Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kalisz, dnia 20 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 06 grudnia 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. G.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółce Akcyjnej w W. na rzecz powoda P. G. kwotę 787,20 zł (siedemset osiemdziesiąt siedem złotych 20/100 ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie

od dnia 29 sierpnia 2017r do dnia zapłaty

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 425,82 zł (czterysta dwadzieścia pięć złotych 85/100 ) tytułem zwrotu kosztów postępowania

4.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 50,15 zł (pięćdziesiąt złotych 15/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 525/18

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda P. G. złożył w dniu 26 października 2017r. do Sądu Rejonowego w Kielcach pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 3.284,10zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy kosztami najmu pojazdu zastępczego określonymi na fakturze VAT wystawionej na rzecz poszkodowanego, a odszkodowaniem wypłaconym z tego tytułu przez pozwanego jako ubezpieczyciela. Między stronami sporna jest wysokość stawki za dobę wynajmu pojazdu zastępczego oraz czas jego najmu. Powód nabył wierzytelność względem pozwanego na podstawie umowy cesji wierzytelności.

W dniu 08 grudnia 2017r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kielcach wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt V GNc 4534/17, którym orzekła zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu pozwany ubezpieczyciel złożył w terminie sprzeciw wraz z wnioskiem o oddalenie powództwa w całości i przeprowadzenie postępowania na koszt powoda.

W uzasadnieniu sprzeciwu podano, że pozwany zakwestionował stawkę najmu pojazdu zastosowaną przez powoda w wysokości 150,00zł netto jako zawyżoną i przyjął stawkę 80,00zł netto za dobę. Za zasadny czas najmu pojazdu uznano okres wynoszący 19 dni, a nie jak przyjął powód okres 27 dni. Zakwestionowano także roszczenie z tytułu dostawy i odbioru pojazdu zastępczego na kwotę 172,20zł.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2018r. Sąd Rejonowy w Kielcach stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kaliszu, jako właściwemu miejscowo i rzeczowo.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04 lipca 2017r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzeniu uległ samochód marki V. (...) o nr rej. (...) należący do M. L.. Sprawca kolizji był ubezpieczony przez pozwanego od odpowiedzialności cywilnej. Córka poszkodowanego zgłosiła szkodę powstałą w wyżej opisanym pojeździe pozwanemu, w celu jej likwidacji, w ramach polisy OC sprawcy. Szkoda została zarejestrowana pod nr (...) i była likwidowana jako szkoda całkowita. Przeprowadzono postępowanie likwidacyjne. Uszkodzony pojazd nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej. Szkoda była więc likwidowana według wartości brutto. Poszkodowany oddał jednak uszkodzony do naprawy.

Dowód: akta szkody (...) – płyta CD k. 38; akta szkody (...) k. 68-105; zeznania świadka M. L. – min. 00:12:17-00:23:09 protokołu rozprawy z dnia 25.09.2019r. k. 128-128v. – płyta DVD k. 129.

W związku z zaistniałą kolizją i uszkodzeniem auta, które było potrzebne poszkodowanemu do użytku w życiu codziennym, poszkodowany, na czas naprawy uszkodzonego pojazdu zawarł w dniu 06 lipca 2017r. z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego jednocześnie przenosząc na rzecz powoda przysługującą jemu wierzytelność od pozwanego z tytułu obowiązku zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 04.07.2017r. Otrzymał samochód R. (...) o nr rej. (...). Strony umowy uzgodniły czynsz najmu za każdą rozpoczętą dobę na kwotę 150,00zł netto. Poszkodowany oddał pojazd zastępczy w dniu 02.08.2017r. Łączny czas najmu pojazdu zastępczego trwał od 06 lipca 2017r. do 02 sierpnia 2017r., tj. 27 dni.

Dowód: oświadczenie warsztatu o przebiegu naprawy pojazdu k. 6; pismo poszkodowanego k. 6v.; umowa najmu pojazdu zastępczego k. 7-7v.; formularz informacji szkody wraz z oświadczeniem poszkodowanego k. 8; protokół zdawczo/odbiorczy k. 8v.; akta szkody (...) – płyta CD k. 38; akta szkody (...) k. 68-105.

Dnia 14 sierpnia 2017r. wynajmujący – powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.153,70zł brutto z terminem płatności przypadającym na dzień 28.08.2017r. Faktura obejmowała należność z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4.981,50zł brutto oraz należność za dostawę i odbiór pojazdu w kwocie 182,20zł brutto.

Dowód: faktura k. 5; załącznik do faktury k. 5v.; akta szkody (...) – płyta CD k. 38; akta szkody (...) k. 68-105.

Pozwany uznał roszczenie jedynie co do kwoty 1.869,60zł, kwestionując stawkę za jeden dzień najmu pojazdu zastępczego, którą obniżył z kwoty 150,00zł netto do kwoty 80,00zł netto a okres wynajmu do 19 dni.

Dowód: decyzja pozwanego k. 9; lista wypłat odszkodowań k. 34; cenniki wypożyczalni k. 35-37; akta szkody (...) – płyta CD k. 38; akta szkody (...) k. 68-105.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody w postaci dokumentów oraz na podstawie zeznań świadka M. L..

Sąd zważył, co następuje:

Wierzytelność, której powód dochodzi w niniejszym postępowaniu została nabyta w drodze umowy cesji.

Na podstawie art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Stosownie do art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje w granicach normalnego związku przyczynowego – straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Ukształtowana linia orzecznictwa w tym zakresie wskazuje, że poniesienie przez poszkodowanego kosztów najmu pojazdu zastępczego pozostaje w normalnym związku przyczynowym i jest szkodą w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. (vide: wyrok SN z 26.11.2002r. w sprawie V CKN 1397/00).

Z materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie wynika, że o zasadach likwidacji szkody oraz zasadach wynajmu pojazdu zastępczego poszkodowany został przez pozwanego poinformowany podczas zgłaszania szkody. Z akt szkody, przedłożonych Sądowi przez pozwanego wyraźnie wynika, że pozwany ubezpieczyciel poinformował, iż dobowa stawka najmu samochodu odpowiadającego klasie uszkodzonego samochodu poszkodowanego – klasie „C” – jaka jest akceptowana przez ubezpieczyciela to stawka mieszcząca się w granicach 75,00zł-100,00zł netto/dobę jego najmu. W tych granicach cenowych pozwany ubezpieczyciel mógł zorganizować poszkodowanemu pojazd zastępczy odpowiadający klasie samochodu uszkodzonego należącego do poszkodowanego. W zależności jednak od czasu trwania najmu tego pojazdu ceny jego najmu były różne. Poszkodowany nie skorzystał też z oferty auta zastępczego proponowanego przez pozwanego. Wybrał opcję dużo droższą i wynajął pojazd zastępczy od powoda we własnym zakresie w cenie 150,00zł netto/dobę jego najmu, co sprawiło, że nie dążył do minimalizacji szkody.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej wyrażonym w uchwale z dnia 24 sierpnia 2017r. w sprawie III CZP 20/17 wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Z uzasadnienia powyższej uchwały wynika jednoznacznie, że Sąd Najwyższy dostrzegał od początku potrzebę utrzymania ochrony interesów poszkodowanego w rozsądnych granicach. Kierując się sformułowanymi tam wskazówkami, należy stwierdzić, że nie mogą być uznane za celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, które nie są konieczne do wyeliminowania negatywnego następstwa majątkowego w postaci utraty możliwości korzystania z uszkodzonego (zniszczonego) pojazdu, gdyż następstwo to może być wyeliminowane – bez uszczerbku dla godnych ochrony interesów poszkodowanego – w inny, mniej uciążliwy dla dłużnika sposób. Jeżeli zatem ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu – we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów – skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te – w zakresie nadwyżki – będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. W tym kontekście istotne znaczenie ma nie tylko równorzędność samego pojazdu, ale także dodatkowych warunków umowy, takich jak np. czas i miejsce udostępnienia oraz zwrotu pojazdu zastępczego czy też obowiązek wpłaty kaucji. Jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. Odstępstwa od tej reguły nie uzasadniają drobne niedogodności o charakterze niemajątkowym, które mogą wiązać się np. z koniecznością nieznacznie dłuższego oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego proponowanego przez ubezpieczyciela. Z uwagi na ciążący na ubezpieczycielu obowiązek szczególnej, podwyższonej staranności nie można też przypisać decydującego znaczenia czynnikowi w postaci szczególnego zaufania, jakie poszkodowany ma do kontrahenta, z którego usług chciałby skorzystać. Poniesienia wyższych kosztów nie uzasadnia również sama przez się prostota skorzystania z oferty najmu złożonej przez przedsiębiorcę prowadzącego warsztat naprawczy, w którym uszkodzony pojazd ma być naprawiany. Konieczność dodatkowego kontaktu z ubezpieczycielem – w praktyce zwykle telefonicznego – nie może być uznana za niedogodność, która uzasadnia poniesienie wyższych kosztów najmu. Co więcej, należy uznać, że w ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem) mieści się obowiązek niezwłocznego zasięgnięcia informacji co do tego, czy ubezpieczyciel może zaproponować poszkodowanemu pojazd zastępczy równorzędny uszkodzonemu (zniszczonemu). Nie ma to nic wspólnego z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu, nie jest bowiem istotne to, czy propozycja ubezpieczyciela jest najtańsza, lecz to, że jest przez niego akceptowana.

Zdaniem Sądu, powód i zarazem następca prawny poszkodowanego, nie wykazał w żaden sposób, zgodnie z zasadą ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c., szczególnych racji przemawiających za uznaniem poniesionych przez poszkodowanego zwiększonych kosztów najmu pojazdu zastępczego wynajmowanego u niego za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”. Tym bardziej dotyczy to kosztów podstawienia i odbioru pojazdu do poszkodowanego. Pozwany podstawia pojazdy zastępcze bezpłatnie. Podkreślenia wymaga także, że sama umowa cesji wierzytelności obejmuje jedynie roszczenie w zakresie zwrotu najmu pojazdu, a nie kosztów innych usług z tym związanych.

W ocenie Sądu za uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego należy przyjąć okres 27 dni, który kończy się dzień po wypłacie odszkodowania. Pozwany nie może oczekiwać, że poszkodowany będzie pokrywać koszty związane z likwidacją szkody z własnych środków. Dopiero wypłata odszkodowania przez pozwanego umożliwiła poszkodowanemu zakup nowego pojazdu i zwrot pojazdu zastępczego. Skoro pozwany akceptował stawki w zakresie kwot od 75,00zł-100,00zł netto/dobę to Sąd uznał, że właściwą stawką do zastosowania będzie stawka 80,00zł netto za dobę najmu pojazdu, która to odpowiada okresowi najmu pojazdu przyjętemu przez pozwanego. Z matematycznego wyliczenia wynika, że należne powodowi odszkodowanie za czas najmu pojazdu powinno wynosić 2.656,80zł brutto (80,00zł netto + 23% Vat = 98,40zł brutto x 27 dni = 2.656,80zł brutto). Powód otrzymał odszkodowanie w wysokości 1.868,60zł brutto. W związku z powyższym różnica pomiędzy należnym odszkodowaniem, które powinno wynieść 2.656,80zł brutto, a wypłaconym przez pozwanego odszkodowaniem w kwocie 1.868,60zł brutto wynosi 787,20zł brutto.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie rozstrzygnięto w myśl art. 481 § 1 i 2 k.c. Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu (pkt 2 sentencji wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Powód uległ pozwanemu w 76,03%, dlatego Sąd obciążył powoda kosztami postępowania w tym zakresie. Suma kosztów postępowania wynosi 2.049,15 zł i składa się na nią opłata sądowa w kwocie 165,00zł, wynagrodzenia pełnomocników stron po 900,00zł ustalone na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015r. (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm.) i § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015r. (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 z późn. zm.) wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw po 17,00zł oraz zwrot kosztów podróży świadka w kwocie 50,15 zł. Pozwany poniósł koszty w kwocie 917 zł ( wynagrodzenie pełnomocnika), a powinien ponieść w kwocie 491,18 zł. Różnica tych kwot podlegała zwrotowi od powoda. W pkt 4 wyroku Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 50,15zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych stanowiących zwrot kosztów podróży świadka.

sędzia Magdalena Berczyńska- Bruś