Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z 24 stycznia 2019 r.

Powód (...) sp. z o.o. w W. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) sp. z o.o. w W. 250 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 9 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że na podstawie umowy cesji wierzytelności nabył od A. M. (1) wierzytelność przysługującą jej względem pozwanego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącą opóźnienia lotu na trasie z W. do P. o numerze (...) z 10 lipca 2018 r., realizowanego przez pozwanego przewoźnika (pozew – k. 4-5).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu podniósł, że opóźnienie zaistniało w związku z zaistnieniem szeregu niezależnych od pozwanego zdarzeń i sytuacji i w związku z tym odszkodowanie pasażerowi nie przysługuje (odpowiedź na pozew – k. 25- 30).

1.  Ustalenia faktyczne

A. M. (1) posiadała zaplanowany na 10 lipca 2018 r. lot nr (...) na trasie z portu lotniczego w W. do portu lotniczego w P., realizowany przez pozwanego przewoźnika (...) Sp. z o.o. Lot uległ opóźnieniu wynoszącemu ponad trzy godziny. A. M. (1) stawiła się w tym dniu do odprawy pasażerskiej i uczestniczyła w skarżonym locie.

(okoliczności bezsporne, karta pokładowa – k. 10)

18 lipca 2018 r. pomiędzy A. M. (1) (cedentem) będącą pasażerką pozwanych linii lotniczych nr lotu (...), w imieniu której działał przedstawiciel ustawowy A. M. (2), a powodem (cesjonariuszem) zawarta została umowa cesji wierzytelności nr (...), na mocy której cedent przeniósł na rzecz cesjonariusza wierzytelność z tytułu roszczenia o odszkodowanie za opóźnienie/odwołanie lotu na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady – Rozporządzenie (WE) nr 261/2004.

( dowody: umowa cesji – k. 11- 13, oświadczenie – k. 14).

Pismem z 1 sierpnia 2018 r. nadanym tego samego dnia powód zawiadomił pozwanego o zawarciu z A. M. (1) umowy przelewu wierzytelności nr (...) dotyczącej roszczenia o odszkodowanie za opóźnienie lotu nr (...) z 10 lipca 2018 r. oraz wezwał pozwanego do zapłaty 250 euro w terminie do 8 sierpnia 2018 r., na wskazany numer rachunku bankowego, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

( dowody: wezwanie do zapłaty – k. 16, potwierdzenie nadania – k. 17)

2. Ocena dowod ów

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dokumentów oraz ich kserokopii złożonych do akt sprawy. Okoliczności stanu faktycznego jako przyznane przez stronę przeciwną, sąd na podstawie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c. uznał za udowodnione, ponadto znajdują one potwierdzenie w złożonych do akt dokumentach, co do wiarygodności których sąd nie miał wątpliwości, ponieważ składają się na spójny, logiczny, korelujący ze sobą obraz stanu faktycznego poddany ocenie sądu w rozpoznawanej sprawie.

Jednocześnie zaznaczyć trzeba, że za dowód w sprawie nie mogły posłużyć złożone przez pozwanego wraz z odpowiedzią na pozew dokumenty sporządzone w języku obcym i nie przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego (k. 36- 40). Zauważyć trzeba, że w sądach polskich językiem urzędowym jest język polski (art. 5 § 1 p.u.s.p.). Oznacza to, że wszystkie dowody, sądy muszą przeprowadzić w języku polskim. Powyższe dotyczy także dokumentów, co oznacza, że dowód z dokumentu (bądź wydruku) sporządzonego w języku obcym sąd przeprowadzi dopiero po przetłumaczeniu go na język polski przez tłumacza przysięgłego. Dopiero dokonanie tłumaczenia wskazanych wyżej wydruków pozwoliłoby na dokonywanie jakiejkolwiek oceny ich treści. W tym kontekście sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, albowiem w aktach sprawy nie ma dozwolonych przepisami prawa dokumentów, na podstawie których biegły miałby wydać opinię w sprawie.

Na marginesie wskazać należy, że przedstawione wydruki nie zostały przez nikogo podpisane, jak również nie zostały opatrzone jakimkolwiek nagłówkiem i w związku z tym sąd nie miał możliwości ustalenia, kto w rzeczywistości informacje w nich zawarte sformułował. Brak możliwości ustalenia podmiotu daną informację sporządzającego – powoduje, że wydruki, w których informacje te zostały zawarte należy uznać za nieprzydatne w kontekście ustalenia spornych okoliczności faktycznych – z uwagi na brak możliwości zweryfikowania autentyczności przedstawionych danych.

3. Ocena prawna

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Źródłem roszczeń powoda była umowa cesji wierzytelności zawarta z poprzednikiem prawnym powoda – pasażerem opóźnionego lotu nr (...), realizowanego przez pozwanego przewoźnika 10 lipca 2018 r. na trasie z W. do P., na mocy której A. M. (1) reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego – matkę A. M. (2) przeniosła prawa do wierzytelności dotyczące roszczeń pasażera o odszkodowanie za opóźnienie lotu na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady – Rozporządzenie WE nr 261/2004.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Paragraf 2 precyzuje, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Podstawę prawną dochodzonego przez powoda żądania stanowiły przepisy Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 roku ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U.UE L z dnia 17 lutego 2004 r.).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 powołanego rozporządzenia, w przypadku odwołania lotu, pasażerowie, których to odwołanie dotyczy:

I. otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 8;

II. otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. a) i art. 9 ust. 2, jak również, w przypadku zmiany trasy, gdy racjonalnie spodziewany czas startu nowego lotu ma nastąpić co najmniej jeden dzień po planowym starcie odwołanego lotu, pomoc określoną w art. 9 ust. 1 lit. b) i c);

III. mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 7, chyba że:

i)  zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu; lub

i)  zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu; lub

i)  zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Stosownie natomiast do art. 7 ust. 1 rozporządzenia: „W przypadku odwołania do niniejszego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości: (1) 250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1.500 kilometrów; (2) 400 EUR dla wszystkich lotów wewnętrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów; (3) 600 EUR dla wszystkich innych lotów. Przy określeniu odległości, podstawą jest ostatni cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowanego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu.

Uprawnienie do żądania odszkodowania zostało rozszerzone na pasażerów lotów opóźnionych, jeżeli z powodu ww. lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, tzn. jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Taką wykładnię przyjął Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 19 listopada 2009 roku w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07 mających za przedmiot wnioski o wydanie na podstawie art. 234 WE orzeczeń w trybie prejudycjalnym, złożone w postępowaniu C. S., G. S., A. S. (1) p-ko (...) (C-402/07) oraz S. B., K. L. p-ko A. France SA (C-432-07). Jak zauważył Trybunał ,,Artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego rozporządzenia, jeżeli z powodu tych lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, tzn. jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest (było) spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego”. Podkreślenia wymaga, że również wyrokiem z 23 października 2012 r. w połączonych sprawach C- 581/10 oraz C-629/10 Trybunał orzekając w składzie (...) potwierdził interpretację Rozporządzania zaprezentowaną w wyroku C-402/07. W uzasadnieniu wyroku Trybunał zwrócił uwagę, że pasażerowie, których lot został opóźniony i pasażerowie, których lot został odwołany, znajdują się w porównywalnych sytuacjach dla celów odszkodowania na podstawie rozporządzenia nr 261/2004, ponieważ doznają podobnych niedogodności polegających na stracie co najmniej trzech godzin w stosunku do pierwotnego planu ich lotu. Co więcej pasażerowie z obydwu grup są praktycznie pozbawieni możliwości swobodnej reorganizacji ich podróży w przypadku poważnego wydarzenia związanego z lotem następującego na krótko przed nim lub w jego trakcie albo odwołania takiego lotu, które prowadzi do zaoferowania zmiany planu podróży. Jeżeli z jakiegokolwiek powodu są oni bezwzględnie zmuszeni, by dotrzeć do ich miejsca docelowego w danym momencie, w żaden sposób nie mogą uniknąć straty czasu wynikającej z nowej sytuacji, ponieważ nie mają w tym względzie żadnej swobody.

Na gruncie postępowania niekwestionowany pozostawał fakt, że lot nr (...) realizowany przez pozwanego 10 lipca 2018 r. z W. do P., którego uczestnikiem była poprzedniczka prawna powoda został opóźniony, przy czym czas opóźnienia wynosił ponad 3 godziny. Nie budziło przy tym wątpliwości, że lot miał charakter wspólnotowy, a odległość liczona metodą po ortodromie, pomiędzy lotniskiem w W. a portem lotniczym w P. wynosiła poniżej 1.500 kilometrów.

Pozwany powoływał się na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności wyłączających jego odpowiedzialność jako przewoźnika, o których mowa w art. 5 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 roku nr (...) ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie nr 295/91. W tym zakresie pozwany wskazywał, że zaistnienie opóźnienia przekraczającego 3 godziny wynikało z wystąpienia szeregu niekorzystnych sytuacji dotyczących warunków pogodowych czy sytuacji na lotniskach, na których wykonywane były lądowania w ramach poprzednich lotów w rotacji.

Zgodnie z ogólną zasadą ujętą w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z powoływanego faktu wywodzi skutki prawne. Na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa. Rolą sądu jest natomiast przestrzegać zasady kontradyktoryjności i bezstronności, nie zaś zarządzanie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie (por. np.: orz. SN z 17.12.1996 r., I CKU 45/96, OSNCP 1997/6-7/76). Na gruncie postępowania to na stronie pozwanej w pierwszej kolejności spoczywał obowiązek wykazania faktu zaistnienia nadzwyczajnych zdarzeń będących bezpośrednią przyczyną powstania opóźnienia lotu.

W ocenie sądu pozwany nie wywiązał się z tak zakreślonego obowiązku. Jak już wskazywano, za dowód z całą pewnością nie mogły służyć sporządzone w języku angielskim, a znajdujące się w aktach sprawy wydruki rzekomo dotyczące przedmiotowego lotu. Mając na uwadze, że wniosek pozwanego dotyczący dopuszczenia dowodu z opinii biegłego dotyczył analizy wydruków i w związku z tym podlegał oddaleniu jako bezprzedmiotowy, sąd przyjął, że strona pozwana nie zgłosiła żadnego dowodu na poparcie swojego stanowiska i w konsekwencji zgłoszony zarzut należało ocenić jako niezasadny.

Z przedstawionych względów, sąd orzekający uznał, że powodowi należy się zryczałtowane odszkodowanie przewidziane w art. 7 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 roku, w wysokości 250 euro.

Zauważyć należy, że kwestię wymagalności roszczenia reguluje przepis art. 455 k.c., zgodnie z którym, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie winno zostać spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania świadczenia. W konsekwencji, w każdym przypadku konieczne jest określenie wysokości dochodzonego żądania oraz sprecyzowanie terminu jego zapłaty.

Powód wnosił o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od 9 sierpnia 2018 r. Mając na uwadze, że powód w piśmie z 1 sierpnia 2018 r. wyznaczył przewoźnikowi termin na spełnienie świadczenia odszkodowawczego na 8 sierpnia 2018 r. należało przyjąć, że żądanie odsetek od pierwszego dnia, w którym roszczenie stało się w całości wymagalne należało określić jako uzasadnione i w związku z tym orzeczono jak w pkt. I wyroku.

4. Koszty

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu, Sąd wydał w oparciu o zasadę odpowiedzialności za jego wynik, na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Mając na uwadze fakt, że pozwany przegrał sprawę, zobowiązany jest do zwrotu powodowi kosztów procesu, na które złożyły się: a) opłata od pozwu 30 zł, b) opłata za czynności profesjonalnego pełnomocnika procesowego będącego adwokatem 270 zł zgodnie § 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów i c) opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, tj. łącznie 317 zł.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z 24 stycznia 2019 r. wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć powodowi oraz pełnomocnikowi pozwanego – adw. A. S. (2).

W., 14 lutego 2019 r.