Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 109/20

UZASADNIENIE

Powodowie M. R. i F. S. wnieśli przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem pokrycia pełnych kosztów najmu pojazdu zastępczego ubezpieczenia OC sprawcy szkody.

Nakazem zapłaty sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie (...) spółka akcyjna w W. wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 7 kwietnia 2019 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki S. nr rej. (...), należący do M. M.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w pozwanym (...) spółce akcyjnej w W..

Bezsporne.

Dnia 9 kwietnia 2019r. poszkodowana zwróciła się do F. S. o pomoc w likwidacji szkody związanej ze szkodą na osobie i rzeczowej. W tym celu udzieliła mu pełnomocnictwa, w którym m.in. upoważniła go do odbioru odszkodowania.

Bezsporne, a nadto:

- pełnomocnictwo, k. 55.

Poszkodowana pracuje w (...) w P., a nadto posiada dwa kwoty. Z uwagi na zbliżające się Ś. (...)poszkodowana zamierzała wyjechać do rodziny, zamieszkującej poza S..

Dowód:

- zeznania (...). M., k. 79.

Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy. Pozwany mailowo poinformował ją o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, przez wypożyczalnie współpracujące z pozwanym. Poszkodowano zgodziła się na propozycję i wynajęła pojazd zastępczy od firmy współpracującej z pozwaną w dniu 15 kwietnia 2019r. Przedstawiciel wynajmującego po wydaniu poszkodowanej pojazdu, przesłał na jej adres mailowy regulamin umowy najmu. Po jego otrzymaniu poszkodowana zapoznała się z regulaminem, zgodnie z którym nie miała możliwości przewożenia pojazdem zwierząt. Nadto samochód posiadał ubezpieczenia uwzględniające udział własny w szkodzicie w wysokości 2000zł.

Częściowo bezsporne, a nadto dowód:

- zeznania (...). M., k. 79,

- umowy, płyta CD k. 77.

Po zakończeniu pierwszego okresu najmu, pozwany zaoferował poszkodowanej dalszy najem do 26 kwietnia 2019r. Poszkodowana nie przedłużyła najmu i zakończyła go 20 kwietnia 2019r., z uwagi na konieczność wyjazdu na (...) i związaną z tym konieczność przewiezienia zwierząt, a także z uwagi na często występujące w jej miejscu pracy ((...) P.) uszkodzenia lakieru środkami chemicznymi.

Dowód:

- zeznania (...). M., k. 79.

W dniu 19 kwietnia 2019r. ustalono, że koszt naprawy przewyższy wartość pojazdu, tym samym stwierdzono zaistnienie szkody całkowitej, a 22 kwietnia 2019r. ustalono wysokość odszkodowania na kwotę 5610 zł.

Poszkodowana nadal nie miała innego samochodu, którym mogłaby się poruszać. W związku z tym 20 kwietnia 2019r. najęła od powodów pojazd zastępczy marki F. za stawkę 180 zł netto dziennie. Powodowie w ramach zawartej umowy umożliwili poszkodowanej korzystanie z samochodu bez udziału własnego w szkodzie, jak i przewożenie zwierząt.

Dowód:

- decyzja z 22.04.2019r., k. 16

- umowa najmu k. 11,

- zeznania (...). M., k. 79.

Pozwany w dniu 23 kwietnia 2019r. podjął decyzję o przyznaniu odszkodowania w wysokości 5610 zł tytułem szkody całkowitej w pojeździe, a w dniu 24 kwietnia 2019r. poszkodowana otrzymała środki z tego tytułu.

Bezsporne, a nadto dowód:

- decyzja, k. 60,

- wydruk z systemu, k. 61.

- potwierdzenie przelewu, k. 14.

W dniu 30 kwietnia 2019r. poszkodowana zwróciła pojazd zastępczy najmowany od powodów.

Bezsporne.

Sąd zważył, co następuje.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało uwzględnieniu w całości.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter odszkodowawczy, znajdując oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Między stronami nie było sporu co do okoliczności kolizji, legitymacji biernej i czynnej, wysokości rynkowych stawek, oferty najmu pojazdu zastępczego złożonej przez pozwanego. Spór dotyczył zasadności rezygnacji z najmu pojazdu od pozwanej, zasadności najmu pojazdu od powodów, opóźnionego wskazania rachunku bankowego poszkodowanej.

W sprzeciwienie od nakazu zapłaty, jak i we wniosku o uzasadnienie zasadnicze wątpliwości pozwanej budzia postawa poszkodowanej, która zdaniem ubezpieczyciela z opóźnieniem poinformowała o numerze swojego rachunku bankowego, co miało być przyczyną opóźnienia w wypłacie odszkodowania. W tym zakresie po pierwsze już w dniu 9 kwietnia 2019r. (na co wskazywał sam pozwany) poszkodowana udzieliła pełnomocnictwa F. S., a zgodnie z jego treścią to on był uprawniony do odbioru w imieniu poszkodowanej odszkodowania. Nie budzi zaś żadnych wątpliwości, że w toku prowadzonej korespondencji mailowej i w jej treści podawany był numer jego rachunku bankowego (np. k. 56). Tym samym zrzucanie na poszkodowaną odpowiedzialności, za rzekome opóźnienie, spowodowane jej „zaniechaniem”, było całkowicie niezrozumiałe. Po drugie poszkodowana w ogóle nie była zobowiązana do wskazywania swojego numeru rachunku bankowego. Nic nie stało na przeszkodzie aby pozwany w inny sposób przekazał jej należne odszkodowanie (np. przekazem pocztowym). Ponadto trudno stwierdzić z jakie przyczyny pozwany uznaje wypłatę odszkodowania z 23 kwietnia 2019r. za „opóźnioną” przez poszkodowaną, skoro sam dopiero 22 kwietnia 2019r. ustalił wysokości należnego odszkodowania (decyzja k. 16).

Drugą nurtującą pozwanego kwestią było uznanie za wiarygodnych zeznań poszkodowanej. Zdaniem sądu istotnie są one w pełni wiarygodne, po pierwsze były spójne i korespondowały z innymi dowodami, w tym oświadczeniem z 30.04.2019r., gdzie poszkodowana wskazała, że w czasie najmu wyjeżdżała do rodziny. Istotnie w 2019r. Wielkanoc przypadła na 21 kwietnia 2019r., a więc w okresie najmu pojazdu zastępczego. Nadto fakt, że poszkodowana pisemnie nie poinformowała pozwanego o posiadaniu zwierząt i konieczności ich przewożenia, czy też o swojej pracy w (...) P., w żaden sposób nie może świadczyć o niewiarygodności jej zeznań. Brak jest jakichkolwiek innych dowodów, które by zaprzeczyły tak podawanym przez świadka faktom. Sąd zwracał uwagę, że z urzędu są mu znane okoliczności związane z częstymi szkodami na lakierze pojazdów pracowników ZChP. Po drugie nie ujawniły się żadne przyczyny, dla których świadek – zeznająca pod przysięgą – miałaby zeznawać nieprawdę. Po trzeci pozwany nie było obecny w toku jej przesłuchania, a tym samym sam zrezygnował z ewentualnego zadania pytań wyjaśniających jego wątpliwości.

W zakresie zarzutu pozwanej co do uchybienia przez poszkodowaną obowiązkowi minimalizacji szkody i przyczynieniu się do jej zwiększenia, uznano go za niezasadny. Poszkodowana wychodząc naprzeciw swojemu obowiązkowi zawarła umowę najmu z wypożyczalnią poleconą przez pozwanego, mimo, że nie dysponowała pełną wiedzą w zakresie warunków najmu. Co więcej uczyniła to mimo, że już 9 kwietnia 2019r. reprezentował ją F. S. - również prowadzący działalność związaną najmem pojazdów. Nadto mimo, że ostatecznie zapoznała się z niekorzystnym dla niej regulaminem, nie wypowiedziała najmu bezzwłocznie, lecz czekała na upływ pierwszego okresu najmu. Nie mogło więc budzić żadnych wątpliwości, że poszkodowana wypełniła ciążący na niej obowiązek. Jednakże nie sposób utożsamiać obowiązku minimalizacji szkody, z obowiązkiem ponoszenia kosztów czy nadmiernego ryzyka ich poniesienia przez poszkodowanego lub też obowiązkiem zmiany, czy rezygnacji z planów życiowych, z uwagi na interes ubezpieczyciela lub sprawcy szkody. Zdaniem sądu brak możliwości wyjazdu na Ś. do rodziny (jest bowiem oczywistym, że poszkodowana nie mogłaby zostawić na ten czas bez żadnej opieki posiadanych kotów) czy też realne ryzyko poniesienia odpowiedzialności za szkody chemiczne przy jej zakładzie pracy, stanowiły istotne przyczyny, dla których poszkodowana nie kontynuowała najmu od pozwanej. W konsekwencji uznano, że oferta pozwanego nie mogła również wyznaczać wysokości adekwatnej dobowej stawki najmu. Stawka zaś przyjęta przez powodów nie był kwestionowana przez pozwaną, a wręcz pozwany zasadnie przyjął ją za stawkę rynkową, co potwierdzały również przykładowe oferty ze stron internetowych innych wypożyczalni. Tym samym oddalono wniosek o przeprowadzenia na tą okoliczność dowodu z opinii biegłego, co jednocześnie uchroniło strony, a w szczególności ostatecznie pozwanego od zbędnych i nadmiernych kosztów procesu.

Jeśli chodzi o uzasadniony okres najmu, uznano, że poszkodowana w pełni zasadnie mogła najmować pojazd zastępczy nie tylko od 15 kwietnia do 19 kwietnia 2019r., ale również od 20 kwietnia do 30 kwietnia. Zdaniem sądu w sytuacji zaistnienia szkody całkowitej nie ma konieczności ustalania przez biegłego zasadnego okresu najmu, a pozostaje to wyłącznie w gestii sądu. W sprawie nie ujawniła się również żadna szczególna okoliczność wymagająca ustalenia przez biegłego zasadnego czas na nabycie nowego pojazdu (nie był to żaden pojazd specjalistyczny czy też trudno dostępny). Poszkodowanemu przysługuje więc prawo do korzystania z pojazdu zastępczego (w przypadku szkody całkowitej), co najmniej do 7 dni po rzeczywistej wypłacie pieniędzy z tytułu odszkodowania za szkodę całkowitą. Wiąże się to z koniecznością poszukiwania odpowiedniego pojazdu (często poza miejscem zamieszkania), jego oględzin, sprawdzenia, zbadania, porównania ofert. Nadto jak powszechnie wiadomo giełdy samochodowe pracują raz w tygodniu. Nie sposób nadto wymuszać na poszkodowanym zdobywania czy wydatkowa własnych środków, na nabycie innego pojazdu. Byłoby to sprzeczne z funkcją jaką ma pełnić odszkodowanie. Dopiero z chwilą rzeczywistej wypłaty środków i łącznie wstępującą możliwością zbycia pozostałości uszkodzonego pojazdu, poszkodowany ma niewątpliwą możliwość nabycia innego pojazdu. Bez wątpienia sama wiedza poszkodowanego o rodzaju szkody, w żaden sposób nie wpływa na realne możliwości w zakresie nabycia w to miejsce innego pojazdu. Dopiero wypłacone odszkodowanie ma zabezpieczać poszkodowanemu taką możliwość. Poszkodowana zdaniem sądu mogła więc w pełni zasadnie skorzystać z takiego najmu, za który nie musiała wykładać własnych środków, skoro nie wynikał on z jej winy. Na taki okres nie ma również wpływu zasadna minimalizacji szkody przez poszkodowanego. Skoro więc poszkodowana otrzymała odszkodowanie 24 kwietnia 2019r. to dalsze najmowania pojazdu przez 6 dni – tj. do 30 kwietnia 2019r. w żaden sposób nie mogło być uznane za nadmierny okres.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc, uwzględniając wezwanie do zapłaty oraz datę przyznania odszkodowania.

W zakresie ostatniego z pytań pozwanego wyrażonego we jego wniosku z 9 maca 2019r., to o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powodów koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 900 – zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł, opłata od pozwu w kwocie 200.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)