Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Sobkowicz

Protokolant sądowy: sekretarz sądowy - Dorota Wołowiec

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z wniosku J. S.

z udziałem J. O.

o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 § 1 ustawy z dnia 05.01.2011 r. Kodeks wyborczy

postanawia:

1.  zobowiązać uczestnika J. O. do opublikowania w terminie 48 godzin od daty uprawomocnienia się postanowienia w niniejszej sprawie na swoim profilu na portalu społecznościowym (...) oraz na antenie telewizji (...) i na portalu (...) w programie „(...)” tuż przed jego emisją rozpoczynającą się o godzinie 19.25, a po blokach reklamowych bezpośrednio poprzedzających emisję ww. programu poprzez odczytanie ogłoszenia przez lektora oraz jednoczesne opublikowanie planszy z tekstem ogłoszenia obejmującym cały ekran o następującej treści:

„ Sprostowanie J. O.

Oświadczam, że w dniach 14 i 15.09.2018 roku na portalu (...) oraz w programie (...) (...)” rozpowszechniłem nieprawdziwe informacje, jakoby lider listy i sztabu (...) w W. Pan J. S. forsował korzystną dla mafii reprywatyzacyjnej uchwałę likwidującą gimnazjum w W. przy ul. (...) oraz że w tym zakresie zarządził on dyscyplinę partyjną podczas głosowania nad wspomnianą uchwałą, gdy tymczasem uchwała Rady (...) W. zakładała jedynie zmianę siedziby gimnazjum, a nie jego likwidację. Ponadto, radni (...) głosowali według własnego uznania, ponieważ klub (...) nie podjął uchwał w sprawie dyscypliny głosowania w tej sprawie.

J. O.”

2.  zasądzić od uczestnika J. O. na rzecz wnioskodawcy J. S. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Małgorzata Sobkowicz

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 4 października 2018r. zgłoszonym w trybie wyborczym wnioskodawca J. S. wniósł o:

1.  zobowiązać uczestnika J. O. do opublikowania w terminie 48 godzin od daty uprawomocnienia się postanowienia w niniejszej sprawie na swoim profilu na portalu społecznościowym (...) oraz na antenie telewizji (...) i na portalu (...) w programie (...)” tuż przed jego emisją rozpoczynającą się o godzinie 19.25, a po blokach reklamowych bezpośrednio poprzedzających emisję ww. programu poprzez odczytanie ogłoszenia przez lektora oraz jednoczesne opublikowanie planszy z tekstem ogłoszenia obejmującym cały ekran o następującej treści:

„ Sprostowanie J. O.

Oświadczam, że w dniach 14 i 15.09.2018 roku na portalu (...) oraz w programie (...) (...)” rozpowszechniłem nieprawdziwe informacje, jakoby lider listy i sztabu (...) w W. Pan J. S. forsował korzystną dla mafii reprywatyzacyjnej uchwałę likwidującą gimnazjum w W. przy ul. (...) oraz że w tym zakresie zarządził on dyscyplinę partyjną podczas głosowania nad wspomnianą uchwałą, gdy tymczasem uchwała Rady (...) W. zakładała jedynie zmianę siedziby gimnazjum, a nie jego likwidację, Ponadto, radni (...) głosowali według własnego uznania, ponieważ klub (...) nie podjął uchwał w sprawie dyscypliny głosowania w tej sprawie.

J. O.”

2.  zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych prawem.

Uczestnik wniósł o oddalenie wniosku i zasądzenie od wnioskodawcy na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd ustalił co następuje:

Wnioskodawca J. S. jest kandydatem Koalicyjnego Komitetu Wyborczego (...) na radnego (...) W., jest też szefem (...) sztabu (...)

Uczestnik J. O. jest obecnie radnym dzielnicy M. (...) W., rzecznikiem sztabu kandydata na urząd Prezydenta W. – P. J. oraz kandydatem na radnego (...) W. w nadchodzących wyborach samorządowych.

W czasie trwającej Kampanii Wyborczej Samorządowej w dniu 14 września 2018 r. uczestnik J. O. na swoim profilu na portalu społecznościowym (...) umieścił następujący wpis:

„ (...)

Powyższy wpis został opatrzony zdjęciem wnioskodawcy.

W dniu 15 września 2018r. w programie (...)” emitowanym na antenie programu (...) o godz. 19.25 oraz na łamach portalu (...) opublikowany został m.in. materiał wyborczy. Tematem wywiadu była kampania wyborcza w W..

Wprowadzeniem do rozmowy był materiał, w którym P. J. – kandydat na urząd Prezydenta W. przedstawił P. G. jako swojego przyszłego wiceprezydenta, a następnie odniósł się do swojego głównego konkurenta w W. – R. T.. W materiale znalazła się również wypowiedź P. G. i R. T..

Gościem rozmowy w studio była A. G. ze sztabu R. T. oraz J. O. ze sztabu P. J..

Podczas rozmowy pojawiały się na ekranie tabliczki z różnego rodzaju napisami, jak np. „ wyborcza licytacja o W.”, „ wyborcza walka o W.”, świadczące o fakcie, iż program ten w analizowanej części odnosił się do kampanii samorządowej.

Rozmowa uczestników programu dotyczyła kwestii dołączenia P. G. do obozu P. J., a także zadań samorządu lokalnego. Następnie goście rozpoczęli spór słowny, prezentując swoje spostrzeżenia dotyczące poszczególnych partii politycznych i obietnic wyborczych, itp.

W pewnym momencie uczestnik J. O. wypowiedział następujące słowa:

„Patrzenie na cele, a celem jest przede wszystkim odsunięcie (...) od władzy, odsunięcie osób które są odpowiedzialne za funkcjonowanie zorganizowanej grupy przestępczej. Trzeba pamiętać, że (...), J. S., zarządzał dyscyplinę podczas głosowania nad uchwałą, uchwała powodowała to, że mafia reprywatyzacyjna korzystała na przykład w przypadku ul. (...), tam gdzie było słynne gimnazjum (nagranie od 25:38).

W dalszej części rozmowy uczestnik powtórzył, że:„ (...). W odpowiedzi na powyższe drugi rozmówca - A. G. stwierdziła: „(...).”

Podczas obrad(...) sesji Rady (...) W. z dnia 13 lutego 2014r. w imieniu rodziców głos zabrała H. S., która zwróciła się do J. S. słowami:

„Bardzo prosimy Pana przewodniczącego klubu (...), Pana J. S., o zdjęcia dyscypliny klubowej tak, aby mogli zagłosować w oparciu o argumenty i własne sumienie (nagranie sesji obrad od 02:16:48).

W odpowiedzi na powyższe J. S. zabrał głos i wskazał:

„Ja chciałem tylko powiedzieć, że klub (...) w tej sprawie nie przyjął uchwały o dyscyplinie (nagranie sesji obrad od (...)).

Uchwała Rady (...) W. nr (...) z dnia 13 lutego 2014 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustalenia planu sieci publicznych gimnazjów w (...) W. oraz określenia granic ich obwodów oraz zmieniająca akt założycielski Gimnazjum (...) nr (...)w W. ul. (...) zmieniła siedzibę Gimnazjum (...) nr (...)z ul (...) na ul. (...) (k.36).

Sąd oparł się na ww. dokumentach pisemnych i nagraniach, gdyż nie były kwestionowane przez żadną ze stron i nie budzą wątpliwości Sądu.

Sąd oddalił zgłoszone przez uczestnika wnioski dowodowe, gdyż przeprowadzenie tych dowodów byłoby ponad osnowę dokumentów. Sąd oddalił również wniosek o przesłuchanie stron, gdyż dowód ten jest dowodem subsydiarnym i w świetle zgromadzonego materiału dowodowego fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały wyjaśnione.

Sąd zważył co następuje:

Na wstępie należy zauważyć, że sprawa nie dotyczyła reprywatyzacji i faktu, czy ta reprywatyzacja była przeprowadzona w sposób prawidłowy czy nie. Sprawa dotyczy wniosku złożonego w trybie wyborczym na podstawie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy i należało ją rozpatrzeć w kategoriach prawdy czy fałszu.

Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 z późn. zm.), jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późna, zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1)  zakazu rozpowszechniania takich informacji;

2)  przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;

3)  nakazania sprostowania takich informacji;

4)  nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;

5)  nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;

6)  nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Zamieszczone wypowiedzi na portalu społecznościowym (...) i programie (...)” emitowanym na antenie programu (...) oraz na łamach portalu (...) wypełniają dyspozycję podania nieprawdziwych informacji w prowadzonej agitacji wyborczej.

Agitacją wyborczą jest działalność propagandowa przedsięwzięta w celu zjednywania wyborców dla poparcia określonych poglądów, idei i haseł głoszonych przez komitet wyborczy lub kandydata.

Zgromadzony materiał dowodowy potwierdził, że nieprawdziwe są informację jakoby J. S. zarządził dyscyplinę partyjną dotyczącą głosowania nad uchwałą w sprawie gimnazjum przy ul. (...) w W. i że forsował korzystną dla mafii reprywatyzacyjnej uchwałę likwidującą to gimnazjum.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że uchwała Rady Miasta dotyczyła jedynie przeniesienia siedziby gimnazjum, a nie jego likwidacji. Zgodnie z § 1 tej uchwały Gimnazjum (...) nr (...) w W. zmieniło siedzibą z ul. (...) na ulicę (...). Z uzasadnienia do uchwały wynika, że wprowadzenie zmiany w sieci gimnazjów, w tym zmiany siedziby dawnego Gimnazjum przy ul. (...) wiązało się z koniecznością zwrotu zajmowanej dotychczas przez szkołę nieruchomości wraz z gruntem. Powyższe wskazuje na to, że twierdzenia uczestnika, że wnioskodawca forsował uchwałę dotyczącą likwidacji gimnazjum jest nieprawdziwe.

Odnosząc się do drugiej kwestii związanej z zarzutem dotyczącym zarządzenia przez wnioskodawcę dyscypliny partyjnej podczas głosowania nad przedmiotową uchwałą, o czym wnioskodawca poinformował podczas obrad (...) sesji rady (...) W. w dniu 13 lutego 2014r., stwierdzić należy, że twierdzenie to jest nieprawdziwe.

Z dołączonego do akt nagrania obrad sesji rady (...) W. wynika, że podczas obrad w imieniu rodziców głos zabrała H. S., która w ostatnich słowach zwróciła się do J. S. z prośbą, aby radni mogli głosować według własnego sumienia bez dyscypliny partyjnej. W odniesieniu do powyższej wypowiedzi J. S. zabrał głos i wskazał, że klub (...) w tej sprawie nie przyjął uchwały o dyscyplinie.

Wyżej wskazany materiał dowodowy wskazuje, że uczestnik rozpowszechniał informacje nieprawdziwe, wymagające sprostowania w trybie art. 111 Kodeksu wyborczego przez co wprowadzał w błąd potencjalnego wyborcę co do faktycznej roli wnioskodawcy J. S..

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie mamy do czynienia z wypowiedziami, które mogą mieć wpływ na wynik kampanii samorządowej. Uczestnik postępowania J. O., jako kandydat na radnego przekazał informacje dotyczące innego kandydata, które mogły postawić wnioskodawcę w złym świetle szczególnie, w związku z odniesieniem do przeforsowania przez wnioskodawcę pomysłu o likwidacji szkoły i zarządzeniem dyscypliny przy głosowaniu nad tą uchwałą. Rolą debaty publicznej, szczególnie w okresie kampanii wyborczej jest przekazywanie takich informacji, które pozwolą wyborcom na świadome zagłosowanie na najlepszego z ich punktu widzenia kandydata. J. O. będący radnym obecnej kadencji powinien chcąc zabrać głos w dyskusji odnieść się jedynie do faktów podlegających kryteriom oceny w kategorii fałsz/prawda, szczególnie mając ku temu możliwości będąc radnym.

Zdaniem Sądu wobec faktu podania nieprawdy, zasadnym był wniosek o sprostowanie powyższej wypowiedzi, która w miejscach gdzie się te wypowiedzi ukazały, a więc na portalu społecznościowym (...), na antenie telewizji (...) i na portalu (...) w programie (...)” tuż przed jego emisją, o treści ograniczonej do zdarzeń, których dotyczył wpis i wypowiedzi. Zdaniem Sądu wypowiedzi uczestnika nie można uznać, za ocenną albowiem wypowiedź ta nie zawierała żadnej opinii, a odnosiła się jedynie w przekonaniu uczestnika do faktów.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c