Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w Wydziale I Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący SSR Mariusz Kubiczek

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Bieniek

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2019 roku w Tomaszowie Maz.

na rozprawie

sprawy z powództwa – A. P. (1),

przeciwko – Towarzystwo (...) z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie

orzeka;

1/ zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda A. P. (1);

- kwotę 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych) tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty,

- kwotę 2.855,44 zł (dwa tysiące osiemset pięćdziesiąt pięć i 44/100złotych) tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty,

2/ oddala powództwo w pozostałej części,

3/ koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

4/ odstępuje od obciążenia stron zwrotem kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Rejonowego/.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 lutego 2018 roku powód A. P. (1), zastąpiony przez radcę prawnego, domagała się zasądzenia od Towarzystwa (...) z siedzibą w W.; kwoty 5.000,00 złotych tytułem dalszego zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 9 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 21.287,73 złotych tytułem odszkodowania za utracony dochód wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu, 298,13 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty.

Powód żądał również ustalenia odpowiedzialności na przyszłość za następstwa zdarzenia z dnia 29 lipca 2016 roku oraz zasądzenia na jego rzecz zwrotu kosztów procesu /k-3/.

Pozwany- Towarzystwo (...) w W., nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu /k-60 do k-63 odpowiedź na pozew/. Podniósł, że pozwany jako ubezpieczyciel OC posiadacza pojazdu, przyjął odpowiedzialność za skutki kolizji drogowej z dnia 29 lipca 2016 roku i wypłacił powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 3.500,00 złotych, zaś tytułem odszkodowania za utracone zarobki kwotę 1.000,00 złotych /k- 61/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 29 lipca 2016 roku, około godziny 7,5o, w T. na ulicy (...), kierująca samochodem osobowym marki V. (...), numer rej. (...)- A. A. wykonała w sposób nieprawidłowy manewr wyprzedzania w miejscu do tego niedozwolonym, w konsekwencji czego doszło do zderzenia z poprawnie poruszającym się pojazdem marki M., kierowanym przez powoda A. P. (1). Pojazd kierowany przez powoda został uderzony w lewy bok, co spowodowało zablokowanie drzwi samochodu z tej jego strony. Powód opuścił pojazd drzwiami od strony pasażera.

Pojazd kierowany przez sprawczynię zdarzenia drogowego posiadał obowiązkowe ubezpieczenie komunikacyjne w Towarzystwie (...) w W.. Na miejscu zdarzenia A. A. spisała dla powoda oświadczenie co do przyczyn zdarzenia drogowego, a powód udał się do swego mieszkania /był piątek/. W poniedziałek rano powód udał się do lekarza pierwszego kontaktu z powodu bólu kręgosłupa. Powodowi zalecono środki przeciw bólowe oraz uzyskał skierowanie do neurologa. Odbywał zabiegi fizjoterapeutyczne. Korzystał z pomocy psychologa. Na zwolnieniu lekarskim powód przebywał do października 2016 roku.

Powód A. P. (1) wykonywał zawód kierowcy (...) od roku 1996. We wcześniejszych latach był uczestnikiem kilku kolizji drogowych. Po przedmiotowym zdarzeniu z dnia 29 lipca 2016 roku powód radykalnie ograniczył, a nawet zrezygnował z aktywności fizycznej /uprawiał lekkoatletykę, piłkę halową, jeździł na rowerze, na nartach itp., wykonywał prace na działce rekreacyjnej o powierzchni 1.100 m ²/

/okoliczności bezsporne, ponadto dowód: oświadczenie k-16, dokumentacja lekarska k-17 do k-37, k-81 do k-98, k-123 koperta, k- 131 koperta, k- 133 do k- 137, akta szkodowe- płyta k-77, k-142 koperta, informacja z NFZ k-115 do k- 120, zeznania świadków ; A. P. (2) k-101 do k-101 odwrót (00;47;46 do 00;59;00), K. P. k-101 odwrót do k-102 (00;59;23 do 01;12;00), przesłuchanie powoda A. P. (1) k-229 odwrót (00;10;13 do 00;16;45) w związku z k- 99 odwrót do k-100 odwrót (00;05;23 do 00;44;54)/.

Biegły specjalista - neurolog potwierdził, że po wypadku komunikacyjnym z dnia 29 lipca 2016 roku z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych kręgosłupa, powód po dwóch dniach (1 sierpnia 2016 roku) zgłosił się do Poradni POZ. W dokumentacji odnotowano bóle głowy, bóle karku z promieniowaniem wzdłuż kręgosłupa do okolicy lędźwiowej, drętwienie uda prawego oraz uczucie ucisku na okolice krocza. W badaniu przedmiotowym nie odnotowano odchyleń od stanu prawidłowego. Zalecono niesterydowe leki przeciw zapalne i p-bólowe. Wydano orzeczenie o okresowej niezdolności do pracy od 29 lipca 2016 roku. powód został skierowany do Poradni neurologicznej. Do prywatnego gabinetu neurologicznego zgłosił się w dniu 13 sierpnia 2016 roku., zgłaszając bóle głowy oraz bóle kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego. Rozpoznanie; pourazowe bóle głowy, kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego. Zalecono (...). Kolejna wizyta w dniu 7 października 2016 roku- odnotowano utrzymujące się dolegliwości kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego promieniujące do kończyn dolnych. Nie stwierdzono objawów korzeniowych ani objawów ubytkowych. Zalecono leki obniżające napięcie mięśniowe oraz leki uspakajające.

Po przebytym wypadku powód korzystał też z pomocy psychologa – psychoterapia od 9 sierpnia do 20 września 2016 roku. Na zwolnieniu lekarskim powód przebywał do 25 października 2016 roku.

Z dokumentacji leczenia w Poradni POZ wynika, że dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego występowały u powoda od kilku lat /dokumentacja leczenia od marca 2009 roku/. w dokumentacji leczenia odnotowano wypadki komunikacyjne, którym uległ powód;

- 8 stycznia 2011 roku – po wypadku odnotowano pourazowe bóle odcinka szyjnego i lędźwiowo- krzyżowego,

- 6 kwietnia 2013 roku – rozpoznanie stan po stłuczeniu odcinka lędźwiowego.

Z powodu nawracających dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego od 2012 roku powód wielokrotnie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Był też leczony okresowo w poradni neurologicznej /w 2011 roku, w 2013 roku, w 2015 roku/. po okresie poprawy nawrót dolegliwości bólowych wystąpił w dniu 24 grudnia 2016 roku /powód przebywał na zwolnieniu lekarskim do 29 stycznia 2017 roku/. w późniejszym okresie dolegliwości bólowe, tak jak przed przedmiotowym wypadkiem, nawracały samoistnie oraz po dźwignięciu ciężkiego przedmiotu w kwietniu 2017 roku oraz po kolejnym wypadku samochodowym w dniu 11 stycznia 2018 roku. Powód wielokrotnie przebywał na zwolnieniach lekarskich z tego powodu.

Biegły neurolog stwierdził, że w wyniku zdarzenia komunikacyjnego z dnia 29 lipca 2016 roku powód doznał urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego. Doznany uraz spowodował zaostrzenie się istniejących wcześniej dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego /występujących prawdopodobnie w przebiegu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych/, jak również nasilenie wcześniejszych dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowo- krzyżowym kręgosłupa /występujących w przebiegu zmian zwyrodnieniowo- dyskopatycznych potwierdzonych badaniem RM z września 2015 roku/.

Doznany uraz kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego nałożył się na istniejące wcześniej zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne i spowodował przejściowe zaostrzenie istniejących wcześniej dolegliwości bólowych. Cierpienia fizyczne powoda po przebytym urazie były umiarkowanego stopnia /3-4)10 w skali (...)/ przez cztery do sześciu tygodni, potem były mniejszego stopnia i dalej malały w miarę upływu czasu i leczenia farmakologicznego. Zaostrzenie dolegliwości bólowych po przebytym wypadku ograniczyło aktywność życiową powoda. Był on niezdolny do pracy od dnia wypadku /tj. od 29 lipca 2016 roku do 25 października 2016 roku/, jako kierowca (...).

W zakresie neurologii nie należy się spodziewać innych następstw doznanego urazu. Zgłaszane obecnie dolegliwości bólowe są objawem samoistnych zmian zwyrodnieniowo- dyskopatycznych kręgosłupa.

Biegły określił stopień uszczerbku na zdrowiu powoda, doznanego na skutek zdarzenia z dnia 29 lipca 2016 roku na 0% - w oparciu o załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. ( Dz. U. nr 234, poz. 1974) w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.

/dowód: opinia biegłego B. S. k- 145 do k- 146 odwrót, dokumentacja lekarska – k-17 do k-37, k-81 do k-98, k-123 koperta, k- 131 koperta, k- 133 do k- 137, akta szkodowe- płyta k-77, k-142 koperta, informacja z NFZ k-115 do k- 12 /.

Biegły z zakresu księgowości, analizy finansowej, kadr i płac w oparciu o analizę dowodów zgromadzonych w aktach sprawy wyliczył średni dochód netto osiągany przez powoda w 2016 roku na poziomie 2.737,74 złotych. Łączna wielkość wypłaconego zasiłku chorobowego stanowi kwotę 3.175,26 złotych. Wielkość ogółem utraconego dochodu powoda, po uwzględnieniu wypłaconych zasiłków z ZUS oraz kwoty odszkodowania przez pozwanego stanowi kwotę 3.705,81 złotych do 3.855,44 złotych.

/dowód: opinia biegłego T. W. k-201 do k-207, zaświadczenie o wypłaconych zasiłkach k-123 koperta, podatkowa księga przychodów i rozchodów k-38 do k-49/.

Reprezentująca powoda firma prawnicza wystąpiła do pozwanego o wypłatę na rzecz powoda zadośćuczynienia oraz odszkodowania. Strona pozwana przyznała powodowi decyzją z dnia 8 sierpnia 2017 roku tytułem zadośćuczynienia kwotę 3.500,00 złotych oraz z tytułu odszkodowania za utracony dochód kwotę 1.000,00 złotych.

/ okoliczność bezsporna - akta szkodowe pozwanego k-77 koperta- płyta /.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty (….). Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać (…) / art. 444 § 1 i 2 k.c./. W wypadkach przewidzianych w artykule 444 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumą tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę / art. 445 § 1 k.c./.

Ustalenia faktyczne oparto w większej mierze na bezosobowych źródłach dowodowych, mianowicie na dokumentach w postaci dokumentacji lekarskiej / w aktach szkodowych, w aktach sprawy oraz opisane przez biegłych/. Przy ocenie rozmiaru i stopnia doznanych przez powoda cierpień fizycznych i rozstroju zdrowia Sąd posiłkował się dowodem z opinii biegłego neurologa B. S. /k- 145 do k- 146 odwrót/.

Zebrany materiał dowodowy nie budzi wątpliwości, co do rodzaju doznanego uszczerbku u powoda pozostającego w bezpośrednim związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 29 lipca 2016 roku. Opinia biegłej jako wiarygodna, obiektywna i zrozumiała została przez Sąd przyjęta, stanowiąc również podstawę rozstrzygnięcia.

Podstawą żądania zadośćuczynienia mogą być cierpienia fizyczne i psychiczne występujące oddzielnie lub łącznie. Przyznanie zadośćuczynienia zależy od uznania sądu. Nie oznacza to jednak dowolności. Sąd powinien umotywować zarówno przyznanie, jak i odmowę zadośćuczynienia. Roszczenie jest zasadne także wówczas, gdy zdarzenie pogłębiło istniejący rozstrój zdrowia albo zaostrzyło cierpienia fizyczne doznawane przez poszkodowanego ( OSNC 1967r, poz.112 ).

Określając wysokość zadośćuczynienia, sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych ( pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne itp.), trwałość skutków czynu niedozwolonego ( kalectwo, oszpecenie, bezradność życiową, poczucie nieprzydatności), prognozy na przyszłość ( polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia), wiek poszkodowanego, niemożność wykonywania ulubionego zawodu, pracy twórczej itp. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, nie może więc być symboliczne ani też nadmierne w stosunku do doznanej krzywdy. Wysokość zadośćuczynienia musi być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie społeczeństwa.

/ porusza Kodeks Cywilny z Komentarzem, tom I. pod red. Jana Winiarza, Wyd. Prawnicze , W-wa , 1989r, str. 447 do 448/.

Mając na uwadze powyższe wskazówki oraz podany wcześniej stan faktyczny Sąd doszedł do przekonania, że zadośćuczynienie w wysokości 2.500,00 złotych /całkowicie w wysokości 6.000,00 złotych, uwzględniając kwotę wypłaconą przez pozwanego = 3.500,00 złotych/ nie jest ani nadmierne, ani wygórowane. Orzekając o zadośćuczynieniu Sąd wziął również pod rozwagę zakres cierpień fizycznych powoda, rodzaj i charakter doznanego uszczerbku na zdrowiu oraz jego wiek .

Biegła określiła stopień uszczerbku na zdrowiu powoda, doznanego na skutek zdarzenia z dnia 29 lipca 2016 roku na 0%, posiłkując się załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. ( Dz. U. nr 234, poz. 1974) w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego procentowy uszczerbek nie może być jedynym i wyłącznym wyznacznikiem przy ustalaniu należnego zadośćuczynienia. Na wysokość zadośćuczynienia wpływa bowiem rozmiar i stopień doznanych cierpień / szeroko rozumianych/. Wskazywany przez biegłą poziom procentowy uszczerbku w sposób pomocniczy akcentować może rozmiar cierpień poszkodowanego. Powód na skutek zdarzenia z dnia 29 lipca 2016 roku utracił czasowo zdolność do wykonywania pracy- przebywał na zwolnieniu lekarskim do dnia 25 października 2016 roku. Biegła neurolog stwierdziła, że u powoda przez okres od 1. do półtora miesiąca utrzymywał się zespół bólowy.

Okoliczności te przemawiają za stwierdzeniem, że wprawdzie na skutek zdarzenia z dnia 29 lipca 2016 roku powód nie doznał trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, to jednak odczuwany przez niego ból, jego stopień intensywność i czas trwania doprowadziły do czasowego wyłączenia powoda z aktywności zawodowej i życiowej, co świadczyć może o rozmiarze krzywdy powoda, dającej podstawę do żądania zadośćuczynienia.

Strona pozwana przyznała i wypłaciła powodowi z tytułu zadośćuczynienia kwotę 3.500,00 złotych. Zatem zasądzona z tytułu dalszego zadośćuczynienia kwota 2.500,00 złotych daje w sumie zadośćuczynienie w wysokości 6.000,00 złotych.

Odsetki od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia przyjął Sąd od daty 9 sierpnia 2017 roku, tj. /zgodnie z żądaniem pozwu /k-10/ z uwzględnieniem dyspozycji art. 481 § 1 k.c.

Zgodnie z treścią przepisu art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone/ w związku ze zdarzeniem rodzącym odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego w ramach reżimu deliktowego ( art. 436 k.c.) / osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

O ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody / art.824 ¹ §1 k.c./.

Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. /art. 36 ust.1/. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003r. / Dz.U. nr 124, poz.1152 z późniejszymi zmianami/.

Do umów ubezpieczenia obowiązkowego, w sprawach nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy kodeksu cywilnego / porusza art. 22 ust.1 powołanej ustawy/.

Zakres odszkodowania wyznacza dyspozycja przepisu art. 361 § 2 k.c. stanowiąc, że / … / w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Kompensacyjna funkcja odpowiedzialności odszkodowawczej wymaga ustalenia odszkodowania w takiej wysokości, aby cały uszczerbek został wyrównany oraz aby poszkodowany nie został wzbogacony.

Stan faktyczny opiera się na dowodzie w postaci dokumentów /k-123 koperta – wysokość wypłaconych zasiłków z ZUS oraz k-38 i następne – podatkowa księga przychodów/ oraz analizy dokonanej przez biegłego T. W. /k- 203 do k- 207/, - gdy chodzi o ustalenie wysokości utraconych dochodów przez powoda.

Dokonując oceny zebranego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że dowody wskazane powyżej potwierdzają zasadność żądania zwrotu utraconych dochodów powoda. Biegły z zakresu księgowości wyliczył natomiast w swojej opinii wysokość utraconego przez powoda dochodu.

Wyliczone z tego tytułu żądanie odszkodowania przez powoda opiewa na kwotę 21.287,73 złotych, zaś przez biegłego z zakresu księgowości na kwotę maksymalną 3.855,44 złotych. Taką też kwotę odszkodowania z tytułu utraconych dochodów przyjął Sąd w swoim rozstrzygnięciu /na skutek błędu w sentencji wyroku przyjęto kwotę 2.855,44 złotych/.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne.

Mając na uwadze przepis art. 444 § 1 k.c. w związku z art. 361 § 1 k.c., Sąd orzekł o należnym powodowi odszkodowaniu z tytułu zwrotu utraconego dochodu /zarobków/.

Orzekając o zadośćuczynieniu, wziął pod uwagę przepis art. 445 § 1 k.c.

W pozostałej części powództwo oddalił / żądanie zadośćuczynienia/.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. – przyjmując zasadę wzajemnego zniesienia kosztów procesu, tak jak w przypadku częściowego tylko uwzględnienia żądań.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie przepisu art.113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /Dz. U. nr 167, poz. 1389 z późniejszymi zmianami/.