Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki

Protokolant sekretarz sądowy Anna Sosnowska

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2019 r. w Toruniu

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko K. S.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  ustala, że z dniem 01.10.2019r. wygasł obowiązek alimentacyjny P. W. wobec K. S., ostatnio ustalony w kwocie 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie na mocy wyroku zaocznego z dnia 3 grudnia 2009r w sprawie III RC 1173/09 Sądu Rejonowego w Toruniu, utrzymanego w mocy wyrokiem z dnia 24 maja 2010r. w sprawie III RC 1173/09 Sądu Rejonowego w Toruniu,

II.  odstępuje od obciążania pozwanego K. S. kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez powoda P. W..

Sygn. akt III RC 724/19

UZASADNIENIE

P. W. w dniu 8 października 2019 r. wniósł pozew przeciwko K. S. domagając się ustalenia, że jego obowiązek alimentacyjny względem pozwanego, ustalony ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie III RC 1173/09 w kwocie po 600 zł miesięcznie, wygasł z dniem 1 października 2019 r. W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwany już w 2017 r. ukończył studia i uzyskał tytuł magistra filologii (...), zaś w 2018 r. odziedziczył po zmarłej matce nieruchomość (nowy dom o powierzchni (...) metrów kwadratowych na działce o pow. (...) metrów kwadratowych) położoną w L., nadto posiada samochód osobowy, wobec czego jest w stanie się samodzielnie utrzymać. Powód wskazał, iż K. S. sam się utrzymuje, a z racji dobrego wykształcenia ma duże możliwości zarobkowe. Zdaniem powoda zarówno wiek, wykształcenie, jak i usamodzielnienie się bytowe i finansowe pozwanego wskazują na zasadność uchylenia obowiązku alimentacyjnego ojca wobec pozwanego. P. W. wskazał również, że jego sytuacja zdrowotna i finansowa uległy pogorszeniu – z racji wieku częściej choruje, był zmuszony sprzedać mieszkanie, by spłacić kredyt zaciągnięty we (...), ma na utrzymaniu (...) letnią córkę. Powód wniósł o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. P. W. wskazał, iż strony nie podejmowały próby mediacji, ani innego pozasądowego sposobu rozwiązania sprawy, albowiem nie widzą możliwości pojednania się (k.3-5 akt).

Pozwany K. S. w odpowiedzi na pozew z dnia 6 grudnia 2019 r. uznał powództwo w całości oraz wniósł o zasądzenie na podstawie art. 101 kpc kosztów zastępstwa procesowego od powoda ewentualnie o nieobciążanie pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powoda, z uwagi na fakt, że powód przed wytoczeniem powództwa nie podjął działań zmierzających do polubownego zakończenia sporu, a co za tym idzie pozwany nie dał podstaw do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, a żądanie pozwu uznał przy pierwszej czynności procesowej. (k. 31-34 akt).

Sąd ustalił co następuje

K. S. ur. (...) jest synem pozwanego.

/dowód: odpis skrócony aktu urodzenia/

Wysokość alimentów na rzecz pozwanego została po raz ostatni ustalona wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie III RC 1173/09 na kwotę po 600 zł. Wyrokiem z dnia 24 maja 2010r. w sprawie III RC 1173/09 Sąd oddalił sprzeciw pozwanego P. W. od wyroku zaocznego z dnia 3 grudnia 2009r. w sprawie III RC 1173/09 i utrzymał wyrok zaoczny z dnia 3 grudnia 2009r. w sprawie III RC 1173/09 w mocy.

/dowód: wyrok zaoczny z dn. 3.12.2009 r. k. 20 akt III RC 1173/09 SR w Toruniu

wyrok SR w Toruniu z dnia 24 maja 2010r. w sprawie III RC 1173/09 –k. 104 tych akt/

K. S. miał wówczas (...) lat i był uczniem (...) klasy liceum. Chorował na astmę oskrzelową i alergię. Jego miesięczny koszt utrzymania wynosił 1.493-1.525 zł miesięcznie. Mieszkał wspólnie z matką, która pracowała jako nauczycielka i zarabiała ok. (...)zł netto miesięcznie.

P. W. pozostawał w związku nieformalnym z którego miał (...)córkę. Pracował jako pracownik produkcyjny w T.-P. z wynagrodzeniem ok. (...)zł netto miesięcznie.

/dowód: akta sprawy III RC 1173/09 SR w Toruniu/

Powód ma obecnie (...) lat. Pracuje i zarabia ok. (...)zł netto miesięcznie. Pozostaje w związku małżeńskim. Na utrzymaniu ma (...)córkę, która nadal kontynuuje naukę.

Do tej pory powód regularnie przekazywał alimenty na rzecz syna. Powód od długiego już okresu czasu nie miał kontaktu z synem, pozwany nie próbował kontaktować się z ojcem. Informacje o synu P. W. uzyskiwał poprzez osoby trzecie, wyszukując informacji na jego temat w Internecie. P. W. wiedział, iż pozwany w 2017 roku ukończył studia magisterskie, wiedział iż otrzymał on staranne wykształcenie, miał informacje o śmierci matki K. S. i nabycia przez syna spadku po matce. Pomimo wiedzy o ukończeniu studiów przez syna powód nadal łożył na jego utrzymanie po 600 zł miesięcznie, by umożliwić mu lepszy start w dorosłe życie i możliwość samodzielnego utrzymywania się. Powód nie był w posiadaniu informacji na temat tego, czy pozwany jest zatrudniony, czy uzyskuje środki na własne utrzymanie; przypuszczał jedynie, że z racji wieku, wykształcenia, nabycia spadku po matce ma możliwości samodzielnego utrzymania się.

/dowód: zeznania powoda k. 41v.-42/

Pozwany K. S. w 2017 r. ukończył studia magisterskie na kierunku filologia (...), uzyskując tytuł magistra.

Obecnie, od 1.10.2017r. pozwany kontynuuje naukę na kierunku (...). Są to studia stacjonarne, dwuletnie, drugiego stopnia. Przez rok akademicki (...)przebywał na wymianie studenckiej w Norwegii i z tego też powodu został mu przedłożony termin złożenia pracy magisterskiej. Planowany termin ukończenia tych studiów to (...)r.

K. S. właścicielem zabudowanej nieruchomości położonej w L., którą odziedziczył w spadku po zmarłej matce.

/dowód: zaświadczenie z (...) k. 37/

Sąd zważył co następuje

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań powoda, które uznano za wiarygodne gdyż były spójne, logiczne, a ponadto znalazły potwierdzenie w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie i innych pismach procesowych, a którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Zgodnie z art. 128, art. 129, art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również ojciec powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem swojego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju.

Natomiast na mocy art. 135 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Na podstawie art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, w tym także ustalenia, że obowiązek alimentacyjny wygasł.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

Należy zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego dziecka wygasa z chwilą osiągnięcia samodzielności życiowej przez dziecko, co wiąże się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej i osiągania własnymi siłami środków niezbędnych do swojego utrzymania.

Zgodnie art. 213 § 2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Jeżeli w razie uznania powództwa przez stronę pozwaną sąd uzna, iż przedmiotowa czynność procesowa nie jest sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierza do obejścia prawa, to obowiązany jest wydać wyrok zgodny z uznaniem powództwa, bez względu na to, czy uznanie znajduje uzasadnienie w okolicznościach sprawy. Uznanie powództwa w rozumieniu art. 213 § 2 kpc zakłada bowiem stwierdzenie istnienia dochodzonego roszczenia, a tym samym wystąpienie wszystkich przesłanek kreujących jego byt prawny. W ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie zachodziły jakiekolwiek przesłanki uzasadniające kwestionowanie uznania powództwa przez pozwanego.

Zebrany w sprawie materiał procesowy wskazuje, że pozwany w 2017 r. ukończył studia wyższe uzyskując tytuł magistra, a obecnie kontynuuje naukę na drugim kierunku studiów. Nadto jest on właścicielem nieruchomości położonej w L.. W ocenie Sądu pozwany K. S. ma więc możliwość samodzielnego utrzymania się.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 138 kro Sąd ustalił, że obowiązek alimentacyjny powoda P. W. względem pozwanego K. S. wygasł z dniem 1 października 2019 r., orzekając jak w punkcie I sentencji.

W zakresie kosztów procesu powód P. W. złożył wniosek o ich zasądzenie na jego rzecz od pozwanego. Pozwany zaś złożył wniosek o zasądzenie na jego kosztów procesu od powoda wskazując, że nie dał powodu do wytoczenia powództwa i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu, a ewentualnie w razie nieuwzględnienia tego żądania wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu.

W treści art. 102 kpc uregulowano, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Zgodnie wskazuje się w doktrynie i judykaturze, że „sposób skorzystania z przepisu art. 102 kpc jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór (wyr. SN z 19.5.2006 r., III CK 221/05, Legalis).” (Helena Ciepła [w:] „Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz.” pod redakcją Andrzeja Marciniaka i Kazimierza Piaseckiego, Wydawnictwo C.H.Beck, wydanie 6, Warszawa 2014, str. 405)

W postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZ 17/12 (LEX nr 1164739) stwierdzono, że „hipoteza przepisu art. 102 kpc, odwołująca się do występowania "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny czy fakty związane z przebiegiem procesu, jak i dotyczące sytuacji życiowej strony, stanowią podstawę do nie obciążania jej kosztami procesu.”

W przedmiotowej sprawie Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia na rzecz pozwanego kosztów procesu od powoda bowiem okoliczności sprawy wskazują na to, że pomimo braku podjęcia próby ugodowego rozwiązania sprawy, powód miał obiektywne przesłanki, żeby przypuszczać, że jego syn nie jest jeszcze zdolny do samodzielnego utrzymania się, stąd jego pozew mógł nie być w zasadny w sposób oczywisty.

Zdaniem Sądu próba ugodowego rozwiązania sprawy leżała nie tylko po stronie powoda, ale taką możliwość miał również pozwany, który wiedząc, że odpadły podstawy do dalszego uiszczania na jego rzecz alimentów przez ojca, nie podjął żadnej próby skontaktowania się z nim, nie poinformował go dokładnie o swej sytuacji życiowej, w tym o uzyskaniu możliwości samodzielnego utrzymywania się. Brak komunikacji pomiędzy stronami, zdaniem Sądu obciąża każdą ze stron, a nie tylko powoda. Pozwany wciąż pobierał od ojca zasądzone alimenty - zatem trudno uznać, pomimo że uznał żądanie pozwu przy pierwszej czynności procesowej, że nie dał powodu do wytoczenia sprawy. Jak wynika z zeznań powoda nie miał on pewności co do tego, czy pozwany ma możliwość samodzielnego utrzymywania się, a mając jedyne przypuszczenia co do tego, w dalszym ciągu alimentował syna, by umożliwić mu zdobycie wykształcenia i lepszy start w dorosłe życie. Brak komunikacji pomiędzy stronami, dostrzegalny konflikt rodzinny pomiędzy ojcem i synem, brak woli pozwanego do nawiązania kontaktów z ojcem – uzasadniały przekonanie powoda o niemożności pojednania z pozwanym i czyniły zrozumiałym brak podejmowania przez P. W. prób mediacji czy innego pozasądowego rozwiązania sprawy.

Mając jednak na uwadze, że pozwany uznał powództwo w całości, Sąd w punkcie II sentencji nie obciążył go kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez powoda, uznając, że przemawiają za tym względy słuszności.