Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Jacek Matusik (spr.)

SO Adam Bednarczyk

SR del. Justyna Dołhy

Protokolant: protokolant sądowy-stażysta Maciej Martinek, Gabriela Byśkiniewicz

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu dnia 18 września 2019 r. w Warszawie

sprawy S. N. syna R. i B., ur. (...) w N.

oskarżonego o przestępstwa z art. 279 § 1 kk, art. 288 § 1 kk, art. 190 § 1 kk, art. 157 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 21 czerwca 2018 r. sygn. akt II K 450/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla rozstrzygnięcia z punktu 8 – o karze łącznej oraz z punktu 9 – wydane w oparciu o art. 63§ 1 k.k.,

- uniewinnia oskarżonego S. N. od popełnienia czynu z art. 279 §1 k.k. (punkt I aktu oskarżenia) przypisanego mu w punkcie 1, kosztami postępowania w sprawie w tej części obciążając Skarb Państwa.

- uchyla wyrok w zakresie czynów z art. 157 § 2 k.k. (punkty V-VIII aktu oskarżenia) przypisanych oskarżonemu w punktach 4-7 i w tej części na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. postępowanie karne przeciwko S. N. umarza, kosztami sądowymi w sprawie w tej części obciążając Skarb Państwa,

- w miejsce kar pozbawienia wolności orzeczonych za przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. w punktach 3 i 4, na podstawie art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierza oskarżonemu za każdy z tych czynów kary grzywny po 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 (trzydzieści) złotych;

II. w pozostałej części tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III. na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy orzeczone kary grzywny i wymierza oskarżonemu karę łączną grzywny w wysokości 250 (dwustu pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 30 (trzydzieści) złotych;

IV. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 24.11.2011 r. do dnia 28.03.2012 r. uznając karę tę za wykonaną w całości;

V. zwalnia oskarżonego od przypadających na niego kosztów sądowych w sprawie, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

SSR del. Justyna Dołhy SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk

Sygn. akt VI Ka 1265/18

UZASADNIENIE

S. N. został oskarżony o to, że:

I. w dniu 19 listopada 2011 roku w miejscowości (...) gm. P. woj. (...) dokonał włamania do samochodu osobowego marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) poprzez wyłamanie zamka w drzwiach a następnie dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia w postaci radia (...) wraz z antena (...), radia samochodowego (...) na łączna sumę poniesionych strat 400 zł na szkodę A. S. (1), tj. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk,

II. w dniu 19 listopada 2011 roku w miejscowości (...) gm. P. woj. (...) dokonał uszkodzenia samochodu osobowego marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) poprzez uszkodzenie zamka elektronicznego w drzwiach kierowcy oraz przecięcia ostrym narzędziem 4 kół jezdnych o łącznej wartości poniesionych strat 1400 zł na szkodę A. S. (1), tj. o przestępstwo z art. 288 § 1 kk,

III. w okresie czasu od października 2010 roku do 22 listopada 2011 roku w m. N., N., W., gm. P. wielokrotnie wypowiadał wobec A. S. (2) groźby pozbawienia życia, uszkodzenia ciała, uszkodzenia mienia oraz powodował u pokrzywdzonego poczucie zagrożenia w ten sposób, że jeździł za nim swoim samochodem zajeżdżając mu drogę oraz wymachiwał przedmiotem w kształcie pałki w jego kierunku czym spowodował u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę spełnienia tych gróźb, tj. o przestępstwo z art. 190 § 1 kk,

IV. w bliżej nieokreślonym okresie nie później niż do dnia 22 listopada 2011 roku w m. W. gm. P. wielokrotnie wypowiadał wobec P. Ś. groźby pozbawienia życia i uszkodzenia ciała, czym spowodował u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę ich spełnienia, tj. o przestępstwo z art. 190 § 1 kk

V. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od sierpnia 2010 roku do grudnia 2010 roku w m. W. gm. P. wielokrotnie uderzał P. Ś. pięściami w twarz czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci złamania nosa co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała w/wym na okres trwający nie dłużej niż 7 dni, tj. o przestępstwo z art. 157 § 2 kk

VI. w bliżej nieustalonym dniu w grudniu 2010 roku przed Świętami Bożego Narodzenia w m. Cegielnia (...) gm. P. wielokrotnie uderzał P. Ś. rurką PCV po całym ciele czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci zasinienia pleców, ramion, nóg oraz całego ciała za wyjątkiem twarzy co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała w/wym na okres trwający nie dłużej niż 7 dni, tj. o przestępstwo z art. 157 § 2 kk

VII. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od czerwca 2011 roku do sierpnia 2011 roku w m. W. gm. P. wielokrotnie uderzał P. Ś. rurką PCV po całym ciele czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci zasinienia pleców, rąk, brzucha, co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała w/wym na okres trwający nie dłużej niż 7 dni, tj. o przestępstwo z art. 157 § 2 kk

VIII. w bliżej nieustalonym dniu w okresie od sierpnia 2011 roku do września 2011 roku w m. W. gm. P. wielokrotnie uderzał P. Ś. pięściami w głowę, kopał go i skakał do ciele leżącego pokrzywdzonego czym spowodował u niego obrażenia ciała w postaci złamania nosa, zasinienia i obrzęku twarzy co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała w/wym na okres trwający nie dłużej niż 7 dni, tj. o przestępstwo z art. 157 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2018 roku (sygn. akt II K 45015) Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim:

1. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. I i za to na podstawie art. 279§1 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. III i za to na podstawie art. 190§ 1 k.k. skazał go i wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

3. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. IV i za to na podstawie art. 190§ 1 k.k. skazał go i wymierza mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

4. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. V przyjmując, że w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 24 sierpnia 2010 roku do pierwszej połowy grudnia 2010 roku w m. W. gm. P. uderzył P. Ś. kilkakrotnie pięściami w twarz czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci złamania nosa co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała P. Ś. na okres trwający nie dłużej niż 7 dni to jest czynu z art. 157 § 2 kk i za to na podstawie art. 157 § 2 kk skazał go i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

5. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. VI przyjmując, że w bliżej nieustalonym dniu w drugiej połowie grudniu 2010 roku przed Świętami Bożego Narodzenia w m. Cegielnia (...) gm. P. uderzy P. Ś. kilkakrotnie rurką PCV po całym ciele czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci zasinienia pleców, ramion, nóg oraz całego ciała za wyjątkiem twarzy co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała P. Ś. na okres trwający nie dłużej niż 7 dni to jest czynu z art. 157 § 2 kk i za to na podstawie art. 157 § 2 kk skazał go i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

6. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. VII przyjmując, że w bliżej nieustalonym dniu w okresie wakacji 2010 roku to jest pod koniec czerwca 2011 roku do 30 sierpnia 2011 roku w m. W. gm. P. uderzył P. Ś. kilkakrotnie rurką PCV po całym ciele czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci zasinienia pleców, rąk, brzucha, co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała P. Ś. na okres trwający nie dłużej niż 7 dni to jest czynu z art. 157 § 2 kk i za to na podstawie art. 157 § 2 kk skazał go i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

7. oskarżonego S. N. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu w pkt. VIII przyjmuj, że w bliżej nieustalonym dniu w okresie od 31 sierpnia 2011 roku nie później do końca września 2011 roku w m. W. gm. P. uderzył P. Ś. kilkakrotnie pięściami w głowę, kopał go i skakał do ciele leżącego pokrzywdzonego czym spowodował u niego obrażenia ciała w postaci złamania nosa, zasinienia i obrzęku twarzy co skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała P. Ś. na okres trwający nie dłużej niż 7 dni to jest czynu z. art. 157 § 2 kk i za to na podstawie art. 157 § 2 kk skazał go i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

8. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk orzeczone w pkt 1-7 wyroku połączył i wymierzył oskarżonemu S. N. karę łączną pozbawienia wolności w wysokości 1 roku i miesięcy pozbawienia wolności

9. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej w punkcie 8 kary zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności od 24 listopada 2011r. godz. 8:50 do 19 kwietnia 2012r. godz. 15:40 ;

10. w zakresie czynu zarzuconego oskarżonemu w punkcie II aktu oskarżenia przyjmując, iż wartość poniesionej szkody wyniosła 400 zł i czyn ten stanowi wykroczenie z art. 124 § 1 kw, na podstawie art. 5 § 4 kpsw postępowanie w tym zakresie umorzył.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżył tenże wyrok w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy w części okazał się zasadna, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku.

W zakresie dotyczącym, zarzucanych oskarżonemu czynów zakwalifikowanych z art. 157 § 2 k.k. zasadnie obrońca podniósł zarzut zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. Istotnie bowiem, w dacie orzekania przez Sąd I instancji upłynął już okres przedawnienia karalności tych czynów. Zarzucane oskarżonemu czyny z art. 157 § 2 k.k. stanowią występki ścigane z oskarżenia prywatnego, a zatem kwestię przedawnienia ich karalności reguluje art. 101 § 2 k.k. oraz art. 102 k.k. Nie zmienia tego fakt, że oskarżyciel publiczny czyny te objął ściganiem z urzędu, albowiem jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie: „ Zgodnie z art. 101 § 2 k.k., karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Z kolei, jak stanowi art. 102 k.k., jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 101 § 2, wszczęto postępowanie, karalność przestępstwa ustaje z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu. W konsekwencji, ściganie karne przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego, jeśli pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy w ciągu roku, ustaje zawsze po upływie 6 lat od popełnienia czynu (...). Z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że nawet, gdy dojdzie do objęcia przestępstwa prywatnoskargowego ściganiem z urzędu w trybie art. 60 § 1 k.p.k., to także wówczas należy stosować terminy przedawnienia określone w art. 101 § 2 k.k. oraz z art. 102 k.k. A zatem, jeżeli sąd przyjmuje, że popełniono przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, to niezależnie od rodzaju skargi i wyrażonej w niej prawnej oceny czynu, a także trybu postępowania, stosuje sąd właściwe dla tego rodzaju przestępstwa przepisy o przedawnieniu. Pięcioletni okres przewidziany w art. 102 k.k. biegnie wówczas od zakończenia okresów przedawnienia wskazanych w art. 101 § 2 k.k. Terminy te obowiązują również prokuratora, jeżeli obejmie taki czyn ściganiem.” vide wyrok SN z dnia 9 stycznia 2019r. sygn. akt V KK 427/2018. W realiach niniejszej sprawy osoba sprawcy miała być znana pokrzywdzonemu już w dacie popełnienia czynów, a zatem łączny okres przedawnienia ich karalności wynosił 6 lat. Biorąc pod uwagę, że ostatni z tych czynów miał być popełniony najpóźniej do końca września 2011 roku, to karalność tych czynów ustała ostatecznie z dniem 30 września 2017 roku.

Również w zakresie zarzucanego oskarżonemu czynu z art. 279 § 1 k.k. apelacja obrońcy podnosi zasadne zarzuty. Rację bowiem przyznać należy skarżącemu, że dowody obciążające oskarżonego w tym zakresie (zeznania P. Ś. i A. S. (1)/J.) nie mogą zostać uznane za wiarygodne. Istotnie bowiem zeznania tych osób w wielu istotnych szczegółach różnią się nie tylko pomiędzy sobą, ale również, jak trafnie wskazuje obrońca, nawet w ramach jednego przesłuchania – zeznania A. S. (1). W pełni zgodzić należy się z wywodami obrońcy w tym zakresie zawartymi na str. 4-5 apelacji (k.1406-1407), w których szczegółowo i trafnie wskazał on rozbieżności i nieścisłości w zeznaniach świadków. Podkreślenia wymaga przy tym, że świadkowie od początku wskazywali na udział w przestępstwie czterech innych – konkretnie wskazanych osób, które mieli rozpoznać, jednakże nie znalazło to żadnego potwierdzenia w toku dalszego postępowania, co skutkowało umorzeniem postępowania, co do pozostałych rzekomych sprawców. Podkreślić przy tym należy, że również, co do udziału oskarżonego w zarzucanym mu włamaniu do samochodu, dalsze postępowanie nie dostarczyło żadnych innych (po za zeznaniami w/w świadków) dowodów mogących potwierdzać jego winę. W szczególności za dowód taki nie może zostać uznany eksperyment procesowy (protokół k.155-156) jak i wykonane w jego toku fotografie (k.241-242). Istotnie bowiem jak słusznie podnosi obrońca eksperyment ten został przeprowadzony w godzinach 11.30-12.10 przed południem, a więc w dzień przy dobrej widoczności, podczas gdy zdarzenie miało mieć miejsce po godzinie 18.00 w dniu 19 listopada, kiedy było już ciemno. Tym samym dowód ten, w ocenie Sądu Okręgowego w żaden sposób nie może potwierdzić zeznań świadków jakoby przez okno widzieli oskarżonego przy samochodzie, do którego miało być dokonane włamanie. J. zasadnym jest twierdzenie obrońcy, że materiału fotograficznego wynika, iż wątpliwym jest by z uwagi na usytuowanie pojazdu i zakres widoku z okna, możliwym było dostrzeżenie przez świadków osoby dokonującej włamania do samochodu. Podzielając pozostałe wywody w apelacji w tym zakresie Sąd Okręgowy zwraca jedynie uwagę, iż nie ma racji skarżący podnosząc, że pod protokołem eksperymentu brak jest podpisu świadka Ś. – podpis ten widnieje na k.156 verte.

Słusznie również podnosi skarżący, że wersji zdarzeń przedstawionej przez świadków Ś. i S., jakoby doszło do kradzieży z włamaniem do samochodu A. S. (1) i dokonał tego oskarżony, przeczą zeznania B. Z. która konsekwentnie zeznawała, że w nocy kiedy miało miejsce zdarzenie A. S. (1) podjechał pod dom swoim samochodem, podczas, gdy pokrzywdzony twierdził, że zmuszony był skorzystać z lawety by przewieźć samochód do swojego miejsca zamieszkania. Nie można również tracić z pola widzenia, słusznie podnoszonych przez obrońcę wątpliwości, co faktu, czy w ogóle doszło do włamania do samochodu A. S. (1). Istotnie bowiem zeznania pokrzywdzonego i P. Ś. nie wynika jednoznacznie kiedy miało dojść do uszkodzenia zamka w drzwiach samochodu. Zwrócić przy tym należy uwagę, iż A. S. twierdził, ze drzwi samochodu były zamknięte i nie mógł ich otworzyć kluczykiem, co zdaniem Sądu Okręgowego zdaje się przeczyć wersji włamania do tegoż pojazdu. Trudno bowiem przepuszczać, by sprawca włamania po dokonaniu kradzieży radia, uciekając z miejsca zdarzenia zamykał drzwi od samochodu w sposób uniemożliwiający ich otwarcie. Znamienne jest również, w kontekście wskazanych wyżej mankamentów postępowania dowodowego w zakresie czynu z art. 279 § 1 k.k., że pokrzywdzony zgłosił kradzież dopiero po trzech dniach nie przedstawiając jednocześnie pojazdu w celu dokonania jego oględzin, co uniemożliwiło obiektywną weryfikację jego twierdzeń dotyczących okoliczności zdarzenia.

Reasumując rozważania w tym zakresie stwierdzić należy, że materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania nie daje wystarczających podstaw do stwierdzenia, że do kradzieży z włamaniem do samochodu A. S. (1) w ogóle doszło i że dokonał tego właśnie oskarżony. Tym samym przedstawiona przez niego linia obrony, chociaż ułomna, nie może zostać podważona jedynymi dowodami obciążającymi jakimi są zeznania P. Ś. i A. S. (1), które w tym zakresie są po prostu niewiarygodne, zwłaszcza w świetle okoliczności, że pomiędzy świadkami i oskarżonym istniał konflikt wynikający z innych zachowań oskarżonego względem świadków, które również były przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie.

Apelacja obrońcy nie zasługiwała natomiast na uwzględnienie w zakresie dotyczącym zarzucanych oskarżonemu czynów z art. 288 § 1 k.k. oraz z art. 190 § 1 k.k. Jeżeli chodzi o kwestię istnienia zdaniem obrońcy bezwzględnej przyczyny odwoławczej – art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. (res iudicata) w zakresie czynu z art. 288 § 1 k.k. to zwrócić należy uwagę, że poprzedni wyrok w którym również uznano ten czyn za wykroczenie i umorzono postępowanie, został uchylony przez Sąd Odwoławczy w całości, a zatem również w tej części, mimo, że nie była ona skarżona. Tym samym obowiązkiem Sądu ponownie rozpoznającego sprawę było orzeczenie również w przedmiocie tego czynu.

Jeżeli chodzi zaś o pozostałe czyny zarzucane oskarżonemu, a zakwalifikowane z art. 190 § 1 k.k., to w tym zakresie Sąd Okręgowy w pełni podziela rozważania Sądu I instancji, z których wynika, że materiał dowodowy pozwala na przypisanie oskarżonemu sprawstwa tych czynów. Nie powtarzając trafnych argumentów przedstawionych w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podkreślić tylko należy, że w przeciwieństwie do czynu z art. 279 § 1 k.k., za uznaniem winy oskarżonego przemawiają nie tylko zeznania pokrzywdzonych, ale również zeznania szeregu świadków, w tym osób niezwiązanych ani z oskarżonym, ani z pokrzywdzonymi. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że oskarżony wielokrotnie groził pokrzywdzonym, przy czym w przypadku P. Ś. groźby te również realizował, a w tym zakresie apelacja nie zawiera żadnych argumentów mogących okoliczności te podważyć. Tym samym uznając za słuszne skazanie oskarżonego za zarzucane mu występki z art. 190 § 1 k.k. Sąd Okręgowy w tym zakresie zmienił wyrok jedynie w zakresie orzeczonej kary. Zdaniem Sądu Okręgowego, fakt dotychczasowej niekaralności oskarżonego, prowadzenie przez niego ustabilizowanego trybu życia oraz fakt, że „doświadczył” on już skutków naruszania przepisów prawa będąc w niniejszej sprawie tymczasowo aresztowany, pozwala na stwierdzenie, że orzeczenie wobec niego kary grzywny będzie wystarczające dola osiągniecia celów kary zarówno w zakresie prewencji indywidualnej jak i generalnej.

Mając na uwadze powyższe Sad Okręgowy orzekł, jak w wyroku.

SSR del. Justyna Dołhy SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk