Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Wołowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Piotr Remian

Protokolant: Bernadeta Dawidowicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 marca 2020 r. w W.

sprawy z powództwa małoletniego J. B. zastępowanego przez przedstawicielkę ustawową L. T. (1)

przeciwko B. B. (1)

o alimenty

I. zasądza od pozwanego B. B. (1) - ur. (...) w W. (PESEL (...)) na rzecz małoletniego powoda J. B. - ur. (...) w B. (PESEL (...)) alimenty w kwocie po 800 (osiemset) zł miesięcznie, poczynając od dnia 03.06.2019 r., płatne z góry do 10 - go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda - L. T. (1) (PESEL (...));

II. dalej idące powództwo oddala;

III. przyznać wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu adw. K. A. prowadzącej Indywidualną Kancelarię Adwokacką w W. w kwocie 2.952 (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa) zł wraz z podatkiem VAT, które to wynagrodzenie wypłacić ze Skarbu Państwa;

IV. kosztów procesu między stronami wzajemnie znosi;

V. zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2.095 (dwa tysiące dziewięćdziesiąt pięć) zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych, od których ponoszenia małoletni powód pozostaje zwolniony z mocy ustawy;

VI. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 13.06.2019 r. (data wpływu) przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda L. T. (1) – działająca w imieniu syna J. B. wniosła pozew przeciwko B. B. (1), domagając się zasądzenia od pozwanego alimentów w kwocie po 1.500 zł miesięcznie od dnia 03.06.2019 r., płatnych z góry do dnia 10 - ego każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż pozwany jest ojcem dziecka. Podała, iż rozpoczęła pracę i osiąga dochód w kwocie 1.645 zł miesięcznie. Twierdziła, że pozwany prowadzi działalność gospodarczą i w skali miesiąca osiąga dochód ok. 12.000 zł oraz otrzymuje emeryturę w kwocie 1.800 zł. Dodała, że zamierza wyprowadzić się wraz z synami od pozwanego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 09.10.2019 r. pozwany podał, że dochodzona kwota alimentów jest bardzo wysoka. Wskazał, iż otrzymuje emeryturę w kwocie 1.257,58 zł. Dodał, iż prowadzi działalność gospodarczą, lecz dochód przeznacza na pokrycie zaległości z tytułu użytkowania wieczystego oraz podatku od nieruchomości.

Postanowieniem z dnia 20.08.2019 r. ustanowiono dla małoletniego powoda adwokata z urzędu.

Pozwany na rozprawie w dniu 24.10.2019 r. uznał powództwo do kwoty po 300 zł miesięcznie. Na rozprawie w dniu 05.03.2020 r. uznał powództwo do kwoty po 200 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód J. B., urodzony (...), pochodzi z konkubinatu L. T. (1) i B. B. (1), który rozpadł się w czerwcu 2019 roku. Ojciec małoletniego uznał ojcostwo przed kierownikiem USC w B. w dniu 24.09.2012 r. Po wyprowadzce od pozwanego L. T. (1) wraz z powodem i pełnoletnim synem M. T., zamieszkała w wynajmowanym mieszkaniu, położonym w B. przy ul. (...). Z tego tytułu w skali miesiąca wydatkuje kwotę 800 zł na poczet czynszu oraz opłaca rachunki związane z eksploatacją mieszkania kwotą w granicach 700 - 800 zł. M. T. dokłada się do kosztów zamieszkania kwotą 400 zł miesięcznie.

J. B. ma 7 lat i uczęszcza do pierwszej klasy szkoły podstawowej. Przy rozpoczęciu roku szkolnego matka przeznaczyła na tzw. wyprawkę kwotę 700 zł. Na wyżywienie syna w szkole wydatkuje kwotę 114 zł miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa w skali miesiąca przeznacza na zaspokojenie potrzeb syna w tym: wyżywienie kwotę w granicach 400 – 500 zł, wydatki szkolne – kwotę 150 zł, odzież i obuwie kwotę w granicach 200 - 300 zł, farmaceutyki – kwotę 25 zł.

Pozwany kontaktuje się z synem każdego tygodnia od godzin popołudniowych w piątek do godzin popołudniowych w niedzielę.

L. T. (1) ukończyła 48 rok życia. Z zawodu jest szwaczką. Od dnia 19.11.2018 r. jest zatrudniona w firmie (...) Sp. z o.o. jako pracownik produkcji za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 1.995,97 zł brutto (1.556,64 zł netto). Otrzymuje świadczenie 500+ na syna. Dojeżdża do pracy samochodem i na zakup paliwa w skali miesiąca przeznacza kwotę 200 zł. Na zaspokojenie swych potrzeb wydatkuje w skali miesiąca kwotę ok. 500 zł. Z okresu wcześniejszego, gdy prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...), pozostało zadłużenie wynikające z nieopłaconych składek ZUS w wysokości 12.000 zł .

(dowód: przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powoda L. T. - protokół k. 102 - 00:30:19 - 01:12:28; zaświadczenie - k.7,8,28,81; odpis zupełny aktu urodzenia powoda - k.6; faktura VAT - k. 73,76-78,80,82,86-87; historia rachunku bankowego - k. 51, potwierdzenie dokonania wpłaty - k.52,69,84; potwierdzenie wykonania transakcji - k. 53-54, 56-68, 71-72,79,85,88-89; paragon - k. 55; pismo - k.70; umowa najmu - k.74- 75; polisa ubezpieczeniowa - k. 83)

Pozwany B. B. (1) ukończył 67 rok życia. Z zawodu jest mechanikiem samochodowym. Od 01.09.2018 r. otrzymuje emeryturę w kwocie 1.449,57 zł brutto (1.217,11 zł netto) miesięcznie. Do 2019 r. prowadził działalność gospodarczą świadcząc transport i usługi podnośnikami koszowymi. W roku 2018 osiągnął dochód w kwocie 9.468 zł, zaś w roku 2019 r. dochód w kwocie 41.924,13 zł. Jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości zabudowanej, położonej w W. przy ul. (...), gdzie zamieszkuje. W dniu 24.06.2019 r. zakupił nieruchomość zabudowaną o pow. 0,14 ha za kwotę 120.000 zł, położoną w B. przy u. Kolejowej. Budynek wymaga gruntownego remontu, który prowadzi systemem gospodarczym, wydatkując na ten cel w skali miesiąca kwotę w granicach 1.000 – 2.000 zł. W związku z tymi pracami pożyczył od siostry kwotę kilkunastu tysięcy złotych oraz od znajomego kwotę 10.000 zł.

Posiada zadłużenie w kwocie 27.718,51 zł na rzecz Starostwa Powiatowego w W. z tytułu zaległości w opłacie użytkowania wieczystego gruntów. Za rok 2019 wymierzono wobec niego podatek od nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) w kwocie 4.102 zł, zaś za rok 2020 w kwocie 4.242 zł.

Pozwany jest właścicielem pojazdów i maszyn, w tym: M. (...) – podnośnik koszowy rok prod. 1985, M. (...) - bus rok prod. 2001, M. osobowy rok prod. 2004, przyczepa laweta – rok prod. 2008, przyczepa laweta – rok prod. 2012, naczepa – rok prod. 2007, S. 420 – rok prod. 2007. Ubezpieczenie tych pojazdów w skali roku pociąga za sobą wydatek w kwocie 4.800 zł

W skali miesiąca pozwany wydatkuje na zabezpieczenie swych potrzeb w zakresie: wyżywienia - kwotę 200 zł, środków higienicznych - 50 zł, leki - 80 zł, koszty zamieszkania i podatki - 1.200 zł. Ma stwierdzone zmiany zwyrodnieniowe obu stawów biodrowych.

Pozwany na rzecz małoletniego syna w skali miesiąca wydatkuje kwotę 200 zł na wyżywienie w trakcie kontaktów oraz okazjonalnie kupuje coś z ubrania.

(dowód: przesłuchanie pozwanego B. B. - protokół k. 107 - 00:02:32 - 00:44:46; decyzja ZUS - k. 22,97; PIT - 36 L - k. 23,95 ; wezwanie do zapłaty - k. 24,103; decyzja Burmistrza Gminy W. - k.25,104; wykaz środków ruchomych - k. 36; akt notarialny - k.37-38; wydruk z rachunku bankowego - k.40,90-91; pismo - k. 46,49,96; wynik badania - k.92)

W oparciu o ustalony stan faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o alimenty zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Małoletni powód J. B. oparł swoje roszczenie w zakresie żądania alimentów w przepisie art. 133 k.r.o., który stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 135 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być zaspokojone w takim zakresie w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Jego wykonanie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie dziecka.

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się przede wszystkim jego potrzeby bieżące. Przez potrzeby w zakresie utrzymania rozumie się zwłaszcza potrzeby materialne uprawnionego, tj. potrzeby w zakresie wyżywienia, ubrania, mieszkania. Do potrzeb w zakresie utrzymania zalicza się jednak nie tylko potrzeby materialne, ale również potrzeby niematerialne człowieka. Sąd Najwyższy zauważył, iż potrzeby te są zróżnicowane i kształtują się w zależności od indywidualnych cech uprawnionego, tj. od wieku, stanu zdrowia, zawodu, pozycji społecznej itd. (uzasadnienie tezy III uchwały SN z dnia 16 grudnia 1987 r.).

Obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców względem dziecka istnieje niezależnie od tego, czy pochodzi ono z małżeństwa, czy też jest dzieckiem pozamałżeńskim. W tym ostatnim przypadku obowiązek alimentacyjny istnieje od chwili urodzenia dziecka, a nie dopiero od daty jego uznania lub sądowego ustalenia ojcostwa. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Konsekwencją tej zasady jest to, że rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, tylko na tej podstawie, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar.

Tym samym, rozpoznając niniejszą sprawę Sąd nie badał, czy, ale jedynie w jakiej wysokości pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania syna. Co istotne sam pozwany nie kwestionował swojego obowiązku alimentacyjnego względem małoletniego powoda, nie zgadzał się jedynie z wysokością żądania pozwu w tym zakresie.

W zakresie spornej między stronami niniejszego postępowania kwestii zakresu obowiązku alimentacyjnego rozumianego jako wysokość kwoty świadczenia alimentacyjnego, które pozwany ma obowiązek łożyć na rzecz małoletniego powoda należy wskazać, iż potrzeby uprawnionego w zakresie wyżywienia, ubrania i obuwia, wydatków związanych ze szkołą i zamieszkiwaniem kształtują się na poziomie 1.500 zł miesięcznie. Zatem wskazanie przez przedstawicielkę ustawową tej kwoty jako koszt miesięcznego utrzymania dziecka jest usprawiedliwione.

Jednakże na wysokość alimentów wpływają możliwości zarobkowe i majątkowe osoby do alimentów zobowiązanej. Jak wskazuje się w doktrynie prawa rodzinnego ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych (tak: Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo – komentarz, Warszawa 2008, str. 24). Trzeba stwierdzić, że możliwości zarobkowe pozwanego nie ograniczają się jedynie do otrzymywanej emerytury. Pozwany dysponuje nieruchomością położoną w W. przy ul. (...), której wartość szacuje na kwotę 600.000 zł. Fakt, iż pozwany zakupił i aktualnie remontuje nieruchomość położoną w B. świadczy o tym, iż sytuacja jego sytuacja materialna nie jest tak zła jak ją przedstawia. Pozwany przez większą część swego dorosłego życia prowadził działalność gospodarczą i zapewne poczynił oszczędności w tym okresie. Posiada również pojazdy i maszyny, które może sprzedać lub wynająć.

W tym zakresie należy wskazać, iż górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.), choćby nawet nie zostały w tych granicach pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji. Wskazać należy, iż pozwany musi pokryć wydatki stałe, które w skali miesiąca zamykają się kwotą 1.500 zł.

Wskazać również należy, że Sąd określając wysokość zobowiązania pozwanego wziął także pod uwagę fakt, że wykazuje zainteresowanie sytuacją syna opiekując się nim w czasie weekendów.

Wobec powyższego orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Biorąc pod uwagę wszystkie omówione wyżej okoliczności Sąd oddalił powództwo w pozostałej części jako nieuzasadnione i nadmiernie wygórowane, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego oraz zasad doświadczenia życiowego. Sąd dał wiarę zeznaniom stron i oparł się na dokumentach urzędowych załączonych do akt sprawy. Dowodom w postaci dokumentów urzędowych Sąd dał wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.). Materiał dowodowy obejmujący złożone do akt dokumenty należało uznać za w pełni wiarygodny i dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych. Prawdziwość dokumentów, z których przeprowadzono dowód, nie nasuwała zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez strony. W ocenie Sądu te dokumenty stanowiły wiarygodne źródło zawartych w nich informacji.

Sąd na podstawie § 10 ust. 4 w zw. z § 8 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu przyznał adwokatowi z urzędu K. A. wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu w kwocie 2.952 zł wraz z podatkiem VAT.

Orzeczenie zawarte w pkt IV wyroku znajduje swoje oparcie w przepisie art. 100 k.p.c.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. kosztami postępowania, których małoletni powód nie miał obowiązku uiścić Sąd obciążył pozwanego, nakazując mu, aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2.095 zł. Wartość przedmiotu sporu wynosiła 18.000 zł (1.500 zł x 12 = 18.000 zł). Należna opłata od pozwu wynosiła więc 1.000 zł. Przedstawicielka powoda żądała alimentów w wysokości 1.500 zł miesięcznie, ostatecznie Sąd zasadził alimenty w wysokości 800 zł, a więc pozwany przegrał niniejszą sprawę w 53%, winien więc ponieść koszty postępowania w wysokości 2.095 zł [(1.000 zł + 2.952) x 53 % = 2.095 zł ), o czym orzeczono w pkt V wyroku..

O rygorze natychmiastowej wykonalności w pkt VI wyroku orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.