Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2019 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 30 października 2019 roku w G.

sprawy z powództwa P. D. (1)

przeciwko P. D. (2)

o uchylenie alimentów

I.  uchyla obowiązek alimentacyjny powoda P. D. (1) wobec pozwanego P. D. (2) – ustalony ostatnio na kwotę 340,00 zł miesięcznie na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu w dniu 9 lutego 2010 roku w sprawie III RC 39/10 - z dniem 30 października 2019 roku;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  nie obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III RC 238/19

UZASADNIENIE

P. D. (1) w dniu 17 maja 2019 r. wniósł do Sądu Rejonowego w Grudziądzu pozew przeciwko P. D. (2) o uchylenie alimentów zasądzonych w kwocie 340,00 zł miesięcznie, od dnia 1 lipca 2019 r. Powód wniósł także o zwolnienie od kosztów sądowych. /k. 3-4, 14/

Pozwany P. D. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości. /k. 33/

Postanowieniem z dnia 19 lipca 2019 r. Sąd oddalił wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych.

Sąd ustalił, co następuje:

P. D. (1) jest ojcem P. D. (2). Wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 16 sierpnia 2004 r. (sygn. akt I C 651/04) zostało rozwiązane małżeństwo P. D. (1) i A. D. (1) oraz zasądzone alimenty od P. D. (1) na rzecz P. D. (2) w kwocie 220 zł. Po raz ostatni wysokość tych alimentów została ustalona na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu w dniu 9 lutego 2010 r. w sprawie sygn. akt III RC 39/10 na kwotę 340,00 zł.

(okoliczności bezsporne, dowód:

- wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 16 sierpnia 2004 r. (sygn. akt I C 651/04) – k. 16 akt Sądu Okręgowego w Toruniu sygnatura akt I C 651/04;

- ugoda sądowa z dnia 9.02. 2010 r. – k. 62 akt, k. 18 akt Sądu Rejonowego w Grudziądzu, sygnatura akt III RC 39/10)

P. D. (2) urodził się w dniu (...) i ma obecnie 25 lat. W latach 2009-2014 był uczniem technikum elektrycznego. Po ukończeniu tej szkoły, w październiku 2014 r., rozpoczął naukę na studiach wyższych na Uniwersytecie M. K. w T., Wydział Matematyki i (...), kierunek „matematyka”. Od początku studiował w trybie stacjonarnym. Planowo ukończył studia licencjackie na kierunku „matematyka” w dniu 3 lipca 2017 r.

Studia magisterskie powinien był ukończyć planowo we wrześniu 2019 r. Jednak w trakcie studiów drugiego stopnia po roku zmienił kierunek studiów, co spowodowało wydłużenie o ten rok całego czasu trwania studiów. Od 1 października 2018 r. rozpoczął bowiem nowy kierunek studiów drugiego stopnia (magisterskich) – „sp. zastosowania matematyki”. Planowany termin ukończenia – 20 września 2020 r. W toku studiów podjął także studia na drugim kierunku: matematyka stosowana. Są to studia pierwszego stopnia (licencjackie) 3,5-letnie. Planowany termin ich ukończenia to 28 lutego 2021 r.

Pozwany uzyskuje pozytywne oceny z egzaminów. Po zakończeniu studiów magisterskich planuje podjęcie studiów doktoranckich.

P. D. (2) nie konsultował z ojcem faktu podjęcia studiów, trybu studiów, zmiany kierunku studiów. Nie dowiadywał się o możliwości ojca co do utrzymywania go w toku całych studiów.

Zajęcia na studiach pozwany ma w dniach od poniedziałku do piątku do godziny 10:00.

(okoliczności bezsporne, dowód:

- decyzja o przyjęciu na studia – k. 5;

- zaświadczenie (...) w T. z 18.01.2016 r. i 2.10.2017 r. – k. 6;

- zaświadczenia (...) w T. z 19.09.2019 r. – k. 63-66;

- zaświadczenia (...) w T. z 5.09.2019 r. – k. 36, 37;

- Karta przebiegu studiów – k. 67, 68;

- zeznania powoda P. D. (1) – k. 39-40, 76v;

- zeznania pozwanego P. D. (2) – k. 40, 77)

W okresie wakacyjnym P. D. (2) ma możliwość podejmowania zatrudnienia. W wakacje 2019 r. pracował w kinie w T. przez 2,5 miesiąca, uzyskując miesięcznie dochód w kwocie 1.500 zł.

W trakcie trwania roku akademickiego pozwany uzyskuje stypendium socjalne od (...) M. K. w T., które w roku akademickim 2018/2019 wynosiło 700 zł miesięcznie. W każdym miesiącu pozwany dostaje 500 zł od dziadków macierzystych.

Pozwany zamieszkuje w akademiku, za który ponosi opłatę miesięczną 450 zł. Poza dniami pobytu w akademiku, mieszka z matką w G..

Nie są ustalone alimenty na rzecz P. D. (2) od jego matki, która nie łoży na jego utrzymanie na studiach. Matka pozwanego nie ma nikogo na utrzymaniu.

(okoliczności bezsporne, dowód:

- potwierdzenie przelewu – k. 34, 35

- zeznania powoda P. D. (1) – k. 39-40, 76v;

- zeznania pozwanego P. D. (2) – k. 40, 77)

P. D. (1) urodził się (...) i ma obecnie 45 lat. Pracuje w W. Oddziale Gospodarczym jako pracownik ochrony na pełen etat z wynagrodzeniem miesięcznym ok. 2.100 zł netto. Dodatkowo podjął zatrudnienie jako pracownik ochrony w wymiarze ½ etatu w (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą ze W. z wynagrodzeniem w kwocie 1.125 zł. Podjęcie tej pracy wynikało z braku wystraczających środków na utrzymanie rodziny. W związku z obowiązkami zawodowymi u dwóch pracodawców, powód nie ma w zasadzie dni wolnych.

Powód pozostaje w związku małżeńskim, w którym ustanowiony został ustrój rozdzielności majątkowej. Z drugą żoną ma dwoje małoletnich dzieci: A. D. (2) ur. (...) i H. D. ur. (...)

Powód choruje na uszkodzenie mięśni- miopatię wrodzoną, nadciśnienie tętnicze, choroby układu nerwowego, zespół cieśni nadgarstka. Przeszedł zapalenie nerwu przedsionkowego prawego. Jest chory przewlekle. Przebył cholecystektomię laparoskopową. Na leki zalecane przez lekarzy wydaje miesięcznie około 150 zł. Sytuacja zdrowotna w ocenie powoda nie pozwala mu na dalszą pracę i myśli on o podjęciu starań o uzyskanie renty chorobowej.

Powód jest wraz z obecną żoną współwłaścicielem mieszkania w G. o powierzchni 59 m ², w którym mieszka z rodziną. Nie posiada samochodu, ani prawa jazdy.

(okoliczności bezsporne, dowód:

- zaświadczenie lekarskie – k. 8, 42, 43;

- kopia pisma NFZ z 22.05.2018 r. - k. 21;

- kopia skierowania do poradni chorób mięśni - k. 22;

- kopia aktu notarialnego - k. 23-24;

- skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne – k. 44;

- skierowanie do poradni ortopedycznej – k. 44a;

- kopia historii choroby – k. 45;

- faktura VAT - k.46;

- karta informacyjna leczenie szpitalnego – k. 47-50, 51-52, 53-55, 56-57, 58-60;

- potwierdzenie wysokości wynagrodzenia – k. 72;

- umowa o pracę – k. 73;

- informacja o warunkach zatrudnienia – k. 74;

- zeznania powoda P. D. (1) – k. 39-40, 76v;

- zeznania pozwanego P. D. (2) – k. 40, 77)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, aktach Sądu Rejonowego w Grudziądzu sygnatura akt III RC 39/10, aktach Sądu Okręgowego w Toruniu sygnatura akt IC 651/04, oraz przesłuchanie stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda P. D. (1) i pozwanego P. D. (2).

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Przechodząc do rozważań prawnych należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W pozostałych przypadkach, w myśl art. 133 § 2 k.r.o. uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. strony w razie zmiany stosunków mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się zaś istotne zwiększenie, zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, w skutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie lub zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, a niekiedy nawet ustanie obowiązku alimentacyjnego. Zakres świadczeń wyznaczają natomiast, zgodnie z treścią art. 135 k.r.o., z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej zaś rzeczywiste możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Zgodnie przepisem art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Obowiązek alimentacyjny nie może istnieć w sytuacji, gdy jego realizacja może powodować niemożność zaspokojenia własnych usprawiedliwionych potrzeb.

W rozpatrywanej sprawie powód domagał się uchylenia jego obowiązku alimentacyjnego względem syna, ustalonego ostatnio na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu w dniu 9 lutego 2010 r. w sprawie sygn. akt III RC 39/10 na kwotę 340,00 zł, od dnia 1 lipca 2019 r.

Dla oceny zasadności powództwa należało zatem ustalić czy od ostatniego ustalenia wymiaru obowiązku alimentacyjnego nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego, a jeśli tak, to z jaką datą zasadne jest zakończenie tego obowiązku alimentacyjnego.

Należy wskazać, iż obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym terminem, w szczególności dojściem alimentowanego do pełnoletności. Nie jest też związany stopniem wykształcenia, w tym sensie, że uprawniony nie traci prawa do alimentowania z chwilą uzyskania określonego podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której uzależnione jest trwanie bądź ustanie tegoż obowiązku jest możliwość samodzielnego utrzymania się dziecka.

Jeśli chodzi o dzieci, które osiągnęły pełnoletność należy brać pod uwagę to, czy dokładają starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż w ocenie Sądu nastąpiła istotna zmiana stosunków, która uzasadniała uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Aktualnie należy uznać, że pozwany uzyskał już możność samodzielnego utrzymania się. W 2017 r. ukończył bowiem studia licencjackie na kierunku „matematyka”, które pozwoliłyby mu na podjęcie zatrudnienia. Pozwany powinien był do końca roku akademickiego 2018/2019 ukończyć również studia magisterskie, a jedynie z powodu dokonania zmiany kierunku studiów i ponownego rozpoczynania studiów drugiego stopnia, okres ten przedłużył się o rok.

Pozwany podejmując decyzję o trybie studiów powinien był zważyć na sytuację majątkową swoich rodziców. Jeśli bowiem oboje mają niewielkie możliwości zarobkowe i majątkowe, to naturalna wydaje się decyzja o podjęciu studiów niestacjonarnych i łączeniu ich z pracą zarobkową. Pozwany sam przyznał, że podejmując studia, nie oczekiwał żadnego wsparcia od matki, która zarabia najniższą krajową, i której według niego nie stać na pomaganie mu na studiach. Przyznał, że od matki żadnej pomocy nie uzyskuje w zakresie środków na utrzymanie się na studiach. Tymczasem oczekuje od ojca alimentów, mimo osiągnięcia wieku 25 lat i studiowania już szósty rok na pięcioletnich studiach. Nie bierze pod uwagę, że ojciec musi za pensję niewiele wyższą od pensji jego matki, utrzymać jeszcze dwoje małoletnich dzieci.

Należy także zauważyć, że z uwagi na sytuację zdrowotną powoda, jego ograniczone możliwości zarobkowe z tym związane, a także fakt, że ma on na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci, można także uznać, że dalsze wypełnianie przez P. D. (1) obowiązku alimentacyjnego wiązałoby się z nadmiernym dla niego uszczerbkiem.

Zdaniem Sądu zasadne jest uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda na podstawie art. 133 § 3 k.r.o. z datą wydania wyroku.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w punkcie I. i II. wyroku.

O kosztach orzeczono po myśli art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył pozwanego kosztami procesu, uznając, że jego sytuacja majątkowa nie pozwala na poniesienie przez niego tych kosztów.