Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. wniosła przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w O. o zapłatę kwoty 70 000 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości 2% dziennie liczonymi od dnia 11 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Powódka wskazała, iż na podstawie łączącej strony umowy pośredniczyła w najmie siły roboczej - kierowców pojazdów TIR na rzecz pozwanej, z tytułu której pozwana zobowiązana została do uiszczenia powódce wynagrodzenia, czego pozwana mimo skierowanych wezwań do zapłaty nie uczyniła.

Pismem z dnia 18 listopada 2019 r. powódka wobec częściowej zapłaty ograniczyła powództwo do kwoty 64 288,30 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 1412, 57 zł od dnia 4 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- 4485,64 zł od dnia 11 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- 3204,53 zł od dnia 23 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty;

- 18 725,88 zł od dnia 1 maja 2019 r. do dnia zapłaty;

- 18 709,63 zł od dnia 8 maja 2019 r. do dnia zapłaty;

- 17 669,05 zł od dnia 18 maja 2019 r. do dnia zapłaty,

ewentualnie 14 982,79 euro - na wypadek gdyby pozwana zaprzeczała zawarciu porozumienia walutowego, która wynika z umowy cesji wierzytelności z dnia 20 września 2019 r. oraz z wyszczególnionych faktur, wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwot cząstkowych,

podtrzymując żądanie zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 19 lutego 2020 r. pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 sierpnia 2018 roku (...) w K. (usługodawca) zawarła z powódką (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. (agentem) umowę agencyjną.

Zgodnie z postanowieniami umowy agencyjnej usługodawca działał na rynku transportowym jako przewoźnik międzynarodowy, właściciel pojazdów ciężarowych oraz pracodawca kierowców samochodów ciężarowych, świadcząc usługi dwukierunkowe: transport towarowy drogowy międzynarodowy, wynajem profesjonalnych kierowców samochodów ciężarowych. Agent wykonywał zadania dwukierunkowe: związane z pozyskiwaniem klientów na polskim rynku transportowym, związane z weryfikacją przydatności kandydatów na kierowców kategorii CE (§ 1 umowy).

W myśl § 3 ust. 2 umowy agent zobowiązany był do zawierania w imieniu i na rzecz usługodawcy umów z przewoźnikami mającymi siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej lub wykonującymi na tym terenie usługi w zakresie przewozu towarów w transporcie międzynarodowym, przedmiotem których to umów miało być udostępnianie tym przewoźnikom pracowników usługodawcy, kierujących zestawami transportowymi.

Strony ustaliły, że agent będzie dokonywał w imieniu usługodawcy ustalania wysokości należnego wynagrodzenia za przyjęte w umowie okresy rozliczeniowe, w ramach tych czynności agent był uprawniony do wystawiania faktur VAT w imieniu usługodawcy ze wskazaniem na nich rachunku bankowego usługodawcy lub reprezentanta usługodawcy. Agent miał prowadzić rozliczenia z polskimi klientami, których samodzielnie pozyskał. Rozliczenia dni najmu kierowców, stanowiących jedyną podstawę do wystawienia faktur dokonywane były za pośrednictwem polskiego agenta tj. (...) sp. z o.o. w M. na rzecz usługodawcy. Ilość kilometrów i wartość frachtów zrealizowanych przez przewoźnika nie miała wpływu na wysokość wystawionej faktury z tytułu korzystania z usług najmu kierowców (§ 3 ust. 7-8 umowy).

Zgodnie z §4 ust. 1 i 2 w razie niewykonania przez przewoźnika zawartej umowy agent - powódka była zobowiązana do podjęcia działań windykacyjnych ze skierowaniem sprawy do sądu i egzekucji włącznie. W razie konieczności usługodawca miał udzielić agentowi lub wskazanemu pełnomocnikowi zawodowemu odpowiedniego pełnomocnictwa. W razie cesji wierzytelności powódka występować miała w imieniu własnym w sporach sądowych i w tej postaci mogła mieć roszczenia do przewoźnika, zwłaszcza w sprawie zaległości w opłacaniu faktur za korzystanie z usług najmu kierowców, świadczonych przez (...).

Bezsporne (niezaprzeczone), a nadto dowód:

- umowa agencyjna z dnia 1 sierpnia 2018 r. k. 129-135;

- wydruk rejestru (...) k. 138-139;

Dnia 14 sierpnia 2018 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w O. umowę najmu siły roboczej. Przedmiotem umowy był najem kierowców pojazdów TIR i BUS.

Z tytułu najmu kierowcy pojazdu TIR powódce przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 2500 euro za każdy pełny miesiąc kalendarzowy najmu kierowcy TIR z kategorią prawa jazdy CE.

Podstawą obliczania należności była ilość dni najmu każdego z kierowców, zaś przy niepełnym miesiącu kalendarzowym, opłata ulegała proporcjonalnemu zmniejszeniu. Płatność następować miała na podstawie faktur VAT wystawianych przez powódkę i przesyłanych drogą elektroniczną pozwanej w terminie 7 dni od dnia ich wystawienia (§3).

Integralną częścią umowy (na podstawie §4 zdanie ostatnie umowy) był podpisany przez strony załącznik w postaci Ogólnych warunków najmu kierowców. W §3 pkt 6 ownk wskazano, że powódka jedynie pośredniczy w wynajmie kierowców, których rzeczywistym pracodawcą (§3 pkt 3 ownk) pozostaje litewska spółka (...) z siedzibą w K. ((...)). Płatności miały następować na podstawie faktur wystawianych przez przywołaną spółkę na jej rachunek bankowy w ciągu 7 dni kalendarzowych (§3 pkt 4 i 5 ownk). Tym samym rzeczywistym wierzycielem pozwanej była litewska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...), która zatrudniała wynajmowanych pracowników, zaś rola powódki sprowadzała się do wyszukania kontrahenta, zawarcia umowy oraz koordynacji i wypełnianiu jej warunków w taki sposób, aby przewoźnik zaspokoił swoje zapotrzebowanie na siłę roboczą w zamian za wypłacane (...) wynagrodzenie.

Za zgodą stron dla przeliczenia przyjęto średni kurs Euro wg. wskazań NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury. Wartość zobowiązania na fakturach ujawniano w Euro oraz polskich złotych, po dokonaniu przeliczenia wedle wyżej wskazanej metody.

Umowa była realizowana bez przeszkód przez cały 2018 r., zaś pozwana otrzymywała pocztą elektroniczną od powódki faktury (zgodnie z §3 akapit 2 umowy), które uprzednio ta otrzymywała od (...), i je opłacała. Płatności początkowo dokonywane były w Euro, jednak po zawarciu porozumienia walutowego pozwana zaczęła dokonywać płatności w polskich złotych.

W 2019 r. pozwana zaczęła dopuszczać się opóźnień w zapłacie faktur. Zaległości ustalono na kwotę 70 000 zł na dzień 8 kwietnia 2019 r. Kwota ta wynikała z zaległości w Euro, która została przeliczona wedle wyżej opisanego porozumienia walutowego. Zawarto wówczas porozumienie pomiędzy pozwaną o (...), którą reprezentowała powódka, na mocy którego pozwana zobowiązała się spłacić powyższą zaległość w terminie do dnia 10 kwietnia 2019 r.

Ostatecznie okazało się, że zaległość okazała się być jeszcze wyższa, gdyż w powyższym porozumieniu nie ujęto faktury, co do której powódka miała pewność, że płatność została dokonana w pełnej wysokości, tak się jednak nie stało. Dodatkowo strony ustnie ustaliły, że od tego czasu faktury będą wystawiane pozwanej 4 razy w miesiącu, zamiast pierwotnych dwóch razy w miesiącu, celem rozbicia płatności na mniejsze kwoty, które pozwana mogła łatwiej jednorazowo uregulować.

Ponieważ płatność, którą ustalono w dniu 8 kwietnia 2019 r. nie nastąpiła w wymaganym terminie, (...) zawarła z powódką w dniu 10 kwietnia 2019 r. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przeniosła na nią prawa do przedmiotowej wierzytelności.

Współpraca stron była kontynuowana do końca maja 2019 r. Jej efektem było wystawienie pozwanej kolejnych faktur. Faktury były wystawiane cztery razy w miesiącu stosownie do wcześniejszych ustaleń. Pomimo maksymalnego zaangażowania powódki, faktury te nie zostały opłacone w całości, w związku z powyższym (...) zawarła z powódką w dniu 20 września 2019 r. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przeniosła na nią prawa do przedmiotowej wierzytelności.

Na mocy ww. umowy cesji (...) przeniosła na powódkę prawa do wierzytelności wynikających z faktur (...). Łączna wartość wystawionych pozwanej faktur wynosiła 165 787,45 zł.

Powyższa kwota została zaspokojona przez pozwaną do kwoty 44 562,71 zł z tytułu faktur (...) jeszcze przed zawarciem umowy cesji wierzytelności. W związku z powyższym zaległość wyniosła 121 224,74 zł i na taką kwotę sporządzono wyżej wskazany przelew wierzytelności.

Po dokonanych wpłatach pozwanej zadłużenie pozwanej wobec powódki wynosi 64 288,30 zł (równowartość 14 982,79 euro). Wynika ono z umowy cesji wierzytelności z dnia 20 września 2019 r. oraz z faktur:

1) (...) na kwotę 24 186,38 zł (5625 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) - faktura została opłacona do kwoty 22 773,81 zł, data wymagalności roszczenia-4 kwietnia 2019 r.,

2) (...) na kwotę 11 625,15 zł (2708,50 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) - faktura została opłacona do kwoty 7 139,51 zł, data wymagalności roszczenia 11 kwietnia 2019 r.,

3) (...) na kwotę 17 853,92 zł (4166,90 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) — faktura została opłacona do kwoty 14 649,39 zł, data wymagalności roszczenia - 23 kwietnia 2019 r.,

4) 11 l/ (...) na kwotę 18 725,88 zł (4375 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) - faktura nie została zapłacona w żadnej części, data wymagalności roszczenia - 1 maja 2019 r.,

5) (...) - na kwotę 18 790,63 zł (4375 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) - faktura nie została zapłacona w żadnej części, data wymagalności roszczenia - 8 maja 2019 r.,

6) (...) na kwotę 17 669,05 zł (4111,28 euro przeliczone po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury) - faktura nie została zapłacona w żadnej części, data wymagalności roszczenia - 18 maja 2019 r.,

Powódka zawiadomiła przedstawicieli pozwanej o zawartej umowie cesji wierzytelności niezwłocznie po jej zawarciu. Niezależnie od powyższego, powódka w dniu 18 listopada 2019 r raz jeszcze zawiadomiła na piśmie pozwaną o dokonanej cesji wierzytelności oraz wezwała ją do zapłaty.

Bezsporne (niezaprzeczone) , a nadto dowód:

- umowa z dnia 14 sierpnia 2018 r. k. 7;

- (...) k. 8-9;

- porozumienie z dnia 8 kwietnia 2019 r. k. 10, 44;

- KRS powódki k. 11-13;

- KRS pozwanej k. 14-16;

- licencja k. 17;

- dokumentacja fotograficzna k. 19-21, 68;

- korespondencja e-mail k. 36-39, 42, 67;

- potwierdzenia przelewów k. 40-41;

- zawiadomienie o zajęciu wierzytelności k. 43;

- oświadczenie (...) z dnia 4 czerwca 2019 r. k. 45;

- oświadczenie powódki z dnia 3 czerwca 2019 r. k. 46;

- oświadczenia kierowców k 69-73;

- zapytanie o propozycję spłaty zadłużenia z dnia 26 czerwca 2019 r. k. 110;

- umowa cesji wierzytelności k. 136-137;

- zawiadomienie o cesji z dnia 18 listopada 2019 r. k. 210;

- dowód nadania k. 211;

- faktury VAT wraz z wiadomościami e-mail k 140-154;

- umowy o pracę k. 155-208;

- rozliczenie k. 209;

Stan faktyczny był bezsporny i został ustalony przez sąd w oparciu o niezaprzeczone twierdzenia powódki (art. 229, 230 k.p.c.), znajdujące odzwierciedlenie w zaoferowanym przez nią materiale dokumentarnym. Pozwana nie odniosła się bowiem w żaden sposób ani do twierdzeń faktycznych pozwu, ani do treści złożonych dokumentów. Pozwana (ani jej pełnomocnik) nie kwestionowała w szczególności wiarygodności dokumentów, zaś Sąd również nie powziął wątpliwości co do ich prawdziwości.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo po częściowym ograniczeniu zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszym postępowaniu powódka domagała się od pozwanego należności z tytułu sześciu faktur VAT, wystawionych na podstawie umowy najmu siły roboczej z dnia 14 sierpnia 2018 roku. Należności określone w fakturach wynikały z zapewnienia obsady ciągników siodłowych z naczepą w okresie od marca do maja 2019 roku.

Umowę z dnia 14 sierpnia 2018 roku, określoną jako umowa najmu siły roboczej zakwalifikować należy jako umowę o świadczenie usług. Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Przedmiotem umowy, o której mówi art. 750 k.c., może być zobowiązanie do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych, w tym także do dokonywania ich w sposób stały (trwały) lub periodyczny. Przedmiotem analizowanej umowy było wykonywanie przez (...) za pośrednictwem zatrudnionych kierowców określonych czynności faktycznych – obsługi pojazdów pozwanej, co przesądza o dokonanej powyżej kwalifikacji umowy.

Sąd uznał, że umowa z dnia 14 sierpnia 2018 roku została faktycznie zawarta pomiędzy pozwaną a (...), a nie powódką. Co prawda w nagłówku wskazano, że umowa została zawarta pomiędzy powódką i pozwaną, jednakże analiza treści umowy, jej ogólnych warunków, jak również przedłożonej umowy agencyjnej prowadzi do wniosku, że powódka zawarła umowę z pozwanym działając w imieniu i na rzecz litewskiej spółki (...).

Wskazać tutaj należy przede wszystkim na postanowienia §3 ust. 6 (...), które stanowiły integralną część umowy z dnia 14 sierpnia 2018 roku i zostały zaakceptowane przez pozwaną. Wskazano w nim, że powódka działa jako agent (...), jedynie pośredniczy w zwieraniu umów i dokonywaniu rozliczeń. Usługodawcą, który zatrudniał pracowników - kierowców i był upoważniony do wystawiania faktur była zatem litewska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W konsekwencji to tej spółce przysługiwałyby wierzytelności z tytułu wystawionych w związku z realizacją umowy faktur.

Powołane ustalenia potwierdza treść umowy agencyjnej z dnia 1 sierpnia 2018 roku, zawartej pomiędzy powódką a (...), której treści pozwana nie kwestionowała. Z powołanej umowy wynika, że powódka zobowiązała się do wykonywania zadań związanych z pozyskiwaniem klientów na polskim rynku transportowym, zawieraniem umów leasingu pracowniczego w imieniu i na rzecz (...) oraz nadzorowania prawidłowego wykonania umowy. W ocenie Sądu wskazane powyżej podmioty łączyła umowa agencyjna, uregulowana w art. 758 i nast. k.c., jako że powódka zobowiązała się do zawierania z przewoźnikami umów w imieniu i na rzecz litewskiej spółki (art. 758 k.c.). Powyższe umocowanie wynika wprost z §3 ust. 1 umowy agencyjnej, w §5 ustalono zaś wysokość prowizji.

Postanowienia umowy agencyjnej, jak również umowy o świadczenie usług, nie przewidywały po stronie powódki uprawnienia do domagania się zapłaty należności z tytułu umowy o świadczenie usług na swoją rzecz. Zarówno w (...) do umowy z dnia 14 sierpnia 2018 roku, jak również w umowie agencyjnej znajdują się co prawda postanowienia, zgodnie z którymi powódka została upoważniona do „skierowania sprawy do sądu” (§4 ust. 1 umowy agencyjnej i §6 ust. 2). Treść powołanego postanowienia umowy agencyjnej nakazuje jednak przyjąć, iż w celu skierowania sprawy do sądu dający zlecenie winien udzielić powódce (agentowi) pełnomocnictwa. Legitymacja czynna powódki w niniejszym postępowaniu wynika zaś z umowy cesji wierzytelności, zawartej pomiędzy powódką a (...). Zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (§1). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§2). Cesja powoduje utratę statusu wierzyciela przez cedenta, a nabycie takiego statusu przez cesjonariusza. Cesjonariusz nabywa wówczas wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu. W ocenie Sądu nie ma podstaw, aby kwestionować skuteczność przelewu dokonanego przez (...) na spółkę (...). W umowie określono precyzyjnie przedmiot przelewu, jak również przyczynę (kauzę) jego dokonania i wysokość wynagrodzenia. Strona pozwana również nie podważała skuteczności przejścia na powódkę wierzytelności z tytułu świadczenia usług na rzecz pozwanego, wynikających z faktur o numerach (...).

Pełnomocnik pozwanej na rozprawie w dniu 19 lutego 2020 r. wniósł oddalenie powództwa, niwecząc jedynie samym przesłanki do wydania wyroku zaocznego, albowiem pozwana do dnia ww. rozprawy nie wdała się w spór. W ogóle nie odniósł się do przytoczonych przez powódkę twierdzeń.

Nie odniósł się w szczególności do waluty, w jakiej winno być spełnione świadczenie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd za zasadne uznał żądanie powódki w walucie polskiej.

Od składających się na zasadzoną należność kwot, wynikających z faktur, Sąd zasądził odsetki zgodnie z żądaniem wskazanym w piśmie ograniczającym powództwo z dnia 18 listopada 2019 r. Powódka początkowo domagała się odsetek od wskazanych powyżej kwot w wysokości odsetek umownych, to jest w wysokości 2% dziennie. Wysokość ta przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie. W myśl natomiast art. 481 § 2[2] i 2[3] k.c. jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie. Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy. Mając na uwadze powołane uregulowania oraz ograniczenie powództwa, Sąd zasądził maksymalne odsetki ustawowe za opóźnienie.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

Z uwagi na ograniczenie powództwa postępowanie ponad zasądzoną w pkt I części kwotę podlegało umorzeniu, o czym orzeczono w pkt II wyroku na podstawie art. 355 k.p.c.

W punkcie III wyroku rozstrzygnięto o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. , zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd uznał, że w zakresie, w jakim powódka częściowo cofnęła pozew z uwagi na częściowo spłatę traktowana jest jak wygrana. Natomiast w zakresie dotyczącym ograniczenia powództwa ponad odsetki maksymalne to powódkę należy traktować tak, jakby nieznacznie uległa żądaniu zważywszy na ogólną w.p.s. Na poniesione przez powódkę koszty złożyła się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 3500 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 5400 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018, poz. 265) i kwota 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Łącznie koszty powódki wyniosły 8917 zł i taka też kwota została zasądzona na jej rzecz od pozwanej.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Notatka

Z uwagi na pandemię koronawirusa w dniu 13.03.2020 r. wprowadzono stan zagrożenia epidemicznego, a następnie epidemii w Polsce. Rozprawy zarządzeniem Prezesa do końca kwietnia 2020 r. zostały odwołane, BOI nie przyjmuje interesantów, wstęp do sądu został ograniczony, korespondencja wychodząca wstrzymana.