Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) BANK (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko K. J.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego K. J. od wyroku Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 5 września 2019 r. sygn. akt I C 291/19

I.  Oddala apelację.

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego za II instancję.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Joanna Walczuk SSO Cezary Olszewski

Sygn. akt: I. Ca 451/19

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) SA z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego K. J. kwoty 47637,88 zł wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Wskazał, że przysługuje mu wobec pozwanego wymagalna wierzytelność pieniężna wynikająca z zawartej na piśmie z Bank (...) S.A. umowy o korzystanie z karty kredytowej numer (...) z dnia 2 września 2015 roku w kwocie 47637,88 zł z tytułu niespłaconej należności głównej. Istnienie wierzytelności powoda wobec pozwanego, jej wysokości oraz terminy w płatności odsetek wynikają wprost z wyciągu z ksiąg bankowych z dnia 31 stycznia 2019 roku o numerze (...) podpisanego przez osobę upoważnioną do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych powoda oraz opatrzonego pieczęcią powoda. Nadto powód zaznaczył, że przed wniesieniem pozwu podjął próbę ugodowego rozwiązania z pozwanym sporu, bezskutecznie.

Pozwany zakwestionował powództwo w całości tj. co do zasady jak i co do wysokości. Zaznaczył, że powód nie wykazał ani kwoty faktycznie udzielonego i wykorzystanego limitu ani nie uwzględnił też wpłat dokonanych przez pozwanego w wysokości ponad 100000 zł przez cały okres korzystania z limitu.

Powód nie wykazał również, iż doręczono pozwanemu wezwanie i wypowiedzenie umowy, a tym samym, że roszczenie powoda stało się wymagalne. Na powyższą okoliczność powód przedstawił jedynie dowody nadania owych dokumentów, które nie są dowodem doręczenia. Pozwany zaznaczył, że w niniejszej sprawie radca występujący w sprawie po stronie powodowej złożył w sądzie dokumenty niebędące oryginałami ani poświadczonymi za zgodność z oryginałem odpisami, ale za zgodność z odpisem.

Wyrokiem z dnia 5 września 2019 r. Sąd Rejonowy w Olecku w sprawie I C 291/19 zasądził od pozwanego K. J. na rzecz powoda (...) BANK (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 47637,88 zł oraz kwotę 5999 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z ustaleń tego Sądu wynika, iż strony łączyła zawarta w dniu 2 września 2015 r. umowa o kredytową kartę płatniczą numer (...). Umowa przewidywała limit kredytowy, tj. całkowitą kwotę kredytu w wysokości 45000 zł. Czas obowiązywania umowy określono na 12 miesięcy, przy czym wskazano, że umowa będzie automatycznie przedłużana na kolejne okresy dwunastomiesięczne. Spłata kredytu miała nastąpić na rachunek karty wskazany w umowie, zaś termin spłaty minimalnej kwoty do zapłaty określono na 26 dni od dnia zakończenia cyklu rozliczeniowego, który upływał piątego dnia każdego miesiąca. W terminie 5 dni roboczych od zakończenia cyklu rozliczeniowego bank miał sporządzać zestawienie informujące o terminie spłaty i wysokości minimalnej kwoty do zapłaty. Całkowita kwota do zapłaty wynosi 49114,29 zł.

Zgodnie z ogólnymi warunkami umowy bank może, z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia, wypowiedzieć umowę m.in. w przypadku niedotrzymania przez posiadacza przynajmniej jednego z warunków udzielenia limitu kredytowego tj. m.in. brak spłaty w terminie 2 pełnych minimalnych kwot do zapłaty lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy (§ 24 ust. 9). Przy czym wypowiedzenie umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Okres wypowiedzenia liczony jest od dnia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu.

Pozwany nie dokonał płatności kwoty minimalnej w miesiącach kwiecień, maj i czerwiec 2018 roku, a nadto od sierpnia 2018 r. Dlatego też w dniu 6 sierpnia 2018 r. powód nadał do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy. Wobec braku spłaty pismem z dnia 3 września 2018 roku powód wypowiedział umowę. Wyżej wskazane pismo zostało nadane do pozwanego w dniu 3 września 2018 r.

Pismem z dnia 15 stycznia 2019 r. powód został ponownie wezwany do zapłaty kwoty 47637,88 zł tytułem niespłaconego kapitału. W takiej sytuacji, w ocenie Sądu Rejonowego, powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Roszczenie powoda znajduje swoje normatywne podstawy w treści przepisu art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe , zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Powód wykazał, iż strony zawarły w dniu 2 września 2015 r. umowę o kredytową kartę płatniczą. Zawarcia umowy pozwany zresztą nie kwestionował. Sąd nie miał zatem żadnych wątpliwości, iż pozwany w sposób ważny i skuteczny zaciągnął zobowiązanie względem banku.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało jednoznacznie, iż pozwany warunków umowy nie dotrzymał i nie spłacał należności. Nie dokonał płatności kwoty minimalnej w miesiącach kwiecień, maj i czerwiec 2018 r., a nadto od sierpnia 2018 r.

Pozwany nie zaprezentował żadnych dowodów świadczących o spłacie istniejącego długu i poprzestał na gołosłownych stwierdzeniach w tym zakresie. Z historii rachunku dołączonej do pozwu wynika, że powód uwzględnił wpłaty pozwanego w łącznej kwocie 117125,01 zł.

Zgodnie z ogólnymi warunkami umowy bank mógł, z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia, wypowiedzieć umowę, m.in. w przypadku niedotrzymania przez posiadacza przynajmniej jednego z warunków udzielenia limitu kredytowego tj. m.in. brak spłaty w terminie 2 pełnych minimalnych kwot do zapłaty lub ich części w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy, co też uczynił. Całe roszczenie stało się zatem wymagalne.

Sąd Rejonowy uznał, iż powód zachował procedurę restrukturyzacyjną przewidzianą w art. 75c Prawa Bankowego i poinformował o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Chociaż wyciąg z ksiąg bankowych nie ma mocy dokumentu urzędowego, a w rozumieniu art. 245 k.p.c. jest jedynie dokumentem prywatnym i dowodzi tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte, to jednak w niniejszej sprawie żądanie pozwu wynika z przedstawionych dokumentów w postaci umowy, ogólnych warunków umowy i historii rachunku. Wspomniany wyciąg stanowi jedynie ich dopełnienie.

Ponadto, zdaniem Sądu Rejonowego, wypowiedzenie umowy kredytowej było skuteczne, ponieważ zostało skierowane na adres zamieszkania wynikający z umowy pożyczki. W § 25 pkt 1 i 5 umowy strony ustaliły, że korespondencja miała być kierowana na wskazany przez pozwanego adres do korespondencji, a w przypadku jego braku na adres zamieszkania lub zameldowania.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd Rejonowy wskazał art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

W złożonej apelacji pozwany zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w Olecku I Wydział Cywilny z dnia 5 września 2019 r., wydany w sprawie o sygn. akt I C 291/19 w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa materialnego mających istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia, tj. art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939 ze zm.) poprzez niewłaściwą wykładnię przepisu skutkującą przyjęciem, że na gruncie niniejszego stosunku roszczenie powoda stało się wymagalne na skutek złożenia przezeń skutecznego wypowiedzenia umowy, podczas gdy nie zostało ono poprzedzone wypełnieniem przez bank obowiązku informacyjnego, tj. wezwaniem pozwanego do zapłaty powstałych zaległości w spłacie zobowiązania oraz pouczeniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację kredytu, a ponadto - powód nie wykazał, by samo oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało doręczone pozwanemu w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią;

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 61 § 1 k.c. poprzez wadliwą, sprzeczną z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, skutkującą błędnym uznaniem, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki zostało pozwanemu skutecznie doręczone, a tym samym stało się wymagalne w dacie wskazanej przez powoda, podczas gdy powód nie wykazał faktu doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu pozwanemu, ani że jego doręczenie odbyło się w taki sposób, że pozwany mógł zapoznać się z jego treścią;

- naruszenie przepisów art. 243 k.p.c. w zw. z art. 231 k.p.c. poprzez posługiwanie się przez Sąd I instancji, bez ustawowej legitymacji, konstrukcją uprawdopodobnienia oraz przyjęcie, że przesyłka zawierająca wezwanie do zapłaty poprzedzające oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy kredytu oraz przesyłka zawierające wypowiedzenie umowy kredytu zostały pozwanemu doręczone mimo przedłożenia przez powoda do akt sprawy jedynie dowodu ich nadania w postaci wyciągu z książki nadawczej, podczas gdy z dyspozycji art. 231 k.p.c. wprost wynika, iż sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych (a nie uprawdopodobnionych) faktów, jak również art. 243 k.p.c. nie dawał Sądowi 1 instancji w przedmiotowej sprawie legitymacji do zastosowania instytucji uprawdopodobnienia albowiem ustawa Prawo bankowe nie przewiduje możliwości uprawdopodobnienia dokonania ww. czynności.

W oparciu o powyższe, wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, względnie zaś o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi 1 instancji z uwagi na wyżej podniesione zarzuty skarżącego (pozwanego);

- zasądzenie od strony powodowej na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów postępowania przed sądem I instancji oraz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego oraz o przeprowadzenie dowodu z dokumentu, tj. a) wydruku ze śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A. dot. ostatecznego wezwania do zapłaty – celem wykazania faktu doręczenia pisma (...), b) wydruku ze śledzenia przesyłek Poczty Polskiej S.A. dot. wypowiedzenia – celem wykazania faktu doręczenia pisma.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd II instancji przeprowadził dowód z dokumentów wskazanych w odpowiedzi na apelację, uznając iż nie spowoduje to przewlekłości postępowania.

W ocenie Sądu Okręgowego są to wystarczające dowody na potwierdzenie faktu doręczenia korespondencji (wezwania do zapłaty i pouczenia o możliwości skorzystania z procedury restrukturyzacji zadłużenia) pozwanemu.

Zarzuty apelacyjne okazały się niezasadne.

Ustalenia faktyczne zawarte w części ustalającej uzasadnienia mają swoją podstawę w zebranym w sprawie materiale, który w tym zakresie jest w pełni wiarygodny. Ustalenia te Sąd Okręgowy na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął za własne, czyniąc je podstawą orzekania w postępowaniu apelacyjnym.

Wbrew sformułowanym zarzutom, Sąd Rejonowy nie przekroczył granic ustanowionej w art. 233 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów, bowiem wszechstronnie zebrany materiał dowodowy został oceniony, zgodnie z regułami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

Ocena mocy i wiarygodności dowodów, przedstawiona w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, mogłaby być skutecznie podważona w postępowaniu apelacyjnym tylko wówczas, gdyby wykazano, że zawiera ona błędy logiczne, wewnętrzne sprzeczności, czy jest niepełna. Uchybień takich nie sposób się jednak dopatrzyć w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia.

Wskazać należało, że ocena dowodów należy do Sądu i nawet w sytuacji, w której z dowodów tych można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez Sąd I instancji, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Jeżeli zatem z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906).

Podniesione zarzuty mogłyby być uwzględnione jedynie wówczas gdyby wykazano, że zebrane dowody w części zostały ocenione w sposób rażąco wadliwy, sprzeczny z zasadami logiki bądź doświadczenia życiowego. Tego zaś skarżąca nie dowiodła, a jej twierdzenia, że prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie prowadzi do odmiennych ustaleń jest jedynie wyrazem własnej oceny dowodów i własnej wersji stanu faktycznego, korzystnej dla niej, ale oderwanej od dowodów i ustaleń Sądu Rejonowego.

Wobec przeprowadzenia dowodów z wydruków ze strony internetowej Poczty Polskiej S.A. zakładka „śledzenie przesyłek” roztrząsanie zagadnienia skuteczności przedstawienia samego dowodu nadania przesyłki stało się zbędne. Pozwany dysponując numerem przesyłki może samodzielnie sprawdzić rzetelność wydruku.

Kolejny zarzut naruszenia art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy prawa bankowego był również niezasadny. Zgodnie z tym przepisem jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Powód w pełni dochował wymogów stawianych przez art. 75 c ust. 1 i 2 prawa bankowego. Wypowiedzenie zostało poprzedzone wezwaniem do zapłaty z dnia 6 sierpnia 2018 roku, w którym powód wyznaczył pozwanemu termin 14 dni roboczych na zapłatę zadłużenia z tytułu umowy, jak i poinformował powoda o możliwości restrukturyzacji zadłużenia i konsekwencjach niepodjęcia takich działań.

Wezwanie do zapłaty zostało nadane przesyłką poleconą o czym świadczy książka nadawcza opatrzona pieczątką Poczty Polskiej S.A. (wskazano numer przesyłki poleconej), a także wydruk ze strony internetowej Poczty Polskiej S.A. potwierdzający, że przesyłkę doręczono.

Ciężar podważenia tego dowodu spoczywał na pozwanym, a tego w niniejszym postępowaniu pozwany nie uczynił.

Z treści przepisu art. 61 k.c. wynika, iż mające zostać złożone innej osobie oświadczenie woli, jest złożone z chwilą, w której mogła ona zapoznać się z jego treścią. Ww. przepis nie wymaga zatem, aby adresat oświadczenia zapoznał się faktycznie z jego treścią, wystarczająca jest sama możliwość dokonania ww. czynności.

Trafnie podał powód, iż z licznych judykatów Sądu Najwyższego wynika, że w sytuacji, gdy adresat nie odbiera przesyłki z urzędu pocztowego, należy uznać, iż miał możliwość zapoznania się z jej treścią, jednak z możliwości takiej nie skorzystał.

Powyższa argumentacja dotyczy również zarzutu braku doręczenia wypowiedzenia umowy, gdyż oba pisma zostały nadane przesyłkami poleconymi i zostały skutecznie doręczone.

Skoro wypowiedzenie jak i ostateczne wezwanie do zapłaty zostały skutecznie doręczone oznacza, że procedura z art. 75 c prawa bankowego została zachowana, a roszczenie dochodzone przez powoda było wymagalne.

Odnosząc się do zarzutów związanych z poświadczeniem ww. pism za zgodność z odpisem wskazać należy, że jest on również niezasadny.

Fakty które wykazano tymi dokumentami wynikają nie tylko z przedłożonych kserokopii ale z dokumentów prawidłowo potwierdzonych za zgodność z oryginałem, a tylko niektórych za zgodność z odpisem.

Pozwany nie przedłożył żadnych dowodów, które mogłyby wskazywać na nierzetelność dokonanej operacji.

Zgodnie z art. 129 § 3 KPC zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, ma charakter dokumentu urzędowego. Z oryginałem dokumentu zrównany został jego odpis poświadczony za zgodność z oryginałem.

Skoro potwierdzenia za zgodność z oryginałem dokonał występujący w sprawie pełnomocnik – radca prawny - wymogi przewidziane w art. 129 § 3 kpc zostały spełnione.

Nie zostało wykazane, aby czynność ta była wadliwa, dlatego apelację oddalono zatem na podstawie przepisu art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie przepisu art. 98 kpc.

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Joanna Walczuk SSO Cezary Olszewski