Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku Sekcja Odwoławcza I Wydziału Cywilnego

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2019 roku we Włocławku

na rozprawie

sprawy z powództwa S. C.

przeciwko G. (...)
w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku

z dnia 18 czerwca 2019 roku, sygn. akt I C 4464/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

SSO Barbara Baranowska SSO Mariusz Nazdrowicz SSo Aneta Sudomir – Koc

Sygn. akt I 1 Ca 68/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy we Włocławku oddalił powództwo S. C. przeciwko G. (...) w B. o zapłatę kwoty 7322,64
(z bliżej wskazanymi odsetkami za opóźnienie) tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez pracownika Gminy (za którego to pracownika odpowiada pozwana) wskutek bezprawnego wystawiania wezwań do zapłaty za dostarczaną wodę mimo braku stosownej umowy, zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 824 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od S. C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego we Włocławku kwotę 197 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i ich ocena prawna:

Powód S. C. jest właścicielem kilku nieruchomości położonych
w B. i okolicznych miejscowościach. Wynajmuje lokale mieszkalne w budynkach usytuowanych na tych nieruchomościach. Zgodnie z umowami
z najemcami ci są zobligowani do uiszczania opłat eksploatacyjnych, w tym za wodę. W dniu 20 maja 2004 roku powód zawarł z Z. (...) w B. umowę na czas nieokreślony o zaopatrzeniu w wodę nr (...), która określała warunki dostawy wody i urządzeń wodociągowych będących w posiadaniu dostawcy i zasady rozliczeń w odniesieniu do obiektów określonych w rachunku okresowym. Podstawą tych rozliczeń było dokonanie odczytu i obliczenia zażycia wody, oraz wystawienie rachunku przez upoważnionego pracownika. Sporządzona faktura trafiała do działu księgowości, gdzie E. K. (księgowa) dokonywała ich zaksięgowania. W przypadku nieuregulowania należności wystawiała wezwania do zapłaty. W dniu 13 sierpnia 2013 roku stwierdziła zadłużenie na rachunku powoda i w związku z tym wystawiła kilka wezwań odnoszących się do nieruchomości w B. ul. (...), w S.
i w M.. Przedmiotowe wezwania stanowiły podstawę do wydania przez Sąd Rejonowy we Włocławku w dniu 15 stycznia 2014 roku prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym na kwotę 3389,72 zł. Na podstawie tego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w postępowaniu egzekucyjnym została wyegzekwowana od powoda łączna kwota 7322,64 zł. Pretensja wierzyciela została w całości zaspokojona.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Prawną podstawę odpowiedzialności pozwanej za szkodę wyrządzoną przez jej pracownika jest przepis art. 415 kc w zw.
z art. 430 kc i art. 361 kc. Wystawiająca wezwania do zapłaty E. K. jako pracownik pozwanej podlegała zwierzchnictwu Gminy. W zakresie jej obowiązków leżało dokonywanie wspomnianych czynności. Pozwana była uprawniona do dokonywania rozliczeń za zużytą wodę w oparciu o wiążącą ją z powodem umowę, co skutkowało oddaleniem powództwa. O kosztach procesu Sąd ten rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 kpc, a o nieuiszczonych kosztach sądowych w myśl art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. 2019.785).

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zarzucając naruszenie przepisu prawa procesowego (art. 233 § 1 kpc poprzez dokonanie błędnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego) oraz prawa materialnego (art. 415 kc w zw. z art. 430 kc oraz art. 6 ust. 1 i 4 w zw. z art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - tekst jedn.: Dz. U. 2019.1435 – wskutek ich niewłaściwego zastosowania.
W uzasadnieniu wskazał m.in., że nie było podstaw do obciążania go należnościami za dostarczoną przez pozwaną wodę, gdyż obowiązek ich uiszczania spoczywał na najemcach. Działanie pozwanej było więc bezprawne i stanowiło czyn niedozwolony skutkujący odpowiedzialnością deliktową na podstawie przywołanycvh przepisów.
Z jej winy doszło do wydania nakazu zapłaty oraz do przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego, wskutek czego poniósł szkodę w kwocie dochodzonej pozwem. Powołując się na powyższe skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego wyroku
i uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako pozbawiona jakichkolwiek uzasadnionych podstaw podlegała oddaleniu.

W pierwszym rzędzie należy zauważyć, że treść wywiedzionej przez stronę powodową apelacji uzasadnia wniosek, iż skarżący – pomimo sformułowania takiego zarzutu w petitum środka odwoławczego – nie kwestionuje prawidłowości poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, a jedynie nie aprobuje ich oceny prawnej. Zarzut dokonania błędnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z przekroczeniem zasady wyrażonej w art. 233 § 1 kpc w żaden bowiem sposób nie został uzasadniony. Rozważania apelującego koncentrują się wyłącznie na wadliwej subsumpcji wskazywanych przez niego przepisów prawa materialnego. Wobec powyższego Sąd odwoławczy przyjmując prawidłowość poczynionych ustaleń faktycznych przyjął je jako własne i uczynił podstawą orzekania w postępowaniu apelacyjnym.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 415 kc w zw. z art. 430 kc niezbędne jest przypomnienie, że powód wyrządzenie mu szkody wiązał
z zachowaniem E. K. (księgowej Z. (...)
w B.) polegającym na bezprawnym (w ocenie powoda) wystawieniu przez nią 10 – ciu wezwań do zapłaty należności za dostarczoną wodę. Taka była podstawa faktyczna dochodzonego roszczenia i w oparciu o nią Sąd Rejonowy oceniał jego zasadność. Słusznie przy tym uznał, że podstawą prawną tej oceny powinien być przepis art.. 430 w zw. z art. 415 kc. Odpowiedzialność z art. 430 kc jest niezależna od winy własnej zwierzchnika, jednakże odpowiada on za podwładnego jedynie wówczas, gdy zachowanie podwładnego będzie czynem niedozwolonym – bezprawnym i zawinionym. Takimi cechami ze swej istoty nie charakteryzuje się zachowanie pracownika, który w ramach wykonywanych obowiązków sporządza pisma adresowane do osób trzecich i które w żaden sposób nie godzą w dobra osobiste tych osób. Z całym naciskiem trzeba również podkreślić, że wezwania do zapłaty (podobnie jak np. faktury) nie tworzą obowiązku zapłaty jakiś należności, ale wynika on z istniejącego między określonymi podmiotami stosunku prawnego. Brak zaistnienia czynu podwładnego skutkującego odpowiedzialnością odszkodowawczą nie pozwala przyjąć odpowiedzialności zwierzchnika.

W apelacji S. C. zmienił podstawę faktyczną powództwa, gdyż wskazał na bezprawne obciążenie go przez pozwaną Gminę należnościami za dostarczoną wodę. Pomijając już to, że jest to niedopuszczalna zmiana w świetle art. 383 kpc ( na roszczenie w sensie procesowym – poza samym tylko żądaniem – składają się również okoliczności faktyczne, powołane przez powoda dla jego uzasadnienia; zmiana okoliczności faktycznych uzasadniających zgłoszone żądanie jest niedopuszczalna, albowiem okoliczności te stanowiłyby wystąpieniem z nowym żądaniem w miejsce poprzedniego) to uwagi skarżącego najwyraźniej umknęło, że nakazem zapłaty z dnia 15 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy we Włocławku zasądził od niego na rzecz G. (...) kwotę 3389,72 zł tytułem należności za dostarczoną wodę. Orzeczeniem tym na mocy art. 365 kpc związane są m.in. zarówno same strony jak i Sąd, który nakaz wydał oraz inne Sądy. Uwzględnienie tamtego powództwa sprawia, że w ogóle nie można rozpatrywać w kategoriach czynu niedozwolonego obciążenia pozwanego przez Gminę wspomnianymi należnościami. Było to bowiem jak najbardziej działanie zgodne
z prawem, skoro zasadność roszczenia z tego tytułu została potwierdzona przez Sąd. Jak się przy tym wydaje wytaczając powództwo będące przedmiotem rozpoznania
w niniejszej sprawie apelujący chciał w istocie podważyć zasadność przywołanego nakazu zapłaty, skoro nie udało mu się osiągnąć tego celu w inny sposób. Jest to oczywiście niedopuszczalne, gdyż nakaz ten w sposób wiążący i ostateczny rozstrzygnął spór między stronami na tle zapłaty za dostarczenie wody w okresie wskazanym w pozwie wniesionym w przedmiotowym postępowaniu upominawczym.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 385 kpc apelację oddalił.

O kosztach procesu za drugą instancję rozstrzygnięto w oparciu o przepis art. 98 § 1 kpc. Pozwanej Gminie jako stronie wygrywającej w całości sprawę w postępowaniu apelacyjnym należał się zwrot wszystkich poniesionych kosztów, sprowadzających się do wynagrodzenia reprezentującego ją radcy prawnego (900 zł - § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych – tekst jedn.: Dz. U. 2018.265 ze zm.).

SSO Barbara Baranowska SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Aneta Sudomir - Koc