Sygn. akt XXIV Ns 27/20
Dnia 28 maja 2020 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XXIV Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSO Maria Piasecka
po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2020 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku D. K.– Pełnomocnika Inicjatora Referendum
z udziałem Gminy M. - Urzędu Miasta M.
o wydanie orzeczenia w trybie wyborczym na podstawie art. 35 ustawy o referendum lokalnym
w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia
postanawia: oddalić wniosek
XXIV Ns 27/20
Pismem z dnia 25 maja 2020 r. D. K.– Pełnomocnik Inicjatora Referendum wniósł o zabezpieczenie roszczenia wynikającego z art. 35 ustawy o referendum lokalnym o zakazanie kolportażu papierowej wersji wydawnictwa (...), nakazanie usunięcia ze strony internetowej Urzędu Miasta w M. elektronicznej wersji tego wydawnictwa oraz zakazanie dalszych publikacji.
W uzasadnieniu podał, że w dniu 28 kwietnia 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) ukazało się postanowienie nr (...) Komisarza Wyborczego w W.z dnia 24 kwietnia 2020 r. o przeprowadzeniu referendum gminnego w sprawie odwołania Burmistrza Miasta M.. W dniu 25 maja 2020 r. na stronie internetowej Urzędu Miasta M. ukazało się internetowe wydanie (...)– gazety informacyjnej Urzędu Miasta, w którym pojawiły się nieprawdziwe informacje dotyczące osób będących inicjatorami referendum, między innymi sugerujące, że referendum zostało zainicjowane przez „(...)”, a nadto, że „(...)”. Publikacja sugerowała także, że inicjatorzy referendum, „(...)”. Wnioskodawca podał, że żaden z inicjatorów referendum nie otrzymuje wynagrodzenia z kasy Gminy M.. Wnioskodawca podał także, że zamierza wystąpić z wnioskiem w trybie wyborczym z art. 35 ustawy o referendum. Wniosek o zabezpieczenie roszczenia motywuje natomiast tym, że uprawdopodobnił roszczenie, a także wykazał istnienie interesu prawnego w zabezpieczeniu. Wskazał, że brak zabezpieczenia wywoła nieodwracalne skutki prawne, gdyż mieszkańcy zapoznają się z treścią nieprawdziwych informacji.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:
W Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 28 kwietnia 2020 r. zostało opublikowane postanowienie nr (...) Komisarza Wyborczego w W. (...)z dnia 24 kwietnia 2020 r. o przeprowadzeniu referendum gminnego w sprawie odwołania Burmistrza Miasta M. przed upływem kadencji.
Wnioskodawca D. K. jest Pełnomocnikiem Inicjatora Referendum.
W (...)– gazecie informacyjnej Urzędu Miasta M. w wersji papierowej i elektronicznej ukazał się artykuł pod tytułem „M. (...)”, w którym pojawiły się kwestionowane przez wnioskodawcę twierdzenia.
Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. 2000 nr 88 poz. 985, t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 741), jeżeli plakaty, hasła, ulotki, wypowiedzi albo inne formy propagandy i agitacji zawierają nieprawdziwe dane i informacje, każdy zainteresowany ma prawo złożyć do sądu okręgowego wniosek o:
1) orzeczenie konfiskaty takich materiałów;
2)wydanie zakazu publikowania takich materiałów;
3)nakazanie sprostowania informacji;
4)nakazanie przeproszenia pomówionego;
5)nakazanie uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 10000 złotych na rzecz instytucji charytatywnej;
6)zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kwoty do 10000 złotych tytułem odszkodowania.
Sąd Okręgowy rozpoznaje wniosek w terminie 24 godzin w trybie nieprocesowym.
Powołana ustawa nie zawiera szczególnych przepisów dotyczących zabezpieczania roszczeń z niej wynikających. W tym zakresie należało się zatem odnieść do przepisów ogólnych kodeksu postepowania cywilnego.
Art. 730 § 1 i 2 k.p.c. stanowi, że w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd można żądać udzielenia zabezpieczenia, przy czym sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Stosownie do art. 730 1 Art. 730 1 . § 1. § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.
Art. 730 1 Art. 730 1 . § 1. § 2 k.p.c. wskazuje, że interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.
Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia oznacza, że uprawniony powinien przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia tj. okoliczności faktyczne, na których opiera się roszczenie oraz podstawę prawną dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie jest przy tym łagodniejszym od udowodnienia, pod względem formalnym, sposobem wykazania dochodzonego roszczenia. Roszczenie uznaje się za uprawdopodobnione, jeżeli bez głębszej analizy wszystkich możliwych aspektów faktycznych i prawnych sprawy, istnieje na pierwszy rzut oka znaczna szansa, że w świetle przytoczonych przez wnioskodawcę twierdzeń faktycznych popartych dowodami i środkami niebędącymi dowodami w rozumieniu k.p.c. przysługuje ono uprawnionemu. ( por. postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31 grudnia 2013 roku, sygn. akt I ACz 2541/13, Legalis nr 776105 ).
Natomiast interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia polega w szczególności na wskazaniu przez podmiot składający wniosek o udzielenie zabezpieczenia, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie lub w sprawach, w których wydane orzeczenie nie będzie nadawać się do wykonania w postępowaniu egzekucyjnym. Uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia wiąże się ze wskazaniem dwóch okoliczności, które przemawiają za udzieleniem zabezpieczenia, tj. uniemożliwienie wykonania orzeczenia, albo możliwość powstania poważnych trudności w jego wykonaniu lub osiągnięciu celu, dla którego prowadzone jest postępowanie. W szczególności taką przyczyną może być podejmowanie takich działań przez obowiązanego, które zmierzają do nadmiernego obciążania jego majątku (poprzez zawieranie niekorzystnych umów, ustanawianie obciążeń rzeczowych), niewłaściwe sprawowanie zarządu majątkiem, czy jego sprzedaż poniżej jego rzeczywistej wartości ( kom. do art. 730 ( 1) KPC red. Marszałkowska-Krześ 2019, wyd. 24/I. Gil ).
Wniosek podlegał oddaleniu z powodu niewykazania przez wnioskodawcę interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Należy wskazać, że postępowanie oparte na treści art. 35 ustawy o referendum lokalnym (podobnie jak roszczenia oparte na analogicznym art. 111 ustawy – kodeks wyborczy) ma charakter szczególny związany z trwającą kampanią referendalną (lub wyborczą) i wynikającą z niej dynamiką wydarzeń. Celem powołanych przepisów jest szybkie rozstrzygnięcie powstałych sporów. Z tego względu ustawodawca przewidział przyśpieszony, dwudziestoczterogodzinny tryb rozpoznawania wniosków wyborczych zarówno przed sądem I jak II instancji. Złożenie wniosku w trybie art. 35 ustawy powoduje zatem, że sąd jest zobligowany do niezwłocznego przystąpienia do rozpoznania sprawy i wydania orzeczenia w ciągu doby od daty wpływu wniosku do sądu (lub uzupełnienia jego braków formalnych). Przewidziana w ustawie procedura powoduje, że w krótkim okresie czasu, osoba zainteresowana może otrzymać rozstrzygnięcie powstałego sporu.
Składając wniosek o zabezpieczenie roszczenia opartego na treści art. 35 ustawy, wnioskodawca nie wykazał zatem, aby brak zabezpieczenia uniemożliwił mu uzyskanie i wykonanie orzeczenia albo spowodował możliwość powstania poważnych trudności w jego wykonaniu lub osiągnięciu celu, dla którego prowadzone jest postępowanie, gdyż cele te może osiągnąć składając do sądu bezpośrednio wniosek o wydanie orzeczenia w trybie wyborczym.
Z tych względów orzeczono jak w postanowieniu.