Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Tyrluk – Krajewska

Protokolant sądowy Anna Wawrzyniak

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z wniosku J. S.

z udziałem M. W.

o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 § 1 ustawy z dnia 05.01.2011 r.

postanawia:

1.  zakazać uczestnikowi M. W. rozpowszechniania informacji o rzekomym blokowaniu przez J. S. budowy boiska i rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi;

2.  nakazać uczestnikowi postępowania M. W. sprostowanie nieprawdziwych informacji o rzekomym blokowaniu budowy boiska, rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi w formie zamieszczenia postu na portalu Społecznościowym (...) w grupie „(...)” o treści: „M. W., kandydat do Rady Miejskiej z ramienia Komitetu Wyborczego Wyborców T. D. oświadcza, że rozpowszechniane przez niego informacje o blokowaniu budowy boiska, i wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi są nieprawdziwe;

3.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie.

SSO Anna Tyrluk – Krajewska

We wniosku z 26 września 2018 roku zgłoszonym w trybie wyborczym wnioskodawca J. S. wniósł o:

1.  zakazanie Uczestnikowi M. W. rozpowszechniania informacji o rzekomym blokowaniu budowy boiska, rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi, rzekomym blokowaniu wodociągu na ulicy (...), rzekomym pomaganiu byłemu nauczycielowi w zasiedzeniu działki;

1.  nakazanie Uczestnikowi postępowania M. W. sprostowanie nieprawdziwych informacji o rzekomym blokowaniu budowy boiska, rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi, rzekomym blokowaniu wodociągu na ulicy (...), rzekomym pomaganiu byłemu nauczycielowi w zasiedzeniu działki przez Wnioskodawcę w formie zamieszczenia postu na portalu Społecznościowym (...) w grupie (...)” o treści: „M. W., kandydat do Rady Miejskiej z ramienia Komitetu Wyborczego Wyborców T. D. oświadcza, że rozpowszechniane przez niego informacje o rzekomym blokowaniu budowy boiska, rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi, rzekomym blokowania wodociągu na ulicy

(...), rzekomym pomaganiu byłemu nauczycielowi w zasiedzeniu działki przez J. S. są nieprawdziwe.”

3.  Nakazanie Uczestnikowi postępowania M. W. przeproszenia Wnioskodawcy poprzez wręczeniu spisanego własnoręcznie i podpisanego oświadczenia o następującej treści: „Przepraszam Pana J. S. za to, że w kampanii wyborczej przed wyborami samorządowymi w 2018 r. rozpowszechniałem nieprawdziwe informacje o rzekomym blokowaniu budowy boiska, rzekomym wysypywaniu wywrotek piasku na ulicę (...) dla blokowania drogi, rzekomym blokowaniu wodociągu na ulicy (...), rzekomym pomaganiu byłemu nauczycielowi w zasiedzeniu działki przez J. S.”;

4.  Nakazanie Uczestnikowi postępowania M. W. wpłacenia kwoty 16 000,00 złotych na rzecz (...) KRS (...)

Sąd ustalił i zważył co następuje:

W czasie trwającej Kampanii Wyborczej Samorządowej w dniu 19 września 2018 r. (godzina 19:15) Pani K. U. umieściła post prezentujący kandydatów do władz samorządowych Miasta i Gminy Ł. w wyborach 2018 r., w grupie społecznościowej założonej na Portalu (...) o nazwie „(...)”. Grupa ma na portalu prawie 5 tysięcy członków. M. W. zamieścił komentarz, który był kilkakrotnie modyfikowany o treści wskazanej na k- 8.

Wnioskodawca J. S. jest kandydatem na radnego z Komitetu Wyborczego Wyborców Mieszkańcy Ł. pod numerem 7. Wnioskodawca pierwszy raz kandyduje do samorządu lokalnego. Uczestnik jest członkiem Rady Miejskiej bieżącej kadencji i ubiega się o ponowny wybór w ramach Komitetu Wyborczego Wyborców T. D..

Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 z późn. Zm.), jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późna, zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1)  zakazu rozpowszechniania takich informacji;

2)  przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;

3)  nakazania sprostowania takich informacji;

4)  nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;

5)  nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;

6)  nakazania uczest nikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Zamieszczona wypowiedź na portalu społecznościowym(...) w grupie Miasto i Gmina Ł. przez M. K. Komitetu Wyborczego Wyborców T. D. wypełnia w części dyspozycję podania nieprawdziwych informacji w prowadzonej agitacji wyborczej, .

Sąd ustalił, że J. S. nie jest osobą, która uczestniczyła w wydarzeniach, do których odnosił się post i że informacje podane w poście nie były dokładne. Fakt, że zdarzenie w trakcie budowy boiska miało miejsce z udziałem żony wnioskodawcy jak również, okoliczność, że piasek został wysypany przez teścia wnioskodawcy na jego działce , która stanowi niepubliczną drogę powoduje, że wpisowi na blogu nie można przypisać cech prawdziwości. Sformułowania użyte we wpisie a mianowicie „blokowanie budowy” boiska są niewspółmierne do zdarzenia. Jeżeli uznać, że doszło do uszkodzenia ogrodzenia podczas prac koparki, takiemu zdarzeniu trudno przypisać określenie „blokowanie” , jeżeli natomiast rodzina wnioskodawcy podejmowała prawne działania w celu zasiedzenia nieruchomości, to takie działanie również nie jest czynnością, która w potocznym rozumieniu oznacza blokowania budowy. Nic nie stało na przeszkodzie przekazaniu pełnej informacji, która nie wprowadzałaby czytelnika w błąd tak co do intencji wnioskodawcy w opisywanych zdarzenia, jak i ich faktycznego przebiegu oraz roli J. S.. Nawet krótka wypowiedz , która ma na celu poinformowanie opinii publicznej, w tym przypadku wyborców na temat okoliczności , które są istotne z punktu widzenia interesu gminy w kontekście przeprowadzanych wyborów musi spełniać kryteria obiektywnej prawdy. Postępowanie dowodowe, w tym przede wszystkim przesłuchanie uczestników wykazało, że informacje przedstawione w poście były niedokładne odnośnie osób uczestniczących w wydarzeniach. Wnioskodawca nie będący ani właścicielem działki, na której wysypany został piach ani osobą blokującą budowę boiska, nie powinien być przedstawiony tak jakby był bezpośrednio odpowiedzialnym. Debata publiczna jaka została zainicjowana wpisem powinna odnosić się do faktów, ale z uwzględnieniem właściwych bohaterów. Uczestnik postępowania chcąc przekazać informacje na temat wnioskodawcy jako kontrkandydata powinien odnieść się do takich zachowań , które można bezpośrednio przypisać wnioskodawcy a nie jego rodzinie.

Zdaniem Sądu , informacja zamieszczona na blogu mała charakter wypowiedzi zawierającej nieprawdziwe informacje, do których odnosi się tryb przewidziany w art. 111 kodeksu wyborczego. M. W. jako kandydat na Radnego a jednocześnie wyborca przekazał informacje dotyczące innego kandydata, które mogły postawić wnioskodawcę w złym świetle szczególnie, w związku z odniesieniem się do działań przeciwko społeczności sołectwa. Rolą debaty publicznej, szczególnie w okresie kampanii wyborczej jest przekazywanie takich informacji, które pozwolą wyborcom na świadome zagłosowanie na najlepszego z ich punktu widzenia kandydata. M. W. będący radnym obecnej kadencji powinien chcąc zabrać głos w dyskusji odnieść się jedynie do faktów podlegających kryteriom oceny w kategorii fałsz/prawda., szczególnie mając ku temu możliwości będąc radnym. Zdaniem Sądu wobec faktu podania nieprawdy, zasadnym był wniosek o zakazanie uczestnikowi rozpowszechniani informacji na temat blokowania boiska i wysypywania wywrotek pisaku, które to działania miały być dokonane przez wnioskodawcę. Jednocześnie zakazując rozpowszechniani tych informacji, za zasadne zdaniem sądu jest nakazanie M. W. sprostowania tych informacji na portalu społecznościowym(...) w grupie „(...)” w treści ograniczonej do zdarzeń, których dotyczył wpis. Zdaniem Sądu wypowiedzi uczestnika nie można uznać, za ocenną albowiem wypowiedz ta nie zawierała żadnej opinii a odnosiła się jedynie w przekonaniu uczestnik do faktów. Jednocześnie zdaniem sądu nie zachodziły warunki do uwzględnienia żądań wnioskodawcy w zakresie nakazania uczestnikowi przeproszenia wnioskodawcy albowiem według sądu we wpisie nie padły żadne stwierdzenie naruszające dobra osobiste wnioskodawcy. We wpisie nie ma zwrotów uznanych za niegodziwe, o charakterze uwłaczającym godności. Wnioskodawca również nie wskazał, jakie dobro osobiste miałoby być naruszone wypowiedzią. Sąd nie znalazł również żadnych argumentów przemawiających za nakazaniem wpłacenia przez uczestnika kwoty 16.000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego. Za wypowiedziami uczestnika nie stał komitet wyborczy, i prawdopodobny odbiór postu nie jest powszechny. Poza tym wnioskodawca nie podjął próby zmierzenia się z nieprzychylnym w jego odczuciu wpisem podczas posiedzenia rady, co umożliwiłoby na gorąco sprostowanie informacji. Kandydaci decydując się na udział w wyborach, w tym szczególnie lokalnych muszą być przygotowani na weryfikację ich zachowań i działalności na rzecz najbliższej gminy. Problemy, które są wtedy poruszane nie rzadko błahe mogą być szalenie istotne z punktu widzenia lojalnej społeczności, a wtedy każe zachowanie w tym również członków najbliższej rodziny kandydata podlega społecznej ocenie. Z tych względów sąd oddalił część żądań zgłoszonych we wniosku. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.520 k.p.c. uznając, że każdy uczestnik ponosi je we własnym zakresie, a chociaż interesy uczestników jako kandydatów w wyborach są sprzeczne , niniejsze postępowanie, nie powinno generować kosztów .