Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 379/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w (...)z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt II K 273/18

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

1.

M. S.

- kontakt telefoniczny D. Z. z oskarżoną w dniu 3 stycznia 2018 r.

- wykaz połączeń k. 182 i 184

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.

M. S.

- odebranie przez oskarżoną dokumentów od notariusza w celu wykonania zleceń geodezyjnych

- wyjaśnienia oskarżonej k. 65, 119

- pismo k. 186

- zeznania S. N. k. 161-162

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

----------------------

------------------------------------

------------------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

kontakt telefoniczny D. Z. z oskarżoną w dniu 3 stycznia 2018 r.

wykaz połączeń

Analiza wykazu połączeń w sposób jednoznaczny i obiektywny wskazuje na to, że D. Z. pierwszy kontakt telefoniczny nawiązał z oskarżoną w dniu 3 stycznia 2018 r.

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

odebranie przez oskarżoną dokumentów od notariusza w celu wykonania zleceń geodezyjnych

- wyjaśnienia oskarżonej

- pismo

- zeznania S. N.

Wskazane dowody w sposób spójny, logiczny i niesprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego wskazują na to, że oskarżona odebrała dokumenty od notariusza w celu dokonania pomiarów geodezyjnych.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

--------------

---------------------------

--------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w żaden sposób nie wskazuje, aby Sąd I instancji w sposób nieprawidłowy ustalił stan faktyczny i bezpodstawnie przyjął brak po stronie oskarżonej zamiaru wprowadzenia w błąd pokrzywdzonego.

Wniosek

O uchylenie wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Mając na uwadze prawidłowe ustalenie przez Sąd Rejonowy stanu faktycznego sprawy i dokonanie wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgodnie z treścią art. 7 kpk wniosek oceniono jako niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

-----------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w (...)z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt II K 273/18

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy.

Analizując zaskarżone orzeczenie przez pryzmat zarzutu podniesionego w apelacji stwierdzić należy, że Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych będących podstawą wyroku. Zarzut z art. 438 pkt 3 kpk jest trafny wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania oraz gdy błąd ten mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut w zakresie błędu w ustaleniach faktycznych nie może się przy tym sprowadzać do samego tylko zakwestionowania stanowiska sądu czy też do samej tylko nieuzasadnionej właściwą oceną dowodów polemiki z ustaleniami sądu, lecz powinien wskazywać nieprawidłowości w rozumowaniu sądu odnośnie do oceny okoliczności sprawy. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu, nie może natomiast prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 grudnia 2014 r. w sprawie II Ka 192/14).

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zostały poczynione przez Sąd Rejonowy prawidłowo, poza dwiema kwestiami, które zostaną omówione niżej, na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób wszechstronny z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Sąd Rejonowy ocenił materiał dowodowy w sposób drobiazgowy i kompleksowy, odnosząc się do wszystkich zgromadzonych i przeprowadzonych w toku rozprawy dowodów. Trzeba zarazem podkreślić, iż Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie w sposób wyczerpujący, dążąc do pełnego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, w tym skrupulatnie weryfikując linię obrony oskarżonej. Stanowisko skarżącego sprowadza się zatem w istocie rzeczy do polemiki z przeprowadzoną przez Sąd pierwszej instancji oceną dowodów i wyprowadzonymi na jej podstawie ustaleniami faktycznym oraz bazowania na niepełnej analizie ujawnionych okoliczności sprawy i rozpatrywaniu poszczególnych dowodów w sposób fragmentaryczny, nie obejmujący całości materiału dowodowego.

Jak wielokrotnie podkreślano w doktrynie i orzecznictwie, przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk), stanowi wyraz rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk), jest wyczerpujące i logiczne - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 kpk). Akcentuje to szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych (por. wyrok SN z 3.09.1998 r. sygn. V KKN 104/98 – Prokuratura i Prawo rok 1999, nr 2, poz. 6; a także wyrok SA w Łodzi z 20.03.2002 r. sygn. II AKa 49/02 – Prokuratura i Prawo rok 2004, nr 6, poz. 29). Wszystkim tym wymogom Sąd I instancji sprostał.

Nie można zgodzić się natomiast z ustaleniem Sądu Rejonowego dotyczącym daty nawiązania przez D. Z. telefonicznego kontaktu z oskarżoną i związku tej okoliczności z wycofaniem przez nią dokumentów od notariusza. Otóż z analizy wykazu rozmów prowadzonych z numerów telefonów należących do D. Z., oskarżonej i jej córki (znajdujących się w aktach sprawy na k. 182 oraz na płycie CD z k. 184) wynika bowiem, że D. Z. skontaktował się z oskarżoną, ale nie 2 stycznia 2018 r. jak to ustalił Sąd lecz w dniu 3 stycznia 2018 r. w godzinach wieczornych i wtedy dopiero została przeprowadzona rozmowa telefoniczna, a zatem już po odebraniu przez M. S. dokumentów od notariusza. Wcześniej natomiast D. Z. kontaktował się z córką oskarżonej, ale nie z samą oskarżoną. Kontakt telefoniczny z córką oskarżonej nastąpił w dniu 2 stycznia 2018 r. co jest naturalne, bowiem to jej numer telefonu został podany w ogłoszeniu umieszczonym w serwisie (...). Dodatkowo należy podkreślić, że D. Z. nie kontaktował się przed dniem 2 stycznia 2018 r. telefonicznie w sprawie ogłoszenia z oskarżoną jak i jej córką, bowiem wykaz połączeń obejmuje okres czasu od 1 grudnia 2017 r. i połączeń sprzed 2 stycznia 2018 r. w wykazie nie ma. Nie można więc przyjąć, że oskarżona odebrała dokumenty od notariusza w wyniku rozmowy przeprowadzonej z D. Z.. Mając na uwadze powyższe oraz treść pisma S. N. jak i jego zeznania oraz wyjaśnienia oskarżonej co do przyczyn odebrania dokumentów należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy niezasadnie uznał wyjaśnienia oskarżonej w tej kwestii za niewiarygodne. S. N. zeznał jak i wskazał w piśmie, że rzeczywiście prace geodezyjne zostały przeprowadzone na zlecenie P. K. (męża córki oskarżonej) w okresie od dnia 5 stycznia 2018 r. do dnia 10 stycznia 2018 r. Pomimo tego, że jak zeznali geodeci przesłuchani w niniejszej sprawie, do wykonania takiego zlecenia nie są im potrzebne dokumenty, to jednak należy zauważyć, że oskarżona mogła o tym nie wiedzieć i w tym celu je odebrać. Przy czym bez znaczenia pozostaje rodzaj i zakres prac geodezyjnych, które zostały wykonane. W okolicznościach wskazanych wyżej należy również przeanalizować treść rozmów pomiędzy oskarżoną a pokrzywdzonym w dniach 4, 5 i 8 stycznia 2018 r. Z analizy dialogów stron wynika bowiem, że w dniu 5 stycznia 2018 r. po poinformowaniu oskarżonej przez M. M. o tym, że wycofanie dokumentów od notariusza stanowi odstąpienie przez nią od umowy oskarżona stwierdziła, że w takim razie może oddać zaliczkę, ale jednak w dniu 8 stycznia 2018 r. skontaktowała się ponownie z pokrzywdzonym w celu ustalenia, czy może jednak zmienił zdanie i chce zakupić nieruchomość. Powyższe okoliczności ocenione odmiennie przez sąd odwoławczy nie mają jednak wpływu na treść wyroku, bowiem świadczą o braku możliwości przypisania oskarżonej zarzucanego jej występku.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy ponadto, że w tej sytuacji rozważania Sądu i prokuratora w apelacji odnośnie możliwości zakwalifikowania zachowania oskarżonej w dniu 3 stycznia 2018 r. z art. 284 § 1 kk są nieuzasadnione. Nie sposób bowiem przyjąć, że oskarżona przyjęła pieniądze (przyjęcie miało nastąpić po godzinie 18:00 – vide k. 72) wiedząc już wtedy, że nie sprzeda działki pokrzywdzonemu, ponieważ z następnym nabywcą miała pierwszy kontakt tego samego dnia, ale później (po godzinie 20:00 vide k. 182).

Odnośnie oceny pozostałych dowodów dokonanej przez Sąd I instancji należy stwierdzić, że jest ona w pełni prawidłowa i zgodna z treścią art. 7 kpk. Sąd odwoławczy w pełni ją podziela więc nie wymaga ona ponownego przytaczania. Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji dotyczące cywilnoprawnego charakteru niniejszej sprawy. Nie ulega wątpliwości, że oskarżona podpisała z M. M. przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości lecz do podpisania umowy przenoszącej własność nie doszło. Nie jest rolą sądu rozpatrującego niniejszą sprawę ustalać oraz oceniać, która ze stron nie wywiązała się z zawartej umowy, ponieważ leży to w gestii sądu, który będzie rozpatrywał pozew złożony przeciwko M. S. przez M. M.. Należy jednak stwierdzić, że z punktu widzenia prawa karnego brak jest jakichkolwiek okoliczności świadczących o działaniu oskarżonej z winy umyślnej z zamiarem bezpośrednim i realizacji przez nią znamion zarzucanego jej występku. Oczywiście rację ma skarżący, iż w przypadku zaprzeczania przez oskarżonego i nieprzyznawania się przez niego do popełnienia zarzucanego mu czynu, sąd winien czynić ustalenia na podstawie okoliczności towarzyszących zdarzeniu, w oparciu o które można wyprowadzić wnioski co do uświadomionej przez sprawcę bezprawności działania. O zamiarze sprawcy przesądza całokształt tak podmiotowych jak i przedmiotowych okoliczności sprawy. Zgodnie z poglądami judykatury możliwe jest ustalenie zamiaru sprawcy na podstawie samych tylko przedmiotowych okoliczności związanych z konkretnymi zdarzeniami, w oparciu o sposób działania sprawcy. Sąd I instancji właściwie, wnikliwie i drobiazgowo przeanalizował wszystkie okoliczności związane z niniejszą sprawą wynikające ze wszystkich zebranych skrupulatnie dowodów, które zasadnie nie dały podstawy do uznania oskarżoną za winną popełnienia zarzucanego jej czynu. Rację ma Sąd Rejonowy stwierdzając, że oskarżona finalnie nieruchomość sprzedała, a zatem nie można uznać, że celowo stworzyła pozory do zbycia nieruchomości. W niniejszej sprawie można stwierdzić, że oskarżona generalnie miała zamiar sprzedać działkę, a do niesfinalizowania umowy doszło na skutek braku porozumienia stron wynikającego z rozmowy przeprowadzonej między nimi w dniu 5 stycznia 2018 r. Należy jednak zauważyć, że trzy dni później oskarżona skontaktowała się z M. M. w celu ustalenia czy ostatecznie chce kupić od niej działkę uzyskując odpowiedź negatywną. Na kanwie tych rozmów powstał zaś spór odnośnie charakteru wpłaty 27.000 zł czy to tytułem zadatku, czy tytułem zaliczki. Niewywiązanie się przez oskarżoną z umowy przedwstępnej i ewentualna chęć uzyskania przez nią wyższej kwoty ze sprzedaży nieruchomości oraz kontaktowanie się z innymi potencjalnymi nabywcami nie czyni automatycznie, jak trafnie ocenił Sąd I instancji, z zachowania oskarżonej działania w warunkach art. 286 § 1 kpk, do przyjęcia którego konieczne jest ustalenie działania przez sprawcę z zamiarem bezpośrednim kierunkowym. Tym samym należy stwierdzić, że działanie oskarżonej M. S. należy oceniać tylko i wyłącznie na gruncie ewentualnej odpowiedzialności cywilnoprawnej za niedotrzymanie warunków umowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy stwierdzając ponadto, że nie jest on dotknięty innymi wadami, które powinny być brane pod uwagę przez sąd odwoławczy z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------

Zwi ęź le o powodach zmiany.

-----------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1. 

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-------------------------------------------------------------------------------

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-----------------------------------------------------------------------

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

-----------------------------------------------------------------------------

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

-------------------------------------------------------------------

5.

---------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

----------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

------------------------------

------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

M. S.

II.

III.

Uwzględniając wniosek obrońcy z urzędu oskarżonej Sąd zasądził na jego rzecz od Skarbu Państwa wynagrodzenie za obronę w instancji odwoławczej wraz z podatkiem od towarów i usług biorąc pod uwagę treść § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1714). Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciążono natomiast Skarb Państwa w myśl art. 636 § 1 kpk.

7.  PODPIS

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika ☐

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w całości

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☐

zmiana