Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 kwietnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Ewa Oknińska
Protokolant:	sekretarz sądowy Paula Łożyńska

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2020 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółka Akcyjnej w W.

przeciwko D. S. i K. S.

o zapłatę

I. zasądza solidarnie od pozwanych D. S. i K. S. na rzecz powoda (...) Bank S.A. w W. kwotę 129.440,76 (sto dwadzieścia dziewięć tysięcy czterysta czterdzieści 76/100) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 września 2019 r. do dnia zapłaty,

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III. zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 9.226,43 zł tytułem kosztów procesu.

sędzia Ewa Oknińska

Sygn. akt I C 593/19

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych D. S. i K. S. kwoty 171.348,07 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na dochodzoną należność składają się:

- należność główna (kapitał) w kwocie 163.531,59 zł,

- odsetki umowne w kwocie 6.651,70 zł

- odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 1.164,78 zł.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 15 lipca 2016 r. zawarł z pozwanymi umowę pożyczki nr (...). W związku z niewywiązaniem się przez pozwanych z warunków umowy, zadłużenie z dniem 26 sierpnia 2019 r. zostało postawione w stan pełnej wymagalności. Pomimo wezwania, pozwani nie uregulowali należności.

Pozwani D. S. i K. S. w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa. Podnieśli zarzut braku wymagalności dochodzonego roszczenia. Uzasadniając swoje stanowisko wskazali, że powód nie wykazał, że wypowiedzenie umowy było skuteczne, nie dopełnił obowiązków określonych w art. 75 c ust. 1 -6 ustawy prawo bankowe oraz wynikających z umowy. Bank dokonał wypowiedzenia bez wdrożenia procedury, nie wykazał, że skierował do pozwanych wezwania do zapłaty wraz z informacją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację. Ponadto wypowiedzenie zostało sformułowane warunkowo i w sposób niejasny. Z treści wypowiedzenia nie wynika, aby bank poinformował pozwanych o wysokości całego zobowiązania wynikającego z umowy. Ponadto powód nie wykazał, aby kwota pożyczki została przekazana pozwanym.

W ocenie pozwanych umowa zawierała klauzule abuzywne w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. Umowa bowiem została zawarta z konsumentami, jej postanowienia nie zostały indywidulnie uzgodnione, zachodzi sprzeczność z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie zasad współżycia społecznego. Wskazuje na to ewidentnie wysokość prowizji w kwocie 51.000 zł oraz opłaty pobranej przez pośrednika kredytowego w kwocie 16.000 zł. Czynność prawna w tym zakresie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i jest w tym zakresie nieważna.

Pozwani podnieśli, że posiadanie zdolności kredytowej jest pozytywną przesłanką do zaciągnięcia zobowiązania. Powód zlekceważył obowiązek zbadania zdolności kredytowej. Pozwani zostali pokrzywdzeni przez przestępcze działania J. W. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Operacje (...) w E. i reprezentującej (...) sp. komandytowa - akcyjna sp. z o.o. w T.. Pozwani działając za pośrednictwem J. W. zawierali umowy kredytowe. Proceder polegał na tym, że w kilku bankach, tego samego dnia udzielano tym samym osobom kredytów gotówkowych na kwoty, które łącznie przekraczały ich zdolność kredytową. J. W. wprowadziła wspomniane osoby w błąd co do zdolności kredytowej, liczby zaciąganych zobowiązań, jak również co do możliwości osiągnięcia gwarantowanego zysku po przejęciu przez nią środków. Pośrednik zapewniał bowiem kredytobiorców, że przekazywane środki zostaną zainwestowane, deklarując udziały w dużym projekcie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwani D. S. i K. S. złożyli do powoda wniosek z dnia 11 lipca 2016 r. o pożyczkę gotówkową. Pozwana wskazała, że osiąga dochód brutto w kwocie 5.061,65 zł, na utrzymaniu ma 1 osobę, a koszt utrzymania gospodarstwa domowego 250 zł miesięcznie. Pozwany zadeklarował, że osiąga dochód brutto w kwocie 4.525,16 zł, na utrzymaniu ma 1 osobę, a koszt utrzymania gospodarstwa domowego 250 zł miesięcznie. Ponadto pozwani w dniu 15 lipca 2016 r. podpisali oświadczenia, że przedstawione przez współmałżonka informacje dotyczące wysokości ich zobowiązań kredytowych i finansowych wynoszących 0 zł są prawdziwe.

(dowód: wnioski o pożyczkę k. 79-82, oświadczenia – k. 83-84)

W dniu 15 lipca 2016 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarł z pozwanymi D. S. i K. S. umowę nr (...). Na podstawie powyższej umowy bank za pośrednictwem (...) Spółka z o.o. w W. udzielił pozwanym pożyczkę w kwocie 200.000 zł. Pozwani zobowiązali się spłacić pożyczkę wraz należnymi odsetkami umownymi w 120 równych ratach kapitałowo – odsetkowych. Pożyczka przeznaczona była na:

- dowolny cel konsumpcyjny w wysokości 133.000 zł,

- zapłatę kosztów pożyczki w postaci prowizji 51.000 zł,

- opłatę pobieranej przez pośrednika kredytowego 16.000 zł.

W § 9 umowy postanowiono, że w przypadku gdy pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa pożyczkobiorcę do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli zaległości nie zostaną uregulowane w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, bank ma prawo wypowiedzieć umowę. Umowa rozwiązuje się z upływem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia.

W dniu 19 lipca 2016 r. powód uruchomił kredyt, wypłacił pozwanym 133.000 zł, wypłacił prowizję A. Sp. zo.o. w kwocie 16.000 zł oraz pobrał prowizję 51. 000 zł.

(dowód: umowa – k. 24-28, prognozowany harmonogram spłat – k. 85-86, regulamin – k. 87-89, harmonogramy spłat pożyczki – k. 132-153, historia rachunku kredytowego – k. 95, przesłuchanie stron – k. 170 v. - 171)

Pozwani w tym samym czasie, gdy starali się o uzyskanie pożyczki w banku powoda, podejmowali czynności mające na celu uzyskanie środków pieniężnych także w siedmiu innych bankach, gdzie ostatecznie udzielono im pożyczek (łączna kwota do spłaty przez pozwanych to ponad 1.000.000 zł). Otrzymane środki pieniężne z tytułu zaciągniętych pożyczek pozwani przekazali J. W., która miała zainwestować środki i zobowiązała się spłacać pożyczki. Pozwani zaś mieli z tego tytułu uzyskać prowizję w wysokości 13.000 zł kwartalnie. J. W. do października 2018 r. uiszczała pozwanym prowizję i spłacała pożyczki. Pozwani ostatnią wpłatę w celu uregulowania przedmiotowej pożyczki uiścili w dniu 27 marca 2019 r. w wysokości 2.595 zł, następnie zaprzestali regulowania rat pożyczki.

(dowód: historia rachunku kredytowego – k. 92-94, historia rachunku – k. 106-131, przesłuchanie stron – k. 170 v. -171)

Pismami z dnia 17 czerwca 2019 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty zadłużenia w kwocie 5.207,93 zł w terminie 14 dni roboczych i poinformował o możliwości złożenia w terminie 14 dni wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Powyższe pisma zostały odebrane przez pozwanych w dniu 21 czerwca 2019 r.

(dowód: wezwania do zapłaty – k. 98, 101, śledzenie przesyłek na stronie internetowej: emonitoring.poczta – polska.pl)

Pismami z dnia 23 lipca 2019 r. powód wypowiedział umowę pożyczki. Jednocześnie poinformował pozwanych, że zadłużenie przeterminowane wynosi 10.438,05 zł. Wskazał, że jeżeli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia wraz z odsetkami, wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. W przypadku nieuregulowania zadłużenia przeterminowanego bądź uregulowania go w niepełnej wysokości, umowa zostanie rozwiązana z upływem okresu wypowiedzenia, a całość zobowiązań wynikających z umowy zostanie postawiona w stan wymagalności.

Powyższe pismo zostało doręczone pozwanym w dniu 26 lipca 2019 r.

Pismem z dnia 27 sierpnia 2019 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy w kwocie 170.407,27 zł.

(dowód: wypowiedzenie umowy k. 31,102, 104 zpo k. 32,103,105, przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 29-30)

W dniu 11 września 2019 r. Bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych. Stwierdził w nim wysokość zobowiązania pozwanych na kwotę 171.348,07 zł z tytułu umowy pożyczki. Na wskazaną wyżej kwotę składały się następujące należności:

- niespłacony kapitał w kwocie 163.531,59 zł,

- odsetki umowne w kwocie 6.651,70 zł

- odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 1.164,78 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku - k.21)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wywiedzione przez powoda zasługiwało na uwzględnienie w części.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o przedłożone przez powoda dokumenty oraz zeznania pozwanych. Wiarygodność powyższych dowodów nie została skutecznie podważone przez strony.

Odnosząc się do zasadności roszczenia, wskazać należy, że powoda i pozwanych łączyła umowa pożyczki. W ocenie Sądu zostało wykazane, że bank w dniu 19 lipca 2016 r. uruchomił pożyczkę i wypłacił pozwanym środki w kwocie 133.000 zł. Powyższe wynika z dołączonej umowy pożyczki oraz historii rachunku. Zresztą pozwani na rozprawie w dniu 18 marca 2020 r. przyznali, że bank wypłacił im środki z tytułu powyższej umowy. Pozwani przyznali również, że ostatnia wpłata z tytułu pożyczki została uiszczona w marcu 2019 r.

Odpowiedzialność pozwanych względem powoda wynika z art. 3 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. Zgodnie z powołanym przepisem przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenie konsumentowi. Ponadto zgodnie z treścią art. 78a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

Z treści łączącej strony umowy wynika, że Bank mógł wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez pozwanych warunków udzielenia pożyczki. Z dowodów w postaci wezwania do zapłaty, wypowiedzenia umowy kredytu, wyciągu z ksiąg bankowych, rachunku bankowego wynika, że pozwani od miesiąca kwietnia 2019 r. zaprzestali spłacać pożyczkę.

Zatem istniały podstawy do wypowiedzenia umowy przez bank, gdyż pożyczkobiorcy zaprzestali spłacania rat pożyczki. W piśmie stanowiącym wypowiedzenie umowy podano podstawę wypowiedzenia wyraźnie wskazując, że podstawę takiego oświadczenia woli jest naruszenie przez pozwanych warunków przedmiotowej umowy pożyczki poprzez niedotrzymanie terminów zapłaty. Niewątpliwie przepis art. 75 c Prawa bankowego nakłada na bank obowiązek umożliwienia kredytobiorcy restrukturyzacji zadłużenia. Powód wypełnił powyższy obowiązek, a mianowicie w pismach z dnia 17 czerwca 2019 r. (które zostały doręczone pozwanym) wezwał pozwanych do zapłaty zadłużenia w terminie 14 dni i poinformował pozwanych o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Niezasadny jest zarzut pozwanych odnoszący się do tego, że roszczenie powódki nie jest wymagalne, albowiem wypowiedzenie umowy zostało sformułowane pod warunkiem. W ocenie Sądu pismo banku z dnia 23 lipca 2019 r. stanowi skuteczne wypowiedzenie umowy. Bank wyjaśnił w w/w piśmie, że do końca okresu wypowiedzenia.tj. do 30 dnia od daty doręczenia oświadczenia, pożyczkobiorcy mają możliwość spłaty zadłużenia przeterminowanego, w wyniku czego wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Powyższe oświadczenie było precyzyjnie oznaczone, pozwani bowiem wiedzieli jaki skutek zostanie osiągnięty, jeżeli nie zapłacą zadłużenia. Podkreślić również należy, że bank wcześniej wypełnił wymagane czynności upominawcze, wypowiedzenie umowy było poprzedzone wezwaniami pozwanych do zapłaty zadłużenia oraz informacją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Mając zatem na uwadze treść łączącej strony umowy i fakt zaprzestania przez pozwanych spłaty pożyczki należało uznać, że po stronie powodowej powstało uprawnienie do wypowiedzenia umowy.

W przedmiotowej sprawie pozwani ogólnikowo wskazywali na sprzeczność umowy z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie interesów konsumenta, jednocześnie pozwani podnieśli, że czynność prawna w zakresie prowizji banku i opłaty pośrednika jest nieważna.

Odnosząc się do świadczenia prowizji, wskazać należy, że koszty te były kredytowane przez bank i doliczone do kwoty kapitału pożyczki. W konsekwencji postanowienia umowy w przedmiocie ustalenia wysokości prowizji banku należy uznać za dotyczące świadczenia głównego a przez to za wyłączone spod kontroli dokonywanej na podstawie art. 385 ¹k.c., pod kątem jego abuzywności. Świadczenie to zawiera więc w sobie świadczenia typowe dla tego rodzaju stosunku prawnego, bez których z pewnością umowa taka nie zostałaby przez powoda zawarta. Wskazać należy, że wysokość prowizji została sformułowana w umowie w sposób jednoznaczny.

Niezależnie od powyższego, w ocenie Sądu wysokość prowizji banku została rażąco zawyżona przez stronę powodową. W ocenie Sądu postanowienia umowy w części dotyczącej zobowiązania do uiszczenia prowizji w wysokości przekraczającej 11.000 zł, – zdaniem Sądu – należy ocenić jako mające na celu obejście przepisów o odsetkach maksymalnych, a zatem jako nieważne. Zgodnie bowiem z przepisem art. 58 § 1 k.c., czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Zgodnie zaś z przepisem art. 58 § 3 k.c., jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana.

Przepisy ustawy Prawo bankowe ani ustawa o kredycie konsumenckim nie wskazują, w jakiej wysokości winna być ustalona prowizja za przygotowanie umowy. W przedmiotowej sprawie, Sąd uznał, że za wszelkie czynności związane z udzieleniem i obsługą pożyczki, a więc przygotowaniem standardowej umowy ze zmiennymi w postaci danych personalnych, wysokości kredytu, oprocentowania, okresu kredytowania, Bank mógł pobrać wynagrodzenie w postaci prowizji. Nadto prowizja winna obejmować wynagrodzenie za przygotowanie oceny zdolności kredytowej pozwanych, nawiązanie kontaktu z klientem, obsługę kredytu. Niemniej jednak w ocenie Sądu kwota prowizji określona na 51.000 zł jest znacznie wygórowana w kontekście tego, że umowa łącząca strony niniejszego procesu jest umową standardową. Dlatego w ocenie Sądu, powodowy Bank mógł naliczyć prowizję, jednak nie w wysokości określonej w umowie. W ocenie Sądu winna to być kwota 11.000 zł.

W tym miejscu należy zauważyć, że Sąd zobowiązał bank do wykazania jakie czynności banku uzasadniały naliczanie prowizji. W odpowiedzi strona powodowa ograniczyła się jedynie do wskazania, że na wysokość prowizji składały się czynności podjęte w celu uruchomienia pożyczki i obsługi pożyczki. Podkreślenia wymaga także to, że aby wywołać skutek w postaci obciążenia pozwanych kosztami banku, powinny mieć one charakter celowy tj. w sposób rzeczywisty odzwierciedlać nakład pracy banku, nie zaś zmierzać do powiększania zobowiązania pozwanych.

Dlatego, na gruncie niniejszej sprawy należało stwierdzić, że wartość prowizji w zakresie przekraczającym 11.000 zł została określona niezgodnie z treścią art. 58 § 1 k.c., gdyż zmierza do obejścia prawa, (naliczenie tak wysokiej prowizji było związane z osiągnieciem zakazanego skutku, związanego z naliczeniem zysku nie odzwierciedlającego rzeczywistych czynności banku związanych z zawarciem i obsługą pożyczki). W związku z powyższym, w ocenie Sądu prowizja za dokonanie czynności udzielenia pożyczki i obsługi związanej z jej udzieleniem została obniżona o 40.000 zł.

Odnosząc się do opłaty w kwocie 16.000 zł pobranej przez pośrednika kredytowego wskazać należy, że powyższa kwota została wypłacona przez bank na rzecz (...) Sp. z o.o. tj, pośrednikowi kredytowemu. Pozwani zaś nie wykazali, aby powyższe wynagrodzenie zostało rażąco zawyżone.

Mając na uwadze powyższe, wysokość kapitału wskazaną w pozwie należało ją pomniejszyć o 40.000 zł (163.531,59 – 40.000 zł), co dało kwotę 123.531,59 zł.

Od tak ustalonej kwoty należało doliczyć odsetki umowne w wysokości 5.037,25 zł. Kwota odsetek umownych żądana w pozwie 6.651,70 zł była naliczona przez bank do dnia 25 sierpnia 2019 r. (do dnia wypowiedzenia umowy) od kwoty kapitału 163.531,59 zł. Sąd wyliczył kwotę odsetek umownych od kapitału wynoszącego 123.531,59 zł za okres od dnia 21 marca 2019 r. (pozwani ostatnią ratę wpłacili bowiem w marcu 2019 r., która według harmonogramu miała być płatna do 20 marca 2019 r., zatem odsetki umowne należało naliczyć od dnia 21 marca 2019 r.) do dnia wypowiedzenia umowy tj. do 25 sierpnia 2019 r. według oprocentowania wynikającego z harmonogramu 9,48 %. Zatem należna kwota odsetek umownych wyniosła 5.037,25 zł.

Ponadto Sąd doliczył odsetki umowne za opóźnienie w wysokości 871,92 zł. Powód żądał z tego tytułu kwoty 1.164,78 zł. Sąd nie uwzględnił żądania w tym zakresie co do kwoty 292,86 zł. Powód naliczył bowiem odsetki od kwoty 163.531,59 zł za okres od 26 czerwca 2019 r. do 10 września 2019 r. w kwocie 1.003,59 zł. Z uwagi na zmniejszenie kapitału do kwoty 123.531,59 zł, należało za wskazany okres obliczyć odsetki od kwoty 123.531,59 zł i otrzymano kwotę 710,73 zł.

Analiza wyciągu z ksiąg bankowych oraz zapisów umowy kredytowej pozwala na wyciągnięcie wniosku, że powyższe odsetki, nie przekraczają odsetek wskazanych w umowie oraz odsetek maksymalnych określonych w art. 359 § 2 ¹ k.c.

W tym stanie rzeczy Sąd za uzasadnione co do zasady i wysokości Sąd uznał żądanie co do kwoty 129.440,76 zł, która obejmuje:

- kwotę 123.531,59 zł tytułem niespłaconego kapitału,

- kwotę 5.037,25 zł tytułem odsetek umownych, liczonych od dnia 21 marca 2019 r. do dnia 25 sierpnia 2019 r.,

- kwotę 871,92 zł tytułem odsetek za opóźnienie wg. stopy procentowej 14 %.

Wskazać należy, że wysokość powyższego roszczenia wynika z dokumentów przedłożonych przez bank, w tych z historii rachunku, których pozwani skutecznie nie zakwestionowali w powyższym postępowaniu.

Odnosząc się do zarzutu pozwanych dotyczącego zlekceważenia przez bank weryfikacji ich zdolności kredytowej, wskazać należy, że jest on bezzasadny. Przepis art. 70 ustawy z 1997 r. Prawo bankowe zobowiązuje bank do weryfikowania zdolności kredytowej. Obowiązek ten ma charakter publicznoprawny, nie ma wywołuje żadnych konsekwencji w aspekcie prywatnoprawnym. Oznacza to, że udzielenie pożyczki osobie nie mającej zdolności kredytowej nie ma wpływu na ważność umowy. Dodatkowo wskazać należy, że załączone do akt sprawy dokumenty w postaci wniosku o pożyczkę wskazują, że pozwani osiągali dochody oraz nie posiadali żadnych zobowiązań. W ocenie banku pozwani spełnili warunki, aby mogła być im przyznana pożyczka. Powodowy bank był pierwszym bankiem, z którym pozwani podpisali umowę. Ponadto tego dnia pozwani zawarli umowy z innymi bankami, aby uzyskać środki pieniężne, licząc na osiągnięcie zysku.

Sąd oddalił wniosek pozwanych o zawieszenie postępowania z uwagi na toczące się postępowanie karne przed Prokuraturą Okręgową w Suwałkach. Wynik postępowania karnego na ma bowiem wpływu na rozstrzygniecie niniejszej sprawy. Pozwani wskazywali, że J. W. wprowadziła ich w błąd co do zdolności kredytowej i liczby zaciąganych zobowiązań oraz co do możliwości osiągnięcia gwarantowanego zysku po przejęciu przez nią środków uzyskanych z pożyczek. Jak wynika z dokumentów i zeznań pozwanych, J. W. nie była stroną umowy. Zatem bank nie ponosi odpowiedzialności za działania osoby trzeciej. Pozwani zaś w pełni świadomie i dobrowolnie zawarli z bankiem umowę pożyczki licząc na prowizję. Nie sposób przyjąć, że pozwani pozostawali w błędzie co do czynności prawnej w postaci zawarcia umowy pożyczki. Istotne jest również to, że pozwani na żadnym etapie nie złożyli oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli w terminie przewidzianym w art. 88 k.c. Ponadto pozwani nie wykazali, by w dacie zawarcia umowy pożyczki byli w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, czy też by zachodziła inna wada oświadczenia woli. Pozwani zaś zawierając umowę winni być świadomi ryzyka jakie podejmują i jakie są tego konsekwencje, tj., że obowiązek spłaty zaciągniętych zobowiązań względem banku obciąża pożyczkobiorcę.

Odnosząc się do podnoszonych przez pozwanych okoliczności, jakoby w proceder oszustwa zamieszani byli pracownicy banku, którzy udzielili pozwanym pożyczki, to wskazać należy, że nie znajduje ona potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Na powyższą okoliczność pozwani nie przedstawili jednakże jakiegokolwiek dowodu. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, by podejrzewać pracowników powoda, o działanie na ich szkodę w sytuacji, gdy nie ma na tę okoliczność dowodów. Nadto wskazać należy, że to pozwani wystąpili z wnioskiem o pożyczkę do banku.

Z powyższych względów w ocenie Sądu Okręgowego ustalenia poczynione w postępowaniu karnym w sprawie prowadzonej przeciwko J. W., która nie była pracownikiem banku, nie mają wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, a w świetle braku dowodów na przedstawienie zarzutu współsprawstwa pracownikom powoda brak było podstaw do zawieszenia niniejszego postępowania.

W związku z wejściem w użycie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustawach (Dz.U.2018.1104 z dnia 8 czerwca 2018 r.), Sąd zobowiązany jest z urzędu badać kwestie przedawnienia w sporze przeciwko konsumentowi. Niewątpliwie pozwanych należy uważać za konsumenta. Zgodnie bowiem z treścią art. 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

W przedmiotowej sprawie pozwani w kwietniu 2019 r. zaprzestali spłacać pożyczkę. Oznacza to, że w niniejszej sprawie nie doszło do przedawnienia roszczenia, nie upłynął bowiem okres 3 letni od dnia wymagalności roszczenia.

Mając na względzie wszystkie powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe, art. 720 k.c. zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 129.440,76 zł. Od zasądzonego świadczenia powodowi, w myśl przepisu art. 481 k.c. zasądzono odsetki od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty (pkt I i II wyroku).

W punkcie III wyroku orzeczono o kosztach procesu, na podstawie art. 100 k.p.c., mając na względzie wynik procesu. Powód utrzymał się z żądaniem zapłaty w 75,54 %, a pozwany odpowiednio w 24,46 %.

Powód poniósł następujące koszty procesu: 8.568 zł tytułem opłaty od pozwu, 5.400 zł wynagrodzenie pełnomocnika, łącznie 13.968 zł. Powód utrzymał się z żądaniem w zakresie 75,54 % i należne koszty wynoszą 10.551,43 zł.

Pozwani zaś ponieśli koszty wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 5.400 zł oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. Pozwani wygrali proces w 24,46 % i ich należne koszty wynoszą 1.325 zł.

Poniesione przez powoda koszty przewyższają obciążający go udział, zatem zasądzeniu na jego rzecz podlegała różnica tj. kwota 9.226,43 zł (10.551,43 zł – 1.325 zł).

sędzia Ewa Oknińska