Warszawa, dnia 24 lutego 2020 r.
Sygn. akt VI Ka 72/19
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :
Przewodniczący: SSO Adam Bednarczyk
protokolant: protokolant sądowy- stażysta Paulina Smoderek
przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka
po rozpoznaniu dnia 24 lutego 2020 r. w Warszawie
sprawy A. Ś. syna A. i G. ur. (...) w W.
oskarżonego o czyny z art. 224 § 2 k.k., art. 226 § 1 k.k. w zb. z art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Rejonowego(...)
z dnia 13 września 2018 r. sygn. akt IV K 406/17
zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 72/19 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego (...) z dnia 13 września 2018 r., wydany w sprawie o sygn. akt: IV K 406/17 |
Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
Granice zaskarżenia |
Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
Ustalenie faktów |
Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
Ocena dowodów |
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wydanego orzeczenia, polegający na zupełnie nieuzasadnionym i niewynikającym z zebranego w toku postępowania materiału dowodowego uznaniu, że: - oskarżony zastosował groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariuszy publicznych do zaniechania przeprowadzenia czynności służbowej, w sytuacji, gdy nie ma żadnego potwierdzenia, aby A. Ś. stosował jakąkolwiek groźbę wobec funkcjonariuszy Policji, zaś zachowanie A. Ś. polegało jedynie na bezosobowym wypowiadaniu wulgaryzmów, co było spowodowane nieuprawnionym zastosowaniem wobec niego gazu, zaś jakikolwiek kontakt fizyczny z funkcjonariuszami publicznymi oskarżony miał jedynie podczas zakładania mu kajdanek; - oskarżony chciał uniemożliwić funkcjonariuszom publicznym przeprowadzenie interwencji, w sytuacji, gdy A. Ś. współpracował z funkcjonariuszami Policji, co ukazuje chociażby fakt, iż jako pierwszy na miejscu interwencji podał swój dowód tożsamości oraz próbował wyjaśnić zaistniałą sytuację funkcjonariuszom Policji; - oskarżony stosował przemoc w postaci szarpania w stosunku do funkcjonariuszy publicznych, w sytuacji gdy nie zostało to potwierdzone w materiale dowodowym zebranym w niniejszej sprawie, jak również jakikolwiek kontakt fizyczny z funkcjonariuszami publicznymi oskarżony miał jedynie podczas zakładania mu kajdanek; - działanie oskarżonego polegające - według Sądu - na znieważaniu nie było uprawnione, gdy z zeznań świadków oraz wyjaśnień oskarżonych w sposób jednoznaczny wynika, iż funkcjonariusze Policji przeprowadzający przedmiotową interwencję w sposób nieuprawniony zastosowali wobec A. Ś. gaz, który - co również zostało potwierdzone w materiale dowodowym - sprawił oskarżonemu znaczny ból |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Przedstawiony wyżej zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Stanowi on wyłącznie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. Wbrew twierdzeniom skarżącego, treść wulgaryzmów wygłaszanych przez A. Ś. jednoznacznie wskazuje, że ich adresatami byli funkcjonariusze Policji podejmujący w niniejszej sprawie interwencję. Fakt ten został (wbrew twierdzeniu skarżącego) potwierdzony w zeznaniach pokrzywdzonych funkcjonariuszy. Skierowana do post. G. P. groźba pobicia go, jeśli nie zaprzestanie podjętej interwencji zestawiona z jej dynamicznym charakterem oraz zdecydowaną przewagą liczebną agresywnie nastawionych osób, które były lub co najmniej mogły znajdować się pod wpływem alkoholu pozwala na zakwalifikowanie zachowania oskarżonego w sposób dokonany przez Sąd Rejonowy. Dodatkowo, z zeznań pokrzywdzonych jednoznacznie wynika, iż A. Ś. szarpał post. G. P. za mundur i w związku z tym konieczne było użycie wobec niego środków przymusu bezpośredniego w postaci chwytów obezwładniających oraz kajdanek. Sąd Okręgowy nie kwestionuje faktu, iż rozpylony w kierunku R. O. gaz łzawiący mógł przypadkowo swoim działaniem objąć oskarżonego Ś.. Niemniej jednak jego agresja słowna i fizyczna skierowana do interweniujących funkcjonariuszy (nawet w przypadku dolegliwości bólowych związanych ze znalezieniem się przez niego w obszarze działania tego środka chemicznego) nie znajduje żadnego uzasadnienia i nie stanowi działania w okolicznościach jakkolwiek wyłączających lub zmniejszających odpowiedzialność za popełniony czyn. Faktem jest również, że A. Ś. przekazał interweniującym policjantom swój dowód tożsamości, jednakże jego rzekoma „współpraca” z nimi zakończyła się z chwilą skierowania przez niego inwektyw w ich kierunku oraz agresji fizycznej. |
||
Wniosek |
||
zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu (...) |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania przez Sąd odwoławczy zarzutu apelacji za niezasadny z przedstawionych wyżej powodów, koniecznym stało się stwierdzenie, iż skorelowany z nim wniosek także nie zasługuje na uwzględnienie go przez Sąd Okręgowy. |
||
3.2. |
naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść wyroku, tj.: a. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez zupełnie nieprawidłową, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego i uznanie za wiarygodne zeznań złożonych przez G. P. oraz P. J., którzy wprost wskazali, że nie pamiętają przeprowadzonej interwencji, w sytuacji gdy z zeznań pozostałych świadków wynika, iż w zdarzeniu, w którym uczestniczył oskarżony to zachowanie funkcjonariuszy należało uznać za prowokujące oraz niedostosowane do sytuacji; b. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez wydanie wyroku przede wszystkim w oparciu o wyjaśnienia A. Ś. złożone w trakcie postępowania przygotowawczego, w sytuacji gdy wyjaśnienia te zostały odwołane przez niego w trakcie postępowania sądowego, a następnie złożył on nowe, spójne z materiałem dowodowym zebranym w sprawie oraz kompletne wyjaśnienia, w których opisał okoliczności interwencji oraz swojego udziału w całym zdarzeniu oraz z których to wyjaśnień wprost wynika, iż nie doszło do "szarpaniny" pomiędzy A. Ś. a funkcjonariuszami Policji, jak również wobec funkcjonariuszy nie zostały skierowane żadne groźby czy też wulgaryzmy ze strony oskarżonego; c. art. 410 k.p.k. poprzez uznanie, iż A. Ś. stosował groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji do zaniechania czynności prawnej, w sytuacji gdy nie ma żadnego dowodu potwierdzającego ww. zachowanie oskarżonego, zaś sierżant P. J. i posterunkowy G. P. nie pamiętają przeprowadzonej przez siebie interwencji, a więc nie sposób uznać, iż A. Ś. dopuścił się jakichkolwiek gróźb bezprawnych; d. art. 410 k.p.k. poprzez nie oparcie wydanego wyroku na całokształcie materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie, albowiem Sąd całkowicie pominął okoliczność, iż zeznania złożone w toku postępowania przygotowawczego przez posterunkowego G. P. są idealną kopią notatki służbowej sporządzonej przez sierżanta P. J., a w związku z tym nie mogą one mieć żadnej wartości dowodowej w niniejszej sprawie, ponieważ nie sposób wskazać jest, czy rzeczywiście doszło do szarpania G. P. przez A. Ś., czy też jest to jedynie spójna linia zeznań powtarzana przez funkcjonariuszy publicznych przeprowadzających przedmiotową interwencję |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Powyższy zarzut jest niezasadny. Zeznania pokrzywdzonych, wbrew twierdzeniu skarżącego, są spójne i stanowią wartościowy materiał dowodowy. Złożone przez nich na etapie postępowania przygotowawczego depozycje zostały wprowadzone do materiału dowodowego na mocy art. 391 § 1 k.p.k., a w toku przewodu sądowego prowadzonego przez Sąd I instancji przesłuchiwani funkcjonariusze potwierdzili treść uprzednich zeznań. Z uwagi natomiast na upływ czasu od daty inkryminowanego zdarzenia zupełnie logicznym i świadczącym o ich prawdomówności jest zgłoszony przez nich fakt niepamięci szczegółów interwencji z dnia 8 kwietnia 2017 r. Podczas rozprawy w dniu 27 listopada 2017 r. wyjaśnienia złożone przez A. Ś. w toku postępowania przygotowawczego zostały również skonfrontowane w trybie art. 389 k.p.k. z jego wyjaśnieniami złożonymi przed Sądem, i w związku z ich prawidłowym wprowadzeniem jako dowodu w sprawie podlegały ocenie Sądu Rejonowego. Sąd Rejonowy słusznie uznał, zeznania oskarżonego za niekonsekwentne. W ocenie Sądu Okręgowego (odmiennej od oceny przedstawionej przez obrońcę w apelacji) zmienność wyjaśnień oskarżonego stanowi w okolicznościach niniejszej sprawy wyłącznie próbę przyjęcia przez niego linii obrony i umniejszenie jego odpowiedzialności w ramach inkryminowanego zdarzenia. Wbrew również twierdzeniom obrońcy, zeznania pokrzywdzonego G. P., złożone na etapie postępowania przygotowawczego, nie stanowią „idealnej kopii notatki służbowej”, a wszelkie wątpliwości dotyczące ich charakteru zostały jednoznacznie rozstrzygnięte przez Sąd Rejonowy podczas przesłuchania tego świadka w toku postępowania przed Sądem I instancji. |
||
Wniosek |
||
zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu (...) |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania przez Sąd odwoławczy zarzutu apelacji za niezasadny z przedstawionych wyżej powodów, koniecznym stało się stwierdzenie, iż skorelowany z nim wniosek także nie zasługuje na uwzględnienie go przez Sąd Okręgowy. |
||
3.3. |
naruszenia prawa materialnego, tj. art. 64 § 1 k.k. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie w niniejszej sprawie i uznanie, iż A. Ś. popełnił zarzucony mu czyn zabroniony po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej za umyślne przestępstwo podobne, w sytuacji gdy w okresie oznaczonym w treści przepisu art. 64 § 1 k.k. A. Ś. nie odbył 6 miesięcy kary pozbawienia wolności, co wynika wprost z informacji znajdujących się w aktach sprawy, zaś na poczet wymienionych w przepisie 6 miesięcy kary pozbawienia wolności nie sposób zaliczyć okresu tymczasowego aresztowania zastosowanego wobec oskarżonego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Skarżący podejmuje polemikę z prawidłową kwalifikacją prawną przyjętą przez Sąd Rejonowy twierdząc, iż na poczet wskazanej w treści art. 64 § 1 k.k. 6 miesięcy kary pozbawienia wolności nie sposób zaliczyć okresu tymczasowego aresztowania zastosowanego wobec oskarżonego w uprzednio prowadzonej przeciwko niemu sprawie. Odpowiadając na powyższy zarzut potrzeba przytoczyć najbardziej aktualny pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w uzasadnieniu do wyroku z dnia 18 czerwca 2019 r., wydanego w sprawie o sygn. akt: V KK 73/19, stanowiący iż: „w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych utrwalony jest pogląd, że chociaż przez pojęcie odbycia kary należy rozumieć przede wszystkim faktyczne jej wykonywanie w zakładzie karnym, to z odbyciem kary pozbawienia wolności mamy do czynienia również wówczas, gdy sąd zaliczy oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania na poczet kary pozbawienia wolności w wymiarze co najmniej 6 miesięcy w sprawie, w której przypisuje mu przestępstwo umyślne, stanowiące później podstawę przypisania recydywy szczególnej w typie podstawowym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 26 stycznia 2012 r., IV KK 312/11, LEX nr 1119562; 3 marca 2009 r., III KK 296/08,LEX nr 503253; 12 października 2005 r., III KK 134/05, Prok. i Pr.-wkł. 2006, Nr 3, poz. 4; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 1990 r., V KZP 29/89, OSNKW 1990, z. 4 - 6, poz. 13). Jednak jest rzeczą oczywistą, że dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku skazującego, w którym na poczet orzeczonej nim kary pozbawienia wolności zaliczono okres tymczasowego aresztowania, okres ten staje się w świetle prawa okresem odbytej kary pozbawienia wolności także w rozumieniu przepisów o powrotności do przestępstwa”. |
||
Wniosek |
||
zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu (...) |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec uznania przez Sąd odwoławczy zarzutu apelacji za niezasadny z przedstawionych wyżej powodów, koniecznym stało się stwierdzenie, iż skorelowany z nim wniosek także nie zasługuje na uwzględnienie go przez Sąd Okręgowy. |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
zaskarżony wyrok, w części dotyczącej A. Ś.. |
|
Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy |
|
Apelacja obrońcy oskarżonego A. Ś. nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy, po dokonaniu szczegółowej analizy akt niniejszej sprawy przez pryzmat zarzutów apelacyjnych - do których odniesiono się indywidualnie - uznał, że wywiedziona apelacja nie dostarczyła argumentów przemawiających za uchyleniem lub zmianą zaskarżonego wyroku. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy (...) prawidłowo przeprowadził postępowanie w niniejszej sprawie, dokonał wszechstronnej analizy materiału dowodowego oraz poczynił właściwe ustalenia faktyczne, na podstawie których prawidłowo ustalił, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanych mu przestępstw. Wnikliwa analiza całości materiału dowodowego zebranego w sprawie (wbrew twierdzeniom skarżącego) nie daje podstaw do stwierdzenia, iż Sąd Rejonowy dopuścił się jakiegokolwiek błędu przy ustalaniu stanu faktycznego. Przesłanki, którymi kierował się przy wydaniu zaskarżonego rozstrzygnięcia nie budzą jakichkolwiek wątpliwości oraz znajdują pełne odzwierciedlenie w jego uzasadnieniu, które zostało sporządzone w sposób umożliwiający kontrolę instancyjną wyroku. Odnosząc się natomiast do orzeczenia o karze wymierzonej oskarżonemu za zarzucane mu czyny, to nie sposób uznać jej za rażąco niewspółmierną w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Sąd Rejonowy decydując o wymiarze kary kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 k.k., uwzględniając przy tym uprzednią karalność oskarżonego oraz fakt., iż działał w warunkach tzw. „recydywy zwykłej” w rozumieniu art. 64 § 1 k.k.. Z tych względów orzeczono, jak w wyroku. |
|
Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwi ęź le o powodach zmiany |
|
Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
o zwolnieniu oskarżonego A. Ś. z kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i przejęciu ich na rachunek Skarbu Państwa orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. |
PODPIS |
SSO Adam Bednarczyk |
Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
uznanie oskarżonego za winnego zarzucanych mu czynów |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |