzecich związanych z reprezentacją pozwanej zmierza do niedopuszczenia do funkcjonowania wadliwie powołanego organu nadzorczego i zarządczego pozwanej, których działania będą nielegalne i wyrządzą z tej przyczyny nieodwracalne uszczerbki majątkowe i niemajątkowe w chronionych dobrach prawnych powoda, a pośrednio pozwanej.
Zakazanie pozwanej dokonywania jakichkolwiek wypłat tytułem wynagrodzenia na rzecz członków rzekomej Rady Nadzorczej oraz na rzecz członków rzekomego Zarządu pozwanej i zobowiązanie pozwanej do wpłaty do depozytu sądowego kwot ww. wynagrodzenia bowiem wobec dokonania wyboru rady w sposób nielegalny, nie istnieje jakakolwiek podstawa do wypłaty wynagrodzenia i wypłata może pociągnąć zarzut wykonania świadczenia nienależnego. Ze względu na art. 409 k.c istnieje ryzyko, że pozwana nie mogłaby skutecznie dochodzić zwrotu kwot wypłaconych członkom rady Nadzorczej, a niewypłacenie wynagrodzenia mogłoby narazić pozwaną na odpowiedzialność z tytułu niewykonania zobowiązań.
Zawieszenie postępowania rejestrowego jest podyktowane tym, że sądy rejestrowe w rzeczywistości rozstrzygają konflikty w spółkach. Spory korporacyjne nie powinny być rozstrzygane poprzez wpis do KRS bądź jego odmowę, ale przez sąd gospodarczy w drodze wyroków po przeprowadzeniu postępowania dowodowego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
W myśl przepisu art. 730 k.p.c. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszi postępowania lub w jego toku. Zgodnie z przepisem art. 730 1 §1 k.p.c. udzielenia zabezp może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni toszczei interes tjrawny w udzieleniu zabezpieczenia. W §2 wskazanego przepisu wynika, że prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemoż pawzżciie nttudoi wykonanie zapadłego orzeczenia }ub w inny sposób uniemożliwi lub p utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. W myśl art. 731 k.p.c. zabezpieczenie n zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba, że umowa nie stanowi inaczej.
Jak powyżej wskazano do udzielenia stronie ochrony w postaci zari tymczasowego koniecznym jest spełnienie przytoczonych przesłanek, przy czym muszą spełnione kumulatywnie. Brak jednej z nich powoduje, że żądanie nie może zostać uwzglę
W postępowaniu zabezpieczającym nie trzeba udowadniać istnienia roszczenia, w jego uprawdopodobnienie, co oznacza, że nie jest konieczne zachowanie szczególnych pr o postępowaniu dowodowym (art. 243 k.p.c.). Roszczenie uznaje się za wiarygodne, jeżeli słuszna podstawa do przypuszczenia, że ono istnieje. Sąd na etapie poste] zabezpieczającego nie rozpoznaje meritum sporu, a ocenia jedynie wiarygodność roszc: podstawie posiadanego materiału procesowego.
W ocenie Sądu wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie zasługuje na uwzględn podstawie art. 755 §1 pkt l k.p.c..
W ocenie Sądu Okręgowego powód — wnioskodawca uprawdopodobnił istnienie roszczenia. Twierdzenia o sposobie powiadomienia o walnym zgromadzeniu na dzień 8 2011 roku i przedłożone dowody świadczą o prawie powoda do domagania się ochrony w drodze wydania orzeczenia sądu. Sprawą postępowania dowodowego będzie, czy speł przesłanki ustalenia, stwierdzenia nieważności, czy uchylenia uchwały.
Nie ma podstaw do przyjęcia, że powód ma interes prawny w żądaniu zabezpiec2 w sposób sformułowany przez niego.
Zakazanie rzekomej Radzie Nadzorczej dokonywania czynności prawn szczególności podejmowania uchwał, zakazanie pozwanej wykonywania uchwał podjęty Radę Nadzorczą, zakazanie rzekomemu zarządowi pozwanej dokonywania wszelkich c prawnych wobec osób trzecich związanych z reprezentacją pozwanej spowodowałoby i paraliż działalności spółki. Spółka jest spółka akcyjna, osoba prawną która działa przi
organy. Zakaz działania tym organom unicestwił by byt spółki na arenie życia gospodarczego. Utworzenie spółki akcyjnej bez rady nadzorczej jest niedopuszczalne. W toku działalności spółki rada nadzorcza powinna działać stale. Odpowiedzialność karną za niedziałanie rady ponosi zarząd. Kto będąc członkiem zarządu dopuszcza do tego, że spółka przez czas dłuższy niż trzy miesiące wbrew prawu pozostaje bez rady nadzorczej w należytym składzie, podlega grzywnie do 20 000 zł. Kodeks spółek handlowych stoi na straży działań podjętych przez osoby będące członkami rad nadzorczych, zarządu umożliwiając dochodzenie od nich odszkodowań (art. 483 k.s.h.).
Ponadto powód nie wskazał, jakie działania nazwane przez niego nielegalnymi wyrządzą nieodwracalne uszczerbki majątkowe i niemajątkowe w chronionych dobrach prawnych powoda, a pośrednio pozwanej. Lektura spraw wymienionych w art. 35 statutu nie daje a piori takiego zagrożenia. Dopiero do konkretnych uchwał mogą być składne wnioski o zabezpieczenie (tak jak uchwały wskazane w uzupełnieniu wniosku z dnia 12 stycznia 2011 roku). Działania rady podlegają również kontroli walnego zgromadzenia (art. 19, 41 statutu), tak jak uchwała nr (...)
Zakaz wypłat tytułem wynagrodzenia jest o tyle nieuzasadniony, że do kompetencji walnego zgromadzenia należy ustalenie wynagrodzenia członków Rady. Powód nie wskazał, że istnieją umowy z członkami rady i zarządu i jakie przyjmują wynagrodzenie. Osoby wymienione w rzekomych organach mogą otrzymać wynagrodzenie z różnych tytułów. Z reguły w praktyce nie następuje po nawiązaniu stosunku organizacyjnego zawarcie umowy w związku z pełnieniem funkcji (na przykład o pracę, o zarządzanie, o świadczenie usług). Nie ma jednak przeszkód, aby stosowna umowa została zawarta, co zasadniczo zmieni sytuację członka rady nadzorczej i związane z tym uprawnienia. Dotyczy to w szczególności uprawnień pracowniczych (tj. prawo do urlopu, do wynagrodzenia itp.) czy menedżerskich (specjalne przywileje, odprawy). Od zawieranych z członkami rady nadzorczej umów związanych z pełnioną funkcją należy odróżnić inne umowy, które mogą być zawarte zarówno przed powierzeniem funkcji, jak i po tym terminie. Umowy te mogą dotyczyć umów o pracę (z wyłączeniem sytuacji, o których mowa w art. 387 k.s.h.), umów zlecenia, o dzieło itd. (por. Kidyba Andrzej, komentarz LEX/el. 2010, Komentarz bieżący do art.385 kodeksu spółek handlowych (Dz.U.00.94.1037).
Ostatni sposób — zawieszenie wszelkich postępowań rejestrowych — mimo pozytywnego rozstrzygnięcia uchwałą SN z 21 lipca 2010 roku III CZP 49/10 nie zmienia ogólnego założenia, że sąd powinien kierować się dyrektywą postępowania zabezpieczającego wyrażoną w art. 730(1) § 3 k.p.c., a mianowicie powinien uwzględnić interesy stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.
W ocenie Sądu Okręgowego powód nie uprawdopodobnił swojego interesu prawnego w żadnych sposobach zabezpieczenia i wniosek o zabezpieczenie na podstawie art. 755 k.p.c. podlega oddaleniu.
SSO Jolanta Kaplińska.