Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego z dnia 11 kwietnia 2019 r.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 lipca 2018 roku odbył się rejs powietrzny oznaczony numerem (...) na trasie W. – A., wykonywany przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Przylot samolotu do portu docelowego uległ ponad trzygodzinnemu opóźnieniu. Odległość między dwoma portami lotniczymi wynosi więcej niż 1500 km (twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przyjęte przez Sąd za prawdziwe na podstawie art. 339 § 2 k.p.c.).

Małoletnia L. C. wraz ze swoimi rodzicami E. C. i P. C. spędzała wakacje w miejscowości A. od 7 do 21 lipca 2018 roku. W wykupionym przez jej rodziców pakiecie usług turystycznych znajdował się wyżej wskazany lot z W. do miejsca wypoczynku. Celem odbycia podróży L. C. stawiła się do odprawy pasażerów w wyznaczonym przez przewoźnika terminie (dowód: dokument podróży – k. 12, karta pokładowa – k. 11).

P. C., działając w imieniu swojej małoletniej córki L. C., w dniu 7 lipca 2018 r. zawarł z (...) spółką akcyjną w W. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelana została na rzecz cesjonariusza przysługująca małoletniej wierzytelność związana z opóźnionym lotem numer (...) (dowód: umowa przelewu wierzytelności – k. 8-9, kopia aktu urodzenia L. C. – k. 10).

Spółka (...) pismami z dnia 10 sierpnia 2018 r, zawiadomiła spółkę (...) o zawartej umowie cesji i wezwała ją do zapłaty na swoją rzecz kwoty 400 euro w związku z opóźnionym lotem numer (...) w terminie 7 dni od otrzymania wezwania (dowód: wezwanie do zapłaty – k. 6-6 verte, zawiadomienie o umowie cesji – k. 7, kopia książki nadawczej – k. 13).

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Podstawą żądania powoda był art. 7 ust. 1 litera b) rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r., ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów (dalej jako: rozporządzenie) w związku z art. 509 § 1 i § 2 k.c. i art. 510 § 1 k.c. Ochrona na podstawie przepisów powołanego rozporządzenia obejmuje nie tylko pasażerów lotów regularnych, ale również pasażerów lotów nieregularnych, w tym także lotów stanowiących część zorganizowanych wycieczek (motyw piąty rozporządzenia). Do celów stosowania prawa do odszkodowania, pasażerów opóźnionych lotów traktuje się jak pasażerów odwołanych lotów (por. Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07).

Pozwany w ogóle nie odniósł się do żądania pozwu. W szczególności nie kwestionował tego, że lot, którego dotyczył pozew, był odpłatny, a L. C. stawiła się o czasie do odprawy. Nie kwestionował także samego faktu opóźnienia ani tego, że wyniosło ono ponad 3 godziny. Nie podnosił, że do opóźnienia doszło z powodu nadzwyczajnych okoliczności, których nie był w stanie uniknąć. Pozwany de facto w ogóle nie odniósł się co do tego, że zasadniczo w sprawie spełnione zostały wszystkie przesłanki przyznania odszkodowania z tytułu opóźnionego lotu, o których mowa w rozporządzeniu nr 261/2004.

Sąd na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda oraz wobec postawy pozwanego ustalił więc, że L. C. przysługuje względem pozwanego roszczenie w kwocie 400 euro tytułem odszkodowania w związku z opóźnionym lotem numer (...) w dniu 7 lipca 2018 r. Powództwo podlegało jednak oddaleniu nie ze względu na brak przesłanek wymienionych w rozporządzeniu, warunkujących prawo do odszkodowania za opóźniony lot, a ze względu na brak legitymacji czynnej powoda w niniejszej sprawie. Zawarta umowa cesji jest bowiem nieważna, a skoro tak, to powód nie nabył skutecznie wierzytelności przysługującej L. C. w związku z opóźnieniem lotu numer (...).

Nieważność umowy cesji wynika z art. 509 § 1 k.c. w zw. z art. 103 § 3 k.r.o.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Odszkodowanie za opóźniony lot ma charakter majątkowy i nie jest związane z osobą pasażera w takim znaczeniu, które zabrania jego zbycia w drodze cesji wierzytelności. Zdaniem Sądu jednak jeśli odszkodowanie przysługuje małoletniemu, to do zbycia wierzytelności z tego tytułu wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego, gdy w imieniu małoletniego działa jego przedstawiciel ustawowy.

Zgodnie z art. 101 § 3 k.r.o. rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu lub wyrażać zgodę na dokonywanie takich czynności przez dziecko. Przepis ten służy ochronie interesów majątkowych małoletniego dziecka, do której co do zasady powołani są rodzice wykonujący władzę rodzicielską. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera katalogu tego rodzaju czynności, lecz w judykaturze i doktrynie powszechnie uznaje się za nie czynności bezpośrednio rozporządzające lub zobowiązujące do rozporządzenia, a dotyczące zbycia substancji majątku, obciążenia go prawami rzeczowymi ograniczonym lub zmiany jego przeznaczenia (por. Komentarz do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Wyd. Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2006 r., wydanie 3, pod red. K. Piaseckiego, str. 660). Miernikiem czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutki w sferze majątku małoletniego, wartość przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16.11.1982 r., I CR 234/82, Lex nr 8486).

W świetle tych kryteriów Sąd przyjął, że czynność małoletniej powódki polegająca na sprzedaży wierzytelności związanej z odszkodowaniem za opóźniony lot – a więc czynność rozporządzająca, polegająca na wyzbyciu się określonego składnika majątkowego – uznać należy za czynność przekraczającą zwykły zarząd, dla której dokonania wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.

W związku z powyższym powództwo należało oddalić z uwagi na brak legitymacji czynnej powoda. Gdyby przyjąć ważność i skuteczność umowy cesji – do czego nie było podstaw – to powództwo należałoby uwzględnić, gdyż w sprawie zostały wykazane przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego, o których mowa w rozporządzeniu numer (...).

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w wyroku.

(...) E. S.