Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III C 808/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, w Wydziale III Cywilnym,

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sadu Rejonowego Grzegorz Szacoń

Protokolant: Stażysta Natalia Czaban

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2019 r., w S.,

na rozprawie,

sprawy z powództwa G. M. ,

przeciwko pozwanemu (...) Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna w Ł. ,

o zapłatę i ustalenie

I.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz powoda G. M. kwotę 1.130 złotych (jeden tysiąc sto trzydzieści złotych) z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami:

- ustawowymi od dnia 11 października 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i

- ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo o zapłatę w pozostałym zakresie i o ustalenie w całości;

III.  zasądza na rzecz pozwanego U. Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w Ł. od powoda G. M. kwotę 240,04 złotych (dwieście czterdzieści cztery złote cztery grosze) tytułem kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda G. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 456,61 złotych (czterysta pięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt jeden groszy), tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego U. Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 107,10 złotych (sto siedem złotych dziesięć groszy), tytułem kosztów sądowych wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Sygnatura akt III C 808/15

UZASADNIENIE

Powód – G. M. pozwem z dnia 29 czerwca 2015 roku wniósł o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwoty 3.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2013 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych.

G. M. wniósł nadto o ustalenie odpowiedzialności (...) Spółki Akcyjnej w Ł. za wszelkie konsekwencje dla jego zdrowia mogące pojawić się w przyszłości, a nieujawnione w chwili obecnej, będące skutkiem wypadku z dnia 30 czerwca 2013 roku.

W uzasadnieniu żądania pozwu G. M. podniósł, że na skutek kolizji drogowej z dnia 30 czerwca 2013 roku doznał uszkodzenia szyjnego odcinka kręgosłupa oraz stłuczenia żeber. Sprawcę kolizji łączyła umowa odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego z (...) Spółką Akcyjną w Ł.. Ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za szkodę i wypłacił powodowi tytułem zadośćuczynienia w kwocie 700 złotych, a następnie, na skutek odwołania od decyzji z dnia 25 sierpnia 2013 roku, przyznał mu dodatkowo kwotę 800 złotych, tytułem zadośćuczynienia za doznany ból i cierpienie. Odmówił natomiast przyznania odszkodowania.

Powód wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę składają się należności z następujących tytułów:

- 2.870 złotych tytułem zadośćuczynienia za ból i cierpienie,

- 130 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia,

przy czym roszczenie z powyższych tytułów dochodzone jest jedynie w części i powód zastrzegł sobie możliwość rozszerzenia żądania pozwu na dalszym etapie postępowania.

Powód wskazął, że zgodnie z przepisem art. 445 par. 1 k. c. w razie uszkodzenia ciała sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednia sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę musi mieć charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartością ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa i inne czynniki podobnej natury. Powód, na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 doznał uszkodzenia szyjnego odcinka kręgosłupa oraz stłuczenia żeber. Doznane obrażenia wymagały poddania się specjalistycznemu leczeniu oraz noszenia kołnierza ortopedycznego. Zażywał silne leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Doznane obrażenia ciała nie uległy zagojeniu i prawdopodobnie do końca życia powód będzie odczuwał negatywne konsekwencje wypadku. W dniu 3 kwietnia 2014 roku Komisja Lekarska stwierdziła u powoda stan po stłuczeniu żeber oraz pourazowy zespół korzeniowo – bólowy szyjnego odcinka kręgosłupa z dolegliwościami bólowymi szyi i parastezjami prawej kończyny górnej, co odpowiada 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Stan po powyższych urazach jest źródłem silnego stresu, gdyż ogranicza normalne funkcjonowanie powoda.

Roszczenie z tytułu zwrotu kosztów procesu znajduje podstawę prawną w treści przepisu art. 444 par. 1 k.c. , który stanowi, że sprawca szkody zobowiązany jest do zwrotu wszelkich celowych kosztów wynikłych ze zdarzenia. Stan zdrowia powoda uniemożliwiał oczekiwanie na wykonanie świadczeń medycznych w ramach publicznej służby zdrowia. W tej sytuacji koszty poniesione na poczet konsultacji lekarskich należy uznać za uzasadnione.

Powód naprowadził, że do dnia wniesienia pozwu powód odczuwa negatywne skutki zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku w postaci okresowych dolegliwości bólowych miejsc, w których doznał obrażeń ciała. Doznane urazy mogą wpływać natomiast na pojawienie się zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa w późniejszym wieku, co będzie wymagało dalszego leczenia i rehabilitacji. Uzasadnia to żądanie ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela na przyszłość za skutki przedmiotowego wypadku.

Odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego powód domaga się od dnia następnego po upływie 30 dni od daty wydania przez pozwanego ubezpieczenia pierwszej decyzji w przedmiocie roszczeń strony powodowej. Decyzja ta została wydana w dniu 10 września 2013 roku.

Pozwana – (...) Spółka Akcyjna w Ł. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

(...) Spółka Akcyjna w Ł. przyznała, że ponosi odpowiedzialność za szkodę, jakiej powód doznał na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku, a także że wypłaciła mu tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę łącznie kwotę 1.500 złotych. Wypłacona powodowi z tego tytułu kwota jest, w ocenie strony pozwanej, jest adekwatna do rozmiaru doznanej krzywdy.

Powód nie wykazał, aby nie mógł podjąć stosownego leczenia w publicznych placówkach zdrowotnych, stąd też żądanie zapłaty kwoty 130 złotych tytułem kosztów prywatnej konsultacji lekarskiej jest nieuzasadnione.

Na uwzględnienie nie zasługuje również żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanej za wszystkie skutki mogące wystąpić w przyszłości na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku. Z przedłożonej przez powoda dokumentacji medycznej wynika, że zastosowane wobec powoda leczenie oraz rehabilitacja odniosły pozytywny skutek. Brak zatem przesłanek wskazujących, aby rokowania co do stanu zdrowia powoda były niepewne.

Sąd ustalił – na podstawie niżej przedstawionych dowodów – następujący stan faktyczny:

W dniu 30 czerwca 2013 roku doszło do kolizji drogowej z udziałem G. M..

Niesporne, a nadto dowód:

notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym - k. 7 i akta szkodowe płyta na k. 38.

Bezpośrednio po kolizji G. M., na skutek szoku, nie odczuwał żadnych dolegliwości, wobec czego domówił przetransportowania do szpitala.

Po upływie kilku godzin od zdarzenia zaczął odczuwać dolegliwości bólowe w klatce piersiowej. Udał się do szpitala, gdzie stwierdzono stłuczenie żeber oraz uraz kręgosłupa szyjnego. Zalecono leki przeciwbólowe. G. M. przyjmował K. oraz stosował żel A. do masażu miejscowego.

Kilka dni po zdarzeniu, z uwagi na fakt, że dolegliwości bólowe nie ustępowały, powód udał się do ortopedy. Zalecił on kołnierz ortopedyczny na okres około 1 miesiąca oraz farmakoterapię. Za konsultację ortopedyczną zapłacił 130 złotych.

Dowód:

wynik badania EKG - k. 19 – 21,

akta szkodowe płyta na k. 38;

konsultacja chirurgiczna - k. 20;

konsultacja lekarska - k. 22 – 24,

akta szkodowe płyta na k. 38

konsultacja ortopedyczna - k. 25,

faktura VAT nr (...) - k. 26,

zeznanie powoda G. M. - k. 67 - 68.

Sprawca kolizji był związany umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego z (...) Spółką Akcyjną w Ł..

Niesporne, a ponadto:

pismo z dnia 20.07.2011 r. - k. 23.

Pismem z dnia 25 sierpnia 2013 roku G. M. zgłosił (...) Spółce Akcyjnej w Ł. szkodę, jakiej doznał na skutek kolizji drogowej z dnia 30 czerwca 2013 roku i wniósł o zapłatę kwoty 6.300 złotych, tytułem odszkodowania.

Dowód:

pismo z dnia 25.08.2013 r. - k. 8 – 9.

Decyzją z dnia 10 września 2013 roku (...) Spółka Akcyjna w Ł. przyznała G. M. kwotę 700 złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę.

Dowód:

decyzja z dnia 10.09.2013 k. 10.

G. M. wniósł odwołanie od decyzji z dnia 10 września 2013 roku, w którym wniósł o zapłatę kwoty 19.300 złotych tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę oraz kwoty 130 złotych, tytułem zwrotu kosztów leczenia. Odwołanie nie zostało uwzględnione.

Dowód:

odwołanie z dnia 05.03.2014 r. - k. - 12,

akta szkodowe płyta na k. 38,

decyzja z dnia 14.03.2014 r. - k. 14.

W dniu 3 kwietnia 2014 roku lekarz – specjalista neurolog wydał orzeczenie lekarskie końcowe, w którym stwierdzono, że na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. doznał stłuczenia żeber po stronie lewej oraz urazu kręgosłupa szyjnego.

Stan po stłuczeniu żeber bez dolegliwości i bez trwałych następstw, co oznacza 0% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Uraz kręgosłupa szyjnego skutkował pourazowym zespołem korzeniowo – bólowym kręgosłupa szyjnego z bólami szyi i parastezjami prawej kończyny górnej, co odpowiada 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość były wówczas dobre.

Dowód:

orzeczenie lekarskie z dnia 03.04.2014 r. k. 17 – 18,

akta szkodowe płyta na k. 38.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2014 roku G. M. ponownie wezwał (...) Spółkę Akcyjną w Ł. do zapłaty zapłatę kwoty 19.300 złotych tytułem zadośćuczynienie za doznaną krzywdę oraz kwoty 130 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia.

Dowód:

wezwanie do zapłaty z dnia 11.04.2014 r. - k. 15.

Decyzją z dnia 8 maja 2014 roku (...) Spółka Akcyjna w Ł. przyznała G. M. dodatkowo kwotę 800 złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę.

Dowód:

decyzja z dnia 08.05.2014 - k. 16.

Na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. zmuszony był do ograniczenia aktywności życiowej, rozrywek, rekreacji i sportu, ponieważ tego rodzaju aktywność wiązała się z bólem żeber.

Dowód:

zeznanie powoda G. M. - k. 67 - 68.

W wyniku zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. doznał skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa oraz stłuczenia klatki piersiowej. W badaniu przeprowadzonym w dniu 4 grudnia 2016 roku nie stwierdzono ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego, piersiowego i klatki piersiowej, co przemawia za brakiem trwałego uszczerbku na zdrowiu. Nie stwierdzono objawów korzonkowych z odcinka szyjnego kręgosłupa i negatywnego wpływu następstw zdarzenia na codzienne funkcjonowanie powoda i jego sprawność. Nastąpił jego całkowity powrót powoda do zdrowia.

Dowód:

opinia biegłego sądowego specjalisty ortopedy M. K. (1) - k. 135 – 136,

uzupełniająca opinia biegłego sądowego specjalisty ortopedy M. K. (1) - k. 157.

W wyniku zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. doznał urazu żeber po stronie lewej oraz stwierdzonego po upływie kilku dni od wypadku urazu kręgosłupa szyjnego. Podczas zdarzenia nie doszło do uszkodzenia układu nerwowego ani wstrząśnienia mózgu. Dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego, z uwagi na fakt, że wystąpiły po upływie kilku od dni po urazie, nie mogą stanowić podstawy do stwierdzenia, że zespół bólowy był bezpośrednim następstwem urazu.

Uraz z dnia 30 czerwca 2013 roku mógł mieć wpływ na funkcjonowanie powoda przez okres kilku dni po urazie.

Podczas badania nie stwierdzono objawów zespołu bólowego ani neurologicznych objawów ubytkowych. Przebyty uraz nie ma obecnie wpływu na aktywność życiową powoda oraz na ogólną sprawność jego organizmu.

Stwierdzone podczas badania dyskretne wygięcie kręgosłupa w lewo dotyczy kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego i nie ma związku z kręczem szyi ani z urazem przebytym w dniu 30 czerwca 2013 roku.

G. M. nie wymaga dalszego leczenia, ani nie należy się spodziewać następstw w przyszłości wynikających z przebytego urazu. Nie stwierdzono trwałego uszczerbku na zdrowiu. W obecnym stanie zdrowia G. M. jest zdolny do wykonywania czynności codziennych, pracy zawodowej oraz pełnienia ról społecznych.

Dowód:

opinia biegłego sądowego specjalisty neurologa T. P. (1) - k. 217 - 220,

uzupełniająca opinia biegłego sądowego specjalisty neurologa T. P. (1) - k. 243 - 244.

G. M. wskazywał, że podczas prowadzenia pojazdu w podobnej sytuacji odczuwa lęk, że ktoś wymusi pierwszeństwo, tak jak podczas zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku. Z tego powodu nie korzystał z konsultacji, ani psychologa, ani psychiatry. Na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. nie doznał uszczerbku na zdrowiu pod względem psychicznym.

Dowód:

opinia biegłego sądowego specjalisty psychiatry B. B. (1) - k. 180 – 190.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne.

Roszczenie wynika z przepisów art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Pierwszy ze wskazanych przepisów stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Drugi z powołanych przepisów stanowi, iż w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepisy powyższe odnoszą się do odpowiedzialności deliktowej, zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 415 k.c. statuującą obowiązek naprawienia szkody w wypadku jej wyrządzenia drugiemu ze swej winy.

Przewidziana w art. 415 k.c. odpowiedzialność za czyn własny oparta jest na zasadzie winy. Przesłankami tej odpowiedzialności są szkoda, zachowanie sprawcy, obejmujące zarówno działanie jak i zaniechanie - noszące znamiona winy oraz związek przyczynowy pomiędzy tymże zachowaniem, a szkodą. Szkoda jest uszczerbkiem na dobrach prawnie chronionych poszkodowanego doznanym wbrew jego woli. Szkoda na osobie obejmuje uszczerbek majątkowy, to jest stratę i utracone korzyści. Szkodą niemajątkową zaś jest takie naruszenie dóbr osobistych uprawnionego, które z ogóły nie wywołuje bezpośrednich reperkusji w jego majątku. Cywilistyka rozróżnia dwie postacie winy - umyślną i nieumyślną. W wypadku winy nieumyślnej - sprowadzonej do postaci niedbalstwa - szkoda jest wynikiem niedołożenia przez sprawcę należytej staranności. Zawinione zachowanie sprawcy musi być jednocześnie bezprawne, a zatem sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa oraz zasadami współżycia społecznego.

Roszczenie powoda znajduje swoje uzasadnienie na podstawie norm art. 805 § 1 k.c. oraz art. 822 § 1 k.c. Zgodnie z treścią pierwszego z przywołanych przepisów przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Stosownie zaś do treści art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie zakładu ubezpieczeń polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Zasadą wynikającą z treści art. 363 k.c. oraz i 822 k.c. jest zatem naprawienie przez ubezpieczyciela szkody poprzez wypłatę poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem odszkodowania.

I.

W przedmiotowej sprawie istotę sporu stanowił ewentualny trwały uszczerbek na zdrowiu, którego doznał powód.

Wywód powoda i wysuwane pretensje finansowe wskazywać miały, że trwały uszczerbek zaistniał, był on dolegliwy, a pod względem wysokości - nie mniejszy niż 5%.

Wszechstronne badania zlecone przez Sąd w formie opinii biegłych, jak również poprzez opinie uzupełniające, nie potwierdziły zapatrywań powoda. Konkluzje biegłych na tym polu są następujące:

1.  W wyniku zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. doznał skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa oraz stłuczenia klatki piersiowej. Jednak nastąpił jego całkowity powrót powoda do zdrowia (opinia biegłego ortopedy).

2.  W wyniku wskazanego zdarzenia G. M. doznał urazu żeber po stronie lewej oraz stwierdzonego - po upływie kilku dni od wypadku - urazu kręgosłupa szyjnego. Podczas zdarzenia nie doszło do uszkodzenia układu nerwowego, ani wstrząśnienia mózgu.

3.  Dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego, z uwagi na fakt, że wystąpiły po upływie kilku od dni po urazie, nie mogą stanowić podstawy do stwierdzenia, że zespół bólowy tej części ciała był bezpośrednim następstwem urazu.

4.  Uraz z dnia 30 czerwca 2013 roku mógł mieć wpływ na funkcjonowanie powoda przez okres kilku dni po urazie.

5.  Podczas badania nie stwierdzono objawów zespołu bólowego, ani neurologicznych objawów ubytkowych. Przebyty uraz nie ma obecnie wpływu na aktywność życiową powoda oraz na ogólną sprawność jego organizmu (opinia biegłego neurologa).

6.  G. M. nie wymaga dalszego leczenia, ani nie należy się spodziewać następstw w przyszłości wynikających z przebytego urazu. Nie stwierdzono trwałego uszczerbku na zdrowiu (j.w.).

7.  Powód po kolizji nie korzystał z konsultacji, ani psychologa, ani psychiatry. Na skutek zdarzenia z dnia 30 czerwca 2013 roku G. M. nie doznał uszczerbku na zdrowiu pod względem psychicznym (opinia psychiatryczna).

Jak wynika z powyższego powód dokonuje bardzo subiektywnego odbioru skutków zaistniałego zdarzenia. W istocie skutki te objawiające się w kilka godzin po niegroźnej kolizji miały wykładnik w postaci intensywnego bólu odczuwalnego jako ból kręgosłupa i prawej ręki (orzeczenie lekarskie k. 17 verte pkt 6). Ból ten spowodował chwilowe utrudnienia w normalnym funkcjonowaniu powoda w życiu codziennym. Nie spowodował jednak trwałego uszczerbku na zdrowiu, o czym zaświadczają sporządzone w procesie opinie. Kwalifikacja sporządzającego orzeczenie lekarskie w tamtym momencie była przedwczesna i w obliczu sporządzonych w procesie opinii dwóch lekarzy diagnozujących dolegliwości somatyczne powoda - nie może się ostać. Powód nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, o czym świadczą powyżej przytoczone wyimki z 5 opinii lekarskich (pkt 1 – 7).

Intensywność subiektywnego przeżycia i doraźny uraz bólowy nie przeobraziły się w trwałe uszkodzenie ciała lub uszczerbek na zdrowiu fizycznym powoda.

Całkowicie niezasadne są kwalifikacje powoda odnośnie uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Powód nie leczył się i nie leczy psychiatrycznie. Wychodzenie z roszczeniem w odniesieniu do uszczerbku na tym polu jest daleko przeskalowane, zarówno w zakresie wskazywania źródeł jego roszczenia (dolegliwości), jak i pozostałych podstaw faktycznych. Na bazie wiedzy ogólnej można przyjąć – w ślad za opinią biegłej dr B. B. – że niegroźna w skutkach kolizja drogowa (zdarzenie typowe i mające miejsce często) nie przybiera w skutkach choroby psychicznej lub innego uszczerbku na tym polu dla jej uczestnika. Powód nie leczył się i nie leczy w zakresie takich dolegliwości.

II.

Przepis art. 445 § 1 k.c. w nawiązaniu do art. 444 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna, ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy. Dlatego też ustawodawca wyraźnie zastrzegł, że ma to być odpowiednia suma tytułem zadośćuczynienia. Jest to rekompensata za całą krzywdę i przyznaje się ją jednorazowo (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 lutego 2006 r., sygn. akt I ACa 1131/2005, LEX nr 194522).

Szkoda niemajątkowa wynikła wskutek uszkodzenia ciała stanowi naruszenie dóbr osobistych, dlatego podstawowe znaczenie przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia musi mieć rozmiar szkody niemajątkowej. Decydujące znaczenie mają tu takie czynniki jak stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i długotrwałość oraz nieodwracalny charakter następstw. Nie jest jednak uzasadniony automatyzm polegający na ustalaniu wysokości zadośćuczynienia wyłącznie w zależności od stopnia utraty zdrowia. Doniosłą rolę odgrywa również wiek poszkodowanego, długotrwałość leczenia, a nawet związany ze zdarzeniem stres, a także konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w dziedzinie życia osobistego i społecznego (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 1 lutego 2005 r., sygn. III APa 9/04, OSAB 2005/2/40).

W przedmiotowym zdarzeniu powód nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu. Jednak intensywność bólu była na tyle duża, że w początkowej fazie oceniania następstw kolizji została podniesiona do kategorii trwałości uszczerbku. Mając na względzie powyższe, uznane za zasadne przez Sąd zadośćuczynienie odnieść należy tylko do tego obszaru dolegliwości. Nie ma natomiast podstaw do przyznania zadośćuczynienia za uszczerbek na zdrowiu, który charakteryzowałby się trwałością. Podobnie z braku tej trwałości nie można uznać ustalenia odpowiedzialności pozwanego za przyszłe stany chorobowe powoda łączone z kolizją. Na dzień dzisiejszy powód uległ całkowitemu wyleczeniu z sytuacji zdrowotnej wywołanej kolizją i nie stwierdzono też takiego stanu uszczerbku na zdrowi i możliwości jego następstw.

III.

Pojęcie "sumy odpowiedniej" użyte w art. 445 § 1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

W ocenie Sądu za intensywność dolegliwości bólowych w okresie od kilkunastu dni do miesiąca po zdarzeniu zasadne będzie dodanie do otrzymanego już zadośćuczynienia kwoty 1.000 złotych. Można przypisać każdemu z dni tego okresu kwotę 100 złotych za okres rekonwalescencji i wychodzenia z dolegliwości po kolizji. Okres ok. jednego miesiąca odniesiony jest do wskazanego w zeznaniu powoda okresu noszenia kołnierza ortopedycznego (k. 67) - i w ocenie opinii ortopedycznej i neurologicznej nie ma podstaw do rozszerzenia jego czasu.

IV.

Zdaniem Sądu zasadne jest przyznanie powodowi również kwoty 130 złotych, jako rekompensaty wydatku na wizytę u ortopedy. Zostało, co prawda wskazane, że powód mógł otrzymać to świadczenie w ramach bezpłatnej opieki medycznej, ale powszechnie znanym jest czas oczekiwania na realizację takiej wizyty. Stąd zasadne jest uznanie, że szybka wizyta w przypadku dolegliwości bólowych była potrzebna i jej wykupienie w prywatnej placówce medycznej uprawnione.

Wobec powyższego zasądzeniu podlegała łącznie kwota 1.130 złotych, z czego 1.000 złotych to dalsze zadośćuczynienie za dolegliwości bólowe, a 130 złotych, to odszkodowanie za koszty leczenia. Kwotę odsetkowano od daty wskazanej w pozwie, wyznaczonej przez wezwanie do zapłaty. W ocenie Sądu już wówczas można było uznać świadczenie wypłacone powodowi za niedostateczne (1.500 złotych).

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 108 k.p.c. i art. 98 par. 1 k.p.c., rozliczając je stosownie do procentowo przyjętej części wygrania sporu (art. 100 k.p.c.). Powód przegrał roszczenie o ustalenie. Ponadto uwzględniono 38% żądania zapłaty – to daje 19% w zakresie obydwu żądań (38:2 = 19%).

Powód poniósł koszty opłaty od pełnomocnictwa (17 zł), wynagrodzenia pełnomocnika w osobie adwokata (600 zł) i zaliczki na opinie biegłych (750 zł). Z sumy tych kwot należy mu się 19%, czyli 259,73 zł.

Pozwany wygrał proces w 81% i z 617 zł sumy kosztów należy mu się zwrot 499,77 złotych.

Stąd ostatecznie zasądzono od powoda na rzecz pozwanego kwotę 240,04 zł.

Nadto Sąd rozliczył koszty sądowe, wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa – ponad zaliczki powoda. Pierwsza zaliczka w kwocie 250 zł dała pokrycie kwoty 191 złotych – opinia dr. B. B.. Zaliczka 250 zł pozwoliła na pokrycie: 184,85 zł – opinia biegłego dra M. K. i 117,14 zł – opinia uzupełniająca dra M. K.. Zaliczka w kwocie 250 złotych - pokrycie w części należności 505,39 zł – opinia dr T. P.. Pozostała należność dla dra M. K. i kwota 165,33 zł – opinia uzupełniająca dr T. K.P. zostały uiszczone ze środków budżetowych Sadu.

W zakresie powyższego rozliczenia nie uwzględniono należności za I-szą opinię psychiatryczną, na której Sąd nie oparł się w ustaleniach faktycznych. Jak wskazano, pozostałe opinie zostały dodatkowo sfinansowane kwotą 413,71 złotych. Do tego dochodzi nie uiszczona w terminie opłata od pozwu (150 zł).

Wobec powyższego w proporcjach 19% do 81% powód musi dopłacić tytułem kosztów sądowych kwotę 456,61 zł, a pozwany 107,10 zł. Sąd nakazał ściągnąć w/w kwoty rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego, tytułem wyłożonych kosztów sądowych. W orzeczeniu kończącym postępowanie Sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113 ustawy o kosztach sądowych. Kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić sąd obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Wobec powyższego orzeczono jak w formule sentencji przedmiotowego wyroku.

SSR Grzegorz Szacoń

Sygn. akt III C 808/15

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować terminowe sporządzenie uzasadnienia;

2.  odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi pozwanego;

3.  zarządzenie do wykonania w terminie 7 dni;

4.  akta do postępowania międzyinstancyjnego Przewodniczącej Wydziału lub ze zwrotką po doręczeniu za 30 dni.

S., dnia 29 lipca 2019 roku

SSR Grzegorz Szacoń