Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

dnia 16 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Mączkowska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2019 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. G.

przeciwko (...) Bank spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku powoda o zabezpieczenie roszczenia

postanawia

oddalić wniosek o zabezpieczenie.

SSO Małgorzata Mączkowska

UZASADNIENIE

Powód P. G. pozwem z dnia 9 października 2019 r. wystąpił przeciwko pozwanemu (...) Bank spółce akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwot: 419.229,62 zł i 2.008,41 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem zwrotu części nienależnie pobranych kwot w przypadku uznania, że umowa kredytu hipotecznego jest nieważna. Na wypadek, gdyby Sąd uznał, że umowa kredytu hipotecznego jest ważna powód zgłosił roszczenie ewentualne, żądając zasądzenia od pozwanego kwoty 420.038,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnie pobranych kwot w przypadku stwierdzenia, że w umowie kredytu hipotecznego znajdują się niedozwolone postanowienia umowne. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 30 lipca 2008 r. zawarł z (...) Bank SA DomBank Hipoteczny umowę kredytu hipotecznego, której przedmiotem było udzielenie kredytu w wysokości 744.297,55 zł indeksowanego kursem CHF. Spłata kredytu miała nastąpić w 360 miesięcznych, równych ratach kapitałowo-odsetkowych. Zdaniem powoda, umowa kredytu zawiera postanowienia, które w swej istocie są klauzulami niedozwolonymi, a ponadto umowa została zawarta z naruszeniem przepisów prawa. Klauzulami niedozwolonymi są te postanowienia umowne, które zawierają mechanizm indeksacji, a mianowicie: § 1 ust. 1, § 9 ust. 2, § 10 ust. 3 umowy kredytu oraz § 19 ust. 5 „Regulaminu kredytu hipotecznego Dom”.

W ocenie powoda, treść wymienionych zapisów umownych powoduje, że w chwili zawierania umowy kredytu wysokość zobowiązania nie była znana, a kwota kredytu oraz wysokość poszczególnych rat została uzależniona od mierników wartości w postaci kursu kupna i sprzedaży CHF obowiązującego w banku, który to kurs bank określa w sposób arbitralny. Powód zarzucił pozwanemu, że w chwili zawarcia umowy, a także w okresie późniejszym, nie podał on we właściwy sposób całkowitego kosztu kredytu, gdyż nie doliczył ani do kapitału, ani do oprocentowania, kosztów powstałych z tytułu spreadu walutowego. Zdaniem powoda, przedmiotowa umowa powinna zostać uznana za nieważną, gdyż konsument zawierając umowę powinien być poinformowany o całkowitych kosztach kredytu.

W pozwie powód zawarł wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez: 1) unormowanie praw i obowiązków stron postępowania na czas jego trwania poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat wynikających z umowy kredytu hipotecznego w wysokości i terminach określonych w powyższej umowie w okresie od października 2019 r. do czasu uprawomocnienia się wyroku w przedmiotowej sprawie; 2) zajęcie wierzytelności na rachunkach bankowych pozwanego do kwoty 440.055,65 zł.

Uzasadniając powyższy wniosek powód wskazał, że wartość akcji pozwanego w okresie rocznym spadła o ponad (...), zaś grupy (...)w całym 2018 r. o (...) Powód wskazał również, że strata netto grupy (...) Bank w pierwszym kwartale 2019 r. wyniosła (...) mln zł, podczas gdy rok wcześniej wyniosła (...) mln zł. Zdaniem powoda, biorąc pod uwagę notowania banku, niekorzystne ratingi kredytowe, komunikaty banku co do prognozowanej niestabilności finansowej w przypadku licznych wygranych spraw przez konsumentów w sporach z bankiem, istnieje obiektywna obawa, że bank stanie się niewypłacalny w obliczu kierowanych względem niego roszczeń (pozew z uzasadnieniem i wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia – k. 3-44).

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o zabezpieczenie nie jest zasadny. Zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c., w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia, przy czym zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, określony w art. 730 ¹ § 2 k.p.c., zgodnie z którym interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub znacznie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlegał oddaleniu z uwagi na wskazanie niedopuszczalnego sposobu zabezpieczenia (pkt 1 wniosku) oraz nieokreślenie banku (oddziału), w którym prowadzone są rachunki bankowe pozwanego (pkt 2 wniosku).

Wnioskowany przez powoda w pkt 1 sposób zabezpieczenia roszczenia poprzez unormowanie praw i obowiązków stron postępowania na czas jego trwania poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat wynikających z umowy kredytu od października 2019 r. do czasu uprawomocnienia się wyroku w przedmiotowej sprawie, jest niedopuszczalny.

Zgodnie z art. 747 k.p.c., zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez:

1)  zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;

2)  obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;

3)  ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;

4)  obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;

5)  ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;

6)  ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.

Powyższe wyliczenie sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych ma charakter enumeratywny i stanowi zamknięty katalog sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. Oznacza to, że nie jest możliwe zastosowanie innych sposobów poza wymienionymi w art. 747 k.p.c.

Odmienna formuła została zastosowana przy zabezpieczeniu roszczeń niepieniężnych, gdzie w art. 755 k.p.c. wymieniono niektóre ze sposobów zabezpieczeń, wskazując, że sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych.

Nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie powód wystąpił z żądaniem pieniężnym, gdyż domaga się zapłaty sumy pieniężnej. W art. 747 k.p.c. nie został przewidziany sposób zabezpieczenia roszczenia pieniężnego poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat. Oznacza to, że w niniejszej sprawie nie jest możliwe dokonanie zabezpieczenia w taki sposób.

Sąd jest związany granicami wniosku i nie może udzielić zabezpieczenia w inny niż żądany sposób (art. 738 k.p.c.). Skoro powód wniósł o udzielenie zabezpieczenia przez unormowanie praw i obowiązków stron postępowania na czas jego trwania, a przepisy nie przewidują takiej możliwości, wniosek strony powodowej o zabezpieczenie należało oddalić z tego powodu. Zbędne było tym samym rozpatrywanie pozostałych przesłanek zabezpieczenia.

Wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie wierzytelności z rachunków bankowych prowadzonych na rzecz pozwanego banku (pkt 2) nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ powód nie wskazał banku (oddziału), w którym są prowadzone rachunki bankowe na rzecz pozwanego. Przy czym nie jest zadaniem Sądu uzupełnianie z urzędu wniosku o zabezpieczenie w tym zakresie. O ile nie jest wymagane, aby strona wskazywała numery rachunków bankowych, to formułując wniosek powinna podać nazwę banku, który prowadzi rachunek obowiązanego.

Wniosek o zabezpieczenie roszczenia przez zajęcie wierzytelności mającej służyć jako środek zabezpieczenia wymaga jej zindywidualizowania w taki sposób, aby w razie uwzględnienia wniosku sąd miał możność dokładnego określenia sposobu i zakresu zabezpieczenia. W literaturze zwraca się uwagę, że ustanowienie zabezpieczenia przez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego nie wymaga wskazania numeru rachunku, konieczne jest zaś określenie banku (oddziału), w którym prowadzony jest rachunek („Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Art. 730-1217”, A. Jakubecki (red.), J. Bodio, T. Demendecki, O. Marcewicz, P. Telenga, M.P. Wójcik).

W niniejszej sprawie powód nie wskazał banku (oddziału), który prowadzi rachunki bankowe pozwanego. Wniosek o zabezpieczenie należało zatem oddalić również z tego powodu.

Mając na uwadze powyższe rozważania faktyczne i prawne, Sąd postanowił jak w sentencji.

SSO Małgorzata Mączkowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

16.10.2019 r.

SSO Małgorzata Mączkowska